Eklenme Tarihi : 25.02.2017
Okunma Say�s� : 2917
Yorum Say�s� : 1

Ahmet Y�ksel

Bu Yaz� 26.02.2017 tarihinde
G�N�N YAZISI
olarak se�ilmi�tir.

Yunus Emre Hayat�ndan B�l�m -2-

Yunus Emre hayat�ndan

B�L�M 2

Yunus Emre dervi�lik yolundaki hayat�

Yunus Emre Aslanl� Hac� Bekta� Veli� in, tavsiyesi �zerine at�na e�i Sitare den hat�ra kalan �zeri y�ld�zlarla i�lenmi� heybesini at�n�n terkisine atar ve Taptuk Emre derg�h�na gitmek �zere yola ��kar.

Yolda giderken akl�nda hep Mo�ollar taraf�ndan esir olarak g�t�r�ld��n� duydu�u o�lu �smail ve Mo�ol askerleri taraf�ndan �ld�r�len �ok sevdi�i e�i Sitare� nin hayali vard�r. Y�re�indeki ac�y� bir t�rl� bast�ramam�� olan Yunus� un tek tesellisi gitti�i Taptuk Emre derg�h�nda, i�indeki bitmek bilmez ac�s�n�n dinece�i tesellisidir.

Yunus y�re�indeki ac�yla Taptuk Emre derg�h�na var�p Taptuk dervi�le g�r��nce Taptuk dervi� onun gelece�ini bildi�ini bekledi�ini s�yleyerek �Ho� geldin Aslanl� yadig�r� � nerede kald�n g�z�m�z yolda kald� diyerek, onu kar��lar ve onu derg�h�na alarak yan�na derg�hta Lokman diye s�ylenen Horasan as�ll� biriyle kalmas� i�in bir oda verilir. G�rev olarak da, derg�h�n k��l�k yakacak odunlar�n� da�lardan kesip getirme g�revi verilir.

Art�k Yunus her g�n da�lara giderek, ormanlardan temin etti�i odunlar� s�rt�nda derg�ha getirmeye ba�lar. Gelirken de oda odunlar�n yan� s�ra oda arkada�� Lokman dervi�in istedi�i otlar� da birlikle getirir bu otlar� oda arkada��na teslim eder.

Oda arkada�� Yunus un da�lardan toplay�p getirdi�i otlar� kendi usul�nce ila� haline getirip bunlar� �i�eleyerek biriktirir. Gerekti�inde hasta olanlar�n derdine �ifa olmas� i�in kullan�r.

Yunus yaln�z dervi�lik de�il oda arkada��ndan otlardan ila� yapmas�n� ve bu yapt�� ila�lar�n hangi hastal�klara iyi geldi�ini de ezberler.

Yunus derg�hta iki y�l kadar kalarak okuma yazmas�n�, kendi gibi �airli�e hevesli duygular�n� d��ncelerini �iirle anlatan ada�� di�er Yunus �tan faydalan�r onu bazen kendine �rnek al�r. Bir g�n Taptuk �eyhi bunlar�n duygular�n� �iirle a��klamaya �al��t��n� anlay�nca Yunusu ikaz eder der ki Yunus madem �iire heveslisin i�indeki duygular�n� d��ncelerini bu yolla a��a ��karmak istiyorsun o zaman �iirin kurallar�n� ��ren, okudu�un �iirlerin duraklar�na kafiyelerine dikkat et �iirlerini geli�i g�zel okuma usulleri kullanarak oku diyerek tembihler.

Yunus onun bu ikaz� kar��s�nda, ��rendi�i okuma yazma ile derg�hta bulunan Mevla veya bunun gibi daha ba�ka �airlerin kitaplar�ndaki divan �iirlerini okur inceler ve �zelliklerini ��renmeye �al��r g�nden sonra da �iirlerini divan usullerine g�re veya hece vezni ile yazar s�yler.

