HERKES KENDÝSÝNE GÖRE HAKLI, AMA…

Cami cemaati ezan ve namaz öncesi imamýn vaazýný dinlemektedir. Orta yaþýn üzerinde bir dede, hayýrlý bir iþ yapma arzusuyla, cebindeki hacý misini çýkarýr ve hevesle bütün cemaate tek tek dolaþarak koku ikram eder. Bazý kimseler büyük bir hevesle ikramý kabul ederek, eline, yüzüne, elbisesine kokuyu iþtahla sürerken, ayný zamanda da ikram eden dedeye teþekkür ve hürmetlerini sunarlar.

Bazý kiþiler ise, þiddetle reddederler. Çünkü allerjileri vardýr ve rahatsýz olacaklardýr. Reddederken de beden dilleriyle, “bu da nereden çýktý, þimdi sýrasý mýydý” demektedirler. Bazýlarý ise, o kokudan hiç hoþlanmamalarýna raðmen, ikramý reddetmek ayýp olur, özene bezene yapýlan iþe saygýsýzlýk olur düþüncesiyle, zoraki gülümseyerek kokuyu alýr ve çaktýrmadan mümkün olduðunca izlerini hemen silmeye çalýþýr. Herkes kendisine göre haklýdýr ama, rahatsýzlýklar diz boyudur.

Bir toplulukta sigara içen güya cömert bir kiþi, yeni açýlmýþ sigara paketini heyecanla bütün insanlara ikram etmeye baþlar. Aklýnca çok hayýrlý bir iþ ve ikram yaptýðýný varsayar. Bazý tiryaki kiþiler mal bulmuþ maðribi gibi, iþtahla sigarayý alýr ve yerlere kadar yatarak teþekkür eder. Bazý kiþiler ise, sigara tiryakisi olup, almak istemesine raðmen, otlakçý diye adlandýrýlmak istemediði için, nezaketle ben ondan içemiyorum öksürtüyor diyerek naif bir þekilde talebi reddeder.

Sigara içmeyen doðrucu davut birisi ise, “kardeþim þimdi sigara sýrasýmý, hepimizi burada zehirleyeceksin, git ne Cehennemde içersen iç” diyerek güya haklý ve kararlý bir çýkýþ yaparak, ikram eden kiþiyi yaptýðýna yapacaðýna piþman eder. Diðer birisi ise, sigara içmez ve aþýrý derecede de rahatsýz olur ama kalp kýrmaktan ateþten kaçar gibi kaçtýðý için, naif bir þekilde “kullanmýyorum çok teþekkür ederim” diyerek cevap verir.

Ýki sevgili genç bir parkta sarmaþ dolaþ otururken, bir yaþlý gelerek; gençler utanmýyor musunuz? Milletin ortasýnda adaba aykýrý davranýþlarda bulunuyorsunuz diye azarlar. Kendisi hem yaþlý olduðundan, yapýlan eylemin adab-ý muaþeret ilkelerine aykýrý olduðundan yaptýðý eylemin doðru olduðuna hükmeder. Ancak gençler yaþlý amcaya kolay kolay papuç býrakmayacaklardýr. Kendilerine göre, modern bir çaðda yaþayan modern bir gençlik olarak, yaptýklarý davranýþ gayet doðaldýr. Üstelik tanýmadýklarý bir ihtiyarýn onlarýn keyfini kaçýrýp ikaz etme hakký da yoktur. Delikanlý genç; “dede senin baþka iþin yok mu? Bu parkýn asayiþ ve ahlak bekçiliðini sana mý verdiler? Ýþine baksana sen.” Diye cevap verir. Dede iyice sinirlenir. Hem haklý hem de fýrça yemektedir. Genç ise, dedeye göre, “yavuz hýrsýz ev sahibini bastýrýr” rolü oynamaktadýr.

Görünürde her iki taraf da kendilerine göre haklýdýrlar ama, her iki tarafýnda kimyasý da fiziði de feci þekilde bulanmýþ durumdadýr.

