NEFSÝN PUTLAÞTIRILMASI VE HAKÝKAT ARAYIÞI

Adem’le Ýblis’in ezeli düþmanlýðý ebediyete kadar uzanacaktýr. Bu düþmanlýkta en büyük engel Ýblis’in en büyük yardýmcýsýnýn içerden olmasýdýr. Aslýnda insanýn en büyük düþmaný da kendisidir Ýblis deðil. Ýnsanýn Ýblise kadar daha çok düþmaný var. Baþta kendisi dedik. Sonra kötü arkadaþ. Sonra kadýn. Ve en son da evlad-u iyal. 

Cennette yasak meyveyi yedi Adem ile Havva. Allah’ýn yasakladýðý meyveyi yemekte en büyük amil yine Adem’in nefsi oldu, ondan sonra eþi, en son olarak ayartýcý þeytan yani Ýblis. Demek ki insanýn en büyük düþmaný içinde. Böyle yaratýldý insan. Dünyaya geliþ sýrrýmýz burada saklý. Ahsen-i takvim: Yaratýlmýþlarýn en mükemmeli olma bu imtihanýn sonucu. Nefsiyle hesaplaþma, onu yenme imtihaný. En zor imtihan da bu. 

Savaþtan dönen ashabýna ‘küçük savaþtan büyük savaþa gidiyoruz’ demiþ ve hemen açýklamýþtý. Nefisle yapýlan savaþ en büyük savaþtýr. Yavuz Sultan Selim zafer dönüþü ordusunu Üsküdar’da bekletir, gurura kapýlmamak, nefsin oyununa gelmemek için gece olunca karþýya geçerdi. Üsküdar o zaman tenha bir bölge idi henüz yerleþim bölgesi olmamýþtý.

 
Peygamber ashabý fakir Salebe bu oyuna düþtü. Peygamber efendimiz as dan dan Allah’ýn kendisini fakirlikten kurtarmasý için dua etmesini istemiþ, zengin olunca da fakir sahabelere yardým toplayanlarý ‘ Bu sizin yaptýðýnýz düpedüz haraççýlýktýr.’ Diyerek boþ çevirdi. 

Ýþte nefis bir inanmýþý yoldan çevirmiþti. 
Musa as ýn ashabýndan Samiri de altýn ve gümüþlerden buzaðý yaparak halka bu Sizin Allah’ýnýzdýr. Musa onu burada kaybetti de armaya gitti ama ben buldum. Haydi, buna tapýnýn’ demiþ, kendisine uyanlarý sapýtmýþtýr. 

Altýn ve gümüþün ayartýcýlýðý, insanoðlunun put yapma eðilimi hep o iç düþmanýn oyunlarýndandýr. Kabilin ateþe tapýcýlýðý baþlatmasýndan beri insanoðlu kendi iç dünyasýnda Allahlýk davasýna kalkýþan nefse ayna olmuþtur. Bu yüzdendir ki insanoðlu her zaman puta tapmaya meyyal olmuþtur. Bu eðilim çok kere önderlerini putlaþtýrmaya götürmüþ onu. Ýlk putlarýn Nuh as kavminin ileri gelen salih kiþilerin putu olduðunu hatýrlarsak buradaki oyunun mahiyetini kavrarýz. 

Hakikat arayýþýnýn çileli yolculuðunda en büyük saptýrýcýný nefis olduðunu düþünürsek iþimizin ne kadar zorlu olduðunu anlarýz. Üstelik þairin dediði gibi ‘batýl hemiþe batýl olur amma müþkül budur ki suret-i haktan zuhur eder.’ Ýþte dün önder bildiðimiz kiþilerin bugün karþýmýza put diye çýkmasý iþin asýl zor tarafýdýr. 

Bu zorluk doðru yolu gösterme amacýyla yola çýkanlarýn asýl yol kesici duruma gelmeleridir. Nefsin ve önder nefislerin putlaþtýrýlmasý budur. Hakikat arayýþýnýn ne çetin, ne engebeli ve tehlikelerle dolu bir yol olduðunu anlayabiliriz artýk.

Ahmet Kemal