Bir Şiir “GÜL-İ RUHSAR CAN ÖZÜM” Gülümsememle Analiz ve Tahlil
Bugün kardeşim değerli hecelerin ustası Divaneyim mahlaslı “Abdullah Ünlü” kardeşimin “GÜL-İ RUHSAR CAN ÖZÜM” şiiri için klavyenin başına geçtim. Benim gibi Sümmani Ozanımızın eserlerine aşık bir kardeşimiz. İsterseniz Aşık Sümmani’nin bir eseriyle açılışı yapalım.
Gönül bülbül iken gonca dalında,
Öyle bir ah ettim gül yarelendi,
Hicran pazarında gam hayalinde,
Aktı gözlerimden sel yarelendi.
Aşkın otağının bak firağına, (ayrılık)
Yüz sürüp hâkine (Boğaz altındaki çukurcuk) düş ayağına,
Dokundu yar zülfün gül yaprağına,
Zevki sefasından tel yarelendi.
Dilberler şahısın sen hüsnü cemal,
Sendedir nezaket sendedir kemâl,
Dedim yazam ifademden arzuhal,
Tahammül kalmadı el yârelendi.
Sümmani destin öp koy kendi başa,
Kâr etmez ihafe(korkutmak) ciğeri taşa,
Maksutu (niyet edileni) sevenler düşmüş ateşe,
Dertsiz değil dertli kul yarelendi...
Aşık Sümmani
Muhteşem bir şiir Summani üstadın devam edelim biz kardeşimin şiirine.
GİRİŞ
._ GÜL-İ RUHSAR (GÜL YANAKLI) CAN ÖZÜM _.
Hasret düştü sözüme, boğazım düğüm-düğüm,
Susmaz gönül feryadım, hüznüm arşa dayandı,
Aşk-ı meşkin harında, can suyum korda yandı,
Nar-ı sevdan oldu yâr!, gece düşte gördüğüm.
(Aşk derdiyle hoşnudum, ey doktor! Bana ilaç verme, benim helâk olmam senin derman olsun diye vereceğin zehrindedir.)
Derdinin dermanını başka başka yerlerde aramaktadır. Leyla’yı dağda bayırda, çöllerde bulacağını sanmaktadır. Oysa Leyla onun içinde, ruhunun derinliklerinde çoğu zaman can çekişmektedir. Bu acıdır insanı yerinde durdurmayan, bu derttir onu gezdiren, savaştıran, bazen da barıştıran.
Leyla’yı ararken düştüğü derdine derman olsun diye ona sunulan ilaçlara şifa niyetine sarılmakta; fakat dert daha da çoğalmaktadır. Şifacıların şifaları, onun yarasına merhem değil, zehir olmaktadır; çünkü bu ilaçlar onun ruhunu kemirmekte, zayıf düşürmektedir. Yarın sevgiliyle karşılaşsa bile, bu zayıf ruhla sevgiliyi de tanıyamayacaktır. Sevgiliden mahrum kalma ise acıların en onulmazıdır. D. Ali Taşçı
Aşk, âşık ile maşuk arasında daha çok âşığı ilgilendiren bir duygudur. Edebiyatta aşk, sevende haddinden fazla, sevilende ise yok denecek kadar azdır. Seven için aşk sonsuzdur. Âşığın gönlünde tecellî eden bu duygu onu ölüme götürür. Yani daha aşkın başında sevilen uğruna can vermek gerekir. Bu durumdan şikâyet ise yersizdir. Aşkın yüceliği gizli tutulmasındadır. Sevilen ile sevenden başkası bunu bilmemelidir. Aşkın açtığı yaralar asla kapanmaz. Aşk ile üzüntü birlikte vardır. Yani âşık üzüldüğü nisbette aşkı ister, aşkının ululuğu nisbetinde de üzülür. Bu aşk, bir bakıma sevenin ihtisas alanıdır. O bir denizdir, içine dalmayınca anlaşılmaz, dalınca da kara görünmez. Şair, sevgilisinden bahsederken bütün bunları birer vesile bulup söyleyiverir. Bu söyleyişte mübalağa esastır. Hatta aşkın dile gelmesi için bazen bir bakış, bazen bir söz, bazen de sevgilinin adının anılması bir yeterlidir. Aşk hakkında divan edebiyatının sözü asla tükenmez. Bu edebiyatta her vesile ile aşktan söz edilir. Muhabbet, sevgi, mihr vs. aşk ile ilgili kelimelerden her biri, divanların en önemli ve sık kullanılan kelimeleridir. Alıntıdır”