Evlendirme proðramlarýnda bir eþ eski eþini þiddetli bir þekilde eleþtirmektedir. Öylesine haklýdýr ki, stüdyodaki konuklar ve bazý izleyiciler telefonlarýnda kadýnýn ne kadar haklý olduðunu ve eski eþinin çok büyük haksýzlýklar yaptýðýný koro halinde dile getirirler. Tabi birileri derhal eski kocaya haber verir, o da telefona baðlanýr ve kendine göre haklý gerekçelerini sükunetle anlatýr. Ýþler karýþmýþtýr, belki koca daha da haklý çýkmýþtýr. Bu defa konuklar kadýna çýkýþýrlar. “Ama sen de az deðilmiþsin yani…”

Bu çirkin tartýþma büyüdükçe büyür ve televizyon yöneticilerinin ve sunucunun çok hoþuna gider. Zira reyting artacaktýr. Halbuki, rahatsýzlýklarýnýn ilacý için, zakkum kullandýklarýnýn farkýnda bile deðillerdir. Ancak kendilerine göre haklýdýrlar. Seyirciyi ekran karþýsýna çakacak altýn bir fýrsat yakalamýþlardýr. Kaçýrýlmamasý gerekir. Toplumsal ahlak, düzen, saygý, sevgi ilkeleri baþkalarýnýn iþidir onlarý göre…

Hiçbir kimse durup dururken resmi nikahlý eþini 29 yerinden býçaklayarak katil olmak istemez herhalde. Çünkü bu eylemin hem maddi hem de manevi sonuçlarý çok aðýrdýr. Ama maalesef olabiliyor bazen. Acaba eþi ona neler yaptý da onun da, feci bir þekilde sabýr daðarcýðý ve öfke küpü dinamitlendi?

Çok piþman ama iþ iþten geçti. Hani haklýydýn!!! Haklý iken haksýz duruma geçtin. Kantarýn topuzu çok çirkin kaçtý.

Anne ile kýz veya baba ile oðul tartýþýr. Ýkisi de haklý olabilirler belki. Ama ortaya çýkan tatsýz bir ortamdan dolayý; huzur, keyif, mutluluk, nezaket, kibarlýk, sevgi, saygý, hoþgörü, affetme gibi güzellikler kanatlanýp uçar gider.

Güya haklý olanlar, haklarýný söke söke alsýnlar, sýrtlarýna sarsýnlar, mutluluk ve keyif ateþinde piþirerek afiyetle yesinler. Öylemi olsun?

Benim her fýrsatta söylediðim bir sözümün yeri geldi sanýrým:

“HAKLI OLMAYI DEÐÝL, MUTLU OLMAYI TERCÝH EDELÝM”.

Çünkü haklýlýk görecelidir. Herkesin bakýþ açýsýna göre deðiþir. Ben sonuca bakarým. Eðer keyif ve mutluluk kanatlanýp gidiyorsa, haklý olmak hiçbir anlam ifade etmiyor. Hem de, “Hak deðirmende” diye de boþa dememiþ atalarýmýz sanýrým.

Yukarýdaki örneklerde herkes kendine göre ve bakýþ açýsýnýn sonuçlarýna göre haklý olduðunu varsayýyor veya öyle zannediyor. Ama her iki, hatta üç ve daha fazla kiþiler açýsýndan keyif ve mutluluk kaybolup gidiyor. Hatta bazý anlaþmazlýklarda, hakký üstün tutma uðruna, mezarlýklar, hapishaneler, mahkemeler, hastaneler ve karakollar devreye hýzla girebiliyor.

Haklý olsalar dahi, mutluluðu paramparça edenler ayný zamanda inatçý, iddiacý, intikamcý, kin ve nefret peþinde koþan, anlayýþsýz ve katý yürekli kiþiler olmuyorlar mý? Þartsýz þurtsuz hak savunucularý, affetme, baðýþlama, hoþ görme, sevgi, saygý, kibarlýk, nezaket, naiflik, gibi kaliteli insan olmanýn serdarlarýný ne zaman kullanacaklar? Yoksa bu güzel meziyetleri süresiz izine mi gönderdiler?

Selam, sevgi ve dualarýmla. Allah’a (c.c) emanet olunuz.

23 Kasým 2016 Çarþamba Saat: 13.00. Antalya

Yrd.Doç.Dr. Süleyman COÞKUNER

Kaliteli Yaþam Uzmaný