Yorgun bir eylül akþamýydý.Yýllarca emek verdiðim, hayalini kurduðum, mesleðin bir üyesi olmama çok az kalmýþtý. Hangi ilde, hangi þartlarda,hangi çiçeklere öðretmenlik yapacaktým, çok merak ediyordum. Zaman durmuþtu sanki dünya dönmüyordu.Gece ne uzundu Allah’ým gece ne uzundu.Yýldýzlar kaybolmuþ gökyüzünün tek hakimi ay olmuþtu.Her þey deðiþmiþti sanki,ben deðiþmiþtim.Yatak her zamanki yatak deðildi.Altýmda varla yok arasý bir þeydi.
Ilýk bir nefes gibi Toroslar’ýn güney yamaçlarýndan akþamdan bu tarafa esen rüzgar tenimi okþayarak geçiyor, denizin üzerinden belki de Beþparmak Daðlarý’na kadar uzanýyordu.Sonra rüzgar birden durdu.Etrafý dinledim çýt yoktu.Usulca doðruldum.Damýn üzerinde bir tur atým.Üst kýsýmdan limon bahçelerinden, sol taraftaki narlarýn arasýndan,sað taraftaki muz bahçesinden hiç bir ses gelmiyordu.Asýl beni þaþýrtan, her gece arý kovaný gibi iþleyen E-24 karayolu susmuþtu.’’Hayýrdýr Ýnþallah’’dedim.Geriye dönüp yataða tekrar uzandým.Öyle hafiftim ki…Uyumuþum.Gerisini rüya diliyle anlatayým.
Bir kadýn hamileydi.Bir çocuk doðuyordu ansýzýn, geceler aydýnlanýyor bir kuþ ninni söylüyordu yavruya.Sonra büyümeye baþlýyordu.Paylaþmayý öðreniyor ama oyuncaklarý hep elinden alýnýyor, aðlatýlýyordu.Büyümeyi, güçlü olmayý hayal ediyordu.Hep susuyordu.Susmak onun için tek çareydi.Ýstekleri vardý.Gönlünce, bir göl kenarýnda akþam vaktinde balýk avlamak… Bir köleyi azat eder gibi gölün serin sularýna yeniden býrakmak...Yeþille mavi karýþýmý bir aydýnlýk arasýndan bakarken göðe özgür olmak istiyordu kuþlar misali…
Birden o çocuk ben oluyordum.Kýrmýzýlýsý, mavilisi, yeþillisi, pembelisi bütün ýþýklar sönüyor, ormanýn en uzak, en kuytu, en karanlýk bir köþesinde; zemheride daha külleri soðumamýþ, terk edilmiþ bir çoban evinin ocaðýnda köz arýyordum.Ocaðýn içi çakýl taþlarýyla doluyor.Bir an çakýl taþlarýndan biri köz oluyor, bir ateþ yanýyor bütün dünya aydýnlanýyordu. Sonra bütün canlýlar lisan-i halle bana bir þeyler anlatýyor, bir mazi canlanýyordu gözümde, bir istikbal ýþýldýyordu.Bir ceylan gelip cevizli pýnardan su içiyor, ben sabah namazýna hazýrlanýyordum.
Sýradaðlar dizilmiþti karþýma.Ýçlerinden biri:’’Biz bir birimize yaslandýk sana da yaslanan birileri olacak ‘’diyordu.Ve birden mevsimler deðiþiyor.Hatlar silik, bakýþlar kýsýk saatlerce bu manzarayý seyrediyordum.
Yaz oluyor, bir tarafta denize giren insanlar,bir tarafta Çukurova’nýn sýcaðýnda elleri nasýr tutmuþ, çapa yapan kadýnlar,toz toprak içinde oynayan ýrgat çocuklarý, yüklerinin altýnda ezilen hamallar…Rize’de çay kesen kýzlar, ta Maraþ’tan kalkýp gelmiþ Giresun’da fýndýk toplayan delikanlýlar. Elleri kýnalý yeni gelinler, ev yok bark yok bir kamyonun kasasýný yurt edinmiþler. Toroslar’ýn sarp kayalýklarýnda oðlaðýný kaybetmiþ bir keçi, keçisini kaybetmiþ bir çoban.Bir yörük kýzýnýn elinde tadýna tat katýlan bir testi ayran, dilinde bir sevda türküsü…Meralarda otlayan koyunlar.Meram baðlarýnda benleþmeye yüz tutmuþ üzümler. Konya’nýn uçsuz bucaksýz ovasýnda koyunlar gibi otlayan biçer döveler.Geçen yýlki kuraklýða inat bereket üstüne bereket, tamper tamper, ambar ambar buðdaylar…
Mevsim sonbahar oluyor.Çocuklarýný okula hazýrlamanýn telaþýnda anneler.Harçlýk verememenin ýstýrabýný çeken babalar. Niþanlýlarýný askere gönderen gözü yaþlý genç kýzlar. Gözyaþlarýný içlerine akýtan delikanlýlar, gururla kýþla yollarýný tutuyorlar.Valizi elinde, çantasý omuzunda otobüse yetiþmeye çalýþan üniversite öðrencileri. En az askerler kadar gururlular. Her eylül ayrýlýk demek olan; arkadaþlarý, dostlarý el sallýyorlar. Þairanece konuþuyorlar. Onlar için; her ayrýlýk bir kavuþmaya gebedir. Yollar ayrýldýðý yerde birleþir. Kara kýþýn ardýndan baharlar gelir. Hafif bir yaðmur çiseliyor. Karþý pencerenin camýndan bakan, genç kýzýn dudaklarýndan:’’Ölüm Allah’ýn emri, ayrýlýk olmasaydý…’’mýsralarý dökülüveriyor.Camýn buðusuna bir kalp çiziyor ve kayboluyor.