Kardeşim işte bu duyguları bir araya toplayarak hissederek yazmış. Meftunum (vurgunum vurulmuşum) Mah. cemale (o güzel yüze, gül-i Ruhsar (gül yanaklı) Canım özüm, vuslat umudumu yeşert gel de ayrılığa son verelim babında kalbi canla ol muştum (müjde, müjdem ol) bana varışınla vuslata erelim bu gelişin müjde olsun bana. Her dem an gönlüne akan, ab-ı Kevser (Cennet suyu), ben gönlüne akan cennetteki cennet Kevser ırmağının suyu gibi saf temiz sadece hakkı bilenlerin hakla aşkla olanların erişeceği olan Kevser suyu gibi aşkımla azizim, daldım meşk deryasına (Meşk kelimesi Arapça kökenlidir. Meşk kelimesinin sözlüklerdeki anlamı bir hayli kabarıktır: Alışmak ve öğrenmek için yapılan çalışma, alıştırma. ... Bir örneği taklit etme suretiyle öğrenme usulü. “Birbirine âşık olan insanların hayatlarını birleştirmesi, evlenmesi yeni nesiller oluşturması) yâr sana bakarken gözüm. Derin aşk derin bir duygu ve hisler yumağı yazması her kula nasip olmaz her kulda böyle sevmez.
Meftunum mahcemale, gül-i Ruhsar can özüm,
Vuslat umudum yeşert, kalbi canla ol muştum,
Her dem gönlüne akan, âb-ı Kevser olmuştum,
Daldım meşk deryasına, yâre bakarken gözüm.
GELİŞME
Meşk-i hat-ı hüsn-i yâr iderdi
Def‘-i gam-ı rûzigâr iderdi
****** Fuzûlî ******
*Mecnun okulda yârinin güzelliğini meşk eder, bu şekilde hayatın gamlarını kendinden uzaklaştırırdı.
Görüp endîşe-i katlimden ol mâhı budur derdim
Ki bu endîşeden ol meh peşîmân olmasın yâ Rab
(O ay gibi güzel olan sevgiliyi beni öldürme düşüncesinde görüyorum.
Ey Rabbim! O güzel, bu düşüncesinden pişman olup beni öldürmekten vazgeçmesin.)
Gönül ecem, sevdiğim, köşk-ü Firdevs’te saklım,
Meşk dergâhında gönlüm, canan-ı cana sarsın,
Solum yakar yokluğun, döşte bir can asarsın,
Yâre prangalı gönlüm, mecnuna döndü aklım.
Aşk bu akılla anlaşılmaz gönülle yaşanılır gönülle hisle duygu ile anlaşılır varılır. Gönül ecem (sultanım, kraliçem) sevdiğim, köşkü Firdevs’te saklım, cennette Firdevs köşkünde saklım sensin, meşk (yukarıdaki mısrada meşki açıklamıştım) dergahında gönlüm cana-ı cana sarsın, solum yakar (kalbim, yüreğim, gönlüm) yokluğun, döşte bir can olan beni hasretinle asarsın, sen yâre prangalı gönlüm, mecnun gibi oldum mecnun aklına döndüm, çöllere varmayı dilerim seni bulmak için.
“Bir yanımız çöl bir yanımız deniz…”
“Zaman döngüseldir ve farklı seçimler yapsan da aynı hayatı yaşarsın. Sana verilmiş̧ bir ömür vardır. Bu dünyadaki zamanın bellidir. Ve her şey bir denge içindedir. Biz… Daha doğrusu ben, o dengeyi bozdum…”
Aynı gün aynı hastanede doğmalarıyla başladı her şey. Bir hayatın birden fazla kez yaşanabileceğinin ve yarım kalmış her hikâyenin tamamlanmaya muhtaç olduğunun bir kanıtıydı onlar. Peki Mecnun bu sefer Leylasına kavuşabilecek mi? Yoksa yine çölde mi açacak gözlerini? Çünkü o çöl çaresiz âşıkların son durağıdır. Kavuşamayan âşıklar o çölde aralar sevdiğini, kavuşanlarsa emlakçı emlakçı dolanır dururlar, 2+1 kombili ev bulmak için. Burak Aksak-Leyla ile Mecnun”
ANA KONUSU
Aşk ve hasrettir.
