SATLIK ORUÇ

ÖYKÜ-ERHAN PALABIYIK

Hasibe kadýn, karanlýkta el yordamýyla, çalan saatin zilini kapatýp yataktan kalktý. Odanýn içi zifiri karanlýktý. Küçük evin duvarlarý badana edilmemiþ olsa hiçbir yer görünmeyecekti. Pencerenin kaput perdesini biraz araladý. Ay ýþýðý içeri vurunca oda biraz aydýnlanmýþtý. Pencerenin hemen önüne býraktýðý kibriti alýp gaz lambasýna yöneldi. Lambanýn fitilini biraz dýþarý uzatýp kibriti çaktý. Lambanýn camýný taktýktan sonra fitilin ateþini biraz düþürdü. Perdeyi kapatýp enteriden bozma geceliðini çýkardý ve fistanýný üstüne giydi. Lambayý da alýp mutfaða gitti. Çanaktaki taze tereyaðýndan, bir kaba biraz koyup dýþ kapýya yürüdü. Kapýyý açýp bir adým atmýþtý ki hava akýmýnýn etkisiyle lamba söndü. "Hay Allah! Sýrasýydý ya sönmenin!.." diye söylenerek geri döndü. Lambayý tekrar yaktýktan sonra fistanýnýn eteðiyle koruyarak dýþarý çýktý ve doðruca tandýra gitti. Tandýrýn içine biraz sap saman koyarak ateþledi. Köyde, birkaç evin daha tandýrýndan dumanlar çýkýyordu. Belli ki onlar da sahur yemeði hazýrlýyorlardý. Akþamdan mayaladýðý hamuru almak için tekrar eve geldi. Uyandýrmaya kýyamadýðý kýzý Sevgi'yi, usulca dürtükleyip uyandýrdý. Ýkisi birlikte mutfaða gidip gaz ocaðýný yakmaya çalýþtýlar. Hasibe kadýn, önce ocaðý biraz pompaladý. Fýþkýran incecik gazýn küçük kanalcýða dolduðunu görünce kibriti çalýp tutuþturdu. Pompa baþý ýsýnýnca ocaðý biraz daha pompalayarak ateþi iyice güçlendirdi. Ocaktan çýkan mavi alevlerin ýþýðýyla mutfak birden aydýnlandý. Sevgi, büyük alüminyum çaydanlýða su doldururken Hasibe kadýn, hamur leðenini alýp tandýra gitti. Sevgi, çaydanlýðý gaz ocaðýnýn üstüne koyduktan sonra kardeþlerini uyandýrmamaya çalýþarak sessizce dýþarý çýktý. Elini yüzünü yýkadýktan sonra anasýna yardým etmek için tandýra gitti. Hasibe kadýn, birkaç beze yapýp ekmek tahtasýnýn üstüne dizmiþti. Kalan hamurlarý da yine beze yapýp bezin üstüne yýðýyordu. Sevgi, tandýra biraz daha sap saman atýp ateþi besledi.

Dört çocuk anasýydý Hasibe kadýn. Kocasý Yusuf, karayollarýnda, demiryollarýnda geçici olarak çalýþýyordu. Yaz aylarýnda çalýþýr, kýþta ise boþ kalýrdý. Evde kaldýðý zamanlar, sudan bahanelerle kavga çýkarýp Hasibe kadýný döverdi. Oysa kadýn, her iþe koþuyordu. Köyde, ara iþlerine gidip amelelik yapýyor, aðalarýn ekinlerinin elenmesine gidiyor, çalýþýyor, didiniyor, üç beþ kuruþ getiriyordu evine. Kavgalardan çocuklar da nasibini alýyordu çoðu zaman. Bu kavgalar, yoksulluðun bir dýþa vuruþu gibiydi.

Sac iyice ýsýnmýþtý. Hasibe kadýn, bezelerden birini unlayýp oklavayla ezerek açmaya baþladý. Tahtaya yapýþmasýn diye ara sýra üstüne un serpiþtiriyor, geniþçe açýyordu. Üzerine çöktüðü her beze yoksulluðun, fakirliðin boynu gibi geliyordu ona. Ezim ezim ezerek açtýðý yufkayý sacýn üzerine attý. Sevgi, elindeki çevirgeçle ekmeði çeviriyor, yakmamaya özen gösteriyordu. Bir tane ekmeði yakacak olursa kýsmeti kapanýr, evde kalýrdý. Öyle söylemiþti anasý. Sevgi'nin gözlerinden hâlâ uyku akýyordu. Bir an önce bazlamalarý da piþirip karnýný doyurup yatmak istiyordu. Sabah erkenden kalkýp evi süpürüp silecekti. Anasý iþe gittiði için kardeþlerine o, analýk yapýyordu. Ana kýz konuþarak birkaç tane yufka ekmek piþirdiler. Kalan küçük bezeleri de açarak bazlama yapmaya baþladýlar. Küçük kardeþinin aðlamasýyla birlikte Sevgi, koþarak eve gitti. Ýçeri girdiðinde babasýnýn uyanmýþ olduðunu gördü. Hemen kardeþini kucaklayarak yataðýna yatýrdý ve tekrar uyuttu.

Hasibe kadýn, tandýrýn baþýnda hem bezeler açýyor, hem piþiriyor, bir yandan da yaðlayarak üst üste yýðýyordu. Ýþini bitirdikten sonra sofra bezinin içine koyduðu yufka ve bazlamalarý alýp eve getirdi. Gaz lambasýnýn küçüðünü söndürüp yerine büyüðünü koydular. Ocaða konan çaydanlýk unutulmuþ, su kaynayýp duruyordu. Hasibe kadýn, mutfaða gidip çaydanlýðý ocaktan indirdi. Küçük çaydanlýða bir tutam çay koyup demledi. Biraz da çalkama (ayran) yapýp sofrayý hazýrladý. Hâlâ uyumakta olan Aydýn'ý uyandýrmak için yanýna gidip yine usulca: "Oðlum. Kalk, sofra hazýr. Bugün oruç tut da orucunu Kemal Aðaya sat. Kendine bir lastik ayakkabý aldýrýrsýn. Kýþ geliyor. Bak, ayak1arýn çýplak." dedi. Aydýn, duymamýþ gibi arkasýný döndü. Anasý: "Oðlum. Sana diyorum. Kalk hadi. Elini yüzünü yu da sofraya gel. Bak, sana taze bazlama yaptým. Ýnek yaðýyla da yaðladým. Bacýn da sana çay yapmýþ. Ye, yat." dedi. Aydýn, gözlerini biraz aralayýp: "Biraz daha yatsam olmaz mý ana?" diye sýzlandý. Anasý: "Olmaz oðlum. Ye, sonra yatarsýn." dedi. Aydýn, yorganýnýn altýnda birkaç kez döndükten sonra kalkýp dýþarý çýktý. Elini yüzünü yýkadý, sofraya geldi.

Aydýn, ilkokula bu yýl baþlamýþtý. Anasý, Sevgi'nin eski önlüðünden bozma bir önlük dikmiþti ona. Gübre torbasýndan da bir çanta yapmýþtý. Okula gitmediði zamanlarda da gene anasýnýn diktiði keten iþliði giyerdi. Onunla yatar, onunla kalkar, onunla giderdi oyuna. Arkadaþlarý gibi o da hep yalýnayak oynardý. Köylü yoksuldu ama Kemal Aða varsýldý. Varsýl olduðu kadar da sert bir adamdý. Anasý, "Orucunu Kemal Aðaya sat" dediðinde ölüme gidecek gibi olmuþtu. Ama iþin içinde lastik vardý. Ölümüne de olsa gidecekti Kemal Aðaya.

Hasibe kadýn, bazlamalarý býçakla dilim dilim keserek Aydýn'ýn önüne kale gibi yýðdý. Diðer odada uyuyan çocuklar uyanmasýnlar diye alçak sesle konuþuyorlardý. Babasý, Aydýn'a: "Aðana söyle de sana bir kundura alsýn." diyerek takýldý. Aydýn, kunduranýn ne olduðunu bile bilmeden: “He, söylerim buba aðaya" dedi. Babasý da her zaman lastik ayakkabý giyiyordu. Üzerinde büyük harflerle, CANÝKLÝ LASTÝKLERÝ ÝSTANBUL yazýyordu.Kim bilir kaç kez okumuþtu bu yazýyý. Aydýn'ýn, iþtahý henüz açýlmamýþtý. Yediði lokmalar bir serçenin yediði kadardý. Anasý: "Oðlum, karnýný iyice doyur. Yoksa karnýn acýkýr, oruç tutamazsýn." dedi. Babasý da söyleyince bazlamanýn ucundan biraz koparýp zorla yedi. Aðzýnýn içinde geveleyip duruyordu lokmalarýný. Çayýnýn hepsini içti bitirdi. Sofradan kalktý. Yataðýna gidiyordu, anasý: "Oðlum. Aðzýný iyice yýka, üç kere çalkala, dua et, niyet et, sonra yat." dedi. Aydýn; "Duada ne deyecem ana?" diye sordu. Anasý: "Niyet ettim Allah rýzasý için oruç tutmaya ve orucumu Kemal Aðaya satmaya de.” dedi. Aydýn: "Ana, ben orucu tutup Kemal Aðaya mý satacaðým? Oruç benim olmayacak mý?" diye sordu. Anasý: "Oðlum. Akþama kadar orucunu tutacaksýn, akþam iftara da Kemal Aðaya verip kurtu1acaksýn. Aða da sana bir lastik ayakkabý alacak." dedi. Babasý: "Tabii alýrsa" dedi ve güldü. Sonra: "Söyle de kundura alsýn." diyerek bir daha tenbih etti. Aydýn, bu iþten pek birþey anlamamýþtý ama akþama kadar birþey yemeyince, içmeyince oruç tutulduðunu biliyordu. Nasýl olsa karný toktu. Akþama kadar orucunu tutabilirdi. Yedi yaþýndaydý ve ilk orucunu tutacaktý.

Aydýn, aðzýný kuyunun tuzlu suyuyla iyice yýkadý, üç kere çalkaladý, duasýný etti, niyet edip yataðýna yattý. Akþama ayaðýna giyeceði Canikli Lastiklerini düþündü. Ayakkabýlar ayaðýndaymýþ gibi ayaklarýný çekip birbirine sürttü. Ayakkabýlarý bir alsa hiç çýkarmayacaktý. Yataða da ayakkabýlarýyla girecekti. Ýsterse anasý dövsündü. Hele bir de arkadaþlarýna gösterdiðinde.. Belki de kýskanýp üzerine toprak atacaklardý. Ayaðýna batan sarý dikenleri anasý, iðneyle delik deþik ederek çýkarýyordu. O zaman ayaklarý çok acýyordu... Kundurayý düþündü. Nasýl bir þeydi acaba? Lastikten daha mý güzeldi?.. Aðaya, kundura aldýracaktý. Almazsa orucunu götürüp baþkasýna satacaktý... Hayal aleminden rüyalar alemine dalýp gittiðinde anasý, babasý ve bacýsý güldüler ona. Çocuk deðil miydi? Hemen uyudu gitti.

Aydýn, kuþluk vakti uyandý. Kalkýp tuvalete gitti. Elini yüzünü yýkadýktan sonra: "Ben acýktým” dedi ablasýna. Sevgi: "Sen bugün oruç deðil misin de deli?” dedi gülerek. Aydýn: "Yemek yesem orucum bozulur mu ki?" dedi saf saf. Sevgi: "Tabii bozulur deli! Birþey yeme, günaha girersin. Anama da söylerim haa!" dedi. Aydýn: "Yemem aba. Anama da söyleme." dedi gülerek. Teneke bahçe kapýsýný açýp sokaða çýkarken ablasýnýn: "Sakýn birþey yeme! Yoksa lastik gider!" dediðini duymadý bile.

