- Amca,  bana bir çimen ekmek verir misin?

 

Yaşar efendi kalın ve gür sesli birinin kendisinden küçük çocuk gibi bir şey istemesine ilk kez şahit oluyordu.  Gazetede okuduğu haber zaten kafasını karıştırmıştı; bir anda duyduguna anlam veremedi. Okumayı bırakıp gözlüğünün altından bakarak kendisinden çimen ekmek isteyeni süzdü. Karşısında 25 - 30 yaşlarında, orta boyda, ince, bakımlı,  yaz mevsimine göre çok koyu elbiseler giymiş gözlüklü ve esmer bir genç duruyordu. Şaşkınlığından sadece: “efendim? diyebildi.

 

- Amca, bir çimen ekmek istemiştim.

 

Yaşar efendi, gencin yüz ifadesine iyice baktı,  kaşları hafif çatık, hatta asık suratlı denebilecek kadar yüzü gergindi.   Kendisini alaya alır bir hali yoktu veya kendisiyle dalga geçmeye çalışan biri de değildi. Karşısında duran gencin akli dengesinin yerinde olup olmadığından anlamaya çalışyordu...

 

- Amca, neden bu kadar şaşırdınız, sizden yanlış bir şey mi istedim acaba?

 

Yaşar efendi şaşırdığı yetmiyormuş gibi üstelik mahcup da oldu; kendisi için veli nimet olan biri yani müşteri hakkında kötü düşünürken, genç ise olabildiğince ciddi ve de nazikti. Bakkal kendini toparlamaya çalıştı.

 

- Hayır evladım, benden yanlış bir şey istemedin. Yıllardır kimse gelip benden çimen ekmek istemediği için şaşırdım. Sahi, burada çimen ekmek satılabileceğini nerden biliyorsun?

 

- Ben yıllar önce karşıdaki Şafak ilkokulunda okudum.  Çocuklar teneffüste gelir senden ekmek alırlardı. Bir defasında dayım da bana almıştı….

 

- Kaç yıl Almanya’da kaldın evladım?

 

- Avustralya’da idim…18 yıl önce gitmiştim.

 

- Avustralya haa?! Daha önce hiç gelmedin mi yani?

 

- Hayır, hiç gelemedim… Daha üç gün önce geldim; belediye de resmi işlerim var. Yoldan geçerken senin dükkânı görünce hemen geldim.

 

- Evladım, 18 yıl sonra ayağının tozuyla bakkalıma gelmen beni çok sevindirdi. Bunca sene sonra gelip çimen ekmek isteyişinin bir sebebi olmalı?

 

- Dedim ya, belediye de işim var…

 

- Geldiğin yerde resmi daireler kaçta açılır bilmem ama bizim burada mesai saat 9 başlar. Sen erken yola çıkmışsın. Hem saat 9’da varsan da, memurlar uyku sersemliğiyle vatandaşa yardımcı olmazlar. Hele senin gibi yurt dışından gelen birini, bir bahane bulup, başından savarlar. Bak ne diyecegim, az önce çay demledim. Evden kendime iki çeyrek çimen ekmek getirdim. Çimen ekmeklerle, zeytinle, peynirle şöyle bir güzel kahvaltı yapalım. Bu ara muhabbet ederiz, ne dersin?

 

-Tamam amca, hatırını kırmayım. Tanışalım, benim adım Bekir.

 

-Menmun oldum evladım,  ben bakkal Yaşar.

 

Yaşar efendi, dükkânın arkasındaki küçük odaya geçti.  Masaya sofra bezi serip bunun üzerine evden getirdigi ekmekleri koydu. Çayı bardaklara koyduktan sonra vitrinden zeytin, peynir, sucuk ve reçel getirdi ve Bekir’i içeri çağırdı. Kahvaltıda Bekir’in çok durgun olduğunun farkına vardı. Hatta çimen ekmeği bile o kadar iştahsız yiyordu ki, bir anlam veremedi. Onca yıl sonra istediği bir şeyi yediği halde, yutmakta zorlanıyordu sanki. Bugünkü ekmeğin tadı belki eskisi gibi değil ama neyin tadı kaldı ki? Gerçi ikram ettiği ekmek de böyle iştahsız, isteksiz yenecek kadar da kötü olamazdı.

 

 

- Bekir, sen kahvaltını yapmış mıydın?

 

-Hayır Yaşar amca.

