OSMANLI TOPLUMUNDA  BAYRAMLAR  VE  ÖZEL GÜNLER—5. BÖLÜM:  SÜRYANÝLERÝN BAYRAMLARI-ÖZEL GÜNLERÝ

1- BOUTHO DNINVE BAYRAMI: Asur  Krallýðýnýn merkezi  Ninova’da M.Ö 800 lü  yýllarda büyük  bir  ahlaksýzlýk  ve  sapýklýk  baþgöstermiþti. Bunun  üzerine  Allah  o  kavme Yunus Peygamberi  gönderdi.  Yunus  peygamber  ta 33 sene uðraþtý  bu  insanlarý  yola  getirmek  için ama sadece  iki  kiþi yola  geldi.  Bu durumdan  býkan  Yunus  peygamber bu  kavme  lanet  ettiyse de  Allah  sabretmesini  ve kýrk  gün daha  beklemesini  bildirdi.

Yunus  peygamber  37 gün daha  bekledi  ve  deðiþen  bir  þey  olmadýðýný  görünce  Ninova  halkýna  çok  yakýnda  büyük  bir  azaba  uðrayacaklarýný bun azap  öncesinde  yüzlerinin  renginin  deðiþeceðini  ve  gök yüzünün  kapkara  bulutlarla  kaplanacaðýný  söyleyerek Ninova  þehrini  terk  etti.

Hz. Yunus’un Ninova’yý terk  etmesi  ve  gerçekten de  yüzlerinin  renginin  deðiþmesi  üzerine Ninova  halký  M.Ö. 862 Yýlýnda  baþta  krallarý Tiglatplassar olmak  üzere  tevbe  ettiler ve  Allah  onlarýn  tevbelerini  kabul  etti.

Süryaniler  her  yýl  Þubat  ayýnda  tövbelerinin  kabul  ediliþinin  bayramýný  kutlar  ve  altý  gün hiç bir  þey  yemeden  oruç  tutarlar ( günümüzde  bu  orucu  üç  güne  indirmiþlermiþ. )

2- DENHO: Diðer  Hýristiyanlarda  olduðu  gibi  Süryaniler  de  6 Ocak  günü Hz.  Ýsa’nýn  vaftizini kutlarlar. Bu gün kilisede  içine  haç  batýrýlan  su evlerine  götürmeleri  için  insanlara  verilir.

3- HAMÞO DROZE:  Bu  bayram da  daha  önce  gördüðümüz Hz.  Ýsa’nýn  son  akþam yemeðinin  anýlma  olayýdýr ve  bu  günde  Süryani rahipler  cemaatten  seçilen  insanlarýn  ayaklarýný  yýkarlar.

4- IDO DAKYOMTO:  Süryanilerin Paskalya  Bayramýdýr. Diðer  Hýristiyanlarýn  kutlamalarýndan  farklý  bir tarafý  yoktur.

5- IDO DMAVLODO : Süryanilerin  Noel  kutlamalarýdýr.  Kilisede  ateþler  yakýlýp etrafýnda  þarkýlar  söylenerek  Hz.  Ýsa’nýn  doðumu  kutlanýr. 25  Aralýk  günü  yapýlýr  bu  tören.

6- MAELTO:  Bu da  daha  önce  gördüðümüz  Hýristiyan  bayramlarýndan  biridir. Hz Ýsa’nýn mabede  sunuluþunu  kutlamak  adýna bu  günde  kilisede  mumlar  yakýlýr

7- PENTÝKUSTÝ  BAYRAMI: Bu bayram  Tüm Hýritiyanlarca  kutlanan  oldukça  önemli  bir  bayramdýr  ve  buna  Pentikost  veya  Hamsin  Yortusu   da  denir. ( Süryaniler Rýþeþ de  der.) Ýnanýþa  göre  paskalyadan 50  gün  sonra  yani öldükten  sonra  diriliþi  ve  göðe  yükseliþinden  sonra  Havarilerine  tekrar  görünür.  Hýristiyanlýðýn dünyaya  karþý  vazifelerinin  baþladýðý  gün  olduðuna  inanýlýr  bu  günün.

Süryaniler  bu  günde  kilisedeki  kutsal  suya  ceviz  yapraklarý  batýrýrlar. Ermenilerde  olduðu  gibi  Süryaniler de birbirlerini  ýslatýrlar  bu  bayramda.

8- SÜBORO: Hazret-i Ýsa’nýn doðumunun annesi Meryem’e müjdelenmesi kutlanýr. Kilisede daðýtýlan ve 3 tanrýyý sembolize eden 3 renkli ip, Paskalya Bayramý’na kadar bilekte taþýnýr.

9- SULOKO : Hazret-i Ýsa’nýn Göðe Yükseliþ’i kutlanýr. Bu bayramda yaylalara çýkýp salýncak kurarlardý.

10- ÞAHRO DMOR: 15 Aðustos, Hýristiyanlar için kutsal olarak kabul edilen Mesih Ýsa'nýn annesi Meryem Ana'nýn vefat etmesinin ardýndan göðe alýndýðý gündür.Süryaniler iki bin yýldýr, her 15 Aðustos'ta andýklarý bu önemli günü “Ýntikal Bayramý Þahro” olarak adlandýrýrlar.  Ana'nýn göðe alýnmasý, Süryani kiliselerinde 15 Aðustos sabahý düzenlenen ayinle anýlýr. Þahro Ýntikal Bayramýndan önce 5 gün boyunca oruç tutulur. Bu süre zarfýnda hayvansal hiçbir gýda yenilmez.

Mardin-Midyat yöresinde, Turabdin’de yaþayan dini önderler adýna birçok ‘Þahro’ kutlamasý yapýlýr. Aralarýnda en önemli olan Gabriyel Gününde geceyi manastýrda geçirenler ibadet ederler. Sabah ayininden sonra ise þölen verilir.