Mahalle arkadaþlarý Mehmet'le Osman'ý, hemen bulup oyun oynamaya baþladý. Babasýnýn, Delice Irmaðýnýn kýyýsýndan getirdiði günebakan sapýný, bacaklarýnýn arasýna sokarak at gibi yapýp sürüyordu. Arkasýnda öyle bir toz bulutu býrakýyordu ki geriden görenler gerçekten atlýlar geçmiþ sanýrdý. Köyün diðer çocuklarý da günebakan saplarýný alýp birer birer geldiler. Hepsi, saplarý gerçek bir ata binmiþ gibi ustalýkla sürüyorlardý, Hep birlikte bir o yana, bir bu yana gidip geliyorlar, kim daha çok toz bulutu çýkarýrsa yarýþý o kazanýyordu. Attýklarý sevinç çýðlýklarý birbirlerinin sesini boðuyor, kimse kimsenin sesini duymuyordu, çocuklar aleminde. Kimi zaman at, kimi zaman eþek oluyordu, günebakan saplarý. DEEH DEEEH!... ÇÜÜÞ ÇÜÜÜÜÞ! diyerek naralar atýyorlardý. Atlarý ve eþekleri durdurmak için DIRRIISSS! diye babalarýný taklit ederek oyunlarýna ciddiyet katýyorlardý. Kiþneyen atlarýn, ÝNYAAA!... ÝNYAAAA! sesleri ortalýðý birbirine katýyordu. Kimi zaman kan-ter içinde koþuyor, kimi zaman durup dinleniyorlardý.

Aydýn, bütün arkadaþlarýna bugün oruçlu olduðunu, akþama aðaya orucunu satýp lastik aldýracaðýný söyledi. Müjdeler gibi defalarca söyledi bunu. Arkadaþlarý, ona inanmadýlar. Yalan söylediðini sandýlar. Ama yedikleri leblebi ve üzümlerden verdiklerinde Aydýn'ýn hiç yemediðini görünce biraz inandýlar. Aydýn, çerezi çok severdi. Aðzýndan þapýr þupur sular aktý ama eliyle sildi ve yuttu. Sonra öteki çocuklar da: "Anama ben de söylerim, yarýn oruç tutup Kemal Aðaya satar, ben de lastik aldýrýrým.” demeye baþladýlar. Biraz da olsa kýskanýyorlardý birbirlerini.

Öðlen olmuþtu. Çocuklarýn kimi su içmeye, kimi ekmek almaya gitti evlerine. Getirdikleri çalmalý (pekmezli) dürümleri yerken tekrar oynamaya baþladýlar. Bir elleriyle çalmalý dürümü yerken diðer elleriyle günebakan sapýný tutup, atlarýný sürüyorlardý. Bazen keten donu aþaðý sýyýrýp, ince topraða at gibi iþeyip gülüþüyorlardý. Aydýn, dürümlerini yiyen çocuklarý seyretti durdu. Çok acýkmýþtý. Aðzýnýn sularý akýyordu ama bunu kimselere bildirmedi…

Güneþ ortalýðý kasýp kavuruyordu. Ýtler bile damlarýn dibine gidip yatýyor veya kazlarýn, ördeklerin yalaklarýna girip serinlemeye çalýþýyorlardý. Kazlar, yalaklarýna giren itlere Tissss! sesleri çýkartarak saldýrýyorlardý. Ýtler, baþlarýný saða sola sallýyor, salladýkça sular etrafa sýçrýyordu. Sýcaða dayanamayan çocuklar da evlerinin yolunu tuttular.

Aydýn, evlerinin önüne geldiðinde sanki araba gelmiþ gibi Düt düüüütt! yaparak, birilerinin kendisine kapýyý açmasýný bekledi.. Ancak kimsenin bu sýcakta dýþarý çýkacak hali yoktu. Teneke kapýyý ayaðýyla açýp bahçeye girdi. Günebakan sapýný bir kenara dayadýktan sonra eve geldi. Sevgi, hâlâ ev iþleriyle uðraþýyordu. Anasý da iþten gelmiþ, sekinin üstüne uzanmýþ dinleniyordu. Aydýn, ablasýndan su istedi. Sevgi, bakýr tasa su doldurup getirdi. Aydýn'ýn yüzüne bile bakmadan verip iþinin baþýna döndü. Aydýn, suyu baþýna diktiði gibi içti bitirdi. Aðzýnýn kenarýndan dökülen sular, çenesinden süzülüp gýdýðýna doðru aktý, oradan da keten iþliðe ve donuna kadar süzüldü. Sevgi, birden Aydýn'ýn oruçlu olduðunu hatýrlayýp geri döndü: “Oh olsun! Qh olsun! Orucun bozuldu ya!” diyerek alay etmeye baþladý Aydýn, neye uðradýðýný þaþýrdý. Yüzünün rengi deðiþti. Nereden içmiþti? Zehir zýkkým oldu bir tas su. Kusacak gibi oldu Aydýn. Hasibe kadýn, oðlunun su içtiðini görmüþ fakat oruçlu olduðu hiç aklýna gelmemiþti. Aydýn, günde on defa gelir, kimi zaman ekmek ister, kimi zaman su ister, içer giderdi. Anasý, alay edip edip gülen Sevgi'yi azarladý. “Garýþma gýz! Oðlan bile bile mi içti de alay ediyon? Unuttu. Unutmasa içer miydi?” diyerek oðlunu savundu. Aydýn da anasýndan arkalanýp: “He ana gýz. Bilsem valla içmezdim. Ýki gözüm kör olsun ki içmezdim. Ekmek, Kuran çarpsýn ki bilmeden içtim ana." diyerek kendini savunmaya çalýþtý. Sevgi, orucunun bozulmasýný çok istiyormuþ gibi sevinmiþ, hâlâ Aydýn'a bakýp gülüyordu. Anasý Aydýn'a dönüp: “Oðlum. Aðzýný çalkala, bir daha da birþey yeyip içme. Yoksa orucun bu sefer essahtan bozulur bak.. Haberin olsun.” dedi. Aydýn'ýn gözlerine yaþlar geldi ama aðlayamadý. Sevgi'nin getirdiði suyla aðzýný çalkaladý. Tekrar dua edip niyet etti. Anasý bir kere daha: "Aðadan lastikleri alacaksan, orucunu bir daha bozma." diye tenbih etti. Sanki suç iþlemiþ gibi utanmýþtý Aydýn. Anasýna: "Ana. Ben akasyanýn altýna gidiyom. Orasý serin oluyo!" diyerek evden adeta kaçtý. Anasý, arkasýndan gülümseyerek baktý. O, henüz bir çocuktu. Acýktýðýnda ekmeðe, susadýðýnda ise suya koþuyordu. Bütün çocuklar öyle deðil miydi?

Akasya aðacýnýn altý, köy çocuklarýnýn buluþup oyun oynadýklarý ortak bir yerdi. Sýcaktan, yaðmurdan, güneþten koruyordu çocuklarý. Akasya çiçek açtýðýnda çocuklar, çiçeklerini yemek için birbirleriyle yarýþ ederlerdi. Bembeyaz çiçekler, içine þeker koyulmuþçasýna tatlý olurdu. Bazen çiçeklerin içinden arýlar çýkar, korunmak için tek tek çiçek seçerlerdi çocuklar. Kimsenin çýkmaya cesaret edemeyeceði dikenli dallarýna, týpký bir kedi gibi týrmanýrdý, çýplak ayaklý köy çocuklarý. Hemen yanýndaki kör kuyu da çocuklarýn oyun merkeziydi. Akasya aðacý ile kör kuyu, köyün lunaparkýydý adeta. Akasya aðacý, alabildiðine büyümüþ ve geliþmiþti. Söylenene göre, kör kuyu onu yeraltýndaki suyuyla besliyormuþ. Bu aðaç ve kuyuda çocuklar ne oyunlar oynarlardý. Aðacýn hemen yaný baþýndaki hendeðin içine saklanýr, serçelerin, sýðýrcýklarýn gelmesini bekler ve ellerindeki sapanlarla avlamaya çalýþýrlardý…. Az ileride kendi baþýna otlayan eþeðe binmek için birkaç çocuk, o tarafa gittiler. Ne yaptýlarsa eþeðe binemediler. Her yaklaþana çifte atýyordu eþek. Sonunda pes eden çocuklar oldu. Yaz mevsimi olduðu için her taraf yeþillikler içindeydi. Binbir renkte çiçekler, otlar, çimenler, kuþlar, arýlar, böcekler, kelebekler her yaný sarmýþtý. Kertenkeleler, peþine düþtükleri kelebekleri avlamak için yer yer pusuya yatmýþlardý. Yazýn þu sýcaðý da olmasa ne kadar iyi olacaktý.... Çocuklardan bir tanesi,aniden ortaya bir fikir attý: “Hadi tren istasyonuna gidelim. Posta treni gelirse gaste alýr, geliriz." dedi. Çocuklar bu teklifi hiç düþünmeden oy birliðiyle kabul ettiler. Akasya aðacýnýn altýnda baðýra çaðýra oynaþan çocuklar, yer yarýlmýþ da yedi kat dibine batmýþçasýna ortalýktan kayboldular.

Sekili köyünü ikiye bölen karayolunun altýndaki köprüye kadar koþarak geldiler. Sanki mayýn tarlasýndan geçen kaçakçýlar gibi sessizce karþý tarafa geçtiler. Köprüyü geçer geçmez. bir koþmaca yarýþý baþladý. Yarýþ, ta istasyona kadar sürdü. Yarýþý kýl payý kazanan arkadaþlarýna hep bir aðýzdan uzun bir: “Afferiiin!” çektiler. Babalarýndan öðrenmiþlerdi bu aferin” sözcüðünü. Kimi zaman ödüllendirmek, kimi zaman da alay etmek için kullanýrlardý. Ýstasyonun yanýnda Toprak Mahsulleri Ofisi'nin ambarý vardý. Ambarýn duvarýnýn dibine saklanýp trenin gelmesini beklemeye baþladýlar.

Hava, korkunç derecede sýcaktý. Ortalýkta kimseler görünmüyordu. Beklemekten sýkýlýnca az ileride bulunan eski buðday silolarýna doðru koþtular. Kurbaðalar, silonun içindeki sudan çýkmýþ, taþlarýn üzerinde güneþleniyorlardý. Çocuklar, raylarýn üzerinden topladýklarý balast taþlarýný, hýzla kurbaðalarýn üzerine atmaya baþladýlar. Sivri kafalý, iri gözlü yeþil kurbaðalar, aniden yedikleri taþlarla önce yan yatýyor, sonra da cansýz düþüyorlardý. Taþlar öyle keskin ve aðýrdý ki deðdi mi kurbaðalarý mutlaka öldürüyordu. Kaçabilen kurbaðalar, hýzla suya atlayýp diplere çekiliyor, sonra da suyun içinden çocuklarý seyrediyorlardý. Çocuklar, her vurduklarý kurbaða için birbirlerine bir afferin çekip gülüþüyorlardý. Ben vurdum, sen vurdun kavgasý oluyordu. Bir yandan da istasyondakilere görünmemek için sessiz olmaya çalýþýyorlardý. Suyun içinde bulunan yüzlerce kurbaða, bir o yana, bir bu yana kaçýþýyorlardý. Taþ yememek için bölmelere saklanýyor, çocuklar oralara da taþ atmaya baþlayýnca ne yapacaklarýný þaþýrmýþ bir durumda diplere dalýp kayboluyorlardý. Arada bir suyun yüzüne çýkýp alay eder gibi: “Výrraaak!” deyip kaçýyorlardý. Suyun içinde kara bir leke gibi duran sülükler de her taþtan sonra tortop olup kýyýlara çekiliyorlardý.