Yunus her ne kadar burada kendini okuma yazmaya ve d�nya halinden s�yr�l�p ger�ek d�nya haline girmeye �al��sa da akl�nda hep �ok sevdi�i �ekik g�zl� denen Mo�ol askerlerinin �ld�rd�� e�i Sitare ile yine onlar taraf�ndan esir pazarlar�nda sat�lmak �zere g�t�r�ld��n� duydu�u o�lu �smail�i akl�ndan ��karamaz.

Bir g�n derg�ha Konya ili, Larende il�esinden birka� misafir gelir bunlar derg�htakilerle sohbet ederken Larende de Mo�ol esir t�ccarlar� taraf�ndan Sar� k�yl� oldu�u s�ylenen bir gen� �ocu�un esir t�ccarlar� taraf�ndan Larende de zengin bir adama sat�ld��ndan ve bunun derg�htaki Yunus� a �ok benzedi�inden s�z edildi�ini duyar.

Yunus bu duyduklar� kar��s�nda heyecana kap�larak onun kendi �ocu�u �smail olabilece�ini d��nerek, Taptuk Emre�den izin alarak Larende ye gidip bak�p gelmek ister.

Taptuk Emre Yunus�un bu iste�ini geri �evirmez bunun yan�na yollarda e�k�yalara ve Mo�ol d��manlar�na kar�� korumak i�in �� d�rt tane silahl� �elebiyi de g�revlendirip g�nderir.

D�rt arkada� atlar� atlar�n �zerinde i�inde yollarda yiyecekleri olan erzaklar� ile birlikte Konya iline do�ru yola ��karlar. Yolda giderlerken Yunus�un �elebilerin birinin heybesinde a��r bir sand�k oldu�unun fark�na var�r. Merak eder yol arkada��na sorar. Fakat bu sand�� ta��yan �elebi sand��n i�inde ne oldu�unu s�ylemez sadece Konya Sel�uklu sultan�na g�nderilen hediye diye cevap verilir.

Birka� g�n yol gittikten sonra nihayete Konya iline vararak Sel�uklu sultan�n�n huzuruna ��karlar Taptuk sultan�n g�nderdi�i hediyeyi teslim ederler.

Sultan sand�� a�t�r�r bakar ki sand��n i�inde o g�ne kadar g�rmedi�i tan�mad�� zerinde de�i�ik i�aretlerin yaz�lar�n oldu�u alt�nlar vard�r �a��r�r bunlar alt�n ama ben b�ylesini hi� g�rmedim bunlar neyin nesidir derken �elebilerden biri onlar�n nas�l bir alt�n oldu�unu ��yle anlat�r.� H�nk�r�m bu alt�nlar Taptuk sultan�m�z�n topra��ndan ��km�� ok eski zamanlara ait alt�nlarm�� kar�ld�� m�lk her ne kadar Taptuk sultan�m�z�n olsa da o yerlerin as�l sahibinin Sel�uklu topra�� oldu�unu d��n�lerek bunlar� size getirdik derler�.

Sel�uklu sultan�, bu alt�nlar� almay� �nce kabul etmeyerek geri g�ndermek istese de �elebilerin �srar� kar��s�nda alarak adamlar�na emir verip alt�nlar� Konya halk�n�n fakirlerine da��tt�r�r.

G�nlerden Cuma oldu�u i�in, �elebilerden biri Cuma namaz� k�lmak i�in, Yunus ile beraber Konya ilinde bulunan �plik�i camisine giderler bakarlar� ki camide Mevlana hazretleri vaaz veriyor otururlar onu dinlemeye ba�larlar.

Mevlana cemaat aras�ndaki kendini dinleyen, Yunus ve yan�ndaki �elebiyi g�r�r ve onlar� k�l�k k�yafetinden tan�r vaaz� bitince onlar�n yan�na gelerek onlar�n ortas�nda Cuma namaz� k�lar ve onlarla birlikte camiden ��kar.

Yunus ve yan�ndaki �elebi onunla tan��r, Mevlana onlara arkada�� tan�d�� olan Taptuk �eyhinin nas�l oldu�unu sorar ve Yunus ile yan�nda gelenleri yan�nda �� be� g�n misafir ederek konu�urlar derg�htan bahsederler.

