24 Ocak Cuma günü akþam saat 20.55’de Elazýð’ýn Sivrice ilçesinde meydana gelen ve Malatya’nýn Doðanyol ile Pütürge ilçeleriyle birlikte merkezinde de etkili olan 6.8 þiddetindeki deprem anýnda evde tv izliyordum.

Sarsýntýnýn baþlamasýyla depremi hissettim ve tek yapabildiðim “Deprem oluyor.” diye seslenmek oldu. Bunun dýþýnda yapabileceðim en ufak bir þey yoktu. O an evde bulunan kýz kardeþim depremin olduðunu kavradýðý an yanýma gelerek beni tutmaya çalýþtý.

Depremin baþlamasýyla bitmesi arasýnda geçen o 30 saniyelik kadar kýsacýk süre yaþadýðýmýz þokun etkisiyle hiç bitmeyecekmiþ gibi geldi. Sarsýntý geçene bekledikten sonra ailece evden dýþarýya çýktýk. Üzerime montumu giymem, normal tekerlekli sandalyeye oturarak balkona çýktýktan sonra akülü tekerlekli sandalyeme geçerek yola çýkmam en az beþ dakika kadar sürmüþtü.

Evden dýþarýya çýktýðýmýzda ise bulunduðumuz cadde araçlardan dolayý trafiðe kilitlenmiþ vaziyetteydi. O esnada evlerin birinde yangýn çýkmýþ olsaydý itfaiyenin gelip müdahale etmesine imkân yoktu. Yaklaþýk 10 dakika kadar bekledikten sonra soðuktan donmaya baþlayýnca ister istemez tekrar eve girmek zorunda kaldýk.

Deprem anýnda evde kardeþim olmasaydý eðer yalnýz yaþayan birçok engelli arkadaþým gibi ben de oturduðum yerde öylece kalacaktým.

Evde yalnýz olmamama raðmen depremden etkilenerek þok geçiriyor ve dýþarýya çýkmam dakikalarý buluyorsa evde tek baþýna yalnýz yaþayan engellilerin neler yaþadýðýný, neler hissettiklerini düþünemiyorum.

Yalnýz yaþayan engellilerin durumu vicdan sahibi, þoka girmemiþ duyarlý ve bilinçli komþularýn inisiyatifine kalmýþtýr.

Ýnsanlar can havliyle korkup kaçýþýrken aðýr konumdaki engellilerin birçoðu ise olduðu yerde kýpýrdamadan ölmemek için deðil engelliliðinin daha çok kötü olmamasý amacýyla dua etmekten baþka bir þey yapamamýþtýr.

Oysa olmasý ve yapýlmasý gerekenler sosyal devlet tarafýndan yerine getirilmelidir.

Sosyal devlet dediðin engelli vatandaþlarýnýn engel durumlarýndan, kullandýðý ilaç ve medikal cihazlarýndan tutunda hangi mahalle ve sokakta hangi adreste, ailesiyle mi yoksa yalnýz mý yaþadýðýna kadar tüm ayrýntýlý bilgileri bilmek zorundadýr.

Bu bilgiler dahilinde ise engellilerin normal zamanlar ile doðal afetler gibi olaðanüstü olaylar karþýsýnda özel ihtiyaçlarýnýn neler olduðunu tespit ederek o ihtiyaçlarýnýn giderilmesiyle ilgili eylem planlarýný hazýrlayarak hayata geçirmelidir.

Deprem nedeniyle etkilenen engellilerle ilgili medya organlarýna sadece iki olay yansýmýþtýr. Bunlardan ilki Elazýð’da Dilek Apartmaný’nýn ikinci katýndaki dairede oturan Aydýn Kahraman’ýn engelli olduðundan kaçamayacaðý için deprem esnasýnda yanýnda bulunan kýzý ile yeðenine, “Kaçýn” dediðiyle ilgili olurken diðeri ise Adýyaman’ýn Sincik ilçesine baðlý Ýnlice köyünde yaþayan bedensel engelli Mehmet Çetin’in deprem sonrasý evinde korktuðu için kalp krizi geçirerek hayatýný kaybetmesiyle ilgili olduðunu gördük.

Peki, medyaya yansýmayan yüzlerce görme, iþitme-konuþma, zihinsel ve bedensel engellilerin deprem anýnda yaþadýðý fiziksel ve psikolojik sorunlarý kim biliyor?

Üzülerek belirtmek istiyorum ki yetkili veya yetkisiz hiç kimse bu sorunlarý bilmiyor…

Normal zamanlarda görülmeyen, duyulmayan engellilerin sessiz çýðlýklarý ne yazýk ki deprem gibi doðal afetlerde de tamamen görülmediði ve duyulmadýðý görülüyor…

Depremin ardýndan hiç vakit kaybetmeden bakanlýklar, valilikler, belediyeler ile diðer resmi kurumlarýmýz ile sivil toplum örgütlerimiz ve duyarlý vatandaþlarýmýz deprem maðduru olan insanlarýmýza yardým edebilmek amacýyla seferber olurken engellilerde sessiz kalmýyordu.

Afyonkarahisar'ýn Emirdað ilçesinde oturan Kýbrýs gazilerinden Bayram Çetin, yaþadýðýmýz depremde maðdur olarak etkilenen iki engelli vatandaþýmýza yardým etti. Kýbrýs gazisi Bayram Çetin, Türkiye Harp Malulü Gaziler, Þehit Dul ve Yetimleri Derneði Baþkaný Gazi Mustafa Gözükara ile þahsýmýn aracýlýðýyla Malatya'nýn Pütürge ilçesinin Hüsükuþaðý Köyünde yaþayan ve depremde maðdur olan biri bedensel diðeri görme olmak üzere iki engelli vatandaþa maddi yardýmda bulunarak yardýmlaþmanýn güzel bir örneðini göstermiþ oldu.

Sözün özü olarak, 1999 yýlýnda yaþadýðýmýz depremin ardýndan depreme dayanýklý saðlam binalar yapýlabilmesi amacýyla imar kanunu ile yönetmeliðinde gerekli deðiþikler yapýlmýþtý. O tarihten sonra yapýlan ve en düþük þiddetteki bir depremde dahi yýkýlan binalar varsa eðer bu binalarý depreme dayanýklý yapmayan mimar, mühendis, müteahhit ile bu binalarýn projelerini onaylayan ve oturum ruhsatý veren belediyeler ile çevre ve þehircilik kurumundaki yetkililerin tamamý da SUÇLUDUR. Evet, depremler öldürmez saðlýksýz binalar öldürür sözünü bir kez daha hatýrlatarak diyorum ki; deprem ülkesinde yaþadýðýmýz gerçeðini göz ardý ederek saðlýksýz binalarýn yapýlmasýna göz yuman kimlerse onlarýn tamamý SUÇLUDUR.