Ülkemizde, özellikle 15 Temmuz 2016 FETÖ kalkýþmasýndan sonra cemaatler, tarikatlar konusuna daha bir farklý bakýlmaya baþlandý. Bugünlerde ise medyada pek sýk yer verildiðini gözlemliyoruz.

Her ne kadar Ýnkýlap kanunlarý ile tekke ve zaviyeler yasaklanmýþ olsa da, Osmanlý'dan beri bir vazife yüklenmiþ ve halkýn eðitiminde çok önemli rol oynamýþ bulunan tekke ve zaviyeler, öyle býçak ile kesilir gibi birden kestirilip atýlamamýþtýr. Kanunun ilk çýktýðý yýllarda, zamanýn Hükumetleri bu konunun üzerinde ýsrarla durmuþ ve ciddi baskýlar uygulamýþ olsalar da, tarikatlar hiçbir þekilde sonlandýrýlamamýþ, sadece gizliliðe büründürülmüþtür. Ellili yýllardan sonra Menderes'in ve sað geleneðin oy deposu olan tarikatlar sað iktidarlar tarafýndan korunup, kollanmýþtýr. CHP ise þiddetle Sünni cemaat ve tarikatlarýn üzerine gitmesine karþýn, kendi oy deposu olan Alevi dedeleri ve cemaatleriyle dirsek temasýný hiç býrakmamýþtýr. Yani her ne kadar kanunlar tarikatlara izin vermese de, Siyasi Partilerimiz oy alabilmek için cemaatlerin faaliyetlerine sessiz kalmýþlar ve hatta el altýndan desteklemiþlerdir.

Sadece Silahlý Kuvvetler kendi içerisindeki katý Kemalist yapý nedeniyle tarikatlara hiçbir taviz vermemiþ, en sert üslubunu kesintisiz sürdürmüþtür.

Seksen ihtilâlinden sonra sürpriz bir þekilde iktidara gelen Özal, Türkiye'de bir çok konuda açýlým yapmýþtýr. Dört eðilimi birleþtirme iddiasýyla, her siyasi eðilimden çok farklý kiþileri bir araya getirebilmiþ ve ilk defa tarikatlarýn da açýkça konuþulabildiði bir ortam oluþturmuþtur. Kendisinin de yetiþmesinde emekleri olan Nakþibendi tekkeleri artýk açýkça gündemde yer bulabilmiþtir. Her ne kadar Erbakan da Ýskender paþa cemaati diye meþhur olmuþ Nakþibendi tekkesinden yetiþmiþ olsa da, asýl popülerlik Özal ile saðlanmýþtýr. Daha doðrusu Özal'dan itibaren artýk özellikle Nakþibendiler ve diðer cemaatler gündemde sürekli yerlerini almaya baþlamýþlardýr. Elbette bu gündem; bir tarafýn yoðun eleþtirisi ve saldýrýsý, bir tarafýn da sessiz, ama sýcak temaslarý ile devam ede gelmiþtir. Ancak Özal çok akýllýca bir iþ yaparak, Cem evlerini gündeme taþýmýþ, onlara meþruiyet kazandýrmak için hamleler baþlatmýþtýr. Bu durum, Cumhuriyetin kurulduðundan beri hor ve hakir görülen, hatta mensuplarýnýn kimliklerini büyük bir sýr olarak sakladýklarý, asla ve kat'a kendilerini ifade edemedikleri aleviler için bulunmaz bir fýrsat olmuþ ve kendilerini kabul ettirebilmek adýna, diðer cemaatlere hoþ görü tavýrlarýný sergilemiþlerdir.

Özal'dan sonraki hükumetler de bu serbestiyeti sürdürmüþler, böylece her ne kadar kanunen yasak olsa da, inkýlap kanunlarýnýn koruyucusu olduðunu ifade eden CHP'nin de rýzasý ile Cem evleri açýlmýþ, tarikatlar dolu dizgin faaliyetlerine devam etmiþlerdir.