Yunus Mevlana n�n yan�nda kald�� bu k�sa s�rede, ondan �ok �eyler ��renir onun yeni mesneviler yazmak �zere oldu�unu bitince kitap haline getirtip Taptuk derg�h�na da g�nderece�ini g�nderdi�i zaman okumalar�n� sa�l�k verir.

Yunus ve yan�ndakiler Konya merkezden ayr�larak birka� g�nl�k yolculuktan sonra Larende ye var�rlar ve Yunus sat�n alan zengini bulup konu�urlar ve �smail�i g�r�rler.

G�rd�kleri �smail kendi o�lu de�ildir isim benzerli�inden ba�ka bir �ey olmad��n� anlay�nca, Yunus b�y�k bir moral bozuklu�u i�inde yeniden yan�ndaki silahl� �elebilerle beraber derg�ha geri d�ner kald�� yerden g�reve devam etmek ister.

Fakat bu defa Yunus�a odun getirmek de�il� de derg�htaki kuyuya su �ekme kuyuyu suyla devaml� dolu tutma g�revi verilir. ��nk� o y�l mevsim kurak gitmi� p�narlardaki sular azalm�� sadece kuyularda biriktirilen sulardan faydalanmak mecburiyeti h�s�l olmu�tur.

Yunus her g�n ormandaki hala birazc�k olsun suyu akan p�nardan doldurarak s�rt�na y�klenip getirmeye ve kuyuyu getirdi�i sularla doldurmaya ba�lam��. Bu suta��ma i�inde �al��rken Yunus�un s�rt�nda yaralar olu�maya ba�lar.

Her ne kadar bu yaralar� oda arkada�� Lokman yapt�� ila�larla iyi etmeye �al��sa da Yunus bu suta��ma i�ini engare olarak g�r�r ho�una gitmez.

Derg�hta hi�bir �ey ��renemeyece�ini d��nerek ka��k Sar� k�ye d�nmeyi orada kendisine ait olan terk etti�i arazileri ekip bi�erek ya�amay� d��n�r ve bir gece gizlice kimseye haber vermeden at�na e�inden hat�ra kalan �zeri y�ld�z i�lemeli heybesini atarak biner ve derg�htan Sar� k�ye gitmek �zere yola ��kar.

Onun yola ��kt�� y�llarda hala etrafta Mo�ol devriyeleri dola�makta bu da yetmiyormu� gibi bir de e�k�yalar, so�uk nefesliler, Haramiler sonra Ha�ha�iler vard�r.

B�t�n bu tehlikeleri g�ze alarak bildi�i tenha yerleri dola�a, dola�a Sar� k�ye do�ru giderken yolda bir �ingen kafilesine rastlar onlarla birlikte giderse hem karn�n� doyurabilece�ini hem de yollardaki tehlikelere kar�� kendini daha emniyetli hissedece�ini d��nerek onlar�n aras�nda yoluna devam eder.

Ak�am olunca geceyi onlarla birlikte yolda gizlenmeye m�sait bir ma�arada ge�irmek i�in dururlar. Yunus �ok a� oldu�undan �ingenlerin kendisine ikram edecekleri yiyeceklerin ortaya ��kmas�n� bekler.

�ingenlerden biri ma�aran�n tepesine bir idare lambas� asar ve parma��n� oynatarak o lambay� yakar yanan lamban�n ��ndan karanl�k ma�aran�n i�i g�nd�z gibi ayd�nlan�r �yle bir ayd�nl�k olur �ki �a��rmamak elde de�ildir.

�ingenlerden biri belindeki k�rm�z� ku�a��n� a�ar yere serer. B�t�n yolcular onun ba��na toplan�r ve Yunus� u da yeme�e davet ederler.

Yunus bir bakar ki, g�kten onlar�n yere serdi�i k�rm�z� ku�a��n �zerine �e�it, �e�it yemekler inmi� meyveler inmi� ne ararsan vard�r. Yunus �ok a� oldu�undan nas�l oldu�unu falan d��nmez onlarla beraber yer i�er karn�n� bir g�zel doyurur.

