II. Dünya Savaþý galiplerinden olan Sovyetler Birliði, boðazlardan üst, Doðu Anadolu’dan özellikle 93. Savaþý sonunda Rusya’ya býrakýlýp 1921 yýlýnda Anavatana kavuþan Artvin, Kars ve Ardahan’ýn kendisine verilmesini bir nota ile Türkiye Cumhuriyeti’ne bildirir. Yöneticilerimiz bu isteðe þiddetle karþý çýkarlar. Süper güç olan Sovyet tehdidini karþýlama olanaðýndan yoksun olmamýzda olayýn acý gerçekçi boyutuydu.

         Sovyetlerin Ortadoðu ve Akdeniz’e açýlma planlarýna karþý koyacak tek güç ABD ve Ýngiltere idi. Türkiye bu koþullarda güvenli liman olarak batýya yaklaþtý. ABD’nin, Truman ve Marshall yardýmlarý savaþtan yenik çýkan ülkeleri ve ülkemizi kendisine daha da yaklaþtýrdý.

         Gerek Sovyet tehdidi gerekse ekonomik yoksulluðumuz batý blokuna yaklaþmamýzda baþlýca neden oldu. Tarafsýz, Atatürkçü tam baðýmsýz dýþ politika terk edildi. Bu baðlamda akla hemen þu soru geliyor: Atatürk yaþasaydý batýya yaklaþýr mýydýk? Üzerinde uzunca beyin jimnastiði yapýlacak bir soru!

         Ýpler ABD’nin elin verilince ikili antlaþmalar çerçevesinde imzalanan; eðitim-öðretimimizi birinci derecede ilgilendiren yurttaþlarýmýzýn çoðunlukla bilgi sahibi olmadýðý bir komisyondan söz etmek istiyorum. Türkiye Fulbrýcht Eðitim Komisyonu. Alýntýlarla ilerleyelim komisyonun kuruluþunu ve misyonunu:

“Türkiye Fulbright Eðitim Komisyonu, ya da diðer bir adýyla Türkiye-Amerika Birleþik Devletleri Kültürel Mübadele Komisyonu, 1949 yýlýnda Türkiye ve Amerika Birleþik Devletleri arasýnda imzalanan ikili anlaþma ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nden geçen 13 Mart 1950 tarih ve 5596 sayýlý kanun çerçevesinde çalýþmalarýna baþlamýþtýr. Komisyonumuz, Türk ve Amerikalý üniversite mezunlarýný, akademisyenleri, sanatçýlarý ve kamu görevlilerini eðitim, yaþam ve seyahat masraflarýný kapsayan burslarla desteklemekte ve ABD’de eðitim almak isteyen Türk öðrencilere eðitim danýþmanlýðý hizmeti sunmaktadýr. Komisyonumuz, Türk ve Amerikan halklarý arasýnda eðitim ve kültürel deðiþim yoluyla ortak bir anlayýþ geliþtirmek için kurulmuþtur.

 27 Aralýk 1949'de imzalanan Eðitim Komisyonu’yla ilgili anlaþmanýn 5. maddesi þöyleydi.

5-"Komisyon, dördü TC vatandaþý ve dördü ABD vatandaþý olmak üzere sekiz üyeden kurulu olacaktýr. Bunlara ek olarak Türkiye’deki ABD diplomatik heyetin baþý, (Amerikan Büyükelçisi) komisyonun fahri baþkaný olacaktýr.”

         Komisyonun Ankara’da Milli Eðitim Bakanlýðýnda bir ofisi ve Ýstanbul’da da bir bürosu vardýr. Komisyonun okullarýmýz için hazýrlanan müfredat programlarýnýn hazýrlanmasýnda etkin rol oynadýðý bilinmektedir. Olayýn ilginç boyutu Türk ve ABD üyeleri arasýnda fikir birliðine varýlamadýðýnda son sözü ABD büyükelçisinin söylüyor olmasýdýr.

          Maalesef adýnýn önünde milli yazan bakanlýðýmýz eðitim-öðretim çalýþmalarýnda yetesiye milli, baðýmsýz olamamaktadýr. 1949’dan günümüze kadar kurulan hükümetlerimiz adý geçen komisyonu kapatmak gibi bir çabasý da olmamýþtýr.

        Ýlkokuldaki öðrencilik yýllarýmda Amerikan süt tozundan yapýlan tatsýz-tuzsuz sütleri içtiðimizden öte namý diðer Sam Amca’dan bize bir hayýr geldiðini bilmiyorum. Ülke olarak neler yapmadýk Sam Amca için! Kore’ye asker gönderdik. Yunanistan’la birlikte batý blokuna ileri karakol olduk. Silahlarýmýzý ABD ve Nato ülkelerinden temin etmeye mahkûm edildik. Silahlanmaya büyük paralar harcadýk. Baþta uçak fabrikamýz olmak üzere büyük sanayi tesislerini kapattýk.