Sevdan aksın gönlüme, yedi iklim rengiyle,
Aşktır gergefte sinem, ilmek-ilmek ördüğüm,
Yâre sevgim çözülmez, yüreğimde kördüğüm,
Var ettim küllerimde, gönlü kendi cengiyle.
Sevdan aksın gönlüme, yedi iklim rengiyle, aşktır gergefte (genellikle dikdörtgen biçiminde, üzerine nakış işlenecek kumaşın gerildiği, iç içe geçebilen iki çerçeveden oluşan araç.) Sinem ilmek ilmek seni ördüğüm, yâre sevgim çözülmez bitmez benden ayrılmaz yüreğimde kördüğüm gel de açılsın gülüşünle bu kördüğüm cennet bağında gördüğüm. Var ettim küllerimde yana küle dönen halimle, canlandırdım közde aşkım harladım gönlü kendiyle cengiyle savaşıyla dirilttim, hasret yaksa da dirilttendir unutturmayandır diyen kardeşime gönülden katılıyorum. Aşk pınarlarında kardeşimle aşkı içtikçe susuzluğumuz yok oldu gönül şenlendi hakla buluştu. Aşkı hediye eden kuluna Rabbime şükürler ettik.
SON ADIM
İçtim aşk badesin yâr! sarhoş dumanlı başım,
Mücrim gönlüm perişan, dîl aç-bîlaç ağladı,
Hüzünbaz özlemlerle, göz de yaşım çağladı,
Canda efkâr yok oldu, isyankâr sabır taşım.
.________________________ Saklı Düşlerim _.
Abdullah ÜNLÜ ……..
İçtim işte aşk badesini sende sarhoş dumanlıdır başım hasretinle. Mücrim (suçlu) -seni sevmek suçsa eğer-suçlu gönlüm perişan oldu hasretinle yeter gel gayri, dil aç bilaç (doymama engel olan) ağladı. Hüzün baz (her duyguyu, hüzne bulaştırabilen) özlemlerle, gözde yaşım çağladı bu gözlerim gece gündüz ağladı. Canda efkâr yok oldu, isyankâr sabır taşım, isyana meyil etmeme engel olandı sabır taşım sabırla bekledim bu sabır taşı çatlamadan ne olursun gel, dinsin gönlümde gözümde akan kanlı yaşım.
Seni sevdiğimden beri taşlarda bu başım,
Sevdim seveli gözümde akar kanlı yaşım,
Sevmek suçsa as beni sinende zülfün teliyle
Yakma beni ne olursun sensiz gurbet diliyle
Bu mısralardan benden olsun.
HECE YAPISI
7+7: 14 LÜ HECE Sarmal hece
Hasret düştü sözüme, / boğazım düğüm-düğüm, A
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1R
Susmaz gönül feryadım, hüznüm arşa dayandı, B
Aşk-ı meşkin harında, can suyum korda yandı, A
Nar-ı sevdan oldu yâr!, gece düşte gördüğüm. B
1. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Hasret düştü sözüme / boğazım düğümdüğüm 7+7
2. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Susmaz gönül feryadım / hüznüm arşa dayandı 7+7
3. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Aşkı meşkin harında / can suyum korda yandı 7+7
4. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Narı sevdan oldu yâr / gece düşte gördüğüm 7+7
5. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Meftunum mahcemale / güli Ruhsar can özüm 7+7
6. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Vuslat umudum yeşert / kalbi canla ol muştum 7+7
7. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Her dem gönlüne akan / âbı Kevser olmuştum 7+7
8. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Daldım meşk deryasına / yâre bakarken gözüm 7+7