Kurbaðalar, artýk çýkmýyorlardý. Suyun yüzünde toplanan onlarca ölü kurbaðaya birkaç atýþ daha yaptýlar. Parça parça olan kurbaðalardan sanki hiç kan akmýyordu. Bembeyaz etleriyle suyun içinde öylece yatýyorlardý. çocuklar, bu defa suyu taþlamaya baþladýlar. Her attýklarý taþ, suda dalgalar halinde daireler oluþturuyordu. Hepsi durup, oluþturduklarý daireleri zevkle izliyorlardý. Suyun derinlerine düþen taþlar lump! cump! diye sesler çýkarýyor, en büyük daireleri oluþturuyordu. Çocuklar adeta tahrik oluyor, sýcaktan ýsýnan taþlarýn, ayaklarýný yakmasýna bile aldýrmadan, kucaklarýna doldurup doldurup getiriyorlardý. Bazen atýlan taþlar tesadüfen dipteki bir kurbaðayý öldürüyordu. Ýþte o zaman herkes bu ölüme sahip çýkýp: "Benim attýðým taþ deðdi! Yok seninkisi deðdi, benimkisi deðdi!" diyerek tartýþýyorlardý. Aydýn, makasçý Hayri'nin istasyon binasýndan çýktýðýný gördü ve hemen arkadaþlarýna haber verdi. Bütün çocuklar, duvarýn dibine saklanýp sessizce beklemeye baþladýlar.

Makasçý Hayri, lacivert takýmýnýn içinde terlemiþti. Terini, elinin tersiyle silerek aðýr aðýr yürüdü. Makas baþýna gitmek için bir hayli yürümesi gerekiyordu. Tren gelmeden önce orada hazýr beklerdi. Yaz-kýþ takým elbisesini giyer, devletin verdiði bu elbiseyi bir an olsun çýkarmayý düþünmezdi. Ýnce ve parlak raylarýn üstüne çýkar, týpký bir çocuk gibi düþmeden yürümeye çalýþýrdý. Herkesin kendisini seyrettiðini bilir, akrobatik gösteriler yapardý çoðu zaman. Hiç düþmeyeceðini sandýðý bir anda da taþlarýn üstüne düþer, herkesi güldürürdü kendine. Raylarýn üstünde cambazlýk yaparken ýslýk çalar, türkü söylerdi. Hele bir türküsü vardý ki dillere destan. Köyün kýzlarý, radyodan dinliyormuþ gibi dinlerdi bu türküyü.

Hani ya da benim elli dirhem pýrasam, pýrasam

Bir mum yaksam Konyalýmý arasam vay vay

Konyalým yürü. Yürü yürü yürü fistanýný sürü…

Makasçý Hayri, marþandizlerin su aldýðý pompanýn yanýndaki lojmanda kalýyordu.Yýllardýr bekardý. Köyün kýzlarýný gördü mü býyýk altýndan güler, tavlamaya çalýþýrdý. Kýzlar, onun deli olduðunu bildiklerinden hiç aldýrýþ etmezlerdi. Hele güzel bir kýz gördüyse hemen, "Ana beni eversene, everip de gebersene..." türküsünü söylerdi. Ama en çok söylediði "Konyalým" türküsüydü. Çocuklar: "Deli Hayriii! Deli Hayriii!"diye baðýrarak alay ederlerdi onunla. Hayri, çocuklarý çok sever fakat kýzmadan da edemezdi. Bazen küfür eder, bazen de eline kocaman bir balast taþý alýp fýrlatýrdý. Fakat vurmak için atmazdý. Çoðu zaman da duymazdan gelir, sesini çýkarmazdý.

Makasçý Hayri geçtikten sonra çocuklar, saklandýklarý yerden teker teker çýktýlar. Güneþ, dünyayý yakýp kavurma kararlýlýðýný sürdürüyor, çocuklarýn beyinlerine iþliyordu Susuzluktan Aydýn'ýn dili damaðýna yapýþmýþ, halsiz düþmüþtü. Çocuklardan birisi: "Hadi, Delice'ye gidip çimelim" diye bir öneri attý ortaya. “Tamam. Hadi gidip biraz serinleyelim!” dedi bir diðeri. “Eþþeðe de bineriz!” diye zýpladý baþka bir tanesi. Fakat Aydýn, hiç yanaþmadý bu teklife. Çünkü anasý ona: "Sakýn Delice'ye çimmeye gitmeyin. Su alýr götürür sizi. Bak, öðretmeni atýyla bir, nasýl alýp götürmüþtü? Sizi de alýr götürür, yutar." diye tenbih etmiþti. Delice Irmaðý, yaz aylarýnda az akar ancak aniden yaðan yaðmur sonrasýnda seller gelirdi. Önüne ne katarsa alýp götürürdü. Bazen çobanlar, sürülerini sulamaya getirir, sürüleri de alýr götürürdü Delice. Çocuklar, oy birliðini saðlamaya çalýþýrlarken posta treninin dumaný gözüktü uzaktan. Gökyüzünde týpký bir hortum gibi görünüyordu, siyah dumanlar.

Posta treni, Çerikli'den yolcu almýþ, Yeniyapan istasyonundan pas geçip Alagedik'ten Sekili'ye doðru geliyordu. Çocuklar, trenin geliþini seyretmek için tarlalarýn içine doðru açýldýlar. Tarlalardaki tuzlu topraklar geriden bakýldýðýnda su gibi gözüküyordu. Makasçý Hayri, küçük makas kulübesinin önünde heykel gibi durarak, elindeki kýrmýzý bayraðý sallamaya baþladý. Çocuklar, kýrmýzý bayraðý görünce sevinçten, havalara zýplayýp, alkýþladýlar. Çünkü, kýrmýzý dur, yeþil geç demekti. Tren durmazsa gazete alamayacak, su satamayacaklardý. Koþarak gelen bir adamý andýran posta treni, makas baþýna gelince yavaþladý. Sanki Hayri'yi selamlýyordu. Marþandizin yarýsý yolcu, yarýsý yük vagonuydu. Ova düz olduðu için arkasýndaki onlarca vagon hiç görünmüyor, sanki tek baþýna gelmiþ gibi görünüyordu. Süleymanlýözü'nün köprüsünün tam üstünde durdu. Köprünün altýndaki kurbaðalar, sýçrayarak gizlendiler. Yorulmuþ bir adam gibi iki ellerini yanýna koyup istasyondaki hareket memurunu beklemeye baþladý. Bir süre ortalýkta görülmeyen hareket memuru, birden dýþarý çýkýp elinde sarýlý bulunan bayraðý açtý. Açýlan bayraðýn rengi yine kýrmýzýydý. Yorgundu ve durduðunda gitmek istemiyordu bu demir adam. Pistonunu her hareket ettiriþinde, "Niye beni rahat býrakmýyorsunuz?” der gibiydi makiniste. Bir gölgeye çekilip dinlemek istiyordu sanki. Pistonu bir içeri, bir dýþarý gidip geldikten sonra yavaþ yavaþ yürüdü. Yürürken ön tekerlekleri ters dönüyormuþ gibi görünüyordu. Makinist, koluyla asýlýnca acý sesler geldi düdüðünden. Hu hu huuuuu!... cüf cüf cüf!... küf küf küf!... diyerek istasyona yöneldi. Makinist, baþýný camdan çýkarýp baktýðýnda is ve kara bulaþýðý yüzü göründü. Makasçý Hayri de simsiyah dumanlar içinde kalmýþtý.

Çocuklar, trenin kalktýðýný görünce avýný bekleyen bir avcý gibi sabýrsýzlandýlar. Kývrým kývrým gelen posta treni, yaklaþtýkça daha iyi görünüyordu. Çocuklar, vagonlarý saymaya baþladýlar ancak düz yere gelince daha fazla sayamadýlar. Raylarýn boþluðuna gelen demir tekerlekler, týkýr týkýr týkýrdýyordu. Önündeki bakýr iþleme, üzerindeki Türk bayraðý, postaya ayrý bir güzellik veriyordu. Kömür kokusu etrafa yayýlýyor, genizleri yakýyordu. Altýndan attýðý kýzgýn ateþler ise aðaç travestlerin üstünde dumanlar çýkarýyordu. Makinist, baþýný camdan çýkarýp bir þeye kýzmýþ gibi baktý ve geri çekildi. Kara bir yýlan gibi kayarak geliyordu posta treni. Önünde kocaman harflerle TCDD yazýyordu. Yolcular, kompartýmanlarýnýn camlarýna çýkmýþ, serinlemeye çalýþýyorlardý. En arkalardaki birkaç yük vagonu da iyice görünmeye baþlamýþtý.

Tren, istasyona gelince su pompasýnýn önüne durdu. Çocuklar iyice ortaya çýkýp postaya yaklaþtýlar. Gözleri yine de deli Hayri'deydi. Ne olur, ne olmaz diye bakýndýlar makas baþýna. Hayri’ kulübede görünmüyordu. Mini tahta kulübe de sýcaðýn etkisiyle erimiþ gibi görünüyordu…

Hemen vagonlara hücum ettiler. Yolcularýn verdikleri þiþeleri doldurup, beþ kuruþa, on kuruþa satmaya baþladýlar. Bir yandan sularý veriyor, bir yandan da: "Abi, gaste ver! Gaste yok mu?” diye soruyorlardý. Kimi yolcular, aldýklarý sularý bir dikiþte içip bitiriyor, tekrar istiyorlardý. Kimileri de þiþeyi alýp parasýný vermeden.kompartýmanda kayboluyordu. Ýþte o zaman çocuklar, arkalarýndan: "Emmi lan! Paramý versene!" diye baðýrýp, basýyorlardý küfürü. Ama kazandýklarý paralarý ceplerine koyduklarýnda, keyiflerine diyecek yoktu doðrusu. Vagonlarýn üstündeki küçük tabelalarda Kurtalan Ekspres yazýyordu ama tren postaydý. Ekspresin vagonlarýný takmýþlardý postaya. Aydýn, en son yolcu vagonuna gidip camdan dýþarý bakan bir kadýndan gazete istedi. Kadýnýn, uykudan yeni kalkmýþ gibi bir hali vardý. Hiçbir þey söylemeden kompartýmana gidip geri geldi. Elindeki Hürriyet Gazetesini Aydýn'a atarken: “0kuma yazma biliyor musun sen?” diye sordu, alaycý bir þekilde. Aydýn: “He abla, biliyom. Okula gidiyom, örtmenimiz bizi okutuyo." dedi gururla. Kadýn, göz ucuyla Aydýn'ýn üzerindeki giysilere baktý. Ayaklarýna baktýðýnda Aydýn biraz mahcup oldu. O anda, ayaklarýný balast taþlarýnýn içine gömüp saklamak istedi. Aydýn, gazeteyi okuyarak kadýna, okuma yazma bildiðini kanýtlamak istiyordu. Kadýn: “Hadi fazla dolaþma. Trenin altýnda kalýrsýn.” diyerek etrafý seyretmeye koyulunca, keten donunu çekip gazeteyi donunun lastiðine sýkýþtýrdý. Aydýn, kadýnýn uyarýsýna pek kulak asmadý. Çünkü posta treni günde sadece bir kez geçiyordu. Daha çok gazete alýp, su satarak para kazanmalýydý. Paranýn ne olduðunu pek bilmiyordu ama parayla, iskeleden halkalý þeker ve gazoz alýndýðýný iyi biliyordu… Bazý yolcular, þiþeleri içeri getirmelerini istiyorlardý. Trenin içine bile girip çýkýyordu çocuklar ama trenin aniden hareket etmesinden ve orada kalmaktan da korkuyorlardý. Binip yýldýrým hýzýyla geri inerek, iþlerine devam ediyorlardý. Tren, su pompasýndan su aldý. Trenin bu kadar çok durmasýna çok sevinmiþti çocuklar. Bir an, bir araya gelip kazandýklarý paralardan sözettiler birbirlerine. Aydýn, cebindeki sarý beþ kuruþ ve on kuruþlarý karýþtýrýrken çok mutluydu. Açlýðýný ve orucunu tamamen unutmuþtu… Çocuklar, hareket memurunun çaldýðý hareket düdüðünü duymamýþlardý. Tren aniden hareket edince, þiþeleri yolculara doðru uzatmakta güçlük çektiler. Bazý yolcularýn su þiþelerini düþürüp kýrdýlar. Posta treni, adeta kaçarcasýna gidiyordu. Vagonlarýn kapýlarýnýn bir çoðu açýk kalmýþtý. Çocuklar, aþaðýdan kapatmaya çalýþtýlarsa da hepsini kapatamadýlar.

