TÜKENMEYE NASIL BAÞLIYORUZ?

Müziðin her türlüsüne oldukça fazla ilgim vardýr. Zira müzik, kaliteli yaþama kalite katan en önemli unsurlardan birisidir. Bir gün kabak kemane yapan iki ustamýzýn atölyesinde dört-beþ arkadaþ bir araya geldik. Kemane yapan arkadaþlardan birisi 41 yýl sonra karþýlaþtýðým ortaokul arkadaþým Tevfik Gülten idi. Diðer üç arkadaþý ilk defa görüyordum. Ýki tanesi ayný atölyede kemane ustalýðý yaparken, diðer arkadaþýn da benim gibi misafir olduðunu anladým.

Atölyede bulunan mevcut müzik aletlerinden herkes birisini alýp çalýyordu. Misafir arkadaþýn eline aldýðý her müzik aletini büyük bir ustalýkla çaldýðýný gördüm. Kýsa sap baðlama, kabak kemane, cümbüþ, tambur gibi enstrümanlarý oldukça güzel çalýyordu. Sesinin olup olmadýðýný sordum. Sesinin güzel olduðunu ve türkü de söylediðini belirtti.

Peki, sen bu güzel sanatlarýný nerede icra ediyorsun dedim. Verdiði cevap çok manidardý. Kardeþ hepsini çok iyi icra ediyordum ama, þimdi her þeyi bir tarafa býraktým. Derdim büyük dedi.

Ýyice heyecaným ve merakým artmýþtý. “Hayýrdýr arkadaþ dedim.” “Eþimin vefatýndan sonra her þeyden elimi ayaðýmý çektim” dedi.

Kaliteli yaþam ilkeleri bazýnda ele aldýðým zaman, hayat uzun bir mücadele süreci idi. Zaman zaman karþýmýza çeþitli engellerin ve üzüntülerin çýkmasý gayet doðaldýr. Karþýmýza çýkan engeller, eðer kendi ihmalimizden, ertelemelerimizden veya tembelliklerimizden meydana geliyorsa, çok daha kötü. Fakat, takdir-i ilahi olarak beklenmedik bir anda meydana gelen ölümlere karþý tavrýmýz ne olmalýdýr?

Ýçe kapanmak, hayata küsmek, kadere kahretmek, iþten güçten elimizi çekmek, yemeden içmeden kesilmek, negatif bir beden diline bürünmek, çevremize sürekli aðýtlar yakmak, suçlu aramak veya kendimizi suçlamak gibi kaliteli yaþam hýrsýzlarýný hayatýmýza sokmak, iþin en tehlikeli yanýdýr.

Bizi öldürmeyen her türlü zorluklarýn bizi daha güçlü kýlacaðýný unutmamamýz gerekmektedir. Hayatýmýza giren problemler, ne çeþit olursa olsun tarafýmýzdan çözülmeyi bekler ve tecrübelerimizin artmasý sebebi olmalýdýr.

Karþýlaþtýðýmýz ölüm, kaza, vb. gibi olumsuzluklar olmasa iyidir ama, olduktan sonra yapýlmasý gereken, çözüm odaklý düþünmek ve sabretmektir.

En küçük dahi olsa, olumsuz düþünce veya eylemler, hele hele önceden kazandýðýmýz profesyonellikler ve melekeleri birdenbire küflenmeye terk etmek, adeta freni patlayan bir otomobil gibi, olumsuzluklara yelken açmak demektir.

Hiçbir sebep, ama hiçbir sebep, kaliteli yaþam yolculuðumuzda bizleri geriletmeyi bir tarafa býrakalým, duraklamaya bile sebebiyet verdirmemelidir. Tükenme birden bire olmaz. Baþýmýza gelen olumsuzluklar, asla bizleri tüketmeye baþlamamalýdýr. Onlar bizler için çözülmesi gereken problemler ve deneyim fýrsatlarýdýr.

Ýnsanoðlunun kendisine verilen imkanlarý gerektiði gibi kullandýðý takdirde üstesinden gelemeyeceði hiçbir problem yoktur. Yeter ki, ümitsizliðe düþmesin, yaþam sevincini kaybetmesin, yeise kapýlmasýn, üzüntünün güzgarýnda savrulmasýn…

Eþi vefat eden birisinin, eþini ne kadar çok severse sevsin, hayata küsmesi ve bütün hünerlerini paslanmaya terk etmesi, öncelikle kendisine daha sonra da yakýnlarý ve çevresine vereceði en büyük zararýn baþlangýcýdýr. Bazý eþler, ölen eþinin arkasýndan tutacaðý yasa asla sýnýr çizemezler ve en kýsa zamanda arkasýndan gitmek arzusundadýrlar. Bu yaklaþým ve düþünce asla doðru deðildir.

Ölen sahibine gitmiþtir. Sahibi onu yanýna almýþtýr. Sabretmek ve sükûneti tesis etmek oldukça önemlidir. Tükenmeye baþlayanlar en kýsa zamanda iþlerini, saðlýklarýný, mesleklerini, itibarlarýný ve çevrelerini kaybedecektir. Zira, sürekli sýzlanan, þikayet eden, ümitsiz, karamsar, aðlayan, çevresinden bir þeyler bekleyen bir insanýn çevresi hýzla kaybolacaktýr. Üzüntünün makul süresi içerinde, etkin ve dinamik bir þekilde yönetilmeye baþlanmamasý, beklenenin de üzerinde problemlerin doðmasýna sebebiyet verecektir.

