Yýllardýr ticaret hayatýnýn içindeyiz. Ýþlerimiz bir iyi bir kötü, deðiþiyor zaman ve zemine göre. Hoþ þimdilerde küçükesnaf sýnýfýna giren hangi esnafýn iþi iyi ki... Bundan otuz sene öncesinde fena sayýlmazdý... Az çok para kazanýyorduk. Þimdilerde ise kazanmayý býrak, geri gitmemeye ve elimizde ki varlýklarýmýzý kaybetmemeye gayret ediyoruz. Ha düzelir mi bu iþler? Onu'da bilemiyoruz bekleyip göreceðiz. Ortalýk toz duman. Sadece sýkýntýda olan bizler ve bizim ülkemiz deðil, dünyanýn bir çok yerinde sýkýntý var hem ülkeler hem de kiþiler bazýnda...

Ticaret hayatýnda kâr ve zarar kardeþ derler. Zaman zaman çok kâr edersiniz, zaman zaman zarar edersiniz... Sabýrlý olmak lazým. Bir çok esnaf kardeþimiz ile yüklü miktarda alýþ veriþlerimiz oldu. Ýçlerinde çok dürüstler olduðu gibi, amiyane tabir ile üç kaðýtçýlarý da var. Elli lira yüz lira borç takanlardan, yüklü miktarda borç takanlara kadar her cins esnaf arkadaþýmýz oldu... Tabi ki helal etmiyoruz bu bize kazýk atan ya da attýðýný zanneden esnaf arkadaþlarýmýza hakkýmýzý... Sanýrým unuttular ahirete kul borcu ile gitmenin ne kadar vahim bir durum olduðunu... Unutmasalardý zaten paþa paþa borçlarýný öder ya da helalleþmeye gelirlerdi...

Hazreti Muhammed sav. ''Ýnsanlarý aldatan bizden deðildir.'' demiþtir. Ben, o bana maddi olarak kazýk attýðýný zanneden arkadaþlara artýk acýyorum. Eskiden söver sayar dururdum, inanýn onu da yapmýyorum þimdi, ''Allah bildiði gibi yapsýn.'' deyip Rabbýma havale ediyorum ki Allah cc. bilirsiniz PTT gibi, Kargo Þirketleri gibi havale ücreti de almaz...

Ey dangalaklar o dehþetli günün acýsýný gördüðünüz zaman ''Vay ben ne yaptým da bu insanlara kazýk attým.'' diye dizlerinizi mutlaka döveceksiniz de iþ iþten de geçmiþ olacak. Borç namustur, biz büyüklerimizden böyle öðrendik. Eðer ki elinizde ödeyecek malýnýz mülkünüz var da ödemekten geri duruyorsanýz, namussuzlar sýnýfýna girmiþsiniz demektir. Þunu anlayabilirim, adam her þeyini kaybetmiþtir, evi dahi borca gitmiþtir, arabasýný da hacze vermiþtir, ödeme imkaný sýfýr. Bu durumda yapýlacak þey gidip borçlu olduðun kiþiyle helalleþmektir ki bu konuda da ayet vardýr. ''Eðer borçlu darlýk içindeyse, ona ödeme kolaylýðýna kadar bir süre tanýyýn. Ve bu gibi borçlulara alacaðýnýzý baðýþlayýp sadaka etmeniz eðer bilirseniz sizin için, daha hayýrlýdýr.'' Yeter ki dürüst yaklaþsýn karþýmýzda ki insan...

Bu tiplere tokatçý da denmektedir. Benim yaþadýðým tecrübeler ile sabittir. Geçmiþte bana mali olarak borç takan esnaflarýn hemen hemen hepsinin iþi daha sonra kötüye gitmiþ ve zaman içinde de batmýþlardýr. Yani özetle yanlarýna yaptýklarý dünyada kâr kalmamýþtýr... Gelip helalleþenlere yine bir lafým yok, ama borç takýp da sonra bizim aklýmýzýn ayarlarý ile oynamaya kalkanlar sadece kendilerini aldatmýþ olarak ahirete intikal edeceklerdir, Rabbýmýz Allah'ý ise aldatmalarýna imkan ve ihtimal yoktur zaten...