Tren gittiðinde orta yerde sadece hareket memuru Tonak, kalmýþtý. Çocuklar, raylarýn öbür tarafýndaydýlar. Tonak, çocuklarý orada görünce öyle bir baðýrdý ki çocuklarýn ödü koptu. Kendilerini ambarýn arka tarafýna zor attýlar. Tonak, istasyon binasýna girinceye kadar beklediler. Deli Hayri de gözükmüyordu ortalýkta. Sonra saklandýklarý yerden çýkýp köye doðru yürüdüler… Sarý gavur dedikleri Tonak, ecnebiydi. Türkçe’si bile anlaþýlmýyordu. Ramazan aylarýnda herkes oruç tutarken o, sigarasýný yakar, inadýna köyün ortasýnda tüttüre tüttüre içerdi. Köylüler, ona çok kýzar ama birþey de yapamazlardý. Nitekim yýllar sonra Tonak, öldürüldü. Aydýn, kazandýðý paralarý iþliðinin cebine koymuþ, yürürken düþmesin diye eliyle sýkýca bastýrýyordu. Güle oynaya iskeledeki kahvehanenin önüne geldiler. Köylüler oturmuþ, sohbet edip oyun oynuyorlardý. Çocuklar getirdikleri gazeteleri on'ar kuruþa, köylülere sattýlar. Cepleri, þýkýr þýkýr parayla doldu. Mutluluktan uçuyorlardý. Kazandýklarý paralarý, bir an önce analarýna müjdelemek için evlerinin yolunu tuttular. Çerçi Köro'dan, kendilerine üzüm, keçiboynuzu, kýrýk leblebi, halkalý þeker alýyordu analarý.

Buruncuk köyünden olan Çerçi Köro, eþeðiyle köye geldiðinde kutsal bir din adamý gibi karþýlanýrdý. O, geldiðinde sanki bayramýn birinci günüymüþ gibi sevinirdi çocuklar. Kadýnlar bile çerçinin etrafýnda toplanýr saatlerce seyrederlerdi. Köro, köyün meydanýnda durur, akþama kadar beklerdi. Beyaz eþeði de hiç kýpýrdamadan ayný yerde dururdu. Torbasýný takýp yemini yedirirdi  Köro. Ýþini çok ciddi yapan birisiydi. Küçük el terazisine koyduðu þeyleri aðýrca tartar, çocuklarýn eteðine dökerdi. Gözünün birisi kör olduðu için herkes ona: “Köro Dayý”, “Köro Emmi” diye hitabederdi. Bazen “Köro Dayý" diyen çocuklara kýzar: "Köro deme lan! Eþþoolueþþek!" diyerek hafifçe kulaklarýný çekerdi. Köyün çocuklarý, çoðu zaman evlerinden gizlice aldýklarý arpayý, buðdayý hatta gurk tavuðun altýndaki yumurtalarý kapýp, Köro'nun yanýna koþarlardý. Alabildiklerince þeker, üzüm leblebi alýrlardý. Çocuklar, çok seviyorlardý Köro Dayýlarýný. Köro da onlarý çok severdi ama kesinlikle belli etmezdi. Biraz da zevkine yapýyordu, bu iþi. Parasý olmayan çocuklara da leblebi, üzüm verir, onlarý sevindirirdi. Kör gözünün ucuyla, onlara sevgiyle bakardý…

Eve geldiðinde Aydýn, açlýktan bayýlacak gibiydi. Orucunu da, lastikleri de umursamýyordu artýk. Kazandýðý paralarý bile göstermeden anasýndan dürüm istedi. Anasý vermedi. Karnýný doyurmak için sessizce mutfaða yönelmiþti ki Sevgi, arkasýndan yetiþip orucunu bozmasýna engel oldu. Anasý, oðlunun bu haline çok üzüldü. "Yoksulluðun gözü kör olsun. Elde avuçta yok ki çocuðuma bir lastik alayým. Aðalara, beylere avuç açar olduk. Elden gelen öðün olmaz, o da vaktinde bulunmaz…" diye dertlendi için için. Ellerini havaya kaldýrýp Allah'tan dilekler diledi. Þu mübarek günlerde bolluk, bereket vermesini istedi umutsuzca. Ellerini yüzüne sürdü ve: “Allah' tan umut kesilmez” dedi kendi kendine. Aydýn, mutfaktan çýkmýyordu. “Lastik mustik istemiyom! Ben yemek yiyecem!" diye baðýrýyordu. Sevgi, vazgeçirmek için: "Þunun þurasýnda ne kaldý ki deli. Sabret biraz. Akþam aðanýn evinde etli yemekler yiyeceksin." diye diller döküyordu. Aydýn: "Bubamýn parasý olunca bana alýr. Alamazsa, okuyup adam olduðumda kendim alýrým." diyerek direniyordu Sevgi'ye. Anasý, mutfaða gelip Aydýn'a kýzdý ve dýþarý çýkarttý. Aydýn, aðlamaya baþladý. Anasý: "Orucunu bozarsan büyük günah olur. Cehennemde yanarsýn." diyerek korkutup susturmak istedi. Aydýn, aðlayarak gitti, merdivenlerin üstüne oturdu. Biraz sonra aðlamayý kesip aðanýn evinde yiyeceði yemekleri düþündü. Tatlýlarý, ballarý, börekleri düþündü   … Anasý Aydýn'a, "Aðanýn evinde herþey var" demiþti. Kendileri gibi fakir fukara deðildi aða. Anasýnýn söylediðine göre aðanýn evinde pastýrma da olurmuþ. Bir keresinde babasý, arkadaþýnýn verdiði pastýrmayý eve getirmiþ, hep birlikte yemiþlerdi. Pastýrmanýn tadý hala damaðýnda duruyor, kokusu burnunda tütüyordu. Bala deðiþmezdi pastýrmayý…. Ýçini çekti birden. Ah þimdi bir çalmalý dürüm olsaydý… Öyle de susamýþtý ki, bir helke su olsa içecekti… Kayadibi'ndeki ebesi, çanaklarla gönderirdi pekmezi. Çok severdi ebesini. Anasýnýn köyü olan Kayadibi, sanki bir yalancý cennetti. Binbir güzelliðe sahipti. Aydýn, yaz mevsimlerinde ebesi Elmas hatuna gider, günlerce kalýrdý. Okullar kapansýn, yine gidecekti. Ebesi, her yýl un, bulgur, yað, salça, pestil, pekmez gönderirdi kendilerine. Yaz kýþ pekmez yerlerdi… Bugün oruç tuttuðu için okula da göndermemiþti anasý… Güneþe meydan okurcasýna merdivenin üstünde oturmuþ, hayaller kurarken anasý seslendi: "Oðlum. Sýcaktan kavrulacaksýn. Çarpar. Ýçeri gir de biraz dinlen." Aydýn'ýn inadý üstündeydi. Kalkmadý. Yüzü kýpkýrmýzý olmuþ, terleri su gibi akýyordu. Ellerini baþýna siper etmeye çalýþtýysa da fayda etmedi güneþe. Sonra kalkýp içeri geçti. Sekinin üstüne uzandý. Gözlerini kapatýp bir an önce uyumak istedi. Uyursa akþam daha çabuk olurdu. Ama uyuyamadý çünkü karný açtý. Duvardaki saate baktýðýnda, saat üçü gösteriyordu. Okulda öðrenmiþti saati. Kocaman saat öyle aðýr dönüyordu ki kalkýp elleriyle akrep ve yelkovaný hýzlandýrmak istedi. Bir an önce akþam olsun istiyordu.

Sekinin üstünde hayal kurmaya baþladý. Lastiði alýp giymiþçesine ayak parmaklarýný oynattý. Ya bir de aða lastiði almazsa? O zaman orucu boþuna mý tutmuþ olacaktý? Ama kocaman aða. Bir lastikten mi kaçacaktý? Babasý, “Kundura aldýr!” demiþti ama umurunda deðildi. Ayaðýnda bir ayakkabýsý olsun da ister lastik, ister kundura. Kýþ günü kilteli naylon ayakkabý giyiyordu ama lastik gibisi yoktu. Arkadaþlarýnýn çoðu yalýn ayak geliyorlardý okula. Ayaklarýna batan sarý dikenler ve andak dikenleri, canlarýný alýyormuþçasýna acýtýrdý… Arkadaþlarýnýn çantalarý da gübre torbasýndan, þeker torbasýndan, telhizden yapýlmýþtý. Sadece memur çocuklarýnýnki ilçeden alýnma naylon çantalardý… Aydýn, hayal alemindeyken uyudu kaldý. Hasibe kadýn, içeri girdiðinde önce hiç dokunmadan oðlunu seyretti. Sonra bir çarþaf getirip üstüne örttü ve dýþarý çýktý usulca.

Aydýn, rüyasýnda yiyecek ve içecekleri görüyordu. Etleri yiyor ama su içmek istediðinde pýnarýn baþýndaki yaþlý ve çirkin kadýn, su içirtmiyordu ona… Öðretmenini gördü. Okula gelmedi diye elindeki yýlgýn sopasýyla vurup baðýrýyordu kendisine… Sonra aðayý gördü. Aðanýn, lastik deðil de kundura aldýðýný görünce aniden uyanýp oturdu sekinin üstünde. Þöyle bir saðýna soluna baktýktan sonra gözlerini ovuþturarak kalktý. Anasýnýn yanýna gelip: "Ana gýz, ben acýktým. Daha iftar olmadý mý?" diye sordu. Anasý: "Eccik bir zaman kaldý oðlum. Ezan okununca yemeðini yersin." diyerek teselli etmeye çalýþtý. Aydýn'ý elinden tutup aradaki sekinin üstüne oturttu.

Hasibe kadýn, mutfakta akþam yemeði için birþeyler hazýrlýyordu. Gaz ocaðý isli yandýðý için her taraf is içinde kalmýþtý. Gaz alacak para da yoktu. Hemen ocaðý söndürüp dýþarý çýktý. Yer ocaðýna biraz çalý çýrpý koyup ateþledi. Eðilip üfleyerek ateþi iyice güçlendirdi. Yan tarafta bulunan tezeklerden birkaç tane getirip ocaðýn altýna attý. Attýðý tezeklerin dumanlarý da gaz ocaðýný aratmadý. Bir süre sonra tutuþtuklarýnda, dumanýn yerini közler almýþtý. Tekrar mutfaða gidip her tarafý karalanmýþ tencereyi alýp getirdi. Bakýr tencerenin içinde, gaz ocaðýnda piþmemiþ patatesler vardý. Tencereyi ocaða koyduktan sonra Sevgi'ye seslendi: "Sevgi, gýzým. Tencereyi ocaða vurdum. Ben içeri giriyom, bi gözün burda olsun." diyerek tenbih etti. Aydýn, elini yüzünü yýkayarak kendine gelmeye çalýþýyordu. Gözünün önünde kelebekler uçuþuyor, karný gurul gurul ediyordu. Babasýnýn deyimiyle, sanki Kara Hasan'ýn itleri boðuþuyordu karnýnda. Dýþarý doðru yürüdü. Bir gözü, köyün minaresiz camisindeydi. Hocanýn, taþýn üstüne çýkýp çýkmadýðýný merak ederek gitti, baktý. Ortalýkta kimseler yoktu. Yerdeki taþlarý tekmeleyerek geri döndü.