9. Mısra (15'li hece ölçüsü) Bu mısranın hece kalıbı yoktur.
Gönül ecem sevdiğim köşkü Firdevs’te saklım
10. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Meşk dergâhında gönlüm / cananı cana sarsın 7+7
11. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Solum yakar yokluğun / döşte bir can asarsın 7+7
12. Mısra (15'li hece ölçüsü) Bu mısranın hece kalıbı yoktur.
Yâre prangalı gönlüm mecnuna döndü aklım
13. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Sevdan aksın gönlüme / yedi iklim rengiyle 7+7
14. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Aşktır gergefte sinem / ilmekilmek ördüğüm 7+7
15. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Yâre sevgim çözülmez / yüreğimde kördüğüm 7+7
16. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Var ettim küllerimde / gönlü kendi cengiyle 7+7
17. Mısra (14'li hece ölçüsü)
İçtim aşk badesin yâr / sarhoş dumanlı başım 7+7
18. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Mücrim gönlüm perişan / dîl açbîlaç ağladı 7+7
19. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Hüzünbaz özlemlerle / göz de yaşım çağladı 7+7
20. Mısra (14'li hece ölçüsü)
Canda efkâr yok oldu / isyankâr sabır taşım 7+7
Şiirin Vezni Şiir 20 mısradan oluşmaktadır.
Ölçüsü 14'li hece ölçüsüdür.
18 Mısrası '7+7' kalıbı ile yazılmıştır.
Vezni 18 mısra ile 7+7'dir
ARUZ VEZNİ
(1) Hasret düştü sözüme, boğazım düğüm-düğüm,
Heceleme Has ret düş tü sö zü me bo ğa zım dü ğüm dü ğüm
Hece tipi — — — • • • • • • — • — • —
Uyarlama Has ret düş tû sö zü mê bô ğa zım dü ğüm dû ğüm
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvc cvc cvc cV cv cv cV cV cv cvc cv cvc cV cvc
Sanat & Kusur Z Z I I I I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(2) Susmaz gönül feryadım, hüznüm arşa dayandı,
Heceleme Sus maz gö nül fer ya dım hüz nüm ar şa da yan dı
Hece tipi — — • — — • — — — — • • — •
Uyarlama Sus maz gö nül fer ya dım hüz nü mar şa dâ yan dî
Hece tipi • — • — — • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvc cvc cv cvc cvc cv cvc cvc cv cvc cv cV cvc cV
Sanat & Kusur Z U I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(3) Aşk-ı meşkin harında, can suyum korda yandı,
Heceleme Aş kı meş kin ha rın da can su yum kor da yan dı
Hece tipi — • — — • — • — • — — • — •
Uyarlama Aş kî meş kin ha rın dâ can su yum kor dâ yan dî
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi vc cV cvc cvc cv cvc cV cvc cv cvc cvc cV cvc cV
Sanat & Kusur Z I Z Z I Z I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(4) Nar-ı sevdan oldu yâr!, gece düşte gördüğüm.
Heceleme Na rı sev dan ol du yâr ge ce düş te gör dü ğüm
Hece tipi • • — — — • — • • — • — • —
Uyarlama Na rî sev dan ol du yâr gê ce düş te gör dû ğüm
Hece tipi • — • — — • — — • — • — — —
Hece Yapisi cv cV cvc cvc vc cv cVc cV cv cvc cv cvc cV cvc
Sanat & Kusur I Z I I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(5) Meftunum mahcemale, gül-i Ruhsar can özüm,
Heceleme Mef tu num mah ce ma le gü li Ruh sar can ö züm
Hece tipi — • — — • • • • • — — — • —
Uyarlama Mef tû num mah ce ma lê gû li Ruh sar can ô züm
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvc cV cvc cvc cv cv cV cV cv cvc cvc cvc V cvc
Sanat & Kusur Z I Z I I Z I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(6) Vuslat umudum yeşert, kalbi canla ol muştum,
Heceleme Vus lat u mu dum ye şert kal bi can la ol muş tum
Hece tipi — — • • — • — — • — • — — —
Uyarlama Vus lat u mû dum ye şert kal bi can la ol muş tum
Hece tipi • — • — — • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvc cvc v cV cvc cv cvcc cvc cv cvc cv vc cvc cvc
Sanat & Kusur Z I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(7) Her dem gönlüne akan, âb-ı Kevser olmuştum,
Heceleme Her dem gön lü ne a kan â bı Kev ser ol muş tum
Hece tipi — — — • • • — — • — — — — —
Uyarlama Her dem gön lû ne a kan â bı Kev se rol muş tum
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvc cvc cvc cV cv v cvc V cv cvc cv cvc cvc cvc
Sanat & Kusur Z Z I U
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(8) Daldım meşk deryasına, yâre bakarken gözüm.