 

-Çok yavaş yiyorsun, yoksa kahvaltılıkları mı beğenmedin?

 

- Olur mu öyle şey! Avustralya’da da kahvaltı yaptığım gıdalar bunlar, iştahım yok…

 

Yaşar efendi iştahla kahvaltısını yaparken pek belli etmeden Bekir’in halini gözetliyordu. Bekir, durgun olduğu kadar da dalgındı… Uzaklara dalmış, üzgün bir hali vardı. Bu genç yaşta sanki dert küpüydü. Bekir, süzüldüğünü fark etti.

 

- Yaşar amca,  halen neden bunca yıl sonra gelip senden çimen ekmek istediğimi merak ediyorsun galiba?

 

- Evet evladım, anlatırsan dinlerim.

 

-Amca, ağzımın tadı yerindeyken yediğim son şey çimen ekmekti, bu yüzden çimen ekmek benim için iştah demek, tad demek, lezzet demek…. Daha sonra ne yediysem, ne içtiysem hiç bir zaman doğru dürüst tad alamadım.

 

- Farkındayım çok dertli birine benziyorsun, istersen bana açılabilirsin. Ben bakkaldan çok bu mahallenin dert babasıyım, nice insanlar gelip benimle dertleştiler ama kimsenin sırrını ifşa etmedim. Zaten bu yüzden mahalle dertlilileri bana güvenip sırlarını benimle paylaşırlar. 

 

-Amca ben anlatırım ama derdim çok, başını ağrıtmak istemem.

 

-Çekinme Bekir, ben alışkınım.

 

Bekir, biraz düşündü… Gözü doldu ve tane tane anlatmaya başladı.

 

Kendini bildi bileli babası ağır hastaymış. Annesi hem üç çocuğa hem de hasta olan kocasına bakarmış. O günlerde doktor muayeneleri ve ilaçlar çok pahalıymış ve hiç bir yerden yardım alamazlarmış. Gerek baba tarafı gerekse anne tarafı da yardım etmezlermiş çünkü annesi ile babasının evlenmesine iki tarafta karşı çıkmış. Annesi evden kaçıp evlenmiş.

Bekir, evin büyük çocuğu olduğundan çok küçük yaşlarda çalışmaya başlamış. İlk zamanlar, annesi ile beraber işe gidermiş. Daha sonraları kendisi simit, dondurma veya balıklı şeker satmış.

 

İlkokul dörtte iken babası vefat etmiş. Babasını kaybettikten sonra daha çok çalışması gerekmiş çünkü babasının çok borcu varmış. Alacaklılar annesini tehdit etmişler. Bekir, okul saatleri dışında bir terzinin yanında çalışmaya başlamış. Terzi de iş olmayınca, yandaki yorgancıda onda da iş olmazsa beş dükkân ötedeki ayakkabı tamircisinde çalışmış. Çarşıdaki esnaflar, durumlarını bildiklerinden Bekir’i çalıştırmakla veya biraz fazla haftalık vermekle yardımcı olurlarmış.  Bir yıl bu şekilde devam etmişler. 5. sınıfın son günlerinde Bekir’in dayısı Avustralyadan gelmiş. Kendisini alıp çarşıya götürmüş.

 

Bekir biraz durakladı, ağlamamak için kendini zor tutuyordu. Yaşar efendi, çayını tazeledi. Ağlamak isteyenlere çay verdiğinde çok kez insanların sakinleştiğine şahit olmuştu. Bekir de çay içerken sakinleşti.

 

- Dayım beni ilk önce traş ettirdi, yeni elbise ve ayakkabı aldı. Daha sonra fotoğrafımı çektirdi. Resmi dairelere gittik ve formlar doldurttu. Dayım, asık suratlı biridir, sormaya cesaret edemiyordum ama neler olduğunu merak ediyordum. Bütün cesaretimi toplayıp sordum. “Sonra anlatırım!” deyip geçiştirdi.

