Vak’a kahramanlarýndan birisini tanýmayan yok gibidir  günümüzde . Þiirlerinin  çoðunda  aþýk olduðu Ýstanbulu konu alan ve bazý þiirleri bestelenen  þair Yahya Kemal  Beyatlý, diðeri ise þair Nazým Hikmet’in annesi Celile Haným.

            1880 tarihinde Selanikte dünyaya gelen Celile hanýmýn  babasý, Polonya ihtilâlinde  Osmanlý devletine sýðýnarak orduya katýlan Mustafa Celâlettin ( Borcenski) Paþanýn oðlu Enver Paþa, annesi Alman asýllý Mehmet Ali (Karl Detroit)) Paþa’nýn  kýzý Leylâ hanýmdýr, güzelliðiyle dillere destan olduðu kadar Fransýzcayý ana dili gibi konuþan, piyano çalan,  natürmort tablolar yaptýðý halde ünlü bir portre ressamý ve sosyetenin göz bebeði olan  Celile haným 1900 yýlýnda Þair Nazým Paþanýn oðlu Hikmet Bey  ile evlenir, bu evlilikten 1901 de Nazým, 1905 de Ýbrahim Ali, 1907 de de Samiye dünyaya gelir. Bunlardan  Nazým Hikmet Heybeliada Bahriye mektebinde okumaktadýr.

            1884 yýlýnda Üsküp’te dünyaya gelen asýl adý Ahmet Agâh olan Yahya Kemal Beyin babasý Ýbrahim Naci bey, annesi Nakiye hanýmdýr. 1902 de geldiði Ýstanbul’da ordudan ihraç edilmiþ, muhalif görüþlü  Serezli Þekip Bey’in etkisiyle Ýkinci Abdülhamit’e düþman kesilerek 1903 yýlýnda Parise kaçar. Selanik limanýnda gizli polislere – Efendi, ben Avrupaya kaçýyorum, orada Sultan Abdülhamit aleyhine yazý yazacaðým. Bu gemiden inmem, indirmek elinizdeyse indirin diyerek yoluna devam eder. Babasýndan ve ýttýhad-ý terakki fýrkasýndan yardým gördüðü halde bir diploma sahibi olamadan yurda döner. Avrupadaki hayatýný ve dönüþünü :

"Her zevki bir haram olan efsunlu cennetin,
Koynunda vardý, lezzeti bin türlü nimetin.
Bir gün veda edip o diyarýn hayatýna
Döndüm bütün bütün vatanýn kâinatýna” kýt’asýyla özetler. Yurda dönünce Diplomatlýk ve milletvekilliði görevleri yapan þair Darüþþafaka ve Heybeliada Bahriye Mektebinde Türkçe ve tarih okutmuþtur, Nazým ve Necip Fazýl da Bahriye mektebinde talebedir.

             1916 yýlýnda, kaderin bir cilvesi olsa gerek, Bektaþilikle hiç ilgileri olmayan iki kiþi Çamlýca Bektaþi dergâhýnda karþýlaþýrlar, Bunlardan birisi Yakup Kadri Beyin davetiyle gelen Yahya Kemal bey, diðeriyse bir dostuyla gelen ve kýskançlýk krizleri geçirerek eþi Hikmet Bey’den ayrýlmaya karar veren Celile hanýmdýr. Gözlerde kývýlcýmlanan aþk Yahya Kemal’e Telaki þiirini ilham eder.

Yollarda kalan gözlerimin nurunu yordun,
Kimdir o, nasýldýr diye rüzgarlara sordum,
Hülyamý tutan bir büyü var onda diyordum
Gördüm diþi bir parsýn elâ gözleri vardý.

Sen miydin o afet ki dedim, bezm-i ezelde
Bir kanlý gül aðzýnda ve mey kasesi elde,
Bir sofrada içtik, ikimiz ayný emelde,
Karþýmda uyanmýþ gibi bir baktý sarardý.

            Bu kývýlcým, Yahya Kemalin, Bahriye mektebinden talebesi olan Nazým’a, hafta sonlarýnda  Niþantaþý’ndaki evde, özel olarak verdiði Türkçe ve þiir derslerinden arta kalan zamanlarda  Celile hanýmla yaptýðý  edebi müsahabelerle alevlenir, dumanlarý Nazýmýn okuluna ulaþýr, bu arada Yahya Kemal’in intihar teþebüsü þûyu bulur, birkaç gün ara verdikten sonra girdiði  ilk derste  Yahya Kemal’e Necip Fazýl: - Hocam, kibrit suyu içerek intihara kalkýþtýðýnýzý duyduk,  sýnýfýn bu konuda duyduðu derin üzüntüyü size söylemek isterim, der. Necip Fazýl cezalansa da bu durum Yahya Kemali rencide eder. Bu arada evlenme hazýrlýklarýný sürdüren Celile Hanýmýn Yahya Kemal’e  “ – Sana, arzu ettiðim gibi ne zaman yuva yapacaðým, canýmýn içi,  pek göreceðim geldi. Karýcýðýn Celile “tarzýnda mektuplar yazdýðýný bilmese de dedikodulardan kuþkulanan Nazým, Yahya Kemal’in pardesüsünün cebine “Hocam olarak girdiðiniz bu eve babam olarak giremezsiniz” ibareli bir mektup býrakýr.

