Yazýma bir hatýrayla baþlamak istiyorum. Galiba 90’lý yýllarda arkadaþlarla milli takýmýn maçýný seyrediyorduk. Milli takým yine hezimete uðramýþ, moralimiz bozulmuþtu. Herkes futbolcularý eleþtiriyordu.  Karadenizli bir arkadaþ gülmeye baþlayýnca þaþýrdýk çünkü ortada komik hiç bir þey yoktu. Neden güldüðünü anlatýnca, arkadaþa hak verdim.

“Arkadaþlar, futbolcularýmýzý yerden yere vuruyorsunuz ama biraz haksýzlýk yapýyorsunuz. Hangi futbolcu kalenin önüne kadar getirip attýðý topun gol olmasýný istemez? Demek ki olmuyormuþ? “

Arkadaþ yerden göðe kadar haklýydý, demek ki futbolcularýmýz çok istedikleri halde gol atamýyorlarmýþ…

Bu hatýradan yola çýkýp trafik kazalarýna hýzla, kestirmeden geçiþ yapmak istiyorum.  Ölümcül kazalara bakan yönüyle, kim ölmek için arabasýna biner ki? Kim ölümüne araba kullanýr ki? Kim canýna kasten direksiyon baþýna geçer ki? Belki binde bir kiþi intihar amaçlý binebilir ama istisnalar kaideyi bozmaz.

Peki, sorun nedir?

Trafik, þahsi ve toplumsal sorunlarýn ortaya çýktýðý, tezahür ettiði bir ortamdýr (platformdur)  diye düþünüyorum.  Trafikteki yaþanan sorunlar, toplumda yaþanan sorunlarýn dýþa vuran küçük bir kýsmýdýr.

Alkol alan, esrar çeken, uykulu bir vaziyette veya arýzalý vasýtayý  (mesela freni tutmayan araç gibi)  kullanmayý kastetmiyorum. Bunun yaný sýra alt yapý eksikleri de konumun dýþýndadýr. Anlatmak istediðim hiç bir kötü niyeti olmayýp zor hayat þartlarýnýn altýnda inim inim inleyen sürücülerin yol açtýðý trafik kazalarýdýr. Bir misalle bunu izah etmeye çalýþayým.

Ýþi kesat giden veya þirketinde daha baþka sorunlar yaþayan bir esnafý düþünelim.  Bu iþletmecinin þirketinde çalýþan elemanlardan biri hiç bir iz býrakmaksýzýn kasadan para çalýyor. Bütün uðraþýlara raðmen hýrsýzlýk yapan eleman bir türlü yakalanamýyor. Esnaf, bütün elemanlardan þüpheleniyor ama hangi birini iþten çýkarsýn? Ne yapacaðýný þaþýrmýþ durumda, sinirler allak bullak olmuþ.   Üstelik evinde de sýkýntý var; ev halký kendisine yardýmcý olacaðý yerde durmadan lüzumsuz masraf çýkarýyor. Ýþlerin kesat gittiðini anlattýðýnda ise cimrilikle suçlanýyor. Beþ kapý ötedeki rakip þirket, iflas etmesini dört gözle beklediði yetmezmiþ gibi  “iþleri çok kötü, yakýnda iflas edecek!” diye dedi kodu yaymýþ. Akraba, arkadaþlarý: “koca iþ adamý oldun artýk bizi beðenmiyorsun, bize koltuk çýkmýyorsun!”  diye laf sokuþturuyorlar. Bizim esnaf, memurluðu býrakýp ticarete atýldýðýna bin piþman ama eski iþine geri dönemiyor.  Uzun lafýn kýsasý, misaldeki esnafýmýz dert küpü olmuþ, sorun haddinden fazladýr.

Dertli esnaf, arabaya bindiðinde aklý halen sorunlarla meþguldür;  yani arabasýna binerken sorunlarýný arabanýn dýþýnda býrakma gibi bir imkâný yoktur. Bu sürücünün ruhiyeti hali yani sinirleri mutlaka araba kullanmasýna yansýyacaktýr.  Baþta trafik kurallarýna yeterince dikkat etmeyecektir. Hatta o kadar ki, kýrmýzý ýþýkta bile durmayýp alel acele geçecektir.  Kesin hýzlý araba kullanýp çoðu zaman bunun farkýnda bile olmayacaktýr. Sonuçta ya (ölümcül) kaza yapacaktýr veya da kendisini uyaranlara çok kötü bir þekilde patlayacaktýr.

Tekrar ediyorum,  trafikte yaþanan sorunlar bir toplumun: medeniyet, olgunluk, ahlak, anlayýþ, eðitim, kültür, saygý ve sabýr seviyesini ortaya koyar. Ayný zamanda trafikte yaþanan olaylar o toplumun ne kadar çok sorunlu olduðunu açýk ve net bir þekilde gösterir. Yöneticiler, trafiðe bu gözle bakýp idarede ne kadar baþarýlý olduklarýný çok kolay ve basit bir þekilde ölçebilirler

Abdullah konuksever