 

Çarşıdaki işlerimiz bittikten sonra eve geliyorduk. Sigarasını yakamadı, çakmağının gazı bitmiş. Senin bakkalı gösterip kibrit alabileceğini söyledim.  18 yıl önce buraya geldik, dayım bir kutu kibrit aldı. Çimen ekmekleri görünce bir çeyrek bana bir çeyrek de kendine aldı. Ben o kadar iştahla ve hızlı bir şekilde yedim ki; dayım bayağı güldü. Bana para verdi, bir ekmek daha aldırdı. Biz zaten Ramazan’dan Ramazan’a karnımızı tıka basa doyuruncaya kadar yemek yerdik. Annemi yanında çalıştıran bir hacı teyze vardı, çevresinden topladığı fitrelerle bize makarna, bulgur, yağ, un,  şeker, çay vesaire alıp getirirdi. Kurban bayramlarında da bol bol kelle-paça,  ciğer, dalak gibi şeyler yerdik. Mahalleliler kestikleri kurbanların istenmeyen taraflarını bize getirirlerdi…

 

Eve geldikten sonra kız kardeşim koşarak yanıma geldi ve dayımın beni yurt dışına götüreceğini söyledi. Başıma sanki kaynar sular dökülmüştü, inanmak istemedim. Annem az ilerideki bir bahçede çapa işinde çalışıyordu, koşarak yanına gidip sordum. Evet, Avustralya yolcusuydum… Hıçkıra hıçkıra ağladım, “olmaz, sizi bırakıp gitmem! dedim. Annem beni sakinleştiremeyince, boynuma sarılıp ağladı. Meğer borcumuz çokmuş… Benim çalışıp kazandığım parayla ödenemeyecek kadarmış…. Hiç unutmuyorum: “oğlum, Bekirim… Baban öldü, babasız kaldınız. Ben bu şekilde çalışmaya devam edersem, bir gün yıkılırım... O zaman annesiz de kalırsınız… Uzaklara gitmeni ben de istemem ama başka çaremiz yok ki… Ne olur, dayınla git, hem kendini hem de kardeşlerini kurtar…” dedi.   Işte o gündür bu gündür ne yedim ne içtiysem hiç bir şeyin tadını alamadım, Yaşar amca…

 

Bekir’in gözyaşını tavşankanı gibi demli çay durdurmaya yetmedi, damla damla akmaya başladı… Yaşar efendi karşısında ağlayan genci teselli etmenin yolunu bulmada zorlanmadı.

 

- Evladım, sen Avşar Ayşenin oğlu musun yoksa?

 

-Evet, nerden tanıyorsun?

 

-Seni bu mahallede duymayan kalmadı ki…. Yurt dışına gidip annesine yıllardır bakan, kardeşlerine bakmakla kalmayıp üstelik okutan hayırlı evlat olarak gıyaben hepimiz tanırız seni. Değil alnından,  eli öpülesi birisisin sen Bekir! Senin gibi kaç hayırlı evlat çıkar böyle?  

 

-Estağfurullah Yaşar amca, benim durumumda olan her evlat aynısını yapardı

 

-Sen öyle zannet… Dedim ya ben mahallenin dert babasıyım, ne insanlar bilirim ben. Zevki için eşi ve evlatlarını başkalarına muhtaç eden, süründüren nice babalar var şu mahallede… Neyse, Avustralyada ne yaptın bunca zaman?

 

Bekir, Avustralya’ya gidince bir yıl sadece lisan öğrenmiş. Bir gün öğretmeni dayısı ile konuşmaya gelmiş ama konuşma kısa sürede tartışmaya dönüşmüş. Meğer dayısı lokantasında daha iyi çalıştırabilmek için yeğeninin ahcılığı veya garsonluğu öğreneceği bir okula gitmesini istermiş ama öğretmeni onun zeki biri olduğundan iyi bir okula gitmesinde ısrar edermiş.  Sonunda öğretmen Bekir’i dayısından alıp çocuk esirgeme kurumuna verdirmekle tehdit etmiş. Dayı, istemeye istemeye Bekir’in iyi bir okula yazılmasına razı olmuş. Öğretmen gittikten sonra dayı bağırıp çağırıp Bekir’i azarlamış: “anası, kardeşleri memlektte açlıkla boğuşuyorlar ama beyefendi yüksekokullar da okuyacakmışmış... Şimdiye kadar bu memlekette kim okumuş da sen okuyacaksın ulan! Okumak senin neyine! Mis gibi iş sana, çalış çalışabildiğin kadar! O ögretmen olmasa ben sana yapacağımı bilirim ama neyse! “  Bekir, zaten geldiği hafta hemen lokantada bulaşıılık yapmaya başlamış ama dayısını sakinleştirmek için nerede okursa okusun lokantadaki işini hiç aksatmayacağına söz vermiş. Aynı zaman da kendi kendine de okumaya, yüksek tahsil yapmaya yemin etmiş!

