SOSYAL MEDYANIN KALÝTELÝ YAÞAMIMIZ ÜZERÝNDEKÝ ETKÝSÝ

1989 yýlýnda doktora tezimi yazarken, okuyup öðrendiðim bir gerçek hala aklýmdadýr. “Teknolojik geliþmeler öyle hýzlý bir þekilde olur ki, tozu dumana katarak gelir. Homurtusu çok uzaklardan duyulur. Uyum saðlayabilenler, baþarýlý olurlar, uyum saðlayamayanlar ise, tozun dumanýn içinde kaybolur giderler.”

Teknoloji üreticilerinin iþi gücü ar-ge çalýþmalarý yapmaktýr. Ýnnovatörler artýk tasarlayacaklarý yenilikleri insanlara anket yaparak sormuyorlar. Kendilerini de tüketici yerine koyarak, kimsenin aklýna fikrine gelmeyecek özelliklerde teknolojik icatlara imza atýyorlar. Ürettiklerini hayatýmýza öyle bir sokuyorlar ki, uyum saðlayamayan veya kulaklarýný týkayanlar bir müddet sonra, topluma yabancýlaþmaya veya hayatlarýnda gerekli olan bazý iþlemleri yapamamaya baþlýyorlar.

Günümüzde herkesin kullanmaya mecbur býrakýldýðý, sosyal medya unsurlarýndan en önemli ikisi, facebook ve akýllý telefonlardýr. Bunlarý kullanmamakta hala direnen var mý bilmiyorum ama, okul iþlemlerinin, banka iþlemlerinin, devlet iþlemlerinin bir çok yere müracat verilerinin yerine getirilmesinde sosyal medyayý kullanma zorunluluðumuz vardýr.

Zaten söz konusu teknolojik geliþmelere imza atanlarýn amaçlarýnýn baþýnda, ürettikleri ürünlerin mümkün olduðu kadar çok insan tarafýndan kullanýlmasý ve sonucunda da, yüksek düzeyde paralar kazanýlmasý gelmektedir.

Günümüzde cep telefonu kullanmayan kalmadý. Genç nesil ise, planlý proðramlý olarak belirli bir zaman diliminde “pazarýn kaymaðýný alarak” yeni ürünleri piyasaya süren teknoloji üreticilerine dört-beþ ayda, hadi diyelim bir yýlda yenileyerek, yeni teknolojilere ayak uydurmaya gayret etmektedir.

Gerek gösteriþ, gerek rekabet, gerek daha üstün iþlemler yapabilme, gerek en önde olabilme, gerek egosunu tatmin etme gibi saiklerle, eldeki  akýllý cihazlar sürekli yenilenmektedir. Ýnternet hizmetine ulaþýmýn kolaylaþmasý, ucuzlamasý ve bazý iþlemlerin yürütülmesinde vazgeçilmez olmasý, söz konusu amacý hýzlý bir þekilde kamçýlamýþtýr.

Sosyal medyanýn sayýsýz faydasý vardýr. Dost ve arkadaþlarla hýzlý ve etkin iletiþim kurma, ölüm-doðum gibi haberlerin hýzla duyurulmasý, yetenekli insanlarýn hünerlerini kýsa süreda bir çok kimseyle paylaþabilmesi, her türlü reklamýn kolayca yapýlabilmesi, merak edilen kiþi ve konulara hýzlýca ulaþýlabilmesi vb. gibi konularda yabana atýlamaz faydalarý vardýr.

Ancak, kötü amaçlarla kullanýlmasý, teþhircilik, röntgencilik, terbiyesizlik, aðýr þaka, dalga geçme, hayatýn gerçeklerini “ti”ye alma, suistimal, hesaplarý ele geçirme, sarkýntýlýk, tehdit etme, rencide etme, gizli kalmasý gerekenleri ifþa etme, þantaj sebebi olarak kullanma, gerçeði saptýrarak veya abartarak ifþa etme vb. gibi yýkýcý ve zarar verici etkilerini de unutmamamýz gerekiyor.

Ayrýca, zaman hýrsýzlýðý yapmasý, duraðan bir hayata geçirerek ataletin pençesine atmasý, geyik muhabbeti yapýlarak kýymetli zamanýn öldürülmesi, gereksiz tartýþmalara dahil olarak, kavgalara ve kinneþmelere sebep olmasý, istemediðimiz görüntüleri izleme zorunda kalmamýz, bizi hiç ilgilendirmeyen özel yaþantýlarla ilgili yazý ve görüntülere zaman harcamak durumunda kalmamýz vb. gibi bir çok negatif etkileri de bulunmaktadýr.

Toplumsal ve sosyal hayatta çok iyi bilmemiz bir gerçek vardýr: “Getirisi yüksek olan þeyin, götürüsü de yüksektir.” “Getirisi düþük olan þeyin, götürüsü de düþüktür.” Bu konu risk alma hususunda da geçerlidir. Yüksek risk alan birisi kazanýrsa yüksek kazanýr, kaybederse de yüksek kaybeder. En önemli örneði de menkul kýymetler borsadýr. Yüksek parayla girerseniz, kazancýnýz da kaybýnýz da o oranda yüksek olur.

