Deðerli dostlarým tazminat davalarýndaki zamanaþýmý konusundaki bilgilerimi sizlerle paylaþmaya çalýþacaðým.
Zamanaþýmý süreleri B.K.Md.60, KTK.109/1 ve 109/2'e göre farklýlýk göstermektedir.
Þöyle ki;
Borçlar Kanunu Md.60.: Zarar ve ziyan yahut manevi zarara iliþkin bir dava, zarara uðrayan kiþi zararý veya failini öðrendiði tarihten itibaren bir sene ve fiilin vukuundan itibaren on senelik zamanaþýmýna tabidir.
KTK.Md.109/1’e göre Motorlu araç kazalarýndan doðan maddi zararlarýn tazminine iliþkin talepler, zarar görenin, zararý ve tazminat yükümlüsünü öðrendiði tarihten baþlayarak iki yýl ve herhalde, kaza gününden baþlayarak on yýl içinde zamanaþýmýna uðrar.
Dava, cezayý gerektiren bir fiilden doðar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaþýmý süresi öngörmüþ bulunursa, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir.
Zamanaþýmý, tazminat yükümlüsüne karþý kesilirse, sigortacýya karþý da kesilmiþ olur.
Sigortacý bakýmýndan kesilen zamanaþýmý, tazminat yükümlüsü bakýmýndan da kesilmiþ sayýlýr.
Kural olarak uzamýþ zamanaþýmý haksýz fiili iþleyenler ve onlarýn failine katýlanlar için söz konusu olup, istihdam eden ve malen sorumlu olanlara uygulanmaz. Bu esas kural olmakla beraber 2918 Sayýlý Karayollarý Trafik Kanununun 109/2 nci maddesinde “Dava cezayý gerektiren bir fiilden doðar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaþýmý süresi öngürmüþ bulunursa, bu süre maddi tazminat talepleri için geçerlidir” hükmü vardýr. Bu hükmün doktrin ve kararlar ýþýðýndaki yorumu þöyledir;
KTK’da tazminat yükümlüsü sürücü ve araç iþletenidir.(Yargýtay kararlarýna göre istihdam eden). Bu nedenle KTK.109/2’ yi yukarýdaki prensibin istisnasý özel hüküm olarak deðerlendirmek ve trafik kazalarýnda doðan ve suç teþkil eden haksýz fiillerde uzamýþ zamanaþýmýný malen sorumlu olanlar açýsýndan da geniþletmek gerekir. (Ayrýca bu konuda Yrg.Hukuk Gn.Krl.27.06.2001 gün ve E.2001/4-72, K.2001/547, Yargýtay 11. Huk.Dairesi 14.04.2005 gün ve Es:2004/7242 K.:2005/3650, 4 ncü Huk.Dairesinin 23.01.2005 gün ve Es.:2002/9945,K.:2003/760)
Deðerli arkadaþlar trafik kazalarýnda açýlan davalarda yasanýn 109/2 nci maddesinde öngürülen ceza zamanaþýmý sürelerinin uygulanacaðý kiþiler, yalnýzca eylemi iþleyen sürücü ve yardýmcýlarý deðil, motorlu taþýtlarla ilgili yasanýn 85/Son maddesine göre iþleten ve araç iþleticisi,giriþimci,araç sürücüsünün veya aracýn kullanýcýsýna katýlan yardýmcý kiþilerin kusurlarýndan kendi kusuru gibi sorumludur. Ýþleten kavramý 85 nci md.ye 17.10.1996 gün 4199 sayýlý yasa ile araç sahibi ve iþletenin yaný sýra “motorlu aracýn bir teþebbüsün ünvaný veya iþletme adý altýnda veya bu teþebbüs tarafýndan kesilen biletle iþletilmesi halinde motorlu aracýn iþleteni ile baðlý olduðu teþebbüsün sahibi” iþleten sayýlmýþtýr.
Motorlu araç kazalarýnda tazminat yükümlülerinin birbirlerine karþý rücu haklarý, kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öðrendikleri günden baþlayarak iki yýlda zamanaþýmýna uðrar.

Deðerli arkadaþlar özetlemek gerekirse, trafik kazalarýndaki maddi ve manevi tazminat davalarýnda zamanaþýmý, yaralama veya ölümle sonuçlanmasý halinde KTK.Md.109/2’e göre dava zamanaþýmý kadar uzar.Yani ceza davasýndaki zamanaþýmý süresi kadar uzar. Örnek: Trafik kazasýnda bir kiþi ölmüþse(TCK.455/1) veya bir kiþi yaralanmýþsa(TCK.456/2) ceza davasý zamanaþýmý süresi TCK.M.102/4’e göre beþ yýldýr.

Kýsaltmalar:
KTK.: Karayollarý Trafik Kanunu
B.K.: Borçlar Kanunu
TCK.: Türk Ceza Kanunu