Otobüs Adana otogarýndan kalkýp Erzurum istikametine doðru yol alýyor.Kaptan bir kaset yerleþtiriyor teybe:
‘’Erzurum daðlarý kar ile boran,
Aldý içerimi dert ile verem,
Sizde bulunmaz mý bir kurþun kalem.
Yazam arzu hakim yara gönderem.’’
Otobüse bir hüzündür çöküyor. Yolcularýn çoðunluðu asker, bir kýsmý da öðrencidir.Kaset sanki bilinçli doldurulmuþ gibi, ikinci parça daha damardan giriyor.
‘’Anam geldim kýþlaya
Giydim elbiseleri
Daha birkaç gün oldu
Çok özledim sizleri.’’…ve otobüsün içinde aðlamayan kalmýyor.
Etraf bembeyaz, saf, temiz; hiçbir siyah nokta yok, bütün kötülükler örtülmüþ, yýkanmýþ temizlenmiþ dondurulmuþ, yani kýþ gelmiþ.Bütün bu güzel manzaraya raðmen soðuklar bir kabus gibi üzerimize çökmüþ.Saçaklardan sarkan süngüler ölüm kusmakta acýmaksýzýn...
Karlar üzerinde ayaklarý yalýn, baþlarý açýk mendil satan çocuklar. Biri yaklaþýyor bana:’’Abi bir mendil alýr mýsýn? Sevdiðinin hatýrý için al abi.’’diyor. Ellerini açmýþ dilenciler. Kendi üzerlerinde montu olmadan mont satan, seyyar satýcýlar. Hangi yöne baksam hayatýn soðuk, acýmasýz bir yüzünü görüyordum.
Birden daðlara çýkýyordum.Þehri yüksekten izliyor, bir tek minareleri görebiliyordum.Karlar arasýnda, kardelen arýyor, rüya bu ya, ne hikmetse hep menekþe buluyordum.Sonra kapýlar þehrine bir kervanla Erzincankapý’dan giriyordum.Rengarenk kumaþlar; ipekler, atlaslar… Eþekler, atlar, develer birbirine karýþýyor. Bir ipek halý, uçan bir atýn üzerine konuluyor, sonra gözlerimin önünde bir uçaða dönüþüyor, gözden kayboluyordu.Bütün bu karýþýklýk içerisinde ben bir o yana bir bu yana koþturuyor, anlam veremediðim bir þey arýyordum. Ne aradýðýmý bir türlü bilemiyor, arýyor, arýyor,arýyordum…
Sonra aradýðýmýn bir çift göz olduðunu fark ediyor, kalbimi çalan, gönlümü alan ve hep beni daraðacýna mahküm eden bir çift göz. Son isteðimi bile sormadan beni asmaya çalýþýyor, her seferinde annemin duasý önüne perde oluyor. Saçlarýnýn arasýndan bir rüzgar geçiyor, ben dokunmaya çalýþýyorum dokunamýyorum. Rüzgarý kýskanýyorum. Avuçlarýndan bir yaz güneþi almak istiyorum. O dokunmanýn ürkekliði uyandýrsýn beni o esrarlý uykudan. Ama o bir avuç buz tutmuþ toprak veriyor.’’Mezarýna koy!’’ diyor. Ben üþüyorum, üþüyorum, üþüyorum…
Gece oluyor kaldýrýmlardayým.Dilimde Necip Fazýl’ýn, ‘’Kaldýrýmlar’’ þiiri:
‘’Kaldýrýmlar, çilekeþ yalnýzlarýn annesi;
Kaldýrýmlar; içimde yaþamýþ bir insandýr.