Saðlam çeliðin en önemli özelliðinin çok çekiç yemesi gibi, hayatta çok çile görmek, problemlerle karþýlaþmak, insanýn baþarýlarý ile doðru orantýlý olmalýdýr. Kiþi sorun çözmeyi öðrenir, sorun çözenler de tecrübe sahibi olarak hayatta daha fazla baþarýya imza atarlar. Baþarmanýn verdiði zevki ise, baþka hiçbir þey verememektedir.

Hiçbir sýkýntý ile karþýlaþmayan, her türlü güçlükleri çevresine yükleyen, maddi imkanlarýnýn bolluðu nedeniyle çözümü para ile hallettiðini zannedenler; günün birinde baþkalarýna havale edilemeyecek sorunlarla karþýlaþtýklarý zaman, çok büyük sýkýntýlara düþerler. Çünkü, zamanýnda o konuda deneyim ve dayanýklýlýk kazanmamýþlardýr.

Her türlü imkana sahip olsak dahi, zorluklarla mücadele etme, sorun çözme, dayanýklýlýðýmýzý artýrma, enerji ve sinerji üretme yeteneðimizi sürekli geliþtirme konularýnda uzmanlýðýmýzý artýrmamýz gerekmektedir.

Ýnsanoðlunun baþýna ne zaman neyin geleceðini tahmin edebilmek oldukça zordur. Yurt dýþýna balayýna giden çok mutlu bir çift, hiç beklemediði bir anda otellerindeki bir hýrsýzlýktan dolayý iftiraya uðrayýp, yabancý bir memlekette hapsi boylayabilirler. Ýþte buna “devenin üzerinde insaný bönün sokmasý” denir. (Bö: zehirli bir tür örümcek)

Böyle bir durumda, saçý baþý yolarak, o ülkenin adalet sistemine kahrederek, aksi veya kör þeytana kabahat yükleyerek, çiftlerden birinin “sana buraya gelmeyelim demiþtim” deyip suç yükleyerek, tükenmeyi baþlatmalarýnýn hiçbir þekilde çözüme faydasý olmadýðý gibi, mevcut sorunlarýn dibine benzin dökeceði aþikardýr.

Tabi, asýl olan muhtemel problemleri önceden görerek gerekli önlem ve tedbirleri almaktýr. Obezite için zamanýnda gerekli tedbirleri almayanlar, atýn ölümü arpadan olsun diyenler (halbuki ne insan attýr ne de yediðimiz arpadýr), günün birinde obezite çözülmesi zor bir sorun haline geldiði zaman, kadere veya çevreye suç yüklemelerinin çözüme hiçbir faydasý yoktur.

Eþi iye sürekli tartýþan, kavgalý bir hayat süren, sürekli sinir ve stres üreten bir eþ, hayat arkadaþý günün birinde üzüntüden kanser olduðu zaman, eþi için aðlamasý ve üzülmesi timsah gözyaþlarýndan baþka bir þey olmayacaktýr.

Kaliteli yaþamak için alýnmasý gereken tedbirlerin zamanýnda akýllýca alýnmasý, kalitenin bozulduktan sonra tamir edilme maliyetinden çok daha düþüktür. Sevdiðimiz hayatý kaliteli bir þekilde yaþamanýn yüksek kaliteli bir bedeli vardýr. Zamanýnda emek vermek, sabretmek, çalýþmak, gayret göstermek, paylaþmak, destek vermek ve sinerji üretmek gerekmektedir.

Her türlü önlem ve tedbiri almamýza raðmen, yine de sorunlarla karþýlaþmamýz doðaldýr. Çünkü çevrede ve hayatta her þey bizim kontrolümüz altýnda deðildir. Gücümüzün yetmediði faktörler çoðunluktadýr. Ayrýca deðiþtirme imkanýmýz olmayan unsurlar da vardýr. Ýþte bunlardan sonra karþýlaþacaðýmýz sorunlarý dahi,  hacý yolu gözler gibi beklememiz gerekir.

Hayatta bir takým problemlerle her an karþýlaþabileceðimizin bilincinde olmalý ve her türlü tecrübe ve donanýmýmýzla onlarý çözmeye hazýr beklemeliyiz. Beklenmeyen durumlar karþýsýnda amvele olmamalý, kadere kahretmemeli, isyan ederek yaratýcýmýzý incitmemeli, panik ve kaos üretmemeli, mevcut enerjimizi dahi boþa kaybetmemeliyiz.

Zira, karþýmýza çýkan bir problemdir ve onun çözümü bizden beklenmektedir. Çözüm için ilave ve daha fazla enerji ve güce ihtiyacýmýz varken, hemen tükenmeye baþlamak kaliteli bir insanýn iþi olmamalýdýr.

Hayatý güzel yaþamanýn bir deðil, birçok bedeli vardýr. Kaliteye apse yaptýrtmamak için, kýsa, orta ve uzun vadede önemli iþlerimizin planlamasýný iyi yaparak, uygulamasýný da gerektiði gibi yerine getirmemiz gerekir. Ýhmalkarlýktan, tembellikten, inattan, suçlamaktan, üzülmekten, dikkatsizlikten tedbirsizlikten vb. kaynaklanan problemleri kendi ellerimizle besledik büyüttük demektir. Eðer böyle yaparsak, bizim dýþýmýzdan ve ilahi kaderden kaynaklanan sorunlarý çözmek için asla zamanýmýz ve gücümüz kalmayacaktýr. Ýþte o zaman da tükenmenin girdabýna girdik demektir.

Selam, sevgi ve dualarýmla… Allah’a emanet olunuz…

12 Mart 2014. Çarþamba: Saat: 06:30. Antalya

Yrd. Doç.Dr. Süleyman COÞKUNER