Köşoğlu Halil Efendinin Efsus Nahiye Müdürlüğü Yapması Ve Yemen Savaşında Şehit
KÖŞOĞLU
HALİL EFENDİNİN EFSUS NAHİYE MÜDÜRLÜĞÜ YAPMASI VE YEMEN SAVAŞINDA ŞEHİT DÜŞMESİ
Dedem
Köşoğlu Halil Efendi 1861-1882 yıllarında Efsus Nahiye müdürlüğü yaptıktan
sonra oğlu Mehmet ile 1915 yılında Yemen harbine katılır. Dedem Köşoğlu Halil
efendi yemen harbinde şehit düşer babam Mehmet ise İngilizler tarafından esir
alınarak Seydibeşir esir kampına götürülür. Büyük Dedem Hacı Mehmet Efendi ise
oğlu Köşoğlu Süleyman ile Çanakkale harbine katılarak baba oğul beraber
savaşmıştır. Çanakkale harbinde dedem Hacı Mehmet efendi Şehit düştükten sonra
amcam Köşoğlu Süleyman Efendi Mülazım-ı Evvel Üsteğmen rütbesi ile Çanakkale
harbinden sonra Yemen savaşına katılır. 9 Yıl Yemende kalır oğlu İsmail yanına
asker gönderilir. Yemen savaşında amcam Köşoğlu İsmail ile birlikte İngilizler
tarafından esir alınarak Seydibeşir kampına götürüler. Bu kampta Köşoğlu
Süleyman amcam oğlu Hafız İsmail Köş ile beraber babam Mehmet KÖŞ ile
karşılaşırlar. Bu kamptan Köşoğlu Süleyman amcam oğlu Hafız İsmail ile kamptan
kaçar babam Mehmet’i kaçıramamıştır. Babam Mısır’ın İskenderiye limanında,
imiş. Seydibeşir- Usare karargâhında 21 ay esir kalıyor. Babam Mehmet KÖŞ bana
anlattığına göre bu kampta yapılanların toplu katliam olduğunu bundan dolayı
gözünün birinin kör olmasına neden olduğunu söylerdi… Askerlerimizin, mikrop
kırma bahanesiyle, süngü zoruyla dezenfekte havuzlarına sokulduğunu. Ancak suya
normalin çok üzerinde krizol (cresol) maddesi katılmıştı. Mehmetçik, daha
ayağını soktuğunda, aşırı krizol maddesi nedeniyle haşlanıyorlardı. Ancak
İngiliz askerleri dipçik darbeleri ile askerlerimizin havuzdan çıkmalarına izin
vermiyorlardı. Mehmetçikler, bele kadar gelen suya başlarını sokmak istemedi.
Ancak bu kez İngilizler havaya ateş etmeye başladı. Askerlerimiz, ölmemek için
çömelerek başlarını suya soktular. Ancak başını sudan kaldıran artık
göremiyordu. Çünkü gözler yanmıştı… Dışarı çıkanların halini gören sıradaki
askerlerimizin direnişleri de fayda etmedi ve 15 bin askerimiz kör oldu.
Babamın anlattığına göre Subayları Azak doktorlar, askerleri de bizim
okullarımızda yetişen, Osmanlının ekmeğini yiyen, Ermeni ve Rum doktorlar
muayene ederlerdi.20.000.Türk askerinin gözleri (tavukkarası)bakar kör
edilmişti. İngilizler bizlere iki üç gün yemek vermezlerdi. Ermeni ve Rumlardan
sürekli hakaretler işitiyor insan yerine konmuyorduk. İngilizler bilinçli
olarak bizleri ezdiriyorlardı. Ayrıca yine İngilizler Türk esirler kaçar diye
her akşam bu esirlerin yemeklerine gözlerinde geçici körlük oluşturan ilaçları
da sürekli kullandıklarından Mehmet KÖŞ ’ün ve diğer birçok Türk Askerinin
gözlerinin biri hatta bazıları tamamen kör olurlar. Mehmet KÖŞ’ ün gözünün
birinin kör olmasına rağmen yine de Maraş harbi olmak üzere Kurtuluş savaşında
birçok cephelerde kahramanca savaşmıştır. Amcam Köşoğlu Süleyman Efendi ise
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’le sürekli Telgraflarla haberleşerek tüm savaşlarda
kahramanca savaştığından Yiğitliği ve mertliği ile Atatürk’ün güvenini
kazanmıştır. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün emri Hataya çöreklenen Fransız
Karargâhını Afşin ve Elbistan’dan toplamış olduğu çetelerle havaya uçurarak
bertaraf etmiştir. Amcam Köşoğlu Süleyman olmak üzere dedem Köşoğlu Halil,
babam Mehmet KÖŞ, amcamın oğlu Hafız İsmail KÖŞ’ün gazilik belgeleri ve
İstiklal madalyaları vardı fakat gazilik belgelerini kaybettik bulamadık. Şunu
özellikle belirteyim Savaştan sonra Askerlik şubesine çağrılan amcam Köşoğlu
Süleyman ile oğlu Hafız İsmail KÖŞ ve babam Mehmet KÖŞ Askerlik şube reisine
şöyle demişler reis bey bizim durumumuz Allaha çok şükür iyi diyerek gazilik
maaşlarını almamışlardır.Sadece İstiklal Madalyası ile Gazilik belgesini almışlardır.(
Halil KÖŞ 1930 Doğumlu istiklal savaşı Gazisi Mehmet KÖŞ’ÜN oğlu)
ARAŞTIRMACI Tarihçi YAZAR MUSTAFA KÖŞ
(
Köşoğlu Halil Efendinin Efsus Nahiye Müdürlüğü Yapması Ve Yemen Savaşında Şehit başlıklı yazı
yazıcı tarafından
11.08.2017 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.