Güneþ, hâlâ yakýcýlýðýný koruyordu. Sekili ovasý hep böyleydi. Yazýn çok sýcak, kýþýn da çok soðuk olurdu. Köyün, sürekli bir hocasý yoktu. Kimi zaman köylüler kendi aralarýndan birini hoca tayin eder, ezanlarý o kiþi okurdu. Kimi zaman da Toprak Mahsulleri Ofisi'nin üstündeki dev çelik silolorda bulunan düdük çalýnarak haber veriliyordu. Bu düdük öyle güçlü bir ses çýkarýyordu ki, çevre köylerden bile duyuluyordu. Köylüler, "canavar düdüðü” adýný takmýþlardý ona. Þimdi Ramazan ayý olduðu için baþka köyden bir hoca geliyordu. Sekili köylüleri, yoksul ve kendi kaderlerine terkedilmiþ insanlardý. Anadolu köyleri nasýlsa onlar da öyleydi. Ayný sefalet, ayný yoksulluk burada da vardý. Kimi bebekler, köyde doktor olmadýðý için daha doðarken ya da doðduktan hemen sonra ölürlerdi. Her yer kýþýn çamurdan, yazýn tozdan geçilmezdi. Köylüler: "Köyünü ya yolun kýyýsýna, ya suyun kýyýsýna kuracaksýn.” derlerdi ama içinden geçen demiryolu, bu köyün yazgýsýný deðiþtirmeye yetmemiþti. Sekili, hem yolun hem suyun kýyýsýna kurulmuþtu ama yazgýsý, trenin dumanlarý kadar karaydý. Deðiþen bir tek þey olmuþtu Sekili'de. O da aða egemenliði zulme dönüþmüþtü. Ýskele dedikleri çarþý, demiryolunun yanýna kurulmuþtu. Köylüler, iskeledeki kahvehanelerde oturup duruyorlardý. Domino, piþti, atmýþaltý oynayýp zaman öldürüyorlardý. Toprak aðalarý ise ovayý ayrýk otu gibi pýtrak gibi sarmýþ, köylülerin gýrtlaklarýna dayanmýþlardý. Onbinlerce tarlayý ekip biçiyor, ayný tarladan bir dönüm de köylüler ekse hemen jandarmayý çaðýrýp karakola götürtüyorlardý. Oysa her yer hazinenindi. Köyün en büyük aðasý, Cumhuriyet Halk Partisi'nin mebusu Dr. Celal Sungur'du. Onbinlerce dönüm hazine arazisini ekip biçiyor, kimselerin sesi çýkmýyordu ona. Sekili, Kayadibi, Zencir, Süleymanlý, Çalýklý, Buruncuk, Arslanhacýlý, Terzili köylerinin hepsini aðalar, ekip biçip yiyorlardý. Köylüler de bu tarlalarda amele olarak çalýþýyorlardý. Köylüler, kendi aralarýnda küçük sebeplerden bile kavga çýkarýp adam yaralýyorken, en büyük aða Dr. Celal Sungur'un karþýsýnda ceket ilikleyip selam durmaktan baþka birþey yapamýyorlardý. Aðalara karþý güçlerini birleþtirmiþ olsalardý, bu ovada bir karýþ yer ekemezlerdi. Köylülerin kimi, ekmek parasý kazanmak için Sekili tuzlasýna gidip kazmalarla kayalardan tuz çýkarýyorlardý. Kimi köylüler de Delice Irmaðý'ndan balýk avlayarak geçimlerini saðlýyorlardý. Delice Irmaðý ovaya hayat veriyordu. Taþ eksen canlanýrdý bu ovada. Ovada tek cansýz olan, köylülerdi. Evlerindeki birkaç tavuk ve bir inekle geçinip gitmek istiyorlardý. Aðalar, büyük arklar açtýrarak Delice'den aldýklarý sularla tarlalarý bolca suluyor, pamuk, çeltik, susam ekip bire kýrk ürün kaldýrýyorlardý. Köylüler, çalýþtýklarý tarlalardan günlüklerini bile zor alýyorlardý. Delice akýyor, köylüler bakýyordu. Birkaç dönüm tarlasý olanlar da vardý ama bunlar tohumlarýný bile alamýyorlardý. Köyün evleri de hep kerpiçtendi. Kestikleri kerpiçleri, evlerinin önünde kuruttuktan sonra örüyorlar, üstlerini Delice'den getirdikleri yýlgýnlarla örtüyorlardý. Damýný da sap saman karýþtýrdýklarý çamurla sývayýp içine çekiliyorlardý. Köyde, kadýnlar ev iþleri ve çocuklarla meþgul oluyordu. Bir inekten aldýklarý sütü, yoðurda, tereyaðýna dönüþtürüp, evin geçimine katkýda bulunmak için didinip duruyorlardý. Yaz günü ot yemekten köylünün damarlarý kuruyordu. Yedikleri madýmak ,yemlik, kuskustu. Köyü, sýk sýk Süleymanlý deresinden gelen sel sularý basýyordu. Biri de çýkýp buna bir çözüm bulmaya çalýþmýyordu. Her yýl onlarca ev sular altýnda kalýyor, hayvanlar telef oluyordu ama kimsenin umurunda deðildi. Nasýl olsa zarar gören köylülerdi. Mebusa bir þey olmasýn da gerisi önemli deðildi. Köyün içinden, onlarca devlet büyüðü gelip geçmiþ ama hiçbirisi inip de köylülerin derdini dinlememiþti. Devletin en büyük temsilcisi olan mebus Dr. Celal Sungur ise köye gelip gidiþlerinde jandarmalar tarafýndan sýký korunuyordu. Devlet iyi korunmalýydý. Köylüler, mebusu devlet biliyorlardý. Devlet de kendi köylerinden hazine arazilerini ekip biçip alýp gidiyordu. Devleti yakýndan tanýmýþtý köylüler. Devlet, aða idi, CHP idi.

Aydýn, duvara dayadýðý aðaç merdivenle dama çýkarak caminin giriþ kapýsýnýn açýlýp açýlmadýðýna baktý. Kapý kapalýydý. Ortalýkta ne hoca vardý ne de bir baþkasý. Caný sýkýldý. Damdan inip evin önündeki bahçede dolaþmaya baþladý. Anasýnýn ektiði sebzeler, yeni çýkmaya baþlamýþtý. Tulumbanýn koluna aðýr aðýr basarak kuyudan su çekti. Sonra küreði eline alýp karýklarýn kenarlarýný düzeltmeye baþladý. Ara sýra elindeki küreðe yaslanarak babasýný taklit ediyordu. Babasý da küreði yere saplar, bir koluyla küreðe sarýlarak yaslanýrdý. Tuzlu su karýklarýn içine akýp, anýnda kaybolup gidiyordu. Toprak suya hasret kalmýþçasýna emip, içip bitiriyordu. Su tuzlu olduðu için karýklarýn kenarlarý kireç dökmüþ gibi beyazdý. Aydýn'ýn gözleri, az ilerideki akasya aðacýnýn dallarýna takýldý. Bir grup serçe gelip aðaca konmuþtu. Yerden aldýðý küçük bir keseði kuþlara fýrlattý. Dala çarpan kesek parçalanýp yere döküldü. Kuþlar, birden kümeler halinde uçuþtular. Sýcaktan olsa gerek düþecekmiþ gibi uçuyorlardý. Sonra baþka bir aðaca konmak için daha hýzlý kanat çýrptýlar… Hasibe kadýn, bahçedeki oðluna seslenerek: "Aydýn! Oðlum gel, güneþin altýnda durma. Kalsýn, sonra sularsýn." dediyse de dinletemedi. Oyalanmak için inmiþti bahçeye. Caný sýkýlmýþ, acýkmýþ, susamýþtý. Karýklardan akan sulara baktýkça içesi geliyordu. Karýklarýn kenarlarýnda yer yer çýkan ayrýk otlarýnýn kökleri, toprak ýslanýnca yumuþamýþtý. Aydýn, otlarýn hepsini yoldu. Ara sýra kuyuya gidip, tulumbaya basýp geliyordu. Tuzlu olmasýna raðmen çoðu zaman bu sudan içiyorlardý. Komþularý Aziz emminin, Kýzlarpýnarý’ndan getirdiði sudan da içiyorlardý bazen. Kýzlarpýnarý’ndaki suyun baþý çok kalabalýk olurdu. Sabah ezanýndan sonra herkes pýnara gider, saatlerce sýrada bekleyerek helkelerle su doldurup getirirlerdi. Su doldurup getirmek zor olduðu için köylüler de çoðu zaman kuyulardan su çekip içerlerdi… Tulumbanýn koluna basýp akan suyu seyretti Aydýn. Su, buz gibiydi. Ellerini suyun altýna tutup yýkadý. Anasý, karþýdan kendisine bakýyor olmasa eðilip içecekti. Yüzüne su serperek serinlemeye çalýþtý. Dudaklarýndan süzülen damlacýklar, aðzýna giriyordu… Karýklarýn kenarlarýnda, sudan nasibini almýþ yemlikler duruyordu. Aydýn, yemlikleri tuza batýrýp yemeyi çok severdi. Ah þu oruç olmasaydý, þöyle tuza batýrýp hafifçe de silkeledi mi? Deðmeyin Aydýn’ýn keyfine… Tulumbanýn yanýndaki naylon ibriði suyla doldurup ayrýk otlarýnýn arasýna gizledi. Tulumbanýn suyu kaçtýðýnda ibrikteki suyu tulumbaya doldurup tekrar su çýkaracaktý.

Eve doðru yürürken iyice halsizleþmiþti. Anasýna: "Ana gýý. Ben orucu bu gatlak dutsam, Allah gabul etmez mi?" diye sordu, boynu bükük. Anasý gülerek: "Olur mu oðlum. Allahü Teâlâ, seni sýnýyo. Sabrýný deniyo. Ona göre sana sevap yazacak, günah yazacak. Sakýn orucunu bozma. Bak, vakit yaklaþýyo, þindi akþam olacak. Durup dururken böyük günaha girme” derken gözü, ofisin tepesindeki karaltýya takýldý. Ýyice gördükten sonra: “Bak, adam çýkmýþ oraya. Biraz sonra düdüðü öttürür, sen de orucunu açarsýn. Sabýrlý ol. ‘Sabýrda bin keramet vardýr’ derler. Allah sana böyük sabýr verdi oðlum, onu sakýn bozma." diyerek biraz öðüt verdi. Aydýn: "Adam, ezan mý okuyacak ordan?" diye sordu. Anasý: "Yok oðlum. Ordan canavar düdüðünü öttürecek, herkes duyunca orucunu açacak. Ezaný, hoca okuyo ya camiden." diye cevap verdi. Ofisin tepesindeki adam, biraz sonra kayboldu.

Gün, bir türlü bitmek bilmiyordu. Çerçi Köro'nun sattýðý kenger sakýzlar gibi olmuþtu. Kenger sakýzlar, çiðnedikçe sünerdi. Her gün okula gidip gelirken ne de çabuk geçiyordu zamaný… Sevgi, küçük kardeþini anasýna verdikten sonra, yer ocaðýnda piþirilen yemeði alýp mutfaða götürdü. Aydýn’a iyice acýmaya baþlamýþ, neredeyse gizlice ekmek yedirip su içirecekti. Sonra aðaçta asýlý duran yoðurt torbasýný indirip içinden biraz yoðurt aldý. Torbanýn aðzýný sýkýp tekrar astý. Buzdolaplarý olmadýðý için hep böyle yaparlardý. Yoðurt tasýna su koyup biraz da tuz attýktan sonra iyice çalpalayarak ayran yaptý. Ayran tasýný da mutfaða götürüp üstüne ince bir bez geçirdi… Ofiste çalýþan memurlarýn buzdolaplarý vardý. Köyde elektrik yoktu ama ofiste jeneratör vardý. Akþamlarý, onlarýn buzdolaplarýndan buz getirip suya koyarlardý. Bazen buz vermezlerdi memurlar.