Lakin, neredeyse bütün dünyanýn haberdar olduðu Adýyaman Menzil Nakþibendi dergahýna otobüslerle sürekli derviþ taþýnmasýna raðmen, kanunen yasak kalkmadýðý için, kapýsýna tabela asýlamamýþtýr. Bir zamanlarýn yasaklýsý Said Nursi'nin kitaplarý Diyanet tarafýndan bastýrýlýr olmuþ, Nur talebeleri her þehirde yüzlerce dershane ve medreseler açmýþlar, fakat kanuni meþruiyet elde edilememiþtir. Birçok cemaatin birer Radyosu, Televizyonu medyasý oluþmasýna raðmen resmen kimlikleri ifade edilememiþtir. Karagümrük'te Cerrahi Tekkesi  hiç kapanmamýþ, zikir hiç kesilmemiþ, Mevleviler sema yapmýþ, yurt dýþýndan yüzlerce ziyaretçiler gelmiþ, sadece kapýsýna Cerrahi Tekkesi tabelasý asýlamamýþtýr. Oysa bütün herkes bilmektedir ki orasý Cerrahi Tekkesidir. Konya'da Mevlana'nýn vuslat gecesine Cumhurbaþkanlarý, Baþbakanlar, Ana muhalefet partileri katýlmýþ, konuþmalar yapýlmýþ, sema ayinleri izlenmiþ, ama Mevlevilerin tekkelerine tabela asýlamamýþtýr. Tirajýkomik bir durum.

Ülkemizde adeta, yediden yetmiþe herkes bilmektedir ki, tarikatlar vardýr, faaliyet yürütmektedir ve fakat kanunen yasaktýr. Her birimiz, akrabamýz, komþumuz, iþ arkadaþýmýz her ne ise, mutlaka bu tarikat ve cemaatlerden  birisine, bir þekilde mutlaka dokunmuþuzdur.

Tarikat adý altýnda þehvetlerinin kurbaný olmuþ sapýk örgütlenmeleri saymaz isek, cemaatler içerisinden bir tanesi asli görevinden uzaklaþarak, küresel çapta ve derin planlar içerisinde kendine yer bulmuþtur. Adliye, askeriye ve emniyet teþkilatýnda ciddi anlamda kadrolaþarak, devleti ele geçirmeye çalýþmýþtýr. ABD'nin kontrolündeki bu yapý, Fetullah Gülen liderliðinde kendi ülkesine ihanet ederek, malum meþ'um kalkýþmasýný yapmýþ, 15 Temmuz 2016'da tanklarý sokaklara çýkartmýþtýr. Çok uzun yýllarýn sinsi yapýlanmasý ile devleti ele geçireceðine inanan bu hain, milletimizin muhteþem þahlanýþý ile 251 þehide ve binlerce gaziye mal olsa da, büyük bir hezimete uðratýlmýþtýr.

Ýþte bu, günümüzün Hasan Sabbah'ý ve Haþhaþi hareketinden sonra halkýmýzýn cemaatlere ve tarikatlara bakýþ açýsýnda da farklýlaþmalar baþlamýþtýr. Özal'dan itibaren milletimizin gözünde meþru olup, neredeyse kanunlarda deðiþiklik yapýlarak, devlet nezdinde de meþru hale gelmesi düþünülürken, halkýmýz þimdi cemaatlerden korkar hale gelmiþtir. Özellikle son zamanlarda çok dillendirilmeye baþlanan, filan cemaatin de FETÖ gibi ayaklanma yapabileceði ve filan tarikatýn filan bakanlýkta kadrolaþmasý söylemleri ve manipülasyonlarý insanlarýmýzý tedirgin, devleti ise paranoyak hale getirmiþtir.

Çok kýsa bir þekilde özetleme yaptýðýmýz cemaatlerin bundan sonraki halleri ne olacaktýr, ya da ne olmasý gerekiyor, aslýnda ben bu konuya deðinmek istiyorum.

Son cümlemi baþtan söyleyeyim, çok açýk ve net, tek kelime ile, kanun deðiþikliði yapýlarak tarikatlar devlet nezdinde meþru hale getirilmelidir. Israrla bunu söylüyorum ve söylemeye devam edeceðim. Þimdi gerekçelerimle beraber, neden böyle düþündüðümü anlatayým.

Her þeyden önce, hadiseye insan haklarý baðlamýnda baktýðýmýz taktirde; mevcut, mer'i anayasa ve kanunlarýmýza göre devletin koruma altýna aldýðý düþünce, fikir ve inanç hürriyeti meselesi vardýr. Yani herkes dilediði gibi düþünme ve inanma hürriyetine sahiptir, bu en temel insan olma hakkýdýr. O halde insanlar kendilerine diledikleri yaþam tarzýný seçtikleri gibi, diledikleri bir züht hayatý seçme hürriyetine de sahip olmalýdýr. Diledikleri kitabý, diledikleri insanlar ile diledikleri evlerde bir araya gelip, diledikleri þekilde okuma hürriyetine de sahip olmalýdýrlar. Ýnsanlar istedikleri gibi sema, semah ayinleri yapabilmelidirler, zikir çekebilmelidirler. Semazenler ney üfleyip sema yapýyorsa, Aleviler saz çalýp semah yapýyorsa, bunu hangi kimlikte, hangi cem evi veya tekke adý altýnda yaptýðýný dile getirme hakkýna da sahip olmalýdýrlar.

