Türk-İslam
âlimleri serisi – 52
Ahmed Bin Hüseyin BEYHÂKİ
D.H. 384/994 – Ö.H. 358/1066
Tam adı;
Ebû Bekir Ahmed bin Hüseyin
Bin Ali
El-Beyhâki diye bilinmektedir.
Nişabur –
Beyhak’da dünyaya geldi denir.
“Hüsrevcirdi”
diye de anılır Beyhâki.
Beyhak’ta
büyüdü, orada tahsil yaptı,
On beş
yaşında hadis ilmine başladı,
Muhammed
Mervezi’den fıkıh ilmi aldı,
Şafi
Fakihi diye bilinir Beyhâki.
Tus,
Hemedan, Bağdat ve Mekke’yi dolaşmış,
Hadis ilmi
için zamanını adamış,
Hâkim ve
Nişâbüri’den eğitim almış,
Muhaddis
diye bilinmektedir Beyhâki.
Devrin
ünlü âlimlerinden dersler almış,
Onunda
yetiştirdiği âlimler varmış,
Dört yüz
altı da eserler telifi yapmış,
Hadis
ilminde mükemmeldir Beyhâki.
Zıtlık ve
kusurlu olan hadisi almazmış,
Aldığı da
sağlam kaynağa dayanırmış,
O, hadis
ilminde otorite sayılmış,
Usul-i
Fıkıh’ta üstattır Beyhâki.
Onun
eserleriyle Şafi Fıkhı yaşar,
Eş’ari
kelamında da eserler yazar,
Bin cüzü
bulan büyük bir de eseri var,
Nişabur’da
da vefat etmiştir Beyhâki.
Dünya
malına değer vermez denilmekte,
Yaşamı
geçmiş sıkıntılı haller içinde,
Asla şikâyet
etmediği bilinmekte,
Peygamber
ve ashabını sever Beyhâki.
Otuz yıl
aralıksız oruç tuttu denir,
İlim için
tartışmalara girmemiştir,
Bilgisiyle
rakibini etkilemiştir,
Etmez
mevzu habere itibar Beyhâki.
İtikadi
konularda eserler yazmış,
Onun için
Sünni’dir diye de yazılmış,
Hanefi ve
de Hambeli’yi desteklermiş
Maturitiyye’yi
kabul eder Beyhâki.
İslam için
ne vermiş ona bakmak gerek,
Bizlere
düşmez büyükleri eleştirmek,
Bize düşer
saygı duyup yürekten sevmek,
İslam
yolunda âlim zor yetişir yiğidim.
NOT: Kur'ân'daki bütün emir ve yasaklara
itaatte büyük hassasiyet gösteren Müslümanlar, ilme teşvik eden, hatta ilmi
emreden âyetlere itaatte de aynı titizliği göstermişlerdir. İtaatteki bu
hassasiyet onların Fizik, Kimya, Tıp, Astronomi ve Jeoloji üzerindeki
araştırmalarını başlatan ve devam ettiren en büyük muharriktir. Bu sayede İslâm
dünyasında dev isimler yetişmiştir.