Heceleme Dal dım meşk der ya sı na yâ re ba kar ken gö züm
Hece tipi — — — — • • • — • • — — • —
Uyarlama Dal dım meşk der ya sı nâ yâ re bâ kar ken gô züm
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvc cvc cvcc cvc cv cv cV cV cv cV cvc cvc cV cvc
Sanat & Kusur Z Z I I Z I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(9) Gönül ecem, sevdiğim, köşk-ü Firdevs’te saklım,
Heceleme Gö nül e cem sev di ğim köş kü Fir devs ’ te sak lım
Hece tipi • — • — — • — — • — — — • — —
Uyarlama Gö nül e cem sev di ğim köş kü Fir devs ’ te sak lım
Hece tipi • — • — — • — — • — • — • • —
Hece Yapisi cv cvc v cvc cvc cv cvc cvc cv cvc cvcc c cv cvc cvc
Sanat & Kusur Z Z
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
(10) Meşk dergâhında gönlüm, canan-ı cana sarsın,
Heceleme Meşk der gâ hın da gön lüm ca na nı ca na sar sın
Hece tipi — — — — • — — • • • • • — —
Uyarlama Meşk der ga hın da gön lüm câ na nî ca nâ sar sın
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvcc cvc cv cvc cv cvc cvc cV cv cV cv cV cvc cvc
Sanat & Kusur Z Z Z I I I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(11) Solum yakar yokluğun, döşte bir can asarsın,
Heceleme So lum ya kar yok lu ğun döş te bir can a sar sın
Hece tipi • — • — — • — — • — — • — —
Uyarlama So lum ya kar yok lu ğun döş te bir ca nâ sar sın
Hece tipi • — • — — • — — • — • — — —
Hece Yapisi cv cvc cv cvc cvc cv cvc cvc cv cvc cv cV cvc cvc
Sanat & Kusur U I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(12) Yâre prangalı gönlüm, mecnuna döndü aklım.
Heceleme Yâ re p ran ga lı gön lüm mec nu na dön dü ak lım
Hece tipi — • — — • • — — — • • — • — —
Uyarlama Ya rê p ran ga lı gön lüm mec nû na dön dü ak lım
Hece tipi • — • — • • — — • — • — • • —
Hece Yapisi cv cV c cvc cv cv cvc cvc cvc cV cv cvc cv vc cvc
Sanat & Kusur Z I Z Z I Z
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
(13) Sevdan aksın gönlüme, yedi iklim rengiyle,
Heceleme Sev dan ak sın gön lü me ye di ik lim ren giy le
Hece tipi — — — — — • • • • — — — — •
Uyarlama Sev dan ak sın gön lü mê yê di ik lim ren giy lê
Hece tipi • — • — — • — — • — • — — —
Hece Yapisi cvc cvc vc cvc cvc cv cV cV cv vc cvc cvc cvc cV
Sanat & Kusur Z Z I I Z
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(14) Aşktır gergefte sinem, ilmek-ilmek ördüğüm,
Heceleme Aşk tır ger gef te si nem il me kil mek ör dü ğüm
Hece tipi — — — — • • — — • — — — • —
Uyarlama Aşk tır ger gef te si nem il me kil me kör dû ğüm
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi vcc cvc cvc cvc cv cv cvc vc cv cvc cv cvc cV cvc
Sanat & Kusur Z Z U I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(15) Yâre sevgim çözülmez, yüreğimde kördüğüm,
Heceleme Yâ re sev gim çö zül mez yü re ğim de kör dü ğüm
Hece tipi — • — — • — — • • — • — • —
Uyarlama Ya rê sev gim çö zül mez yû re ğim de kör dû ğüm
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi cv cV cvc cvc cv cvc cvc cV cv cvc cv cvc cV cvc
Sanat & Kusur Z I Z Z I I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(16) Var ettim küllerimde, gönlü kendi cengiyle.