Bahçe duvarýnýn bir kenarý yýkýlmýþ, Yusuf efendi, çamurla sývayarak tamir etmeye çalýþýyordu. Sevgi, radyo dinlemeyi çok seviyordu. Kondor radyonun pili çabuk bittiði için babasýndan izin almadan açamýyordu. "Bubaaa! Iradyonu eccik açayým mý?" diye seslenerek izin istedi. Babasý, olur anlamýnda bir el iþaretiyle izin verdi. Yusuf efendi, evde olduðu zamanlar mutlaka yapacak bir iþ bulur, onunla oyalanýrdý. Bazen evdekilerden de yardým ister, beceremediklerinde baðýrýr, kavga çýkarýrdý. Aslýnda onu kavgaya sürükleyen tek þey, geçim sýkýntýsýydý. Yokluðun gözü kör olsundu… Evlerinin arkasýnda oyun oynayan Mehmet'le Aslan, Aydýn'ý da çaðýrdýlar. Ama o, gitmedi. Oyun için deli olurdu oysa. Ekmek yemeden, su içmeden oynayasý gelirdi hergün… Öðle sýcaðýnýn yerini, akþam serinliðinin almasý gerekirken havada zerrece deðiþiklik yoktu. Bugün, Aydýn oruç tuttu diye güneþin yakasý gelmiþti inadýna. Karayolunun asfaltý bile erimiþ, výcýk výcýk olmuþtu. Üstünden geçenlerin, ayak izleri çýkýyordu zifte. Aydýn'ýn aðzý, dili, damaðý iyice birbirine yapýþtý. Açlýktan içi eziliyor, kusacak gibi oluyordu. Baþý da aðrýmaya baþlamýþtý. Hele karnýnýn gurultusu hiç kesilmiyordu. “Bi da hiç oruç tutmayacam. Amma da zormuþ haa!” diye homurdandý kendi kendine. Babasýnýn yanýna gitmeyi düþünüyordu ama kalkacak hali yoktu. Biraz daha oturduktan sonra zorlanarak kalkýp babasýnýn yanýna vardý. Geçkerenin üstündeki karýlmýþ çamurdan bir kürek alýp babasýnýn ördüðü yere döktü. Babasý: "Sen yorulma oðlum. Ben alýrým." dedi yumuþak bir ses tonuyla. Ama Aydýn, yardým etmeye devam etti. Babasý, taþ ve kerpiç parçalarýyla duvarý örüyor, Aydýn da çamur veriyordu. Bir ara babasý, sanki bir suçlu gibi: "Oðlum. Acýktýn heral. Bi daha oruç tutma. Ben çalýþýrsam söz, sana kundura alacaðým" derken, çocuðuna bir ayakkabý alamamanýn iç ezikliðini duydu, tüm vücudunda. Ýþsiz güçsüz geziyordu. Kimi zaman tren vagonlarýnda hamallýk yapýyor, kimi zaman buðday dolduruyor, kimi zaman tarla suluyordu. Aydýn, çamurun içine biraz saman ve su koyup kardý. Babasýnýn iþi bitmek üzereydi.

Köyde bir ölüm sessizliði vardý. Ortalýkta hiç kimse görünmüyordu. Köyün üstünden aniden bir uçak filan geçse köylülerin ödü patlar, hepsi ölürdü. Delice Irmaðý da her zamanki gibi sessizce akýp gidiyordu Sudaki balýklar, kimi zaman oynaþmak için kýyýya yanaþýrlardý. Vurduklarý kuyruk darbeleriyle suda oluþturduklarý mini dalgalarý izlemeye doyum olmazdý. Akþam üstleri suya düþen gün batýmý da ayrý bir tat verirdi. Güneþ, yaðlýboya bir tablo gibi ýrmaðýn üstünde saatlerce dururdu. Yýlgýn aðaçlarý adam boyunu geçer, içine girildiðinde insan görünmez olurdu. Çiçekdaðý'nýn güzelliðine ise diyecek yoktu. Sýradaðlarýn en yüksek yeri burasýydý. Çiçekdaðý, sýradaðlarýn üstüne baðdaþ kurup oturmuþ bir adam gibi görünüyordu. Meþeler, çamlar ta Sekili'den görünürdü. Sekili’den bakýldýðýnda Tuzla'dan kaðnýlarla tuz getiren köylüler de görünürdü. Kaðnýlar, bir an önce köye dönmenin telaþý içinde olurlardý… Köydeki ölüm sessizliðini nereden ve ne zaman geldiði belli olmayan bir marþandiz treni bozdu. Boþ vagonlarýnýn, büyük bir gürültüyle çýkardýðý taka tuka taka tuka sesleriyle öyle hýzlý geçti ki sadece gittiði yönü görebildiler. Yetiþeceði bir yer varmýþ gibi istasyonu pas geçmiþ, doðruca Çerikli'ye gidiyordu. Aydýn, trenin arkasýndan bakarken: "Makinis emmi, belkim de oruç. Evine yetiþmek içim hýzlý sürüyo." diye düþündü. Bazen, istasyondan geçerken öyle bir düdük çalarlardý ki makinistler, köy yýkýlýrdý. Huuuuuu!...hüüüüüü!... hüüüüüüt!... Bir de tepkiyi ölçercesine baþlarýný camdan çýkarýp alaycý bir bakýþ atarlardý. Tren geçerken kerpiç evler zangýr zangýr sallanýrdý. Köyde deprem olurdu sanki… Tren istasyonunun arkasýndaki çayýrlýk ise bambaþka bir güzellikteydi. Buralara ördekler, kazlar, toylar, angutlar, su kuþlarý, martýlar gelir, otlarlardý. Avcýlar, çimleri söküp kümeler yaparlardý. Kuþlar, bu yemyeþil kümelere yaklaþýr ve avcýlar da ateþ ederlerdi. Avcýlar, bir angut vurabilmek için saatlerce bu kümelerde beklerlerdi. Çayýrlýðýn bataklýk olan yerlerinde kurbaðalar, tosbaðalar, yýlanlar, börtü böcekler yaþardý. Köyün sýðýrlarý, sabahtan akþama kadar buralarda otlarlardý. Özellikle camýzlar, burada yayýlmak için can atarlardý sanki. Koparttýklarý çimleri çiðnerken mýrç mýrç diye sesler çýkarýr, insanýn bile canýný çektirirlerdi. Hele bir de suyun içine yattýlar mý, camýzý kaldýrmak için ille de bir böðelekin sokmasý gerekirdi. Böðelek bir soktu mu, camýzý çýldýrtýrdý. Möööh, mööööh! möhleyerek nerelere gittiðini bilemez olurdu. Ýnekleri de sokan böðelekler, sürüyü darmadaðýn ederlerdi. En çok da danalarý severlerdi. Taze kana bayýlýrlardý, vampir gibi. Gökkuþaðý rengindeki angutlar, çimlere konduklarýnda bataklýk renk renk olur, þenlenirdi. Sýðýrcýklar ise camýzlarýn kuyruklarýna konup, yaralarýný temizlerken hiç sesleri çýkmazdý camýzlarýn. Suyun içinde yýkanan ördekler, hiçbir þeyi yaklaþtýrmazlardý kendilerine. En küçük bir seste hemen uçup giderlerdi. Kazlar da ayný ördekler gibi suyun içinde yýkanýp dururlardý. Doðal bir hayvanat bahçesiydi bu bataklýk. Kimi kuþlar, yuva yapýp yumurta býrakýrlardý. Kurbaðalarýn, gündüzleri sesleri çýkmaz ama geceleri de kimseler susturamazdý. Binlerce kurbaða koro halinde výrraak výrraaak þarkýlar söylerlerdi. Bataklýk iyice kuruduðunda da sulu yerlere kaçýþýr, hayatta kalma savaþý verirlerdi. Çoðu, yýlanlara ve kuþlara yem olurdu. Camýzlar, sularýn içine yattýklarýnda sülükler hemen yapýþýr, camýzýn üstündeki yaralarý emerek doðal bir tedavi uygularlardý. Camýz sudan çýkýnca da kendiliðinden düþüp ölürlerdi. Ölmeyen sülükler ise camýz ahýra alýnmadan önce sahibi tarafýndan temizlenirdi. Sadece zenginlerin camýzý olurdu. Saðýldýklarýnda çok süt verirdi camýzlar. Lezzetine de doyum olmazdý. Ýnek sütü, koyun sütü bir yana, camýz sütü bir yanaydý… Sekili köylüleri, bu bataklýða, “hattin ardý” adýný takmýþlardý. Ýstasyonun arkasýnda olduðu için böyle söylüyorlardý. Marþandiz treninin su aldýðý pompanýn hemen arkasýnda olduðu için "pompanýn ardý" da derlerdi. Sýðýr çobanlarý, sürülerini ve eþeklerini burada baþýboþ salýverir, kendileri de akþama kadar köprünün altýnda yatarlardý. Sadece demiryoluna çýkmalarýný engellerlerdi. Demiryolu köprüleri, çobanlarýn yaz kýþ sýðýnaklarýydý. Güneþ iyice kavurmaya baþlayýnca köprülerin altýna gider, çýkýnlarýndaki yiyecekleri yer, içer, yatarlardý. Bazen bataklýktan sülük toplar, Yerköy'e, Çerikli'ye götürüp satarlardý. Çeþitli hastalýklara iyi geldiði söylenen bu sülükler, iyi de para ediyordu. Trenle gelen yolcular bile çocuklardan sülük alýp gidiyorlardý… Sülükler insaný tutuyor, aðalar ise sülük gibi köylülerin kanýný emiyordu. Bataklýk Devri yaþanýyordu Sekili köyünde. Hem karanlýk, hem bataklýk devri. Yýllardýr kanlarýný emdikleri halde hâlâ bitiremeyen aðalarýn, keyfine diyecek yoktu. Köylüler de aðalara inat, bir gram bile kanlarý kalsa yaþamayý sürdürüyorlardý. Düzen, sülük düzeniydi.