Ertesi g�n olunca �ingenler etraftaki tarlalarda �al��arak k�yl�lerin i�lerini yaparlar fakat hizmetleri kar��l��nda hi� para veya mal m�lk almadan ma�araya geri d�nerler yine ak�am olunca bu defa bir ba�ka �ingene ku�a��n� ��kar�p ortaya serer �zerine g�kten inen yiyecekleri yiyerek kar�nlar�n� doyururlar.

��nc� g�n olmu� hala yola ��kmam��lard�r ve ��nc� geceyi de ayn� ma�arada ge�ireceklerdir. Bu defa �ingenlerin ba�lar�ndaki adam aya�a kalkar Yunus� un yan�na gelir der ki!

�haydi, bakal�m Yunus iki g�nd�r biz senin karn�n� doyuruyoruz bu defa da sen doyur s�ra sana geldi ��kar �u ku�a��n� da ku�a��nda bizlere yedirecek neyin var g�relim diyerek �srar etmeye ba�larlar.

Yunus bocalamaya ba�lar ��nk� onlara yedirece�i ne bir yemek vard�r ne de ku�a��nda ekmek kuru bir ekmek bile yoktur. Korku ile Allah�a yalvarmaya ba�lar. Bildi�i b�t�n dualar� okur onun yard�m�n� ister.

Sonra belindeki bo� ku�a��n� ��kar�r ortaya serer, �ingenlerden biri der ki yahu Yunus can ne b�y�k ku�a��n varm�� bu ku�a��n ba��na bir ordu s��ar der ama Yunus bunu kendisiyle alay edildi�ine yorar sonra� da bir bakar ki, ortada koskoca olmu� ku�a�� zerinde yok yoktur. Enva� �e�it yiyecekler �e�it, �e�it meyveler ve i�ecekler vard�r.

O ak�am o yemekler yenir amma, Yunus yapt�� hatan�n fark�na var�r b�t�n bunlar� habersiz terk etti�i tekkenin ��h�� olan Taptuk Emre�nin duas� ile oldu�una karar verir sabah� zor ederek geri d�n�p yalvar�p yakar�p gerekirse eline aya��na kapan�p yeniden derg�ha al�nmas� i�in yalvarmak ister.

Ertesi g�n sabah erkenden kalkarak at�na biner yeniden geri d�n�p bir g�n ��leye do�u derg�ha gelir. Gelmeyi gelir de daha onu derg�h�n �n�nde bekleyen arkada�lar� ona d��man gibi davranmaya, kovalamaya hatta hakaretler etmeye ba�larlar. Arkada�lar� onu i�eri almaz b�t�n u�ra��lara ra�men i�eri giremez, arkada�lar�n�n kendisini darp etmesi sonucu ald�� yara ile bir kenarda ak�am vakti duvar�n dibinde sabahlamay� d��n�r k�vr�l�p kal�r sabah� bekler.

Sabah olmu� g�zleri g�rmeyen, dervi�inin han�m� abdest almak i�in d��ar� ��km��t�r. Onun d��ar� ��kt��n� g�r�nce, yalvarmaya e�i Taptuk dervi�i ile kendisini bir kez olsun g�r��t�rmesini ister.

Kendisine yalvaran Yunus�a Taptuk dervi�in e�i der ki, Yunus sen git bizim evin e�i�ine yat biraz sonra dervi� abdest almak i�in d��ar� ��kacak onun bastonu nas�l olsa sana tak�l�r.

Sen de o zaman, elini aya��n� �per kendini affettirmeye �al��rs�n, af ederse yeniden derg�ha girer kald��n yerden devam edersin af etmezse benim sana yapabilece�im bir �ey yok der.

