YANLIÞ ANLAMANIN BÖYLESÝ...


Efendim bu bayram sizleri hem biraz gülümsetmek hem de çok ilginç bulacaðýnýz bir tarihi eserimizin hikayesi ile tanýþtýrmak istedim. ( Tarihi eserimizin hikayesi de oldukça komiktir.)

Önce bir fýkrayla baþlayalým. Tarihi eserimizin hikayesi de bu fýkraya oldukça benziyor zaten.

Zamanýn birinde memleketin birinde bir kral yaþarmýþ. Bu Kralýn oldukça da güzel bir kýzý varmýþ. Kýzýn evlenme yaþý gelip çattýðýnda haliyle gerek ülke içinden gerek ülke dýþýndan pek çok soylu, kýza talip olmuþlar  ama kral, kýzýyla evlenmek isteyenler için bir sýnav belirlemiþ:  Bu sýnavda adaylar önce üzerinde 1 Yazan odaya girip o odada bulunan  bir testi rakýyý bir dikiþte içecekler. Sonra üzerinde 2 Yazan odaya girip o odadaki bir kadýnla bir saat seviþecekler, daha sonra üzerinde 3 yazan odaya girip aç, azgýn ve oldukça iri bir ayýnýn elini ( yani pençelerini) öpecekler. Bunu ilk kim baþarabilirse kýzý o alacak. Soylu, soysuz farketmiyor. Herkes yarýþa katýlabilir. Ama etaplarý aþamayanlarýn kelleleri de kesilecek.

Uzatmayalým efendim, akþama kadar pek çok telefat olmuþ zira taliplerin pek çoðu 1 ve 2 No lu odalarý geçseler de 3 no lu odada ayý onlarý parçalýyormuþ.

Akþam karanlýðý çökmek ve kral kýzýnýn ümitleri tükenmek üzereyken Türkiye’den Mestan Pehlivan çýkmýþ meydana. Ona þartlarý söylemiþler  o da ‘’ Tamam beaaa’’ Demiþ ve dalmýþ bir no lu odaya. Bir testi rakýyý bir solukta mideye indirdikten sonra sallana sallana iki no lu odayý pas geçip direkt 3 no lu odaya dalmýþ. Bir saat sonra kan revan içinde 3 No lu odadan da çýkmýþ ve baðýrmýþ ‘’ Nerede o eli öpülecek kadýn beaaa?’’

Bu Fýkra nereden mi aklýma geldi? O zaman þu gördüðünüz resimlerin hikayesini anlatayým.

Efendim resimde gördüðünüz yakýþýklý herif Kavalalý Mehmet Ali Paþanýn torunu olan Mýsýr Hidivi Abbas Hilmi Paþadýr.

19.yüzyýlýn baþlarýnda Kavalalý Mehmet Ali Paþa Mýsýr’ý ele geçirdi ve Mýsýr Valisi oldu. Ýleriki yýllarda da Osmanlý ordularýný yenerek Kütahya’ya kadar ilerledi. Kavalalý Mehmet Ali Paþa’nýn iþgal ettiði yerlerin içinde, zamanýn Osmanlý Ýmparatoru III.Selim’in annesi Mihriþah Hatun’a hediye ettiði Tepearasý, Eskiköy, Dalyan, Ortaca, Akýncý, Güzelyurt ve Dalaman’ýn tamamýný kapsayan 360 bin dekarlýk çiftlik alaný da bulunuyordu.

Kavalalý’nýn Osmanlý ile yaptýðý anlaþma gereði Mýsýr’ýn idaresi babadan oðla geçecekti. Bu anlaþma sayesinde Mehmet Ali Paþa’nýn ölümü ile arazilerin idaresi aileye kaldý ve 1874’de doðan Abbas Hilmi Paþa ileriki yýllarda Mýsýr’a Hidiv olunca(1893 yýlýnda) Mýsýr ve Dalaman’daki topraklarýn da mülkiyetini ele geçirdi.

Abbas Hilmi Paþa, 1905 yýlýnda gemi ile Sarsala koyuna geldi. Bugünkü Dalaman’ýn henüz olmadýðý o günlerde, 30 evin bulunduðu Söðüt isimli bir köyün bulunduðu bölge oldukça verimli topraklarý ve uçsuz bucaksýz ovalarý ile av meraklýsý olan Abbas Hilmi Paþanýn büyük beðenisini kazandý.

Bölgeye yerleþen Mýsýr Hidivi, kýsa sürede iskele ve depo inþa ettirdi. Etraftaki bataklýklarý da kurutan Hidiv, son iþ olarak Dalaman’a bir av köþkü yaptýrmak için harekete geçti. Ayný günlerde Hidiv’in Mýsýr’a( Ýskenderiye’ye) da bir tren istasyonu projesi vardý. Her iki projeyi de Fransýz mimarlara verdi.

Ýki binanýn da projesi hazýrlandý ve Fransa’dan biri Dalaman’a diðeri de Mýsýr’a olmak üzere iki ayrý gemi proje ve malzemelerle birlikte yola çýktý. Kimi rivayete göre gemilerin rotalarý yanlýþ verildi, kimilerine göreyse malzeme ve projeler yanlýþ gemilere yüklendi ama sonuçta Mýsýr’a gitmesi gereken Tren Ýstasyonu projesi Dalaman’a, Av köþkü projesi ise Mýsýr’a gitti.

Sarsala koyuna gelen gemilerdeki malzemelerin bir kýsmý Abbas Hilmi Paþanýn sýcaða dayanýklý diye Mýsýr ve Sudan’dan getirdiði iþçilerin sýrtýnda, daha aðýr malzemeler ise kaðný, deve ve eþeklerle yaklaþýk 12 kilometrelik mesafeye götürüldü. Ýddialara göre Hidiv Abbas Hilmi Paþa bu kaðnýlarýn geçmesi için bu alana özel yol yaptýrmýþtý. Vakit kaybedilmeden binanýn inþasýna baþlandý ve kýsa sürede bitirildi. Ýnþaat bitince de Dalaman’a bir tren istasyonu, Mýsýr’a da o yýllar için oldukça modern ve mükemmel bir av köþkü ortaya çýktý. Hatta plana göre yapýlan binanýn hatalý olduðunu fark etmeyen iþçiler bina önüne bilet giþesi yapmýþ ve ray döþemiþti.

Dalaman’a geldiðinde yapýlan yanlýþlýðý anlayan Hidiv, bitmiþ binayý yýktýrmadý ancak giþe bölümü ve raylarý kaldýrttý. Ýleriki yýllarda da istasyonun yanýnda bir de cami inþaa ettirdi ve 1928 yýlýna kadar çiftlik Hidiv Abbas Hilmi Paþa’nýn mülkiyetinde kaldý.

Hidiv Türk Sanayi Bankasýndan aldýðý krediyi ödeyemeyince binanýn satýþý gündeme geldi ve 1935 yýlýnda Atatürk’ün talimatý ve imzasý ile binayý devlet satýn aldý.

Bu tarihten itibaren jandarma karakolu olarak kullanýlan bina, 1958 yýlýnda Devlet Üretme Çiftliði’ne devredildi. Bina bugün orijinal haliyle Dalaman ilçe merkezinde, Tigem (Tarým Ýþletmeleri Genel Müdürlüðü) Müdürlüðü binasý olarak kullanýlýyor.