Aydýn'la babasý, duvarý örüp bitirdikten sonra eve geldiler. Babasý içeri girdi, Aydýn da merdivenlerin üstüne oturup düþünmeye baþladý. Yarýn okula gidecekti. Öðretmenini hiç sevmiyordu. Çünkü kendisini ve arkadaþlarýný dövüyordu bu öðretmen. Okulda hiç kimse sevmiyordu onu. Sanki çocuklarý okutmak için deðil de dövmek için öðretmen olmuþtu. Çok iyi top oynadýðý için de þiþinip dururdu. Edirnespor'da oynamýþtý, Alaaddin Bilir. Edirneli bir Bulgar göçmeni olduðu için herkes ona, “Yunan tohumu” derdi. Çocuklarý, tek ayak üstünde bekleterek cezalandýrýrdý. Ama yine de okula gitmek istiyordu Aydýn. Çünkü okuma ve yazmayý çok seviyordu. Hem birçok arkadaþý da okuldaydý. Her sabah, Amerikan süt tozundan yapýlmýþ süt, yanýnda da ilk defa okulda yediði, somun ekmeði veriyorlardý. Defterini, kalemini, silgisini de okuldan vermiþlerdi. Öðretmeni, bir de alfabe kitabý vermiþti ona. Eve geldiðinde, ablasýyla birlikte gaz lambasýnýn ýþýðýnda okuyorlardý, onu… "Yarýn, okula gittiðimde örtmen beni döver mi ki?" diye düþündü Aydýn. "Oruç tuttum da aðaya sattým.” derse belki dövmezdi. Nasýl olsa aðaya da söyleyecekti okula gitmediðini. Aða, kendisini dövdürmezdi… Uzun uzun, yarýn öðretmenine ne söyleyeceðini düþündü durdu. Binbir düþünce gelip geçiyordu kafasýndan. Ne yapacaðýný bilmiyordu, aslýnda. Açlýðýn da etkisiyle saçma sapan düþüncelere kapýlýyordu. Kalkýp içeri girdi. Tam sekinin üstüne oturmuþtu ki birden gözleri karardý, küüt! diye düþüp bayýldý. Sese koþan Sevgi, Aydýn'ý yerde görünce feryat figan anasýný çaðýrdý: "Ana gýýýz! Tez gel, oðlan bayýldý! Yetiþ!” Hemen kardeþini kucaklayýp kaldýrdý. Telaþla odaya giren anasý, Aydýn'ý bu durumda görünce: “Yavruum! Guzuum!" diye baðýrarak aðlamaya baþladý. Sevgi, Aydýn'ý sekinin üstüne yatýrýp koþarak gitti, bir tas su aldý, getirdi. Bu arada, seslenerek babasýný da çaðýrdý. Anasý, Aydýn'ýn yanýna oturmuþ, bir yandan hafifçe sarsýyor, bir yandan da: "Oðluum! Guzuum! Gurbanýn oluyum, aç gözlerini!” diye yalvarýyordu. Sevgi'nin getirdiði suyu yüzüne serptiler. Aydýn, biraz kendine geldi. Yüzü sapsarý olmuþ, dudaklarý kupkuruydu. Baþý hâlâ dönüyor, içi bulanýyordu… Aydýn, iyice kendine geldiðinde anasýnýn yanýnda duran babasýný gördü. Babasýnýn caný sýkýlmýþtý. Bir lastik için az daha oðlaný öldüreceklerdi. Kapýyý çarpýp dýþarý çýktý. Anasý, oðlunu öpüp kokluyordu. Babasý, dýþarý çýkýnca gözyaþlarýný tutamadý, aðladý.

Bir kerpiç damdan baþka birþeyleri yoktu. Ne mal vardý, ne mülk. Kapýda birkaç tavuk, cücük bulunuyordu. Tarla tapan yoktu. Giyimi kuþamý veresiye alýyorlardý. Þu Ramazan ayýnda, aldýklarý birkaç parça yiyeceði bile veresiye almýþlardý. Çopur Osman da olmasa aç kalacaklardý. Babasý ne zaman iþ bulur, çalýþýrsa o zaman ödüyordu. Devlet, toprak reformu diye birþey diyormuþ. Herkese toprak daðýtýlacakmýþ ama ne zaman? Aðalarýnki gibi kendilerinin de topraklarý olacakmýþ. Kendi topraklarý olsaydý babasýyla gidip sürerler, ekerlerdi. Zor þeydi yoksulluk. Muhanete muhtaç olmak kadar acý birþey var mýydý bu dünyada? Celal Sungur, ekinlerini biçtikten sonra ofise satýp Ankara'ya gidiyormuþ. Gazinolarda, pavyonlarda yiyormuþ paralarý. Buradaki insanlarýn fakir olduklarýný bilmiyor mu? Þu Ramazan gününde aç olanlarý, açýk olanlarý görmüyor muydu? Bu muydu insanlýk, vicdan, merhamet, adalet? Allah, bunlarý hiç mi görmüyordu? Neden hem Allah'a, hem de aðalara ayrý ayrý kulluk ediyorlardý? Kula kulluk etmek bir yazgý mýydý acaba? Ezim ezim eziliyor, sürüm sürüm sürünüyorlardý. Sekili köylüleri ise dertlerini kimselere bildirmemek için namusu, þerefi, Allah'ý, kitabý üstüne yemin etmiþlerdi sanki. Ovadan sesler duyuluyor, köylülerden týn çýkmýyordu. Yoksulluktan dilleri lal olmuþ, dudaklarý kurumuþtu. Belki de Allah, yoksulun dilini, diþini söküp alýyordu. “Bugünlere de þükürler olsun” diyorlar ve tekrar susuyorlardý. Aða Celal Sungur'un, zulmüne mi þükrediyorlardý acaba? Beterin beteri de vardý. Allah, beterinden saklasýn. Allah, deldiði boðazý boþ býrakmazdý ya. Ne hikmetse þükretmeyenler, þükredenlere göre daha iyi yaþayýp gidiyorlardý. Hem de krallar gibi. Köylülerin hepsi de cýbýrdý. Hem de cýbýroðlu cýbýr. Mülksüzler, böyle yaþýyorlardý… Aydýn, gözlerini iyice açmýþtý. Kalkýp oturdu. Anasýna: “Ana. Ben lastik mastik istemiyom. Allah, günah yazacaksa yazsýn sol yanýma. Eccik ekmek getir bana.” dedi.  Anasý, yalvarýrcasýna: "Oðlum. Þindi orucunu bozarsan Allah, sevap yazmaz. Sana böyük günahlar yazar, hem de gat gat. Cehennemlik olursun bak. Gaynar gazanlara atarlar, etlerini lime lime ederler senin. Sýrat köprüsünden geçip cennete gidemezsin. Yoksa cehennemde irin akan ýrmaða düþersin. Cennetteki bin bir çeþit meyveleri yiyemezsin. Huri kýzlarý göremezsin hiç. Asma bahçelerinden, barmak gibi üzümleri yiyemezsin. Pýnarýn buz gibi sularýndan içemez, içinde çimemezsin. Cehennemdeki, irin akan sulardan içiriler sana yoksam…" cennetten ve cehennemden örnekler vererek Aydýn'ý, orucunu bozmamasý için korkutmaya ve kandýrmaya çalýþtý. Oysa uzaða gitmeye gerek yoktu. Bu dünya, büyük bir cehennemdi zaten. Þimdi çok susamýþ ve acýkmýþtý. Havuzlu pýnarlarýn havuzlarýndan, soðuk sular içmek istiyordu. Sitilden, buz gibi su içmek istiyordu, þimdi. Huri kýzlar, kendisine hizmet edeceklermiþ. Kendisi, oturduðu yerden hiç kalkmayacak, ne isterse huri kýzlar, hemen getirip vereceklermiþ. Anasý, her akþam yatmadan önce bunlarý anlatýr dururdu. Cennet denen yer, güzeldi. Cehennemde ise zebaniler vardý. Kaynar kazanlar, yýlanlar, böcekler, ölüler vardý. Cennete gidenler, hem hiç ölmeyeceklerdi. Sonsuza kadar mutlu yaþayacaklardý. Aydýn, bunlarý dinleyince inandý. Anasýna: "Ana gýz. Cennet eyiymiþ. Ben orucumu bozmayým öyleyse." dedi. Aðzýný, sanki birþeyler yiyip içmiþ gibi sildi. Usulca, sedirden kalkýp dýþarý çýktý.

Sevgi, yer ocaðýna koyduðu çorba tenceresini karýþtýrýyordu. Hava iyiden iyiye deðiþmiþ, serinlemeye baþlamýþtý. Aydýn, dayanamadý ve damýn üstüne tekrar çýktý. Camiye doðru baktýðýnda gözlerine inanamadý. Caminin kapýsý açýlmýþ, avlusunda da birisi vardý. Damýn üstünden anasýna baðýrdý: "Anaaa! Anaaaa! Caminin kapýsý açýk! Hoca emmi gelmiþ, ezan okuyacak!" Öyle heyecanlanmýþtý ki neredeyse damdan aþaðý atlayýp evin önüne inecekti. Anasýna baðýrýyor, yemekleri hazýr etmesini istiyordu. Anasý, aþaðýdan güldü. Çocuktu iþte. Ne yaptýðýný bilmiyordu. Aydýn'a doðru seslenip: "Sen yemeðini aðanýn evinde yiyecen oðlum! Ama ben sana, yaptýðým patatisten, çorbadan ayýrýrým merak etme! Sen, hoca emmini takip et, ezaný okuduðunda haberimiz olsun!" dedi. Aydýn, silonun üstündeki adamý gördüðünde damýn üstünde duramadý, acele aþaðýya indi. Çelik silolar gözüne çift çift görünüyordu. Oysa hepsi altý-yedi taneydi. Silonun yüksekliði elli metreden fazlaydý. Aþaðýdan bakýldýðýnda adam, sinek kadar görünüyordu. Aydýn, silonun üstündeki merdivenlerde yürüyen adamý seyrederken, bir an adamýn düþeceðini sandý. Nasýl da düþmeden yürüyordu? Hayret etti. Büyüyünce kendisi de oraya çýkmayý düþündü. Acaba müsaade ederler miydi?... Hele bir büyüsün, önce kendisine bir kundura alacaktý. Sonra da… Çelik silonun rengi, aðýr aðýr kararmaya baþladý. Güneþ kayboldu. Akþam oluyordu. Sýcaðýn etkisi akþama kadar sürmüþtü. Oysa geçen yýllarda hiç böyle olmamýþtý, daha serindi. Amerikalýlar, uzaya birþey mi atmýþlar ne? Dünya bozuluyormuþ gayri. Gavurlar, yaradanýn iþine karýþýyorlarmýþ… Tepedeki komþularýnýn çocuklarýndan birisi: “Anaa! Hoca emmi daþa çýktý! Ezan okuyacak heral!"diye baðýrdý. Bunun üzerine Aydýn: "Anaa! Hoca emmi daþa çýkmýþ. Ben de Kemal Aðaya gidem mi?” diye sordu. Anasý: "He oðlum. Tez git, sallanma. Çabuk yetiþ de orucunu aç. Orucunu aðaya ver, gel." dedi. Aydýn, iþliðine sümüðünü sildi ve koþarak çýktý gitti.

Yolda giderken öyle heyecanlýydý ki açlýðýný, susuzluðunu unutmuþtu. Orucunu aðaya, ne deyip de verecekti? Acaba birþeyin içine mi koyup da verecekti? Ya, aða orucunu almazsa, o zaman ne olacaktý? Lastik de aldýramazdý. Aðanýn evinin bahçe kapýsýna gelinceye kadar kafa yordu, durdu. Birden, canavar düdüðü çalmaya baþladý. Aydýn, ürktü. Öyle korkunç bir ses çýkarýyordu ki, tüyleri diken diken oldu. Diðer yandan da hoca taþýn üstüne çýkmýþ, ezan okuyordu. Ama hocanýn sesi duyulmuyordu. Köydeki caminin minaresi olmadýðý için hoca, taþýn üstüne çýkarak ezan okuyordu. Her gün aç olan köylüler, bugün de tanrý için aç kalmýþlardý. Þimdi oruç açacaklardý. Köylüler, kendi aralarýnda hak toplayýp hocanýn ücretini veriyorlardý.

