Eklenme Tarihi : 10.03.2012
Okunma Say�s� : 3344
Yorum Say�s� : 2

M.Salih �NAL

Bu Yaz� 11.03.2012 tarihinde
G�N�N YAZISI
olarak se�ilmi�tir.

Son Yaz�lar�

Dil Ve K�lt�r �li�kisi �zerine

Edebiyat�n Kopmaz Par�as� Gelenek

Toplumsal Tak�nt�m�z Yabanc� Dille E�itim

Bu yaz�da, � Yabanc� Dille mi E�itim, Yabanc� Dil E�itimi mi? � konusunu ele alaca��z ve yabanc� dil e�itiminin nas�l olmas� gerekti�ini masaya yat�raca��z.

�lk Olarak Dil Nedir?

Muharrem ERG�N� e g�re dil: � �nsanlar aras�nda anla�may� sa�layan tabi bir vas�ta, kendine mahsus kanunlar� olan ve ancak bu kanunlar �er�evesinde geli�en canl� bir varl�k, temeli bilinmeyen zamanlarda at�lm�� gizli antla�malar sistemi, seslerden �r�lm�� i�timai bir m�essesedir.� Aguste Comte g�re dil: ��nsanl��n y�zy�llardan beri edindi�i ve denendi�i ger�ek ve hikmetleri saklayan bir hazinedir. � Alman filozofu Heidegger ise dil hakk�nda derin manal�, g�zel bir s�z� vard�r: � Dil insan�n evidir.� der. Bize g�re de insan�n mayas� sevgiyse dilimiz kadimden bug�ne insano�lunun besteledi�i en g�zel ve en manal� sevgi �iiridir.

Ana Dil, Yabanc� Dil

Yahya Kemal ana dil i�in, g�zelim T�rk�emiz i�in: � Bu dil a�z�nda annenin ak s�t� gibidir. � der. Ana dil, ana s�t� gibi do�ald�r, tertemizdir. Bir bebek bedenini anne s�t� ile beslerken, b�nyesi anne s�t� ile geli�irken ruhunu da ana dili ile besler, ruh d�nyas� da ana dil ile �ekillenir ninnilerle, t�rk�lerle� �nsan ana dilini haz�r bulur. Ana dil: � Ferde cemiyetin ba��lad�� en b�y�k miras ve donan�md�r.� �lim, irfan, inan�, sevgi ve muhabbet, duygu d��nce hazinelerini sedeflerle �zene bezene s�slenmi� murassa sand��a benzeyen dil boh�as�nda teslim al�r�z.

Yabanc� dil ise ana dilin d��ndaki di�er dillerdir ve insan�n yabanc�s� oldu�u ve ki�iye � yaban� olan dillerdir.

Neden Yabanc� Dil?

Hz. Mevlana der ki: �Ne kadar bilirsen bil, senin bildi�in kar��ndakinin anlayabildi�i kadard�r. � Globalle�en d�nyada kendimizi daha iyi anlatabilmek ve kar��m�zdakini daha iyi anlay�p, d�nyaya entegre olabilmek i�in yabanc� dil bir zorunluluktur. Eskiden �lkemizde ��yle bir soru sorulurdu: � Yabanc� dil biliyor musun? � ancak bu soru g�n�m�zde: � �kinci yabanc� diliniz nedir veya ka� dil biliyorsunuz? � halini ald�. �Her lisan bir insan .� �eklinde ifade edilen kutlu beyan her �eyi a��kl�yor.

Yabanc� dil ile e�itimin bir�ok faydas� g�z ard� edilemez. G�ncel bilgiye daha �abuk ula�mak i�in ayr�ca baz� bilgilerin daha iyi anla��lmas� i�in k�resel d�nyada yayg�n olarak kullan�lan yabanc� dillerin bilinmesi �nemlidir. Unutulmamal�d�r ki g�n�m�z d�nyas�nda ekonomik ve diplomatik ba�ar�lar yayg�n yabanc� dillerin bilinmesi ile m�mk�nd�r. D�nyada yayg�n olarak kullan�lan dillerin( �ngilizce, �ince, Rus�a vb) bilinmesiyle ekonomik ve diplomatik rekabet sa�lanabilir.