         Ýlkokul öðrencisiydim. Anýmsarým. 1964’de Kýbrýs olaylarýnda silah ambargosuyla karþýlaþtýk. Yine 1974 Kýbrýs Barýþ Harekâtý sonunda NATO’da müttefikimiz ABD’den silah ambargosuna tabi tutulduk. Bu yazýnýn çapý çok çok yetersiz kalýr Sam Amca’nýn ülkemize, halkýmýza yaptýðý azizlikleri(!) anlatmaya.

         ABD ile yapýlan ve baðýmsýzlýðýmýz iyice törpüleyen antlaþmalarla ilgili Ýsmet Ýnönü’nün 1963 yýlýndaki yakýnmalarý da görelim:

         “ Daha baðýmsýz ve kiþilik sahibi dýþ politika izlemesini istiyoruz. Herkes ayný þeyden söz ediyor. Nasýl yapacaðým ben bunu? Karar vereceðim ve iþi teknisyenlere havale edeceðim. Onlar ayrýntýlý çalýþmalar yapacaklar ve öneriler hazýrlayacaklar. Yapabilirler mi bunu?
Hepsinin çevresinde uzman denen yabancýlar dolu. Ýðfal etmeye çalýþýyorlar. Baþaramazlarsa iþi sürüncemede býrakmaya çalýþýyorlar. O da olmazsa karþý tedbir alýyorlar. Bir görev veriyorum sonucu bana gelmeden, Washington’un haberi oluyor. Sonucu memurlardan önce sefirden öðreniyorum.
Baðýmsýzlýk savaþýndan sonra Lozan’da asýl mücadele de bu uzmanlar konusunda oldu. Yoksa sýnýrlar zaten fiili durum idi. Tazminat iþini iki devlet aramýzda çözerdik. Bütün mücadele idaremize yapýlmak istenen müdahale yüzünden çýktý. Bir tek uzman vermek için büyük ödünlerde bulunmaya hazýrdýlar. Dayattýk. Biz onlarýn neden ýsrar ettiklerini biliyorduk. Onlar bizim neden inatla ret ettiðimizi biliyorlardý.
Böyledir bu iþler, peygamber edasýyla size dünyalarý vaat ederler. Ýmzayý attýnýz mý ertesi günü gelmiþlerdir. Personeli gelmiþtir, teçhizatý gelmiþtir, üsleri gelmiþtir. Ondan sonra sökebilirsen sök. Gitmezler. Ancak bu sorunun üzerine vakit geçirmeden gitmek gerek. Yoksa ne baðýmsýz dýþ politika ne baðýmsýz iç politika güdemezsiniz. Havanda su döversiniz. Fakat sanmayýn ki bu kolay bir iþtir. Denediðinizde baþýnýza neler geleceði bilinmez…”

         Hayatta Ben En Çok Babamý Sevdim, Can yücel. Sizin Hiç Babanýz Öldü Mü? Cemal Süreye, þiirleriyle baba sevgisini ne kadar güzel betimliyorlar. Amca baba yarýsýdýr der büyüklerimiz. Lakin bizim Sam Amcamýz hiç baba yarýsý olmadý bizlere. O’na elini kaptýran kolunu kurtaramýyor. Son yýllarda ki azizliklerinden: Feto desteði, F-400, F-35 uçaklarý sorunlarý ve yýllarca PKK’ya açýk desteði her yurtseverin ruhunu acýtan olaylardan sadece bazýlarýdýr.

         Baðýmsýz ülkeler, çocuklarýný ve gençlerini okuyan, okuduðunu anlayýp yorumlayan, olaylarý neden-sonuç iliþkileri baðlamýnda deðerlendiren… nitelikli eðitim-öðretim programlarýyla yetiþtirir. ABD, bizim ve etkisinde olan ülkelerin nesillerinin nitelikli eðitim almamalarý için çaba harcýyor.  Özellikle Türk köylüsünün aydýnlanma projesi olan Köy Enstitüleri’nin etkisizleþtirilmesi ve kapatýlmasýnda ABD’nin rolü olduðu bilinen bir somut gerçektir...

          Türk yurttaþlarý olarak bizlerin yadsýnamaz görevi daha çok çalýþýp hükümetlerimizin milli politikalar üretmesine katký vermek olmalýdýr. Tek bir þeye ihtiyacýmýz var: Atatürk’ün dediði gibi, “çalýþkan olmak.”