Heceleme Var et tim kül le rim de gön lü ken di cen giy le
Hece tipi — — — — • — • — • — • — — •
Uyarlama Va ret tim kül le rim dê gön lü ken di cen giy lê
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi cv cvc cvc cvc cv cvc cV cvc cv cvc cv cvc cvc cV
Sanat & Kusur U Z Z I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(17) İçtim aşk badesin yâr!, sarhoş dumanlı başım,
Heceleme İç tim aşk ba de sin yâr sar hoş du man lı ba şım
Hece tipi — — — • • — — — — • — • • —
Uyarlama İç tim aşk bâ de sin yâr sar hoş dû man lî bâ şım
Hece tipi • — • — • • — — • — • — — —
Hece Yapisi vc cvc vcc cV cv cvc cVc cvc cvc cV cvc cV cV cvc
Sanat & Kusur Z Z I Z Z I Z I I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(18) Mücrim gönlüm perişan, dîl aç-bîlaç ağladı,
Heceleme Müc rim gön lüm pe ri şan dîl aç bî laç ağ la dı
Hece tipi — — — — • • — — — — — — • •
Uyarlama Müc rim gön lüm pe ri şan dîl (i) aç bi laç ağ la dî
Hece tipi • — • — • • — — • — • — • • —
Hece Yapisi cvc cvc cvc cvc cv cv cvc cVc v vc cv cvc vc cv cV
Sanat & Kusur Z Z M Z Z
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
(19) Hüzünbaz özlemlerle, göz de yaşım çağladı,
Heceleme Hü zün baz öz lem ler le göz de ya şım çağ la dı
Hece tipi • — — — — — • — • • — — • •
Uyarlama Hü zün ba zöz lem ler lê göz de yâ şım çağ lâ dî
Hece tipi • — • — — • — — • — • — — —
Hece Yapisi cv cvc cv cvc cvc cvc cV cvc cv cV cvc cvc cV cV
Sanat & Kusur U Z I I Z I
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fa'lün
(20) Canda efkâr yok oldu, isyankâr sabır taşım.
Heceleme Can da ef kâr yok ol du is yan kâr sa bır ta şım
Hece tipi — • — — — — • — — — • — • —
Uyarlama Can dâ ef kâr yok ol dû is yan kâr (i) sâ bır ta şım
Hece tipi • — • — — • — — • — • — • • —
Hece Yapisi cvc cV vc cVc cvc vc cV vc cvc cVc v cV cvc cv cvc
Sanat & Kusur Z I Z Z I Z M I Z
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Vezin Mefâ'ilün / fâ'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
Siirin Vezni Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
***
Uyarlama Can dâ ef kâr yok ol dû is yan kâr (i) sâ bır ta şım
Uyarlama ile Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
ŞİİR TÜRÜ
Heceli Sarmal heceli aşk ve hasret şiiridir.
TAM UYAK
İki ses benzerliğine dayanan uyak türüdür. Uzun ünlü iki ses değerinde kabul edildiği için uzun ünlü benzerliği de tam uyaktır.
Özüm- Gözüm Saklım- Aklım Başım- Taşım
ZENGİN UYAK: En az üç ses benzerliğine dayanan uyaktır.
Ördüğüm-Kördüğüm Ağladı-Çağladı
TUNÇ UYAK: Dize sonlarında birbiriyle uyaklı iki sözcükten birinin diğerinin içinde yer almasıyla oluşan uyaktır.
Ördüğüm- K ördüğüm - ol muştum (muştum-müjde, müjdem anlamındadır) olmuştum(burada olmak tan söz ediliyor).
Kardeşime bu aşk ve hasret dolu şiiri için teşekkürler ederim aşk diyarında şiiri ile gönlü ile heceleriyle dolaştık, şiir adına alacağımızı aldık, sağ olsun var olsun, selamlarımla.
Mehmet Aluç