Yabanc� Dille mi E�itim, Yabanc� Dil E�itimi mi?

Yabanc� dille e�itim, e�itim kurumlar�nda b�t�n derslerin ya da bir�ok dersin ana dil d��nda belli bir dille verilmesidir. Yabanc� dille e�itim verilen okullarda ��renciler derslerini bu dille i�ler, sorular�n� bu dille sorar, �devlerini ve sunumlar�n� bu dille yaparlar.

Yabanc� dille e�itimin avantajlar� olmakla beraber bir�ok dezavantaj� da vard�r. G�n�m�zde gen�li�imiz, �ngilizce ya da bir ba�ka yabanc� dil ��reneyim derken fark�nda olmadan �ngiliz k�lt�r�n�, ��rendi�i dilin k�lt�r�n� almakta ve bir yabanc� gibi d��n�p ya�amaya ba�lamaktad�r. Ziya G�KALP, dili k�lt�r�n en temel unsuru sayar. Yabanc� dille e�itim verilen bir�ok kurumda ama� dil ��retimi yerine dil e�itimidir. Gen�li�in �n�ne: � Yabanc� bir dili ancak o dili konu�an yabanc� gibi d��n�p ya�arsa ��renebilirsin.� tezi sunulmaktad�r. Yabanc� dille e�itim yapan okullarda dil haz�rl�k s�n�flar�nda �ncelikle �K�lt�r �oklamas�� diyebilece�imiz metotlar�n kullan�ld�� bilinmektedir.

�Yabanc� diller gaye mi yoksa p�rs�meyen hakikatleri anlam ve anlatmada birer vas�ta m�d�r? Yabanc� bir dil ��renirken, dilden �ok k�lt�rle u�ra�mak do�ru mudur? Evet dil k�lt�rden tecrit edilerek ��renilemez fakat k�lt�r emperyalizmine maruz kalman�n da gere�i var m�d�r? ��te i�in ba��nda sorulmas� ve bunlara tatmin edici cevaplar�n bulunmas� gereken baz� sorular�� diyor Yusuf ALAN.

Bir yabanc� dili ��renmek olduk�a �nemli. Ama nas�l ��renmeli? Bence yabanc� dille e�itim bir zorunluluk olmad�� gibi bir ayr�cal�k veya kalite g�stergesi de�ildir. Yine �unu sormak gerekir. Avrupa�n�n hangi �lkesinde ya da Amerika�da kendi �lke dillerinin d��nda ba�ka bir dille e�itim yapan okul var? Cevap: Yok ya da �ok az var. K�saca geli�mi� �lkelerin b�yle bir sorunu olmad�� i�in onlar genellikle yabanc� dille e�itim de�il yabanc� dil e�itimi �eklinde ( olmas� gerekti�i gibi ) uygulamay� tercih etmektedir. Ne de olsa d�nyan�n geri kalan tamam� onlar�n dilini ��renmeye �al��yor.

Yabanc� dil ile e�itim Nijerya, Gana, Tunus gibi s�m�rge �lkelerinde yap�lmaktad�r. E�er bizde bu y�ntemi uygularsak bu da bizim s�m�rge �lkesi olmam�za yol a�abilir. Yani geli�mi� �lke de�il de s�m�rge �lkeleri gibi olmam�za neden olur. Alt� as�r d�rt k�taya h�kmeden Osmanl� �mparatorlu�u�nun torunu olan bizlere s�m�rge �lkesi olmak da yak��maz.

Dil E�itimi Nas�l Olmal�?

D�nya�n�n h�zla k��lerek k�resel bir k�y haline geldi�i �a��m�zda yabanc� dil bilmek her zamankinden daha �nemli bir hale gelmi�tir. Dil ��renmesi i�in do�al bir donan�ma sahip insano�lu i�in yeni dilleri ��renmenin bir eziyetten �ok bir zevk haline gelmesi i�ten bile de�ildir. Yeter ki takip edece�imiz do�ru yolu bulal�m.

