Nostalji;son yılların moda kelimesi.Türkçe karşılığı;maziye duyulan özlem.Hızlı bir sanayileşme dönemi yaşayan batı medeniyeti ruhunu kaybetmiştir. Romantizmin son temsilcisi Love Story nin yazarı Eric Sengal 'ın 72 yaşında hayata veda etmesiyle, romantizm batıda bitmiştir.
Niçin batı nostalji sözcüğünü edebiyat literatürüne kazandırmıştır? Çok hızlı bir şekilde sanayileşme yaşayan batı adeta makine leşmiştir. Bu yüzden nostalji sözcüğü edebiyatta, şiirde sık kullanılmıştır. Günlük yaşamda, adetlerin alışkanlıkların, hızla değişmesi, kişileri yalnızlaştırmaktadır. Batı medeniyetinin insanı, yalnız ve mutsuzdur. Kişisellik, bireycilik, yaşam tercihleri, ailelerin parçalanmasına sebep olmuştur. Bu yüzden yaşlı aile fertlerinin çocuklarının daha 18 yaşına geldiklerinde bireysel yaşamı tercih ettiklerinden dolayı; insanlar, yalnızlaşmış ve aileler parçalanmıştır. Modern binalar,yollar ve şehrin gürültüsü, batıda bazı insanların , şehirden uzak yerlerde, yaşamayı tercih etmesine neden olmuştur. Bu mutsuzluktan dolayı maziyi arar olmuşlardır.
Bizde biraz daha geç olmakla birlikte maziye özlem başlamıştır. Aslında bizde veciz şekilde bu duygunun ifadesi vardır,"geçmiş zaman olur ki hayali cihana değer". Batının vardığı sonuç; sanayileşme sonrası, gençlerde tercih edilen bireysel yaşam, emeklilik sonrası Yunus Emre''nin söylemlerine ne kadar yakın, bir garip ölmüş diyeler,üç gün sonra bulanlar,soğuk suyla yuyalar. Daha trajik durumlar olmakta.Bir postacının, bir görevlinin eve uğraması ile anlaşılan,evden gelen koku mazide tercih edilen özgür yaşamın bedeli olarak ödenir. Yalnız ve tek başına, kimselerden habersiz ölüm.
Bizim edebiyatımızda geçmişi yad etme var. Ahmet Haşim; merdiven şiirinde bu duyğuyu en güzel şekilde ifade eder.
MERDİVEN
Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak
Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak...
Sular sarardı... Yüzün perde perde solmakta
Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta...
Eğilmiş arza, kanar, muttasıl kanar güller
Durur alev gibi dallarda kanlı bülbüller
Sular mı yandı? Neden tunca benziyor mermer?
Bu bir lisân-ı hafidir ki rûha dolmakta
Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta...
Eteklerinde bir yığın yaprak,hatıralardan başka bir şey değildir. Hatıralar ne kadar güzelse; mazi o kadar çok özlenir. Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta. Ölümün yakılığına vurgu yapar, son dizeler.
Yahya Kemal''de ömrünün son yıllarında hissettiklerini şiirinde şöyle tarihe düşer.
dönülmez akşamın ufkundayız, vakit çok geç
bu son fasıldır ey ömrüm nasıl geçersen geç
cihana bir daha gelmek hayal edilse bile
avunmak istemeyiz, böyle bir teselli ile
Aslında insanlar ömürlerinin sonuna doğru maziye özlem duygusunu daha yoğun yaşarlar.
Biten veya bitmeye yakın ömrün son demleridir. Bir başka neden? insanlar hayatları boyunca zorluklarla karşılaşmadığı sürece maziyi pek hatırlamazlar. Ne zaman hatırlanır? Hayatın zor anlarında. Mazi de yaşanan güzel günler hatırlanır. Zira mazi artık sığınılacak limandır. Geçmişe ait ne varsa hatırlanır. Ve özlenir.
Zamanın hızla, teknoloji ve adetleri ve yaşama biçimininde değiştirmesi sonucunda bunalan insanlar, geçmişte yaşadığı sade günleri arar. Nostalji kimine göre;tandırda pişen ekmek,bir uçurtma,bir kağnı sesi,suyu çekilmiş dere, Pamuklale''nin eski beyazlığı. Peripacalarının şapkası, yaylı bir at arabası, sahaflarda satılan eski bir kitap, belki de Mehlika Sultanın kara sevdalıları...
Artık nostalji sığınılacak güvenli bir limandır.
(
Nostalji Mi? Sığınılacak Güvenli Bir Liman Mı? başlıklı yazı
M.Filizman tarafından
8.07.2011 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.
