“Adalet”
Kelime anlamı; Hak ve
hukuka uygunluk; hak ve hukuku gözetme ve yerine getirme; doğruluk. Adil olma
durumu…
Adalet, sosyal ve akıllı bir varlık olan
insanların, toplu olarak mutlu, huzurlu ve güven içerisinde yaşayabilmeleri
için gerekli olan ilk kurallardan birisidir.
Mahkeme duvarlarında yazılı olan bir söz
vardır,“Adalet Mülkün Temelidir” Burada
“mülk tek başına kullanıldığı zaman ev, dükkân, arsa, arazi gibi taşınmaz mal
anlamına gelse de, bu söz içerisindeki
mülk” Devlet anlamına gelmektedir. “Adalet
Devletin Temelidir”
Eğer bir devlette adalet kuralları tam
işlemiyorsa, o devlette yaşayan insanlarda huzur, güven, mutluluk aramak da
mümkün değildir.
O toplumda yaşayan
bireyler haksızlığa uğradıkları zaman, hakkının verileceği, haksızlık yapıp suç
işlediği zaman da suçun karşılığı olan cezaya çarptırılacağını bilecek ki, o
insanlarda huzur güven ve mutlu bir yaşamak için inanç olsun.
Allah(cc) Kutsal kitabında;
__(Nisa Suresi, 135. Ayet) Ey iman edenler, kendiniz, anne-babanız ve yakınlarınız
aleyhine bile olsa, Allah için şahidler olarak adaleti ayakta
tutun. (Onlar) ister zengin olsun, ister fakir olsun; çünkü Allah onlara
daha yakındır. Öyleyse adaletten dönüp heva (tutkuları)nıza
uymayın. Eğer dilinizi eğip büker (sözü geveler) ya da yüz çevirirseniz,
Şüphesiz Allah, yaptıklarınızdan haberi olandır.
__"(Hadid Suresi, 25)"Andolsun, Biz elçilerimizi apaçık belgelerle
gönderdik ve insanlar adaleti ayakta tutsunlar diye, onlarla birlikte
kitabı ve mizanı indirdik. Buyurmaktadır.
Yine Adalet hakkında söylenen birçok söz vardır;
__“Bırakın adalet yerini bulsun, isterse kıyamet
kopsun.” Freud
__“Haksızlık yapıp tüm insanlarla birlikte
olmaktansa, adaletli davranıp tek başına kalmak daha iyidir.” Gandhi
__“Adalet ancak hakikatten, saadet ancak adaletten
doğabilir.” Anatole France
__Adaletin olmadığı yerde ahlak da yoktur.
Montaigne
…
Okuyunca hoşuma giden, son
yıllarda Türkiye’de adalet ile ilgili yorumlarda sıkça dile getirilen, bir
efsaneyi paylaşmak istiyorum.
Berlin’de Hâkimler Var
Alman Kralı II. Frederick
1750 yılında Potsdam’dan geçiyor. Orayı çok beğeniyor ve “Bana şuraya bir saray
yapın” diyor. Ertesi gün adamları gidip bakıyorlar, Kral’ın beğendiği yerde bir
değirmen.
Adamlar kapıyı çalıyor,
yaşlı değirmenci açıyor.
– Buyrun?
– Bizi Kral gönderdi.
Burayı görüp çok beğendi, satın alacak. Kaç para?
– Satmıyorum ki ne parası?
– Saçmalama Kral istedi.
– Bana ne! Ben satmadıktan
sonra kimse alamaz ki!
Adamları gelip Kral’a diyorlar
ki;
– Efendim beğendiğiniz
yerdeki değirmenci deli. “Satmıyorum” dedi.
– Çağırın bakalım bana şu
adamı.
Değirmenci gelip, Kral’ın
karşısında duruyor. II. Frederick:
– Yanlış anladınız
herhalde beyefendi, ben satın almak istiyorum orayı. Kaç para?
– Yoo yanlış anlamadım,
adamların da dün bunu söyledi. Satmıyorum!
– Beyefendi inat etmeyin,
paranızı fazlasıyla vereceğim.
– Sen koskoca Kralsın,
paran çok. Git Almanya’nın her yerine saray yap. Burayı benden önce babam
işletiyordu. Ona da babasından kalmış, ben de çocuğuma bırakacağım. Satmıyorum!
II. Frederick ayağa
kalkıyor;
– Unutma ki ben Kralım!
Değirmenci bakıyor ve
diyor ki;
– Asıl sen unutma ki
Berlin’de hakimler var! Hiçbir güç, hiçbir siyaset, hiçbir iktidar kral bile
olsa adaletten üstün değildir. Hiç kimse adaletin üstüne çıkamaz. Orada
oturamaz.
Potsdam’da Sansosi Sarayı.
Saray ve değirmen yan yana. Kral ve değirmenci adaletle komşu oluyor.
Sabahları II. Frederick
arka bahçeye çıktığında değirmenci sesleniyor;
– Hey Frederick, ekmek
yaptım göndereyim mi?
II. Frederick diyor ki;
“Adalet her sabah bana,
sıcak bir ekmek kokusuyla gelirdi” (ALINTI)
ADALET
Mülke temel olmuş, hukukta
özde
Temelde toprakta taşta
adalet
Olmasın istemem, tek
mevsim 'yaz'da
İlkbahar, sonbahar kışta
adalet…
Düşünce özgürdür yasağı
olmaz
Zincire vurulmaz hücrede
kalmaz
O düzen olmazsa kul huzur
bulmaz
Kalmasın hayalde düşte
adalet.
İşveren işçisi, amir
memuru
Yoğursa emekle terle
hamuru
Kesermiş diyorlar emir
demiri
Uğraşta emekte, işte
adalet
Mizan terazisi bir gün kurulur
Yapılan ameller yüke
vurulur
İşlenen cürümler, tek tek
sorulur
Sanılmasın kalmış, boşta
adalet.
Mahir, hakikatten sakın ha
şaşma
El sırtına binip engeller
aşma
Haksız yere öyle çağlayıp
taşma
Her zaman her yerde başta
adalet
Mahir Başpınar