Yabanc� dil ��renimiyle yabac� dille e�itim birbirinden ayr�lmal�d�r. �zel durumlar hari� tutulursa yabanc� dille ��rencileri ilim ��renmeye zorlamak kovayla su ta��mak varken kalburla su ta��maya benzer.

Dil biliminin Einstein�� say�lan ve teologlar ( dil bilimcileri ) aras�ndan kendisine en �ok atf�n yap�ld�� ki�i olan Noam CHOMSKY, dil olgusunun ancak dile has bir varl�� ile a��klanabilece�ini iddia etmektedir. Dil edinimi do�u�tan gelen, dile �zg� kurallarla donat�lm�� i�g�d�sel ( �lahi ) bir sistem sayesinde ger�ekle�mektedir. Bir�ok dil bilimci dil edinim cihaz�n�n ( DEC ) hayat boyu faal oldu�unu savunmaktad�r. Uygun ortam ve uyar�c�lar sa�land��nda dil edinim cihaz� harekete ge�mekte ve ana dil edinimine benzer bir �ekilde yeni dilin kurallar� ��renilmektedir.

Teolog Krashen�e g�re, dil edinimi inan�lmaz derecede kolay bir yolla ger�ekle�ebilir. Bol bol anla��labilir mesaj almak suretiyle ki�i fark�na varmadan bu dili ��renir. Bunun i�in yap�lmas� gereken en �nemli etkinlikler dinleme ve okumad�r.

Yabanc� dil ��renmeye yeni ba�layanlar i�in s�n�f ortam� do�al ortamdan daha faydal� hale getirilebilir. ��nk� her zaman ��renilen dilin konu�uldu�u do�al ortama gitmek m�mk�n olmayabilir. Bitki yeti�tirme tekniklerinden biri ile konuyu a��klayacak olursak: Japonya gibi toprak s�k�nt�s� �eken �lkelerde toprak kullan�lmadan sebze-meyve yeti�tirme tekni�i kullan�lmaktad�r. E�imli bir d�zeye k�kleri havada as�l� kalacak �ekilde yerle�tirilen bitkileri k�klerine toprakta bulunan gerekli mineraller direkt olarak p�sk�rt�lmektedir. B�ylelikle suni bir ortamda do�ala yak�n bir verim elde edilmektedir. Ayn� �ekilde ister do�al ortamda ister suni s�n�f ortam�nda olsun �nemli olan dil edinim cihaz�n� harekete ge�iren anla��labilir mesajlar�n varl��d�r. Bu �art sa�land�� m�ddet�e ki�i s�n�f ortam�nda uzayda bile yeni bir dil ��renebilir.

Yabanc� dil ��reniminde ba�ar�, b�y�k �l��de ana dili iyi bilmeye ba�l�d�r. Goethe�nin de dedi�i gibi : �Yabanc� bir dil bilmeyen kendi dilini de bilemez.�

Dil ��renim S�recini H�zland�ran En �nemli Etkendir:

Alt yaz�l� filmler:

Millet olarak en ba�ar�l� oldu�umuz konulardan biri de yabanc� filmlerin seslendirilmesidir. Bu zararl� al��kanl��m�z milyonlarca liram�z�n yabanc� dil kitaplar� i�in d��ar�ya akmas�na yol a�maktad�r. Oysa kom�umuz Yunanistan, bizden farkl� olmayan e�itim sistemine kar��n filmleri alt yaz�l� olarak yay�nlamak suretiyle vatanda�lar�n �ngilizce seviyelerini bizden daha ileri seviyeye y�kseltmi�tir.

Basitle�tirilmi� Resimli Hik�ye Kitaplar�:

Ne yaz�k ki ilgi �ekici olmayan seviye gruplar� olu�turulmadan okunan kitaplar dil ��renmeyi daha da zor bir hale getirmektedir. Bundan dolay� seviye gruplar�na uygun ilgi �ekici kitaplar okutulmal�d�r.