Ama benim bundan daha önemli ve güncel olan gerekçem ise, merdiven altý yuvalanmalar ile saf mütedeyyin halkýmýzýn inancýný sömürmek isteyen sapýklardan kurtulmak. Yasaklama ile bu güne kadar bir yere varamadýk ve varamayacaðýz. Cumhuriyetin kurulmasýndan beri yasak olan tarikatlarýn geliþmesi ve yayýlmasý önlenebildi mi? Hayýr! Üstelik en þiddetli baský ve iþkencelerin yapýldýðý ilk yýllarda dahi hiçbir tarikat engellenememiþ, sadece gizli faaliyet yürütmeleri saðlanmýþtýr. Ýþte bu gizlilik nedeniyle, kontrol olamadýðý için, onlarca sapýk tarikat türemiþ, saf ve temiz kalpli insanlarýmýzý suistimal etmiþtir. En son örneðini de dünya çapýnda örgütlenen FETÖ'de gözlemledik. Merdiven altý yapýlanmalardan FETÖ gibi hainlerden ve her türlü cinsel veya maddi çýkar saðlamak isteyen sapkýn oluþumlardan kurtulmak istiyorsak, tarikatlarý serbest haline getirmekten ve bu þekilde denetim altýna alabilmekten baþka hiçbir çýkýþ yolumuzun olabileceðini düþünmüyorum.

Bu hususta önerim; Cemaat, Cem evi, Tekke, Dergah veya Medrese  her ne ise kapýsýna kocaman bir tabela asarak, kimliðini belli etmelidir.

Devletimizin koskoca Diyanet Ýþleri Baþkanlýðý vardýr. Diyanet bir tekke, medrese veya dergah daha kurulma aþamasýnda iken, bu yapýyý uzmanlarý vasýtasý ile gerektiði þekilde inceleyerek, en güzel þekilde raporunu verebilir, bu rapora göre uygun ise kurulma gerçekleþir, uygun deðil ise sakýncalý olan hususlar giderildikten sonra kurulmasý saðlanýr. Ondan sonra da sürekli denetim halinde bulundurularak, herhangi bir sapkýn yapýlanmaya evirilmenin önüne geçilmiþ olur. Vakýflar veya Maliye Müfettiþleri vasýtasýyla da mali gelir gider durumu gözetim altýna alýnarak, halkýmýzýn sömürülmesi önlenmiþ olur. Bu hususta Osmanlý devletinin uygulamalarý örnek olarak incelenebilir. Atalarýmýz nasýl önlemler almýþ ve nasýl baþarmýþlar rahatlýkla öðrenebiliriz. Yani yasaklama yerine sýký denetim. Aslýnda bu þekilde bir uygulamada iç denetim veya öz denetim de gerçekleþebilir, çünkü açýk ve serbest olacaðý için, çevre halký da bu yapýlanmayý bileceðinden, isteseler de sapkýnlar ve art niyetliler artýk bu alanda cirit atamayacaklardýr.

Böylece bir taraftan sapýk yapýlanmalarýn önüne geçilirken, hakiki manada hizmet etmek isteyenlere de fýrsat tanýnmýþ olur. Halkýmýz da güzel ahlakýn öðrenilmesi ve yaþanmasý konusunda ehil insanlardan layýðý veçhile istifade etmiþ olur. Güzel ahlakýn toplumda yerleþmesi ise hem medeniyetimiz, hem de saðlýklý beþeri münasebetlerimiz açýsýndan çok faydalý sonuçlar doðuracaktýr.