Zenginler, akþamlarý hocayý evlerine davet edip yemek veriyorlardý. Fakirler de kendisi gibi cýbýr olduklarý için fakirlerin evine gitmezdi hoca… Aydýn, aðanýn evinin tam kapýsýna gelince durakladý. Geri dönüp evlerine gitmek istedi. Utanmýþtý. "Oruç da satýlýr mý?" diye iç geçirdi. Suçluluk duygusuna kapýlýp kýzardý. Birden, aklýna lastik geldi ve: "Nebiye abaaa! Nebiye abaaaa!" diye seslendi. Kemal Aðanýn karýsý Nebiye, Aydýn'ý görünce þaþýrdý. Ýftar saatinde ne iþi vardý acaba? "Ne var lan, ne istiyon?" diye sordu. Aydýn, bir anda donakaldý. Ne desindi acaba? Biraz yaklaþýp: "Þey. Bugün oruç tuttum da Kemal Aðaya satacam. Onun için geldim." diyebildi, utanarak. O ara Kemal Aða, Aydýn'ýn sesini duymuþ: "Kim o gelen avrat?" diye sordu Nebiye'ye. "Senin Yusuf'un oðlu." dedi Nebiye. Kalýn sesiyle: "Çaðýr, içeri gelsin. Bu saatte gelende hayýr vardýr." dedi Kemal Aða. Aydýn, bu sözlerden cesaret alarak içeri girdi. Aða, sofraya oturmuþ orucunu açacaktý. Aydýn, aðanýn eline sarýlýp öptü ve: "Anam bana, ‘oruç dut da Kemal Aðaya sat. O da sana bir lastik alsýn' dedi. Bubam da, ‘kundura alýrsa daha eyi olur’ dedi." diyerek bir çýrpýda anlattý. Aða, kundura lafýný duyunca biraz bozuldu. Sonra: "Gel hele, sofraya otur." dedi. Aydýn, usulcacýk sofraya oturdu. Aða: "Alýrým yeðenime, alýrým. Sen önce yemeðini ye bakalým." diyerek baþýný okþadý, Aydýn'ýn. Aydýn, biraz rahatladý. Aða, karýsýna seslenip: "Yeðenime bir tabak getir de yemek koy, yesin." dedi. Karýsý, bakýr bir tabak alýp getirdi. Tabaða yemek koyup Aydýn'ýn önüne sürdü. Aða, bismillah çekerek elindeki tastan biraz su içtikten sonra bir tane zeytin alýp orucunu açtý. Aydýn da aðayý taklit ederek orucunu açtý. Sonra tabaðýndaki yemekten yemeye baþladý. O ara aða kendisine: "Yeðenim. Sen daha güçcüksün. Nasýl oruç tuttun? Bugün hava da çok sýcak oldu, nasýl dayandýn?" diye sordu. Aydýn: "Ayaklarým çýplak, aðam. Okula yýrtýk naylonla gidiyom. Anam, 'bi oruç dut da Kemal Aðaya sat, sana bi lastik alsýn' dedi, ben de dutdum." dedi." Aða, bir yandan yemeðini yiyor, bir yandan da küçük misafiriyle sohbet ediyordu. "Ben sana para veririm. Afferin sana. Helal olsun aslaným, orucu tutabilmiþsin." dedi. Aydýn, biraz þiþinerek: "Bi daa dutarým aðam.” dedi. Gün boyu çektiði açlýðý, susuzluðu bir anda unutmuþtu. Aydýn, birden anasýnýn söylediði þeyi hatýrladý. Aðzýndaki lokmayý yuttuktan sonra aðzýný iþliðine silip ayaða kalktý. Aðaya: "Aðam. Ver elini öpeyim.” dedi. Aða, þaþýrmýþtý. Ýstemeyerek de olsa elini uzattý. Aydýn: "Kemal Aða. Allah rýzasý için duttuðum orucu sana satýyom." dedi ve elini öptü. Aða, güldü. "Tamam tamam yeðenim. Ben orucunu aldým, kabul ettim. Allah da kabul etsin." diyerek yanaklarýndan öptü. Aydýn, tekrar oturdu, yemeðini yemeye devam etti. Aða: "Benim yeðenim, büyüyüp de adam olacak." dedi karýsýna dönerek. Nebiye, Aydýn'ýn yemek yiyiþini seyrediyordu. Sofradaki bütün yemeklerden yedi Aydýn. Ama bir türlü doymak bilmiyordu. Bir yandan da su içiyordu. Nebiye, Aydýn'ý: "Oðlum. Birden çok yersen karnýn aðrýr. Aðýr aðýr ye. Yemek çok. Sahurda yemek yiyemezsin sonra." diyerek uyardý. Aydýn: "Ben bi daa oruç dutmam. Çok zor oluyo." dedi. Aða ve karýsý, güldüler. Yine birden aklýna geldi: “Ben bugün oruç duttum diye anam okula yollamadý. Yarýn örtmen beni döver.” dedi aðaya. Aða, ciddi bir ses tonu ile: “Öðretmene, Kemal Aðanýn selamý var de, sen gerisine garýþma yeðenim. Senin kýlýna bile dokunamaz.” dedi. Aða, yemeðini yedikten sonra sofradan kalkýp sekinin üstüne oturdu. Aydýn da agayla birlikte sofradan kalktý ve sekinin kenarýna iliþti. Aða, karýsýnýn hemen getirdiði kahveyi yudumlarken yeleðinin cebinden çýkardýðý iki buçuk lirayý: "Al bakalým yeðenim.” diyerek Aydýn'a uzattý. Aydýn: "Aðam. Ben lastik istiyom, para almam." dedi. Aða: "Ben sana lastik de alacaðým. Bunu al, bu senin harçlýðýn. Yarýn, Sarý Cemal'e uðra, sana bir çift lastik versin.” demiþti ki Aydýn: "Aðam. Bubam, kundura alsýn diye tembih ettiydi." dedi. Aða: “Ulan. Senin babanýn ayaðýnda kundura mý var da sen istiyon?" deyip güldü. "Yarýn, ben sana bir çift lastik alýrým. Sabah olsun, tamam. Baþka zaman, bir daha oruç tutup bana satarsan o zaman da kundura alýrým sana. Þimdi lastik alacaðým.” diyerek ikna etti. Aydýn, parayý alýp elini cebine sokmuþtu bile. Keten donun cebinde, metal parayla oynuyordu. Aðanýn karýsý, bir tabak çerez getirip Aydýn'ýn önüne koydu. Aydýn, biraz da çerez yedikten sonra ayaða kalkýp: "Geç olmadan ben gideyim aðam." dedi. Nebiye, tabakta kalan çerezleri Aydýn'ýn cebine koydu. Sonra mutfaða gidip bir tabak dolusu yemek getirdi."Bunu da evinize götür.” dedi Aydýn'a. Aydýn, aðanýn ve karýsýnýn ellerini öptükten sonra yemek tabaðýný da alýp çýktý. Hava, iyice kararmýþtý. Nebiye: "Korkarsan ben seni savuþturuyum oðlum.” dedi. Aydýn: "Yok Nebiye aba. Ben gorkmam.” dedi ve tabaktaki yemeði dökmemeye çalýþarak yürüdü.

Karayoluna geldiðinde saðýna soluna bakýp dikkatlice karþýya geçti. Evlerde yanan gaz lambalarýnýn kör ýþýðý, pencerelerden görünüyordu. Uzaktan it sesleri duyduðunda korktu Aydýn. Daha hýzlý yürümeye baþladý. Bir an önce eve ulaþmak istiyordu. Anasýna, babasýna ve ablasýna aðanýn kendisine para verdiðini, yarýn da lastik alacaðýný söylemek istiyordu. Eve ulaþtýðýnda babasýný, bahçe kapýsýnda kendisini bekler buldu. Hemen babasýna müjdeyi verdi. Sonra ikisi birlikte içeri girdiler. Yanan gaz lambasýnýn çýkardýðý gaz kokusu, birden yüzlerine çarptý. Aydýn, yemek tabaðýný ablasýna verip hemen cebindeki parayý çýkardý. Ýki buçuk lirayý sevinçle anasýna göstererek: "Ana bak! Aða bana hem para verdi, hem de lastik alacak! Sabah gedip Sarý Cemal emmiden, lastiðimi alacam!" dedi. Hasibe kadýn, lastikten çok oðlunun sevincine sevindi. Sonra: "Oðlum. Garnýný eyice doyurdun mu? Sana gözel yemekler yedirdiler mi?" diye sorular sordu. Anasý, piþirdiði yemeklerden Aydýn'a da ayýrmýþtý ama þimdi tok olduðu için sabaha saklayacaktý. Aydýn, öyle yorgundu ki aylardýr uyumamýþ gibi hemen sekinin üstüne uzandý ve uykuya daldý. Parasý hâlâ elindeydi. Cebine koyduðu çerezler, sekinin kenarýna döküldü. Anasý, çerezleri topladý. Sevgi de yorganýný getirip Aydýn'ýn üstüne örttü. Sabaha kadar rüyasýnda, Sarý Cemal’in iskeledeki dükkanýný aradý durdu...

Sabah uyandýðýnda herkes hâlâ uyuyordu. Sadece anasý kalkmýþ, havluyu süpürüyordu. Anasýna, iskeleye gideceðini söyleyip uçarcasýna evden ayrýldý. Arkasýna bile bakmadan koþarak iskelede buldu kendisini. Sarý Cemal'in dükkanýný biliyordu. Doðruca oraya gidip içeri girdi. Sarý Cemal: "Ne o lan? Sabah sabah ne iþin var da geziyon burda?" diye sordu. Aydýn: "Oruç dutup Kemal Aðaya sattým da bana bi lastik alacak. ‘Sarý Cemal emminden al’ dedi, ben de buraya geldim." dedi. Sarý Cemal, gülerek kulaðýndan çekip: “Ulan kerata. Neden, orucunu bana satmadýn da Kemal Aðaya sattýn? Bana satsaydýn sana kundura verirdim.” dedi. Aydýn: "Essah mý söylüyon Sarý Cemal emmi?” diye sordu, saf saf. "Sabahdan akþama gadar oruç duttum emme garným çok aðrýdý. Bi daa dutmam. Büyüyünce dutup sana satarým." derken Sarý Cemal'in tezgahtan indirdiði kutuyu süzdü. Sarý Cemal, kutuyu açtýktan sonra bir naylonun içindeki lastikleri çýkardý. "Gey bakalým olacak mý?" diyerek bir tanesini verdi. Aydýn, lastiðin bir tekini giydikten sonra bir-iki adým gitti, geldi. Çýplak ayakla giydiði için lastik, vorç vorç ediyordu. "Oldu mu ayaðýna?" diye sordu Sarý Cemal. Aydýn, ayaðýna bakarak: "Bilmem ki...." dedi. Sarý Cemal, eðilip parmaklarýyla lastiðin ucunu kontrol etti: "Oldu. Sýkmaz, gey." dedi. Lastiðin öteki tekini de giydirirken Aydýn'ýn ayaklarýnýn yaralar içinde olduðunu gördü. “Petrole git de ordan biraz gres yaðý versinler, ayaklarýna sür." dedi. Merhem bulunmadýðý için köyde herkes ayaklarýndaki yaralara, çatlaklara gres yaðý sürerdi. Çok acýttýðý için anasý her sürdüðünde, Aydýn aðlardý.

Dükkandan çýktýktan sonra koþarak gidip anasýna göstermeyi düþündü. Sonra bundan vazgeçti. Yavaþ yavaþ yürüyüp lastiklerini seyredecekti. Öyle de yaptý. Sabah güneþi Sekili'yi aydýnlatýyordu. Canikli Lastikleri de güneþ vurdukça parýl parýl parlýyordu. Lastiklerin üstüne soðuk baskýyla ayakkabý baðcýklarý bile yapýlmýþtý. Kundura baðýydý bunlar. Lastiklere ayrý bir güzellik katýyordu. Seke seke eve geldi Aydýn. Evde herkese, aldýðý Canikli Lastikleri gösterdi. Bununla da yetinmedi, bütün arkadaþlarýnýn evlerine gidip ayrý ayrý, hepsine gösterdi lastiklerini. Býkmadan usanmadan bütün arkadaþlarýna: "Kemal Aðaya orucumu sattým, gidip Sarý Cemal emmiden lastiklerimi aldým. Aða, bana para da verdi. Baaak!” deyip hepsine gösterdi parasýný da. O anda dünyanýn en mutlu çocuðu oydu. Ayaðýnda CANÝKLÝ LASTÝKLERÝ vardý. Daha dün çektiði acýlarý, eziyetleri unutmuþ, bir yürüyor ve geri dönüp lastik ayakkabýnýn, tozlu yollarda býraktýðý ince izlere bakýyordu. Yaþadýðý açlýk ve acýlarýn derin izleri ise yaþamý boyunca ruhundan çýkmayacaktý.