Eklenme Tarihi : 17.09.2013
Okunma Say�s� : 2194
Yorum Say�s� : 4

rasay

El Cezeri

T�rk-�slam �limleri serisi � 81

EL-CEZER�

D. 1136 � �. 1233

Ad�; Ebu�l �z �bni �smail �bni Rezzaz

El-Cezeri�dir k�saca El-Cezeri denir.

Cizre�de do�up Cizre�de de vefat etmi�,

�smini ya�ad�� ehirden ald� denir.

Sibernetik alan�nda en b�y�k denilmi�,

Fizik�i, robot ve matriks ustas� bilini�,

��renimini T�rk Medresesi�nde okudu,

Bulu�lar� g�n�m�zde de �ok etkiliymi�.

Yunan Archytas buhar� ke�fetti denir,

Bilinen Robotik kay�t El-Cezeri�nindir,

Sibernetik �zerine �al��mas� olmu�,

Leonardo da Vinci bundan etkilenmi�tir.

Sibernetik ve robot bilimi onundur,

Yazd�� bir eserinde ortaya koymu�tur,

�El-Cami-u�l Beyn�el �lmi ve El-Ameli�en

Nafi fi S�na�ati�l Hiyel� �ok me�hurdur.

Elliden fazla mekanik aletler �izmi�,

Nas�l ve nerede kullan�l�r belirtmi�,

Bu eserin kopyas� Avrupa�da bilinir,

Be� tanesi Topkap� K�t�phanesindeymi�.

�Kitab-�l Hiyel� alt� b�l�mden olu�u�tur,

Birinci b�l�mde su saatini duyurmu�tur,

�kinci b�l�m, tas-tabak tasar�m� i�in,

��nc� b�l�m imbik ve ibrik olmu�tur.

D�rd�nc� b�l�m m�zik otomatlar� denir,

Be�inci b�l�m kuyudan su almak i�indir,

Alt�nc� b�l�m baz� �ekiller i�inmi�,

Teorikten �ok prati�i seven biridir.

Her aleti ilk �nce k��ttan yaparm��,

Cezeri, geometriyi s�per kullan�rm��,

�lk hesap makinesini icat etti denir,

Otomatikte denge kurmay� ba�arm��.

�lk otomati�i Jacquard buldu denir,

Oysa Cezeri alt� y�z y�l �nce bilmi�tir,

Cezeri otomasyonun mucidi denilmi�,

�rnek Diyarbak�r�daki g�ne� saatidir.

Carles Babage, bilgisayar� buldu denmi�,

El-Cezeri alt� as�r �nce belirtmi�,

Emek ve al�n teri ger�ek sahibinin,

Bunu pek �ok �lim delille ispat etmi�.

Diyarbak�r��n Cizre�den bir ��k do�mu�,

Bilgisayar mant��n� ortaya koymu�,

Biz Bat�l� buldu bilelim �uursuzca,

Tarih T�rk-�slam �limleriyle doluymu�.

�air, Ara�t�rmac�, Yazar: Abdullah Ya�ar Erdo�an

El-Cezeri der ki: �Tatbikata �evrilmeyen her teknik ilmin, do�ru ile yanl�� aras�nda kal�r.�

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( El Cezeri ba�l�kl� yaz� rasay taraf�ndan 17.09.2013 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.