 

Bekir, hem Avustralya’da ortaokul ve lise okumuş hem de dayısının lokantasında ilk zamanlar bulaşıkcı olarak daha sonraları ise bazen garson bazen de ahcı olarak çalışmış. Lokantaya ait bir odada kaldığı ve lokantadan yeyip içtiği için fazla mafrafı olmamış. Bu yüzden annesine bol bol para göndermiş. Bazen işler çok yoğun olduğunda okula gidememiş veya dersine çalışamamış. 6 yılda bitereceği okulu 8 yılda bitirebilmiş ama sonunda üniversitede tıp okumaya başlamış.  

 

-Maşallah, maşallah! Hem okudun hem de çalıştın ha! Bravo! Bravo!

 

-Amca, dile kolay… Gel sen onu bana sor…

 

-Her şeyin bir bedeli vardır evladım, elbette zorluk çekeceksin. Zaten zorluk görmeyenler pek adam olamıyorlar! Neden? Eldeki imkânın ne farkındalar ne de kıymetini bilebiliyorlar! Evet, sen devam et…

 

- Yengem beni daha ilk günden hiç sevmedi, beni hep küçük gördü ve dışladı. Dayımın evi çok büyük olmasına rağmen yengemin yüzünden lokantanın daracık odasında kaldım. Ben üniversiteye başlayınca bana karşı tavrı 180 derece değişti: iltifatlar, ikramlar bir birini kovalamaya başladı. Meğer kızını, sırf üniversiteli olduğum için, sırf doktor olacağım için, sırf orada burada caka satabilmek için benimle evermeye karar vermiş. Bir gün yengem bana konuyu açtı ve ben tereddüt etmeden kabul ettim. Dayımın iyiliği karşısında hayır diyemezdim. Üstelik Esra’yı beğeniyordum. 

Esra benimle evlenmeyi şiddetle reddetmiş! Biraz üzüldüm ama çok dokunmadı, benim derdim bana yetiyordu. Sanki evliliği ben reddetmişim gibi bütün suç, kabahat benim oldu. Yengemin tavrına alışıktım ama dayımda bana ters davranmaya başlayınca çıkıp gittim.

 

llar sonra ilkokul öğretmenimi bulup yardım istedim; başka bir şehirde üniversiteye yazılmama ve devletten burs almama yardımcı oldu. Aldığım burs sadece kendime yetiyordu yani anneme para gönderemiyordum. Bu şehirde küçük bir lokantada iş buldum ve yine hem okuyup hem de çalıştım. 7 yıllık tıp eğitimini 9 yılda bitirebildim, şimdi ise üniversitedeki bir profesorun yanında asistan olarak çalışıyorum.  Oturum gibi resmi işlemlerim biraz uzun sürdü. Sonunda o sorunu da aşıp hemen memlekete geldim….

 

Üniversiteyi bitirdiğime çok sevinemedim; mezuniyet töreni için dayımı, yengemi ve dayımın çocuklarını davet etmiştim. Hiç biri gelmediği gibi bir tebrik mesaji bile göndermediler. Ilk okul öğretmenim geldi; annem gelmiş gibi sevindim…

 

- Ağlama evladım, ağlama… Gülmek belki de en çok senin hakkın, bak zor şartlar altında hem kendini hem de anne ve kardeşlerini kurtarmışsın… Ağlamaya devam edersen, beni de ağlatacaksın…

 

- Yaşar amca, özür dilerim…. Ilk kez bu kadar birine açıldım, duygularıma hâkim olamadım.

 

- Bekir, aslında çimen ekmeğin benim için de ayrı bir yeri var. Istersen şimdi de ben anlatayım?

 

- Olur, neden olmasın?

 

Yaşar efendide biraz duygulandı ve anlatmaya başladı. 42 yıl önce inşaatta çalışırken kaza geçirmiş ve ağır iş yapamaz olmuş. Bozşehirde yeni olduğu için pek çevresi yokmuş. Yana yana iş ararken bir gün hanımı, yeni açılan Şafak ilkokulun önünde çimen ekmek satmasını önermiş.  Okulun önünde simit, dondurma, macun gibi şeyler satılırken neden çimen ekmek satılmasın diye düşünmüş. Yaşar efendi istemeyerek kabul etmiş. Hanımı çimeni kardığından, köylüsünden uygun fiyata ekmek aldığından iyi para kazanıyormuş. Üç beş ay okul önünde çimen ekmek satmış. Bayrak lisesi de açılınca, işler daha da iyi gitmeye başlamış.