Þimdi gelelim en kritik konu olan devlet içinde yapýlanma konusuna; yine þahsi düþüncem, tarikat veya cemaat mensuplarý devlet, kamu ve kurumlarýnda görev almamalýdýrlar. Hele Devlette tarikatlarýn hususi yapýlanmalarý asla olamaz, olmamalýdýr. Zaten tasavvuf dediðimiz oluþum alan itibariyle kamu görevinin tam zýddý bir yapýdýr. Yunus'un Taptuk Emre dergahýndaki halini düþünün. Benim kafamdaki tekke iþte böyle bir þeydir. Eðer nefis tezkiyesi, kalp tasfiyesi yapmak istiyorsanýz, sizin ne iþiniz var devlet kapýsýnda. Ya tekke, ya devlet kapýsý. Ýkisinin ayný anda yürütülebileceðini düþünmüyorum. Kiþiler inanç, kabiliyet ve kapasitelerine göre kendilerine yol belirlemelidir, züht hayatý yaþamak isteyen tekkeye, devletin siyasi kurumlarýnda vazife almak isteyen de devlet kapýsýna yönelmelidir. Bir rivayete göre Akþemseddin'in bir rivayete göre de Ebul Vefa'nýn Fatih Sultan Mehmet'i tarikata kabul etmemeleri bu hususta güzel bir örnektir. Burada þöyle bir soru karþýmýza çýkabilir, milyonlarca tarikat ehli insan devlette görev almayacak, peki kimler alacak? Konunun burasý gerçekten son derece hassas sanýrým. Devletin memur, iþçi alma koþullarý kanunlar ile belirlenmiþtir. Bu kanunlar çerçevesinde, liyakat sistemine göre kim layýk ise, kim þartlarý haiz ise o kiþi yer alacaktýr.  Söylemek istediðim, herhangi bir tavassutun iþletilmemesi gereðidir. Bu tavassut ister tarikat iliþkisi, ister parti, ister akrabalýk olsun. Kiþi bir cemaat mensubu olabilir, ama kabiliyet itibarýyla devletin filan kurumunda çok faydalý olacaktýr, o zaman liyakati ile gelebilirse bu makamlara gelir, fert olarak vazifesini yapar. Devlet bünyesine personel alýrken sadece kanun ve yönetmeliklerle belirlenmiþ olan temin þartlarýna ve usulüne göre almalýdýr; o kiþinin etnik kimliði, inancý, fikri, ideolojisi, aidiyeti ve akrabalýk baðlarý kimseyi ilgilendirmemelidir. Böyle olunca  zaten devlette tarikat yapýlanmasý da olamaz. Dolayýsý ile Devletin tekke ve zaviyelerden korkmasýna da gerek kalmayacaktýr.

Bir diðer konu da, cemaatlerin þirketler kurarak, holdingleþmeleri. Bu da tekkelerin ruhuna aykýrý bir husustur. Tekkenin þirketle ne alakasý olabilir. Zaten dünyadan kaçýp, züht hayatý yaþamak isteyen insanlara siz zengin olmanýn yollarýný mý göstereceksiniz. Kesinlikle hiçbir ticari alan tarikatlarýn faaliyet alaný deðildir ve olmamalýdýr. Geçtiðimiz yýllarda tarikatlar resmi olarak aidat toplayamadýklarý için -ki halen yasaktýr- bu yapýlar kendi yaþamlarýný sürdürebilmek adýna ticari faaliyetlere girmiþ, ancak ne yazýk ki sonradan bu ticari faaliyetler farklý mecralara sürüklenmiþtir. Elbette hoþ olmamýþtýr, çünkü maðduriyetler yaþanmýþtýr. Oysa sadece tekkenin ihtiyaçlarý çerçevesinde kalmýþ olsaydý gayet güzel olacaktý.

Ýþte böyle þirketleþip, holding olmayan, devlet içinde yapýlanma yapmayan sadece dergahýnda züht hayatý yaþamak isteyen kiþilere manevi yolculuk yaptýran müesseseler, yani tekke ve zaviyeler hakkýndaki yasak kaldýrýlarak, tekke ve zaviyeler meþru ve serbest hale getirilmelidir. Devlet izni ile kurulmalý ve denetlenmeli, tek çýkar yol budur.

Biliyorum, bu yazýma çok itirazlar gelecek, kiþiler kendi inanç ve düþünceleri doðrultusunda bir tarafýndan alýp, bir tarafa çekmeye çalýþacaklar. Doðrusu bunu bekliyorum. Ama benim burada yapmaya çalýþtýðým sadece düþüncelerimi ana hatlarý ile açýk ve net, dosdoðru ortaya koymaktýr. Yazdýklarýmýn mutlak doðrular olduðunu iddia etmiyorum. Fakat her paragrafýn uzun uzun deðerlendirilmeye muhtaç olduðunu söyleyebilirim. Lakin, artýk bu konuyu ciddi olarak gündeme alýp, detaylý tartýþýp, dikkatle irdeleyerek, en güzel þekilde çözme zamaný gelmiþtir, vesselam.