Kaldýrýmlar, duyulur, ses kesilince sesi;
Kaldýrýmlar, içimde kývrýlan bir lisandýr.’’
Kaldýrýmlardan korkuyor, evime sýðýnýyorum. Dýþardan çýðlýklar geliyor. Sokak çocuklarý, tinerciler, mafya arasýnda, bir can pazarý kurulmuþ.Öyle bir can pazarý ki; alanlar hilekar, satanlar çaresiz.Adýmlar ürkek ve sessiz.Gece karanlýk sokaklar öksüz.Ölümden kaçýyorlar nefes nefese, ölüme koþuyorlar nefes nefese.Bir þiirim aklýma geliyor:
‘’Zaman uykuya dalmýþ gecelerdir,
Yýldýzlar düþerken penceremize;
Bizi ölüme sürükleyen hecelerdir,
Zaman hançerini saplar hançeremize,
Yýldýzlar düþerken penceremize.’’ …bembeyaz bir kefen ve ben, ansýzýn düþüyorum penceremden.
Zaman su gibi akýyor.Mevsim bahar oluyor.Ülkeyi geziyorum baþtan baþa, marþlar türküler dilimde.
‘’Ýstanbul yedi tepe, kýzlar gider mektebe.
Uyusam dizlerinde, gözünden öpe öpe.’’
Yedi tepeli þehri, yedi gün geziyor, cihanýn en büyük kahramanlýklarýnýn gösterildiði Çanakkale’ye uðruyorum.Ölüme bile güle güle giden kahramanlara selam veriyorum.
‘’Çanakkale içinde vurdular beni,
Ölmeden mezara koydular beni’’
Yolum bir aralýk Eskiþehir’e uðruyor, kalelerini, çarþýlarýný geziyorum.
‘’Eþkiþehir Eskiþehir yalçýn kaya sarp yeri,
Kalelerden çok kuvvetli içindeki askerleri.’’
Ýzmir’e geçiyor, kordonda dolaþýyor, sandallarda balýk ekmek yiyorum.Biraz efeleniyorum:
‘’Ýzmir’in kavaklarý,
Dökülür yapraklarý.
Bize de derler çakýcý oy fidan boylum,
Yýkarýz konaklarý.’’
Bundan sonra uðradýðým her þehirden dilimde bir türküyle ayrýlýyorum.
‘’Ankara’nýn taþýna bak./ Gözlerimin yaþýna bak.
Biz düþmaný esir aldýk,/ Þu feleðin iþine bak.
‘’Adana’nýn yollarý taþtan,
Sen çýkardýn beni beni baþtan.’’
‘’Antep’in güzel kýzý, çoban yýldýzý yarim.
Tam kývamýnda tuzu, Antep fýstýðý yarim.
‘’Urfa’nýn etrafý dumanlý daðlar aman aman,
Ýçerim yanýyor aney, gözlerim aðlar.’’
‘’Mardin kapýsýndan atlayamadým,
Liralarým döküldü toplayamadým.’’
‘’Bitlis’te beþ minare beri gel oðlan beri gel,
Yüreðim dolu yare beri gel canan beri gel.’’
‘’Malatya Malatya bulunmaz eþin,
Gönülleri coþturur ayla güneþin.’
‘’Ordu’nun dereleri, aksa yukarý aksa,
Vermem seni ellere Ordu üstüme kalksa sürmelim amman.’’
‘’Erzurum’a vardým dumanlý daðlar,
Erzincan’a vardým ne güzel baðlar.’’
… ve burada ismini sayamadýðým onlarca þehrimize selam veriyorum.
Zaman akýyor,akýyor, Bursa’da kah Osman Bey oluyor, kah Yýldýrým, Yeþil Türbe oluyor. Sonra A. H. Tanpýnar’la Ulu Cami avlusunda duruyor.
‘’Bursa’da bir eski cami avlusu,
Küçük þadýrvanda þakýrdayan su;
Orhan zamanýndan kalma bir duvar,
Onunla bir yaþta ihtiyar çýnar.’’
Orhan Veli’yle:’’Ýstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalý.’’ Ahmet Haþim, Akþam oluyor;Mehmet Akif ,Ýstiklal. Arif Nihat Asya, Bayrak ve her þey gözümde memleket oluyor Nazým Hikmet’le…
Adýný zikredemediðim onlarca yazar, gül bahçesi; yüzlerce þair, samanyolu oluyor.Bir el uzanýyor bana yýldýzlarýn arasýndan.Yazar oluyorum, þair oluyorum ve hepsinden kutsalý öðretmen oluyorum…
Bir telefon çalýyor, irkilerek, umutla, uyanýyorum.Hayrola!
Ve en güzel müjdeyi alýyorum, öðretmen oluyorum.