          Aþký yýpratan bu kabil olaylarýn yaný sýra Yahya Kemalin iç dünyasýndaki fýrtýnalar da hatýrý sayýlýr boyutlara ulaþmaktadýr.

          Hassas ve bir o kadar da kýskanç bir ruha sahip olan Yahya Kemal, Celile Hanýmýn akrabasý olan Berlin Büyük Elçisi, çapkýn mizaçlý Hakký Paþanýn Ýstanbula  gelerek bir eðlence tertiplediðini ve sosyetenin tüm güzellerini davet ettiðini duyar, zaten endiþesini  “Kirpikleri süzgün o ihanet dolu gözler

                 Rikkatle bakarken bile bir fýrsatý özler” beytiyle ifade eden þair,  bu davete katýlmamasý için Celile hanýma baský yaparak  ondan katýlmayacaðýna dair söz alýr ama ama yine de þüpheden kurtulamaz. Kaldýðý Ada Otelinde iki kiþinin bu eðlenceden bahsettiðini iþitince kýskançlýk  duygularý  galeyana gelir ve katýlýp katýlmadýðýný anlamak ister ama son vapur gitmiþtir, hava þartlarý dolayýsýyla sandal da bulamaz,büyük bir bedel karþýlýðýnda ikna edebildiði sandalla yola çýkarlar, hava iyice bozmuþtur,ölümle burun buruna gelirler, sandalcý küfretmeðe baþlar, büyük zorluklarla Maltepe’ye  çýkarlar, vakit geç olduðu için araba bulamaz, kan ter içinde koþarak Bostancý’ya ulaþýr, burada da araba bulamayýnca hastam var, araba bulun diyerek karakola baþvurur, yine büyük paralar ödeyerek Niþantaþ’ýna vasýl olur. Tanýþtýðý apartman kapýcýsýnýn delaletiyle Celile hanýmýn evde olduðunu öðrenerek rahatlar,  fakat  bitkindir, civardaki arabacý meyhanesinde sabaha kadar içer, sabahleyin karþýlaþtýklarýnda þairin acýklý hali Celile hanýmý  duygulandýrýr. Yaþadýðý bohem hayatý sebebiyle sosyete dilberine ayak uyduramayacaðý endiþesi mi, yoksa kýskançlýk duygularý mý  ? etkiler, Celile hanýmýn muhakkak gözü ile baktýðý evlilik gerçekleþmek üzere iken Yahya Kemal’in bir mektubu ile noktalanýr.

           Durumdan haklý olarak rahatsýz olan Celile Haným 19 Aðustos 1930 da Fransa’ya giderek resim çalýþmalarýný sürdürür.

           Kendisinden kaynaklandýðý halde durumdan en çok müteessir olan yine Yahya Kemal olmuþtur. Zira, o zamanki halet-i  ruhiyesini bir dostuna :

           “Büyük þair, büyük edip olmaktan  daha önemli üç þey var.

           Birincisi, evlenip yuva kurmak,

           Ýkincisi bir ev sahibi olmak,

           Üçüncüsü, bir tarafta kimseye muhtaç olmayacak kadar parasý bulunmak.

           Ben. Bunlarýn birisini de yapamadým”  sözleriyle ifade etmiþtir.

           Vefatýnda evraký arasýnda çýkan bir zarf ve yazý da kaybettiði aþkýn etkilerini açýklamaktadýr:

           “ Bu zarfýn içindeki hatýra 19 Aðustos 1930da  Sirkeci garýnda gece saat 10.00 da veda ettiðim aziz bir kadýnýn göðsündeki çiçektendir.Koparýp verdiði bu iki yapraðý daima muhafaza edeceðim artýk “

           Celile hanýmdan sonra evlenmeyi düþünmez ve ikici aþkýna daha sýký sarýlýr.

           Kendisini çok seven bir kýz öðrencisiyle Küçüksu’da bir davete katýlan þair, herkesin sevgilileri için kadeh kaldýrdýklarý ortamda,  sýra kendisine gelince,  oradakilerin sevgili öðrencisi  þerefine kadeh kaldýracaðýný düþündükleri sýrada :

           “- Aziz Ýstanbul’umun Sarayburnu’ndan.batan akþam güneþinin þerefine kaldýrýyorum” diyerek Ýstanbul aþkýný dile getirir.

          “ Sana dün bir tepeden baktým aziz Ýstanbul!
             Görmedim gezmediðim, sevmediðim hiçbir yer.
             Ömrüm oldukça gönül tahtýna keyfince kurul!
              Sade bir semtini sevmek bile bir ömre deðer.”      Dizelerini de içine alan Aziz Ýstanbul þiiri,  edebiyatýmýza o günün hediyesidir.

                  2.Kasým 1958 tarihinde Cerrahpaþa hastanesinde hayata gözlerini yuman þairin saðlýðýnda hiçbir eseri basýlmamýþtýr. Ölümünden sonra , Kendi Gök Kubbemiz, Eski þiirin Rüzgârýyla, Rubailer, Aziz Ýstanbul, Eðil Daðlar, Bitmemiþ þiirler vs. eserleri basýlmýþtýr.

                  Sevgilisinden  ayrýldýktan sonra evlenmediði için  bazýlarýnýn kurd’a bazýlarýnýn da arýya benzettiði þairin kabrinin cennet olmasýný temenni ederim.