Bir gün inşaatten tanıdığı biri Yaşar efendiyi satış yaparken görmüş ve gülmekten yerlere yıkılmış. Zaten yılışık biri olduğundan pek aldırış etmemiş ama ertesi gün aynı yılışık yanında inşaattan tanıdığı üç beş kişi ile gelip kendini alaya alınca çok ağrına gitmiş. Ne kavga edecek gücü kuvveti varmış ne de lüksü. Ekmek tezgâhı,  evini geçindirdiği tek tekne imiş yani bu tekneyi batırmaya hiç lüksü yokmuş.

Zibidi takımı gidince, yanına kendinden üç beş yaş büyük biri gelmiş. Meğer bakkalın o zamanki sahibi imiş.

 

“Yaşar usta, üç beş aydır okulun önünde satış yapıp rızkını kazanıyorsun. Farkındayım, ne yoldan gelip geçenlerle ne de başkalarıyla ilgileniyorsun. Hatta sana sataşan serserilere bile sabrettin, çok takdir ettim. Az ilerideki bakkalın sahibiyim, iki hafta sonra Fransaya çalışmaya gideceğim. Anlaşabilirsek eğer dükkânı sana devretmeyi düşünüyorum, senden daha düzgün ve dürüst birini bulamam. “

 

Yaşar efendi bakkalı devralmış ve borcunu bir yıla kalmadan ödemiş. Bir kaç yıl sonra dükkânı ve üst kattaki evi de satın almış. Bir zamanların Yaşar ustası artık bakkal olmuş.

 

Yaşar efendinin duygulandığını gören Bekir,  çayları tazeledi.

 

- Sağol Bekir... Sabrın sonu selamet derler ya, ben bu gerçeği iliklerime kadar yaşadım. Sabrettim, sebat ettim 40 yıldır şu küçük bakkalda çalışıp evimi geçindirdim.  3 kız, iki de oğlan evladı yetiştirdim ve hepsini de okuttum.  Okuduktan sonra kendileri evlendiler, zaten bu küçük bakkaldan kazanılan parayla günümüzdeki bol şağşağalı, gösterişli düğünlere güç yetmez. Hepsi Bozşehir dışında iş, güç, makam, mevki sahibi oldular çok şükür. Bana artık yük olmuyorlar.

Son zamanlar bakkallara rağbet kalmadı. Yine de her gün dükkanı açıp eşle, dostla burada zaman geçiriyordum ama geçen ay dükkanı ve evi sattım. Bir iki haftaya Konya’ya kızımın yanına taşınacağız, benim için çok zor olacak... Hanım bayağı yaşlandı, kızım annesine bakacak.  

 

-Amca, kızının ve torunlarının yanında kesin çok rahat edersin. Konya gibi güzel ve manevi bir şehirde muhabbet edecek çok insan bulursun.

 

-Bekir, son bir şey sormak istiyorum. Gurbete gittin, kendini, kardeşlerini ve anneni kurtardın. Yıllar sonra yine çimen ekmek yedin, ağzının tadı şimdi yerinde mi?

 

-Hayır amca, az önce zor yutkundum. Şikayet etmiyorum ama ben hiç çocukluğumu yaşayamadım.... Akranlarım gibi ne oynadım, ne gezdim ne de şımarabildim.... Delikanlılığımı da, gençliğimi de yaşayamadım.... Çok küçük yaşta baba ocağından binlerce kilometre uzaklarda, anasız, babasız, kardeşsiz yani sevdiklerimden mahrum olarak yaşamak, para kazanmak ve okumak, dile kolay ama yaşamayan bunu bilemez... Tek tesellim,  bu dünyada ağzımın tadı yok ama isyan etmezsem eğer ahirette Allah celle celalühü ağzımı fazlasıyla tadlandıracaktır diye inanıyorum...

 

Yaşar efendi, küçücük yaştan beri hep çile çekmiş, yıllarca ezansız bir memlekette yaşamış,  üstelik çok genç olan birinden duyduğu bu kadar olgun söz karşısında daha fazla dayanamadı ve  Bekir’in boynuna sarılıp ağlamaya başladı....

 

 

Abdullah konuksever

 

 

 


( Çimen Ekmek başlıklı yazı hotamisli tarafından 14.08.2019 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.