EÐÝTÝM  SORUNU

Eðitim büyük bir sorun. Yýllardýr bu sorun tartýþýlýr durur. Ama bir yol bulunamaz. Çýkýþ yok. Sanki bir ormandayýz çýkýþ yolunu bulamýyoruz. Çünkü kýlavuzumuz yok. Eðitim üzerine kafa yoran uzmanlarýmýz yok. Yahut var da kimse kaale almýyor. Veya bürokrasi her þeyi ben biliyorum diyor burnundan kýl aldýrmýyor. Hükümet edenlerin bu konuda bir projesi yok. 
Neden bir çýkýþ yolu arayan yok. Neden aramýyoruz. Bunun nedenleri üzerinde duracaðýz. Bir eðitimci olarak yýllardýr düþündüðüm bu mevzuda birçok yazý yazdým. Hepsi eski evraklarda kaldý. Þimdi gün yüzüne çýkmayý bekliyor. Ama ben 25 yýlýn tecrübesini þimdi ortaya dökecek, kamuoyunun dikkatine sunmak istiyorum. 
Öncelikle neden bu sorunu kavrayamadýðýmýz, neden hal çaresi bulamadýðýmýz anlatmak isterim. Eðitim meselemiz aslýnda oryantalizmin bize armaðaný. Doðuyu geri býrakmak isteyen bu sistematik çalýþma önce doðuda saat gibi iþleyen eðitim sistemini çökertti. 
Doðu eðitim sistemi dine dayalý ve uygulamaya yönelikti. Örneðini Ashabý-ý Suffa’dan alan bir eðitim modeliydi bu. Ýbadethaneyi içine alan bir eðitim kurumu. Mabedin içinde veya ona bitiþik. Yatýlý ve gündüzlü biçimini de içinde barýndýrýyordu. Hocalarý peygamberdi. Baþ hoca ve ileri gelen ashabýn önderleri öðrenci-hocalardý. Hatta okuma yazma öðretmenleri gayr-i Müslim esirler bile olmuþtu. 
Günaþýrý öðrenciler, part- time öðrenciler, serbest öðrenciler hepsi hepsi oradaydý. Ýslam yayýldýkça yeni medreselere ihtiyaç oldu. Cami ve mescitler yanýnda müstakil medreseler cami ve mescitlerim etrafýný sardý. Nizam'ül Mülk medreseleri, Herat, Buhara, Taþkent medreseleri bir bir sökün etti. En son Osmanlý medreseleri en büyük halkayý teþkil etti. 
Dini ve dünyevi ilimlerin bir arada okutulduðu bu medreseler Dar’ul kurralar, Dar’ul hadisler, Dar ul Elhanlar branþlaþmýþ medreseleri oluþturdu. Medreselerde mantýk ilimleri yanýnda, matematik, fen bilimleri de okutuluyor, yazýlan eserler büyük ihsanlarla karþýlanýyor, edebiyat baþ tacý ediliyor, dünyanýn neresinde bir alim olsa getiriliyor, Ýslam ülkelerinde tüm bilim adamlarý el üstünde tutuluyordu. 
Bu hale nasýl geldik. Önce medreseler tefessüh etti, dahasý cami ve mescitler ilim meclislerinden münazara meclislerinden soyutlandý. Sonra medreselerden akli fenni ilimler kaldýrýldý. Sonra medreselerde beþik ulemalýðý icat edilerek bilim yok sayýldý. 
Doðunun geri kalýþý batýnýn yükseliþ bu meselede saklý. Haçlý seferleri ile doðuyu tanýyan batý kütüphaneleri yaktý bazýlarýný da ülkesine götürdü. Önce onlarý çevirdiler sonra sahip çýktýlar projeleri kopya ettiler, Rönesans ve reformlarý o bilgiler ýþýðýnda yaptýlar, ama biz ne yaptýk hep geri gittik, hep hazýr reçetelere kandýk. hep maksatlý dezenformasyonlarla oyalandýk. Hiçbir ciddi araþtýrma yapmadýk, sorunun temeline inmedik sürekli, sistem deðiþikliðine gittik. Acele aldýk çabuk býraktýk. Ve bu günlere geldik. 
Yok, kredili sistem yok ders geçme yok ortalama tutturma, yok bakalorya sistemi. Bir de sbs, ygs sýnav sistemi test sýnavlarýna yarlý öðrenciyi dershane okul ikileminde çarmýha gerdi o yetmedi etüt merkezleri o yetmedi matematik okullarý yetmedi yaz kurslarý kamplar öðrenciler tam bir yarýþ atýna döndü. Gençler hayatlarýný yaþayamadýlar. Düþünmek yerine kendilerini þýklarla ifade etme, kolay tahriklere kapýlma, kitap okuma yerine face, tweetle hayatýný sürdürme kolaycýlýðýna kapýldý. Þimdi de AVM’lerde ömür tüketen sinema ve cafe köþelerinde pinekleyen marka tutkunu, az çalýþan çok kazanma peþinde koþan kültürsüz dahasý popüler kültürlü zavallýlar sürüsü yetiþtirdik. 
Þimdi ne yapacaðýz. Bu kuyudan nasýl çýkacaðýz. Ýþte büyük sorun da burada. Alfabe deðiþikliðiyle büyük kültürden koparýlan nesiller kitaplardan uzaklaþtýrýldý kahve köþelerinde oyunlara mahkûm edildi. Þimdi okullarda bilgi küpü haline getirilmek istenen nesiller kopyadan baþka çýkýþ yolu bulamamakta üniversiteye girmeyi ve üniversiteyi bitirince iþe girmeyi dershanenin test öðretimiyle 
Baþarmaya çalýþmakta bu uðurda dev iþtahlý dershane canavarýný doyurmaya güç yetirememektedir. 
Þimdi ne yapmalý. Elimizde hazýr reçete yok. Hasta ortada hastalýk biliniyor ama tedavi için hazýr bir ilaç bulamýyoruz. Ne ileri bir ülkenin sistemini kopyalamak akýlcý olur, birçok örneði senteze kavuþturmak. O halde ne yapýlmalý. Bence bu konuda uzun ve derin araþtýrmalara ve bu araþtýrmalarý yapacak uzman akademisyenlere ihtiyacýmýz var. Eðitim fakültelerinin ileri ülkelerinin eðitim sistemlerini ve ayrýca kendi eðitim tarihimizi incelemeleri ne bu alanda doktora tezleri yapmalarý, ayrýca eðitim fakülteleri yapacaklarý araþtýrmalarla yeni eðitim sistemleri ortaya koymalarý bu teorilerini pratiðe dökecekleri deneme liselerine, deneme ortaokullarýn deneme ilköðretimlerin hatta deneme anaokulu ve meslek liselerine ihtiyaçlarý olacak. Bu deneme okullarýnda denenerek ortaya konacak sistemin gönüllü aileler ve öðrencilerle fakültenin teorik ve pratik desteðiyle deðiþik sistemler somut olarak ortaya konulmalý isteyen liseler bu deneme okullarýndan örneklemeyle yine ayný akademik kurumdan destek alarak uygulamasý saðlanmalýdýr. Böylece ortaya çýkacak deðiþik eðitim sistemlerinin birbirini destekleyerek mükemmele en yakýn eðitim sistemine ulaþýlmasý saðlanacaktýr.

Ahmet Kemal