Yunus dedi�ini yapar gider e�i�e yatar biraz sonra dervi� bastonu ile �n�n� yoklayarak abdest i�in d��ar� ��karken, Yunus�un kokusunu al�r ve e�ine ba��r�r ben burada bizim Yunus�un kokusunu al�yorum o mu gelmi� yoksa der. E�i evet deyince dervi� aya��n� e�ikte yatan Yunus�un y�z�ne koyar var g�c�yle bast�r�r.

Demek pi�man oldun d�nd�n haydi bakal�m al abdestini de, beraber sabah namaz�n� k�lal�m diyerek af eder ve beraberce sabah namaz�n� k�larlar.

Tekrar derg�ha kabul edilen Yunus art�k eskisi gibi ne odun ta��r ne de su ta��r. ��erde dervi�lerden ve okudu�u kitaplardan ilim irfan ��renir ve Taptuk sultan�n�n kendisi yeti�tirmesine olanak tan�r kendisini onun ellerine teslim ederek maddi d�nya halinden ebedi d�nya haline ge�er t�m varl��n� ruhani �leme teslim ederek �ok �eyleri kald�� be� y�l i�inde ��renir iyice pi�er olgunla��r.

Bir g�n derg�ha Horasan�dan bir dervi� kafilesi gelir. Gelen dervi�ler derg�hta misafir edilir namazlar k�l�n�r yenir i�ilir ve derg�hta dervi� usullerine g�re, ayinler yap�l�r arkas�ndan sohbetler edilir.

Her �ey bitip sohbet� s�ra geldi�inde, oradaki misafirler dervi�lerden �iir okumas�n� isterler. Taptuk sultan dervi�leri aras�ndan, iyi �iir okudu�unu bildi�i birinin �iir okumas�n� ister. �ster ama bu dervi� s�k�l�r �iir okumak istemez bu defa Taptuk Emre Yunus� a der ki haydi Yunus sen oku da ��yle i�imiz bir a��ls�n demeye ba�lam��.

Yunus �nce o da di�er arkada�� gibi mahcup olmaktan korkarsa da bakar ki okumasa olmayacak akl�na gelen her konuyu �iire d�kerek �yle bir s�ylemeye ba�lar ki ne kendi kendine h�kim olabilir ne de onu orada dinleyenler durdurabilir su olur �rmaklara denizlere akar dinleyenleri b�y�ler.

Ertesi g�n olur art�k onun derg�hta pi�ip olgunla�t��na inanan Taptuk Emre onun art�k gitme zaman�n�n geldi�ini s�yleyerek Anadolu topraklar�n�, dola�mas�n� her gitti�i yere M�sl�manl�� iir diliyle anlat�p yaymas� isteyerek onu yolcu ederler.

Yunus yine alt�nda at�, at�n�n �zerinde �ok sevdi�i e�inden kalma �zeri y�ld�z i�lemeli heybesi yola ��kar aylarca yol gittikten sonra e�inin mezar�n�n oldu�u Sar� k�ye gelerek yerle�ir.

Yunus sar� k�ye gelince k�yde kimseyi bulamaz, her yer yak�l�p y�k�lm�� harabe halinde evlerin oldu�u sessizli�in h�kim oldu�u �ss�z bir yerdir. Gider esas ad� Elif olan e�i Sitare nin mezar�n� ziyaret eder dualar okur sonra gelirken da�lardan toplad�� yemi�ler ile karn�n� doyurur. Kendine oradaki harabelerden kalacak bir yer yaparak gelip ge�en yolculardan hasta olanlar� Lokman arkada��ndan ��rendi�i ila�larla iyi etmeye �al��arak ya�amaya �al��r.

Yunus�un arkada��ndan ��rendi�i ve burada otlardan yapt�� ila�larla, hastalar� iyi etti�i k�sa zamanda �evre k�ylerden ve kasabalardan duyulunca Sar� k�y ziyaret�i ak�n�na u�rar ve k�sa zamanda baz� insanlar�n yeniden buraya gelip yerle�mesi ile yeniden canlan�r yeniden bir ya�am yeri haline gelir.

