Türkçe dilbilgisi kurallarındaki, isimlerden isim (ve sıfat, zarf) üretmekte kullanılan yapım eklerine kısaca bir göz atalım.
-ci,cü ekleri: İsim, sıfat, zarf türetir: sanatçı, kiracı, inşaatçı, yolcu, çaycı, şakacı, duacı, milliyetçi, Türkçü, halkçı, sözcü, tiyatrocu, kemancı…
gazeteci çocuk, şakacı insan…
akılcı (davranmak), Atatürkçü (geçinmek)
-lİk,lük ekleri:
Topluluk isimleri yapar: gençlik, insanlık, Türklük… gibi.
Soyut isimler yapar: gençlik, insanlık, Türklük, çocukluk, hanımlık, kardeşlik, Müslümanlık, kulluk, erkeklik, bilgelik… gibi.
Aynı eklerin özel isimlerle kullanılmalarına da bir bakacak olursak;
Örneğin, Atatürk özel isim olup, ondan, -çü ekiyle yeni bir isim olan ‘Atatürkçü’ üretilebilir. Bu, Atatürk yandaşlığını ifade eden bir isimdir.
Atatürkçü isminden de –lük ekiyle ‘Atatürkçülük’ ismi üretilebilir. Doğrudur, ama sevimsizdir. Ne o öyle overlokçuluk, simitçilik der gibi Atatürkçülük…Ne iş yapıyorsun? Simitçilik yapıyorum. Siz? Ben de Atatürkçülük yapıyorum. Yani diyeceğim o ki -lük eklerinin özel isimlerde kullanılması bu tip çağrışımlar yaptığı için özel isimlerden soyut isim üretmenin yerine, kastedileni doğrudan ifade etmek daha caziptir. Bir başka deyişle "Atatürkçülük" demek yerine ‘Atatürkçü Düşünce’, "’Atatürkçü İdeoloji’ demek daha caziptir.…Bu, naçizane benim fikrim. Herhangi bir şekilde tartışma yaratmak için, ya da demagoji yaratmak için yazmadım fikrimi. Biline...
( Atatürkçülük... başlıklı yazı AliKemal tarafından 8.07.2016 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.