ÇANAKKALE HÜR ÝRADENÝN ZAFERÝDÝR

M.NÝHAT MALKOÇ

Uzaklarý yakýn eden bir hissiyatýn tercümanýdýr Çanakkale… Vatan sevgisinin þahsî duygulara galebe çaldýðý müstesna bir dönemin adýdýr. Henüz býyýklarý bile terlemeyen delikanlýlarýn bütün dünya nimetlerini ellerinin tersiyle itip vatan savunmasýna, þahadete koþtuklarý olaðanüstü bir ruh halinin yansýmasýdýr. Bunu barýþ zamanlarýnda anlamak zordur.

Çanakkale Zaferi kahramanlarýn þahlanýþýdýr. Bu zafer Mustafa Kemal’in de adýnýn duyulmasýna vesile olmuþtur. O, Türk’ün ateþle imtihan edildiði bir dönemde cesaretiyle ve ileri görüþlülüðüyle ordumuza büyük güç vermiþtir. O, Anafartalar’da kahramanca savaþarak zaferde büyük pay sahibi olmuþtur. Bütün dikkatler üzerinde toplanmýþtýr.

Gelecekte Atatürk olacak olan Mustafa Kemal bu savaþta adeta bir efsane miti haline gelmiþtir. Türk edebiyatýnýn ünlü yazarlarýndan Yakup Kadri Karaosmanoðlu “Atatürk” adlý eserinde bu büyük kahramanýn Çanakkale’deki rolüyle ilgili olarak þunlarý söyler: “Bu genç kumandan, yanýnda bir avuç süngülü askerle, yerden, gökten, denizden gelen sürekli bir gülle, kurþun ve þarapnel saðanaðýnýn ortasýnda durmadan ileriye doðru atýlýyor kollarýyla, kýzgýn boyunlarýndan yakalayýp denize yuvarlayacakmýþ gibi sýra sýra toplarýn üstüne saldýrýyor. Bu insan, ateþte yanmýyordu. Vücuduna kurþun iþlemiyordu ve zýrhlýlarýn (savaþ gemilerinin) attýðý gülleler baþýnýn üstünden munisleþmiþ, yýrtýcý kuþlar gibi geçip gidiyordu”

Çanakkale, sömürgecilerin korkaklýklarýna sahne olmuþtur. Bu savaþta Ýngilizler kendileri savaþmamýþ, sömürgelerini savaþtýrmýþtýr. Anzaklar bu coðrafyada sömürge olmanýn aðýr bedelini canlarýyla ödemiþlerdir. Zira “ANZAC”(Australian and New Zealander Army Corps ) kelimelerinin ilk harflerinden doðmuþ bir kavramdýr. ‘Avustralya-Yeni Zelanda Ordu Birlikleri’ anlamýna gelir. Ýnsan içinden ‘Çanakkale nere, Avustralya nere’ diyesi geliyor. Fakat Ýngilizlerin canlarý tatlý olduðu için bu harpte Anzaklarý kalkan olarak kullanmýþlardýr.

Savaþ aslýnda en son baþvurulmasý gereken bir yoldur. Fakat savaþ, yurdunuzu paylaþmak için kollarýný sývayanlara karþý lüzumlu ve onurlu bir direniþtir. Savaþýn da bir ahlaký vardýr aslýnda… Savaþ ahlaký da olur mu demeyin, olur elbette… Bizim milletimiz her zaman savaþ ahlakýný ön planda tutmuþtur. Askerlerimiz hiçbir zaman çocuklara ve kadýnlara dokunmamýþtýr. Aman dileyen ve teslim olan yaralýlarý tedavi etmiþlerdir. Bu insanî tavýr ve davranýþlarýmýzla düþmanlarýn bile övgüsüne mazhar olmuþuz. Bu duruma þahit olan Avustralya Genel Valisi Lord Casey’in anlattýðý þu hadise dikkate deðerdir:

“Bir gün Türklerle çok þiddetli bir çarpýþmaya girdik, adeta göðüs göðüse idik. Her iki taraf da çok can kaybý vermiþti. Aramýza biraz mesafe koymak için siperlerimize dönmek istedik; büyük bir bölümümüz yerlerinizi almýþtýk. Bir Ýngiliz teðmen iki siper arasýnda, nerden atýldýðý belli olmayan bir top mermisi ile bacaðýný kaybetti ve orada yýðýlýp kaldý. Feryat ediyordu, bizim siperlerden kimse kalkýp onu oradan almaya cesaret edemedi. Bekliyorduk… Bu arada Türk siperinden bir asker mevziinden ayaða kalktý; elindeki tüfeðini siperin önüne koydu. Uzun boylu, býyýklý, bu yiðit asker, aðýr adýmlarla yaralý subaya yürüdü. Durumu kavradým. Bizim siperlerdeki askerlere kesinlikle ateþ etmemelerini söyledim, Türk askeri yaralý subayý kucaðýna alarak bizim siperlerin önüne getirdi ve yere yavaþça býraktý... Türk askeri arkasýna dönerek, yine aðýr adýmlarla mevzinin önüne koyduðu tüfeðini alarak siperine girdi. ‘Ya Rabbi bu ne cesaret, bu ne asalet, bu ne ruh gücü’ demekten kendimi alýkoyamadým. Biz çok kahraman bir milletle savaþtýk.”

Bizim atalarýmýz, Çanakkale’de insanlýðýný kaybedip adeta vahþileþenlere karþý þefkat ve merhametin en güzel örneklerini göstermiþlerdir. Tüm dünya savaþýn da bir ahlaký olabileceðine onlar sayesinde þahit olmuþtur. Bu tutum imandan kaynaklanan bir ruh geniþliðiydi. Onlarla ne kadar gurur duysak azdýr. Bu ülke onlarýn kanlarýyla bugünkü hürriyetini elde etmiþtir. Çanakkale Zaferi’nin 93. yýlýnda bütün þehitlerimize Allah’tan rahmet dilerken, hepsine þükranlarýmýzý da sunmayý mühim bir vazife addediyoruz.