24 þubat 2022 Perþembe, Rusya Federasyonu askerlerinin  Ukrayna Cumhuriyetine saldýrmasýyla Ukrayna-Rusya savaþý baþladý. Zaten Rusya (Putin) aylar önce Ukrayna sýnýrýna 150 bin civarýnda asker yýðmýþ, isteklerini dayatýyordu. Ýstekleri yerine gelmeyince, sudan sebeple sözde operasyon baþlattý. Rusya, Ukrayna’daki Batý yanlýsý hükümeti silah zoruyla devirip geriye silahtan arýndýrýlmýþ kukla bir Ukrayna býrakacaðýný açýkca bildirdi. Ukrayna-Rusya savaþýný tahlil etme gibi bir derdim yok, bu kýsa bir makaleye sýðmayacak kadar geniþ bir mevzudur. Bu yazýda Ukrayna-Rusya savaþýnýn Türkiye’ye bakan yönünü kýsaca ele almak istiyorum.

Ukrayna-Rusya savaþý, Güney Amerika kýtasýnýn güneyindeki iki ülke veya Afrika’nýn güneyindeki iki ülke arasýnda cereyan eden bir savaþ deðil ki, bize ne diyebilelim. Savaþ hemen burnumuzun dibinde cereyan ediyor; Ukrayna ve Rusya’ya Karadenizden komþuyuz. Ýki ülke ile iliþkilerimiz var. Diðer yandan üyesi olduðumuz Nato, Ukrayna’ya sahip çýkmýþ gibi yapýyor (Ukrayna yýllar önce Nato üyeliðine baþ vurdu ama Nato’ya alýnmadý!). Tüm Nato veya Batý Avrupa ülkeleri Ukrayna için çok yönlü seferber olmuþ gibiler. Türkiye için tam anlamýyla: yukarý tükürse býyýk, aþaðý tükürse sakal durumudur. Tamamen Batý tarafýna geçip Rusya’ yý karþýmýza alma gibi bir lüksümüz yok aslýnda. Rusya ile Batý savaþtan sonra Yalta’da, Malta’da buluþup barýþýr ama Ayý ile  bizim husumetimiz yanýmýza kar kalýr. Neticede bu savaþ bizi çok  ilgilendirir.

Ukrayna-Rusya savaþý bir kaç gün veya hafta sonra bitecek bir savaþa benzemiyor.  Nato ve Batý Avrupa ülkeleri Ukrayna’ya çok yönlü destek veriyorlar. Bu Rusya’nýn kýsa bir zamanda Ukrayna’yý kontrolü altýna alamayacaðý anlamýna gelir. Rusya’nýn emeline ulaþmamasý için Amerika’dan daha çok  Polonya  gibi eski Warþova ülkeleri çabalayýp elinden geleni yapacaklardýr. Katolik Polonya, komunist Sovyetler Birliginden veya Ordodoks Ruslardan çok çekti, bir daha Rus mezalimi yaþamak istemez.  Eski Sovyetler Birliði ülkelerinden olan Estland, Litvanya, Letland gibi Nato üyesi olan Baltýk cumhuriyetleri de Rus tehdidinden dolayý Putin’nin maðlup olmasýný isteyip elinden geleni ardýna koymayacaklardýr.

Evet, Rusyaya topyekün ambargo uygulandý yani Rusya ile alýþ veriþ yasaklandý. Halbuki Rusya ile Türkiye’nin ciddi manada alýþ veriþi var. Zaten ekonomimizin kötü olduðu bir zamanda koca bir pazarý kaybetme lüksümüz yoktur.Eðer bu savaþ yýllarca sürecek olursa, bizi ekonomik olarak ciddi bir þekilde etkileyecektir.  Ambargoyu uygulayan ülkeler bir yolunu bulup Rusya ile yine alýþ veriþ yapar ama olan yine bize olur. Olur mu olur, hem de bal gibi! Nasýl mý?

Saddam Hüseyin’e Batý ambargo  uygulamýþtý. Türkiye devasa zarara karþýn o ambargoya yýllarca uymuþtu. Ambargo baþladýktan sonra ne hikmetse Batýlý þirketlerin Ürdünle ticaretinde patlama yaþanmýþtý… Yakýnda Rusya’ ya komþu ülkelerle Batý ülkeleri arasýnda da ticari bir patlama olursa hiç þaþmamak lazýmdýr.

Ukrayna-Rusya savaþýnýn uzun vadede bizi ilgilendiren yönü ise daha da vahimdir. Rusya, Ukrayna’daki kötü emeline kesinlikle ulaþmamalýdýr. Putin, Ukrayna’ da istediðini elde edebilirse, Sovyetler Birliðini canlandýrmak için tam gaz devam edeceði düþünülmektedir.  Zaten Batý bunun önüne geçmek için Ukrayna’ ya elinden gelen yardýmý yapmaya baþlamýþtýr.  Savaþ bölgelerine silah satmasý yasak olan Almanya bile bu yasaðý kaldýrýp Ukraynaya silah vermektedir. Putin’in Sovyetler Birliðini yeniden canlandýrmaya kalkýþmasýnýn bir ucu da bize deðecektir: Rus ordusu Türki Cumhuriyetlerini tekrar iþgal ederse hiç bir Batýlý ülkenin umrunda olmayacaðý kesindir. Ruslar eðer yeniden Türki Cumhuriyetlerini iþgal ederse,  çok þiddetli kýnamaktan fazla yapabileceðimiz bir þey bulunmamaktadýr maalesef. Putin: Gürcistan, Azerbeycan veya Ermenistaný Rusya sýnýrlarý içine katarsa eðer Ruslarla sadece deniz deðil kara sýnýrýmýz da olacaktýr. Sadece kara sýnýrý olmakla kalmayýp boðazlar üzerinde daha fazla hak talep etmeyeceðini kimse garanti edemez. 

Neticede,  Putin Ukraynalýlarýn yüzde 75’nin oyunu almýþ olan  Zelensky’yi  devirip  arka bahçesi olan Ukrayna’daki diktatörlüðe son vermekte kararlýdýr. Baþaramazsa karizmasý fena halde çizilmiþ, koltuðu kaybetmiþ olup Rusya Federasyonunda  etnik ayaklanmalarýn baþlacaðýný çok iyi bilmektedir.  Batý’ya bakan yönüyle, kullanma tarihi geçmiþ liderleri paldur küldür gelip devirme, pardon demokrasi getirme hakký sadece Anglo-Saksonlara aittir. Her önüne gelen hoþuna gitmeyen rejimi deðiþtirmeye  kalkarsa, dünya tozu duman olur. Bu bakýmlardan Putin mutlaka durdurulmalýdýr. 

Ukrayna-Rus savaþýnda çok kan akacaða benzer. Umarým Türkiye diplomatik ataklarla bu savaþý durdurup nice canlarýn yanmasýna engel olur.

Abdullah Konuksever