Aradan ge�en bir zaman sonra, k�ye bir e�k�ya kafilesi gelerek k�y� basar ve k�yde ya�ayanlardan hara� almaya ba�larlar.

Bunlar�n i�inde yaral� olan biri vard�r, Yunus�un nam�n� duyduklar� i�in yaral�y� onun yan�na getirip yaralar�n� iyi etmesini isterler. Yunus onun yaras�n� iyi etmeye �al��rken bu gelenlerin reislerinin kim oldu�unu sorar onlardan reislerinin ad�n�n �smail oldu�unu duyunca, hemen akl�na bir t�rl� unutamad�� kendi o�lu gelir ve g�rmek ister.

�a��r�rlar g�r��r ve sonunda onun kendi o�lu �smail oldu�unu anlar ve kalk�p boynuna sar�larak hasret gidermek ister ama o�lu �smail hem �a�k�nl�k ile kar��lar hem de k�zmaya ba�lar aralar�nda neden aramadan neden bu g�ne kadar beni bulmad�n tart��mas� ba�lar.

O�lu �ete reisi �smail dinsiz dine inanmayan �ekik g�zl� Mo�ollar� �h yan�nda geze, geze �aman inan�lar�na al��m�� biriymi�. Art�k babas�n� bulunca orada ya�amaya karar verir ve da�larda e�k�yal�k yapmaktan vaz ge�erek yan�ndaki k�zanlar� ile beraber onlar da Sar� k�yde kalm��lar kendilerine evler yap�p yerle�mi�ler.

M�sl�manl�� tan�mayan biri olunca babas� Yunus ile ba�lang��ta �ok zor g�nler ge�irmi� devaml� olarak babas� ile tart��malara girmi� amma sonun� da onun da y�re�i yumu�am�� ve M�sl�manl�� kabul etmi� sonra dervi� olan babas�na Sar� k�yde k��k bir dervi� hane yaparak onun orada kal�p insanlara yard�m etmesini istemi�.

Fakat Yunus derg�htan ayr�l�rken Taptuk �eyhinin kendine s�yledi�i vasiyet etti�i emrini yerine getirmek istiyormu�.

Sonunda Sar� k�yden ayr�l�p Anadolu�nun b�t�n �ehirlerini k�ylerini dola��p insanlara yol g�stermeye M�sl�manl�� okudu�u �iir diliyle ve sohbetleriyle yaymaya ba�lam��.

O�lu �smail� de babas�n�n ayr�lmas�ndan sonra Sar� k�yden ayr�l�p �imdiki Karaman ili olan o zamanki Larende denen yere yan�nda k�zanlar�yla gelmi�, burada bir arsa alarak �zerine ev yapm��lar ve yerle�mi�ler burada ya�amaya ba�lam��lar.

Bir rivayete g�re daha sonra babalar� da oraya yerle�mi� bir rivayete g�re ise Yunus tekrar �ok sevdi�i e�i Sitare (Elif ) in mezar�n�n bulundu�u yer olan sar� k�ye geri d�n�p yerle�mi� ve �mr�n� orada tamamlam�� amma ger�ek nedir bilinmiyormu�.

Esas olan onun, dergahta �ok iyi yeti�mi� bir halk �airi, bir divan �airi ve M�sl�manl�� her gitti�i yerlerde kendi ��rendi�i usullerle tatl� diliyle anlatan dinleyenlerin g�nl�n� fet eden biri olmas�ym��..

24 �ubat 2017

Ahmet Y�ksel �anl� er

Yar y�re�im yar

G�r ki neler var

Bu halk i�inde

Bize g�ler var

Ko g�len g�ls�n

Hak bizim olsun

G�fil ne bilsin

Hakk� sever var

Bu yol uzakt�r

Menzili �oktur

Ge�idi yoktur

Derin sular var

Girdik bu yola

A�k ile bile

Gurbetlik ile

Bizi salar var

( Yunus )

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Yunus Emre Hayat�ndan B�l�m -2- ba�l�kl� yaz� Ahmet Y�ksel taraf�ndan 25.02.2017 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.