VI – YAZMA SÜRECİ
Araştırma sürecinde hazırlanan taslak, yazma aşamasında bir plâna dönüşür. Plân ekleme, çıkarmalarla sonuç bölümüne kadar değişebilir.

PLÂNIN ORTAK ÖZELLİKLERİ:
- “Önsöz” de amacın belirtilmesi,
- “Giriş” bölümünde konunun öncesi,
- Konunun ana ve alt bölümlerinde uygulanacak yöntem ve ele alınacak varsayımların açıklanması, elde edilen sonuçların ortaya konulması ve tartışılması;
- Dipnotlarında ve sonda, başvurulan kaynakların belirtilmesi.

Yazma süreci tamamlandığında son şeklini alan plânın; “Giriş, Önsöz, Bölümler (üst – alt), Sonuç, Kaynakça (Bibliyografya) başlıklarına bulundukları sayfanın numaraları eklenerek, “İçindekiler” adıyla araştırmanın başına veya sonuna konulur.

Sosyal Bilimler araştırmasında temel kurallardan birisi de araştırıcının kimin için yazdığını bilmesidir. Kendisine görev vereni, hocasını, hatta hiç tanımadığı bir okuyucuyu düşünerek, kendini onların yerine koyarak, sistematik ve düzenli bir şekilde yazmalıdır.

Bilgilerin geçerliliğini (kaynak, nesnellik, teknik yönden doğruluk, güncellik gibi ölçütleri kullanarak) sınamalı, aşağıdaki sorulara olumlu cevaplar verebilmelidir:
“Yazdıklarım gerçek mi, inanılabilir mi, açık mı, yeterli mi, kavranması kolay mı, düzenli mi?”
“Topladığım bilgiler, araştırdığım konu ile ilişkili mi, ne derecede?”
“Yazarken, bilgileri kendi düşünce ve görüşlerimin süzgecinden geçirebiliyor muyum?”
Her yazı, yazar ile okuyucu arasında iletişimi sağlar. Yazar olayları ve düşünceleri belli bir düzen içinde bazı temel kurallara uyarak yazarsa bu iletişim kolayca sağlanır. Araştırmacı, ilgilendiği bilim dalıyla ilgili daha önce yazılmış kaynak eserlerin formu(biçimi) ile bilimsel araştırmanın temel kurallarına uyarak kendine bir yol çizmelidir.

SOSYAL BİLİMLER ARAŞTIRMACILARININ YAZMA SÜRECİNDE DİKKAT EDECEKLERİ KURALLAR:
- Kronolojik anlatım
- Analiz(tahlil)
- Sistematik genellemeler
- Olayların birbirleriyle ilgileri
- Kıyaslama(Paralellik ve farklılık)
- Bütünlük: Veriler ne kadar ilginç olursa olsun, aralarında bütünlük sağlanmazsa okuyucuya anlamsız gelir.
- Şekiller: Harita, çizelge, şema, grafik, resim, fotoğraf, vb...

Yazma işleminde dipnot düzenine dikkat etmek gerekir. Bazıları işaretler veya her sayfada 1’den başlayan numaralar koyarak, işin kolayına kaçar. Birbirini izleyen numaralar verilerek yazılan dipnotların, sayfa altına yazılması özel bir dikkat ister. Numaralara göre bilgilerin kayma riski vardır. (Bilgisayar kullanımında bu sistem çok kolaylaşmıştır.) bölüm sonlarına yazılan dipnotlarda kayma riski azaldığı gibi, yer ve zamandan da kazanç sağlar.

Yer ve zamandan kazanç konusunda, kısaltmaların da önemi vardır. Çok kelimeli kaynak kitaplar ve süreli yayınlarda bu yola başvurulur. Dergilerin genelde baş harfleri yazılırken, kitaplarda ilk iki – üç kelime yazılıp sonuna ... konulur. Aynı yazarın birkaç eseri kullanılmışsa bu yola başvurulur.
- Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi: AAMD.
- Zeki Arıkan: Mütareke ve İşgal Dönemi İzmir Basını: Arıkan, İzmir Bas.

Kısaltmalar, kelimelerin baş harfleri belirtilerek yapılmışsa araştırmanın “Önsöz” sayfasından sonra veya sondaki Bibliyografyadan önce “Kısaltmalar” başlıklı bir sayfada belirtilmelidir.

Araştırmada kullanılan belgelerin aslı, şekiller ilgili yerlere konabildiği gibi numara verilerek “Ekler” adlı bölümde toplu olarak verilebilir. Ekler bölümünde, toplanan bilgi ve belgeler, tamamlayıcı ve açıklayıcı özellikteki veriler bir arada verilebilir.

Araştırmaya bilimsel bir nitelik kazandıran “Bibliyografya” bölüm sonu veya en sonda yer almalıdır. Bölüm sonlarında dipnotlar yer alıyorsa, bibliyografya mutlaka en sona yazılmalıdır. (Ayrıntılı bilgi ileride...)

Araştırma kitap halinde yayınlandığında, kitaptan yararlanmayı kolaylaştırmak için, en sona “dizin”(index) bölümü eklenmelidir. Dizinler “yer”, “konu”, “insan” adı gibi çeşitli başlıklar altında veya topluca, alfabetik olarak hazırlanmalıdır. Her kelimenin karşısına hangi sayfa / sayfalarda yer aldığı belirtilmelidir.



ARAŞTIRMANIN BÖLÜMLERİ

ÖN BÖLÜM
Başlık
Önsöz
İçindekiler

METİN BÖLÜMÜ
Giriş
Bölümler
Sonuç

SON BÖLÜM
Ekler
Bibliyografya
Dizin (İndex, Kitap olarak basıldığında)

****

RESİM:GOOGLE
( Sosyal Bilimlerde Araştırma Tekniklerivıı başlıklı yazı AytenDirier tarafından 24.02.2010 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.