Eklenme Tarihi : 18.11.2014
Okunma Say�s� : 2901
Yorum Say�s� : 0

rasay

�bni �at�r

T�rk-�slam �limleri serisi � 99

�BN-� �ATIR

D. 1304 � �. 1375

�am�da yeti�en b�y�k astronomi �slam �limi

Ali bin �brahim bin Muhammed el-Ensari,

Tam ad� olup k�nyesi Eb��l Abbas�m��,

�bn-i �at�r denmi� lakab� Al�eddin�di.

O alt� ya��nda iken babas� �lm��,

Dedesi taraf�ndan amcas�na verilmi�,

Amcas� yan�nda zanaat�� yeti�ir,

Fildi�inden ve odundan kakmac�l�k yapm��.

Bu sanat sayesinde zengin oldu denir,

��ten dolay� �Muta��m� lakab� verilir,

Eb��l H�seyin Bin Hasan �at�r�dan ders alm��,

Astronomi ve geometriyle ilgilenir.

Kahire ve �skenderiye�ye gitti denir,

Devrin �nl� �limlerinden ilim ��renir,

Orda y�ksek matematik tahsili yapm��,

Geometri ve hesapta �stad denilir.

��renimi tamamlay�p Halep�e d�nm��,

O astronomide en b�y�k �lim denmi�,

Emevi Camii�nde muvakkit olmu�tur,

�lene kadar bu cami�de �al��m��.

Rasat ve hesap aletleri icat eder,

Yap�l�� ve kullan�� i�in kitap ne�reder,

Usturlap aletini �bn-i �at�r geli�tirmi�,

Batlemyus�un hatalar�n� tespit eder.

�Rub-� Dairesi� atl� aleti yapm��,

Elipti�in e�ilimini net hesap etmi�,

Daire sisteminde Vekt�r�� kabul eder,

G�ne� merkezli sistemin kurucusu denmi�.

Y�ld�zlar�n durumu ile �ok ilgilenir,

Neticeleri cetveller haline getirir,

Y�ld�zlar aras� merkezler tespit etmi�,

Karanl�k y�ld�zlar� bile hesap etmi�tir.

Bat� �bn-i �at�r�dan pek �ok faydalanm��,

Kopernik merk�ri modelini kullanm��,

Vekt�r modelini de kabul ediverir,

K�saca Kopernik �at�r�� taklit etmi�.

G�ne� teorisi b�ylece �al�nm��t�r,

Kopernik b�y�k �stat diye an�lm��t�r,

Gelileo�da ba�ka y�nlerden yararlanm��,

�at�r��n ��nda teleskopu yapm��t�r.

G�n�m�zde on alt� eseri var denir,

Astronomi g�zlemlerini i�ermektedir,

Bat�l� �limler �alm��lar her bilgiyi,

Onlar�n yapt��na �a�da�l�k denmi�tir.

Tam teknoloji yokken onlar ba�arm��t�r,

Teknolojik geli�meye katk� yapm��t�r,

�limde T�rk � �slam �limleri en b�y�kt�r,

Bat� istedi�i kadar �v�ns�n dursun.

Muvakkit: Namaz vakitlerini d�zenleyen ba� m�ezzin!

Rub�� Dairesi: Hesaplama aleti.

Vekt�r Modeli: Merkezleri birbirinden farkl� daireler �zerinde bir ucu g�zetleyende di�er ucu g�k cisminde olan hareketli bir model t�r�.

�air, Ara�t�rmac�, Yazar: Abdullah Ya�ar Erdo�an

�bn-i �at�r der ki: "Gezegenler, g�k cisimleri ve y�ld�zlar, Batlemy�s'�n tasarlad�� d�zende seyretmiyor. Ma�demki, b�t�n g�k cisimleri, gezegenler do�udan bat�ya do�ru d�nmektedir, g�ne� de bunlardan bi�ri oldu�una g�re, do�u� ve bat�� vakitleri ni�in de�i�iyor? Bundan da �teye, bu sistemde g�r�n�p, kaybolan y�ld�zlar da var... ��te netice itiba�riyle d�nya ve gezegenler, g�ne� etraf�nda mun�tazam olarak d�nmektedir. Ay da d�nya etraf�nda d�nmektedir. "

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( �bni �at�r ba�l�kl� yaz� rasay taraf�ndan 18.11.2014 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.