Aðýr sonuçlar doðuracak zararlarýna raðmen, faydalarýndan yararlanmak ve gündemden düþmemek adýna, sosyal medyayý kullanmamýz gerektiðine itiraz edileceðini zannetmiyorum.

Nasýl ki, televizyonlar ilk çýktýðý zaman,  negatif yönlerinden dolayý kullanmamakta direnenlerin hepsi sonuçta pes etmiþlerdir. Eðer, hala sosyal medyaya direnenler var mý bilmiyorum ama, onlar da günün birinde mutlaka pes edeceklerdir.

Peki, ne yapmalýyýz?

-         Sosyal medya ve akýllý telefonlarý mutlaka rasyonel, etkin, verimli ve rantabl bir þekilde kullanmalýyýz.

-         Yüksek kaliteli amaç ve hedeflerimize ulaþabilmek için, onlarý araç olarak kullanmalýyýz. (Ýþ müracaatý, yazdýklarýmýzý kitlelere ulaþtýrmak, duyuru ve ilanlarýmýzý yaymak, eski dost ve arkadaþlarýmýza ulaþmak, ürün ve hizmetlerimizi pazarlamak, hünerlerimizi paylaþmak, acil ilanlarýmýzý duyurmak, eðitimimize – iþimize ve iliþkilerimize destek saðlamak vb. için).

-         Sosyal medya kullanýmýný bizim irademiz akýllý ve etkin bir þekilde yönetmeli, onun girdabýnda kaybolup gitmemeliyiz.

-         Sosyal medya kullanýmýnda ölçüyü ve dengeyi kaçýrmamalýyýz.

-         Mutlaka kaliteli yaþamýmýza üstün katkýlar sunacak bir þekilde kullanmalýyýz.

Peki, neleri yapmamalýyýz?

-         Sosyal medyaya günde ayýracaðýmýz zaman,  makül ve hak ettiði bir süreyi asla aþmamalýdýr.

-         Kaliteli yaþamýmýz için önemli olan görev ve sorumluluklarýmýzý geriye iteklettirecek kadar hayatýmýza girmemelidir.

-         Dost ve arkadaþlarýmýzla, sevdiklerimizle, aile yakýnlarýmýzla iletiþimi azaltacak, sevgi sunumu ve paylaþýmýna zarar verecek kadar zaman ayýrmamalýyýz.

-         Bize anormal gelen bazý paylaþýmlar, bazý insanlara normal gelebilir. Ýnatlaþarak ve iddialaþarak kavga ortamýna sürüklenmemeliyiz.

-         Birilerinin þaka niyetiyle paylaþýmý diðerine çok olumsuz bir þekilde etki yapabilir. Bunlara verilecek cevaplarýn yeni kavga ve negatif sonuçlara sebebiyet vermeyecek hassasiyette olmasýna dikkat edilmelidir.

-         Günde 8 saat kaliteli gece uykumuzu, sevdiklerimize ayýracaðýmýz yüksek kaliteli ve anlamlý zamaný, görev ve sorumluluklarýmýzýn gereklerini, spor ve egzersizlerimizi, kiþisel bakým ve hijyenimizi, üretim ve paylaþýmlarýmýzý, yardýmlaþma ve dayanýþma eylemlerimizi, kariyer ve gelecek planlamalarýmýzý, velhasýlý önem arz eyleyen bütün iþlerimizi, sosyal medyanýn insafýna terk etmemeli, janjanýna ise, asla feda etmemeliyiz.

-         Mutfaðýmýzdaki býçaðý gerektiði gibi kullanmadýðýmýz zaman elimizi kesiyor veya kaza ile üzerine düþtüðümüz zaman, ölümcül yaralar açabiliyor diye, kullanmaktan nasýl vazgeçmiyorsak; sosyal medya ve akýllý telefonlarýmýzý da olumsuz yönlerine dikkat ederek, irademizi tümüyle teslim etmeyerek ve hayatýmýza kalite ve anlam katmasýný saðlayarak kullanmaya devam etmeliyiz.

-         Asla ve asla “ayraný yok içmeye..”,  “kuyruðu dik tutma”, “hava atma” ve “egomuzu tatmin etme” gibi olumsuz düþünce ve eylemlerin peþine düþerek; baþkalarýný  küçük görme, aþaðýlama, rencide etme, deðersizleþtirme sýðlýðýna düþmememiz gerekir.

Selam, sevgi ve dualarýmla...   Allah’a (cc) emanet olunuz.

05.Þubat.2015 Saat: 21.00. Antalya

Yrd.Doç.Dr. Süleyman COÞKUNER

Kaliteli Yaþam Uzmaný