DURUŞ

Şiş yanmayacak
Kebap da yanmayacak
Nasıl iştir bu ?

Ya yardan ya da serden
Aksi Dimyat ve pirinç

MCU

WAKA / Bilinen en eski Japon şiir türüdür,5-7-5 7-7 hece ölçüsüyle yazılır, kökenin Çin kültüründen geldiği söylense de sanat tarihçileri arasında bu hususta bir mutabakat yoktur. Düşündürücü şiirlerdir, belli felsefeler içerir ancak mealen anlaması çok güç değildir, anlamlar genelde belirgindir. Ülkemizde sosyal platformlarda “ tanka “ türü altında yazılan şiirlerin neredeyse tamamı “ waka “ dır.




DURUŞ

Şiş yanmayacak
Kebap da yanmayacak
Mümkündür belki

Ya yardan ya da serden
Geçilmez mi birinden


Mantıksal Çerçeve :

Atılan her adımın alternatif maliyetii vardır
Bedava yürüyüş sadece O’na mahsustur.


MCU

TANKA / Waka’nın günümüz versiyonudur. 5-7-5 7-7 hece ölçüsüyle yazılır. Waka şiirleri savaşların da yarattığı olumsuz psikolojiler ile 2. Dünya savaşı sonrasında neredeyse yok olmaya yüz tutmuştur. Yine de belli bölgelerde varlığını 1970-1980’lere kadar sürdürmüştür. İlk kez 1980 yılında A.B.D.’ndeki Japon şairlerin girişimiyle “ Tanka “ adıyla yenilenmiş haliyle tekrar gündeme gelmiş ve lansmanı New York Times ile kapak olarak yapılmıştır. Sonrasında çok hızlı bir gelişme göstermiş, haftalık dergiler çıkmaya başlamış, her gazete de bir tanka köşesi oluşturulmaya başlanmıştır. Temalar çok ağırlaştırılmış neredeyse tamamen bir zeka jimnastiğine dönüştürülmüştür. Okullara ve eğitim sistemlerine girmiştir. 1980 sonrası hem Japon ve hem de A.B.D. toplumsal kalkınmalarının özellik arz eden belirleyicilerinden birisi haline gelmiştir. Büyük şirketler vizyon, misyon ve değerlerini “ tanka “ lar ile kalıcılaştırmış, çalışanlarının farkındalığını artırmıştır. Hiçbir tanka “ waka “ da olduğu gibi tek fikir içermez, en az birkaç açılımı vardır ve işaret ettiği temaların kendi içlerinde bire bir tutarlılıkları vardır. Konular öylesine ince işlenir ki illa bir de “ yol haritası “ , “ dip not” vb. gibi şiir altı birkaç satırlık izahat gerektirir. Bunlar da şiirin mütemmim cüzleridir. Şair adını en alta yazar. Ballade’nin “ sunu “ bölümü tekniğinin “tanka footnotes” denilen dip açıklamalara ciddi etkisi olmuştur. Pek çok yazılı yayımda görseller de sıklıkla kullanılır. Tüm bu genel konsept içerisinde “tanka” lar sunulur.





DURUŞ

Şiş yanmayacak
Kebap da yanmayacak
Arı var (kuşa) dal yok

MCU

HAIKU / Tüm haikular doğa temalı olarak yazılır.5-7-5 hece ölçüsündedir. Burada anlatılan doğanın dengesi ve bunu kendisinin sağladığıdır. Farklı türler birbirlerinin nüfusunu dengeleyecek bir yaşam mücadelesi içerisinde olmasa doğa bazı oyuncularını yitirir.




DURUŞ

Şiş yanmayacak
Kebap da yanmayacak
Nasıl iştir bu ?

MCU

SENRYU / Haiku olarak tanımlayarak kaleme aldığımız ve konusu doğa olmayan tüm 5-7-5 hece sayısındaki şiirler Senryu’dur ve temalar her daim insana dairdir.




DURUŞ

Şiş yanmayacak
Kebap da yanmayacak
Nasıl iştir bu ?
Herkese çiçek
Her keseye bin akçe
Hayat ne güzel
Hak etmeyen yer
Yorulan tenezzülsüz
Doğru ayakta

MCU

CHOKA / 5-7-5-5-7-5-5-7-5 ya da 5-7-7-5-7-7 gibi aslen 5 heceli taban kombinasyonları baz alınarak yazılan ve mısra sayısı önem arz etmeyen hareket alanı çok daha geniş uzun Japon şiirlerinin genel adıdır.


Başta renga ve renku olmak üzere bazı değişik formlar da mevcuttur Japon edebiyatında. Bilgi kirliliği yaratmamak adına çok bilinen türlerin dışına çıkmamaya özen gösterdim. Merak eden ve sağlıklı bilgilenmek isteyebilecek arkadaşlar adına bu kendimce oluşturmaya çalıştığım şiirleri tür açılımları ile birlikte paylaşmak istedim.

 

BENCE HEM KISA VE ÖZ, HEM SERBEST STİLDE, HEM ANLAMLI VE HEM DE ÖZGÜN BİR TEKNİĞİ OLAN ŞİİR YAZMAK İSTEYEN ARKADAŞLARIMIZ İÇİN GÜZEL BİR ÇÖZÜM OLABİLİR. SANATSAL İNCE ZEKANIZI DA CANLI TUTAN  KALİTELİ BİR ANTRENMAN VE FORMDA KALABİLME ÖNERİSİ ...

 

Saygılarımla

Mehmet Çağatay ÜNLÜTÜRK

 

 

 

 

 

( Japon Demeti başlıklı yazı MCU :) tarafından 28.07.2022 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.