Filmi Seyredilmi�, Terc�mesi Okunmu� Kitaplar:

Dil ��reniminde anla��labilirlik ve ilgi �ekicilik �ok �nemlidir. Bunun i�in T�rk�e terc�mesi okunmu� olan veya filmi seyredilmi� bir eserin �ngilizcesini okumak dil ��renimini kolayla�t�r�r. Ancak bu yap�l�rken ��rencinin ya��, ilgileri ve seviye grubu dikkate al�nmal�d�r.

Ses ve video kasetleri:

G�n�m�zde her seviyede ��renciye hitap eden dil ��renim setleri mevcuttur. Ancak bu setler belirlenirken ��renciyi gramer kurallar�na bo�an setler tercih edilmemelidir. Yine g�n�m�zde bir DVD �de filin sekiz farkl� dilde seslendirilmesi; 32 dilde alt yaz� sunulabilmesi dil ��renimi i�in �nemli bir avantajd�r.

�nternet:

�nternet art�k d�nyay� k��k bir k�y haline getirdi. Dil ��renimine yard�mc� olan bir�ok internet sitesi mevcuttur. En yayg�n olarak kullan�lan dinleme sitelerinden ikisi � esl lab ve english listening launge � dir.

Sonu�:

D�nya�n�n h�zla k��lerek bir k�y haline geldi�i bu �a�da yabanc� dil ��renmek �ok zaruri bir ihtiya� haline geldi. Bu yaz�mda yabanc� dil e�itimine kar�� olmad��m�n alt�n� bir kez daha �izmek isterim. �lkemizde geli�mi� �lkelerde oldu�u gibi � Yabanc� dille e�itim � de�il de kaliteli bir yabanc� dil e�itimi yap�lmal�d�r. Yabanc� dil e�itimi dil uzmanlar� ve pedagoglar taraf�ndan bir kez daha ele al�nmal�d�r. Dersler, �Teknik yabanc� dil, konu�ma prati�i, gramer �al��mas� ve kompozisyon yazma becerisi vb.� �eklinde olmal�d�r.

Kaynak�a:

KAPLAN M(1993) K�lt�r ve Dil (8.Bask�) �stanbul: Derg�h Yay�nlar�

ERG�N, M. (1998). T�rk Dil Bilgisi. �stanbul: Bayrak Yay�nevi

BEYATLI, Y. K. (1961). Kendi G�k Kubbemiz (1961) . Ankara: MEB Yay�nlar�

CELALETT�N RUM�, M. (2008). Mesnevi. �ev. CAN �. , Ankara: �t�ken Yay�nlar�

ALAN, Y. (1994). Lisan ve �nsan. �zmir: T.�.V Yay�nlar�

VYGOTSKY, L.S. (1974). Thought and Language. �ev. E. Hanfmann, G.Vakar, Cambridge: MIT Press

CHOMSKY, N. (2001). Dil Ve Zihin. Ankara: Ayra� Yay�nevi

G�KALP, Z. T�rk T�resi. �stanbul: Toker Yay�nlar�

��OLUK, G. (2002 Eyl�l) <http://www.universite-toplum.org/text.php3?id=79> Yabanc� Dille E�itim Neden Toplumsal Tak�nt�m�z ( Sohbet )

OZEY, R. <http://www.ekodialog.com/Makaleler/yabanci-dil-egitimi-makale.html>

<http://yenisafak.com.tr/Gundem/?t=24.03.2011&i=309931> Yabanc� Dil E�itimi ( Makale )

AKKURT, B. (2004,Aral�k 24)<http://www.bilim.org/?s=haber&haberid=41>Yabanc� dille e�itim nedir, ne de�ildir?

(2011 Ulusal Sosyal Bilimler Olimpiyat� (USOBO) Forum Kategorisi Edebiyat-Dil Alan� Birincilik �d�l� Alm��t�r.)

M.Salih �nal

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Toplumsal Tak�nt�m�z Yabanc� Dille E�itim ba�l�kl� yaz� M.Salih �NAL taraf�ndan 10.03.2012 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.