_’ H� h� ben sa��m� s�p�rge ettim, kolumu da k�sefi, yinede sana yar olamad�m, yaranamad�m. H�� k�skanm��ta, belim inceymi�te… ‘.t�rk� onun i�in �al�n�yor sanm�� olmal� ki, s�ylene s�ylene sabah�n �evkini k�rd��n�n fark�nda bile de�ildi.

Evet, sevgili han�mlar bizler g�l, erkekler de sel gibidirler… Onlar didinirler, yorulurlar sel gibi r�zk� eve getirirler. A�uyu bal, bal� zehir etmek, hatta tavuk gibi e�inip gereksiz yere savurmakta bize d��er… �sraf�n �n�ne ge�ilemedi�i i�in, her y�l Konya ovas�n�n ka� kat� kadar bu�day tarlas�n�n hasat� kadar ekmek ��pe gitmekte. Savurganl��m�z y�z�nden fakirliklerinden utanmad��m�z, a�a��layarak seyretti�imiz �oluk �ocuk, gen�, eri�kin ve ya�l� bizim insanlar�m�z lokmay� ��plerden toplarken, yenmemi� pideler paket paket ��plere at�lmakta otel, motel vs gibi yerlerde t�ka basa yeseler bile �o�u ��plerde birikmekte, devlet dairelerinde pi�en yeme�i be�enmeyenler sayg�s�zca d��ar�dan yemek yemekteler. Daha nelerde neler… B�yle her konuda savurgan olursak, ��p kar��t�rma s�ras� israf�n ne oldu�unu bilmeyenlere de gelecek. Bunu herkes bilmeli ve hen�z 2 ku�ak sonras� do�acak torunlar�m�z�n hakk�n� gasp etmenin cezas�n� mutlaka �ekece�iz

Sadece ektiklerimizi yitirmiyoruz, toprak erozyonu y�z�nden her y�l K�br�s’�n toplam y�z �l��m�nden fazla topra��m�z denizlere ta��nm�yor mu?

Nereden nereye atlad�k. Sa��m�z� s�p�rge yap�p, evin �at�s�n� ayakta tutarken, evin bacas� inceden inceye t�tt�ren evin han�m�n�n sa�l�kl� olmas� gerekmez mi?

Evin �at�s� direkler ise, insanlar�n ki de iskelet sistemimiz yani kemiklerimiz de�il mi?

Peki, hi� d��n�yor muyuz biz ayakta tutan kemik sistemimizde ne kadar kemik erimesi oluyor? Biz ne zaman sonra iki b�kl�m olaca��z.

Macun t�pten ��kmadan, gelin kemiklerimizi koruman�n yollar�n� bilelim. Ne macun t�pe girer nede kaybolan sa�l�k geri kazan�l�r.

Kemiklerin en b�y�k d��man� osteoporoz dedi�imiz kemik erimesidir. T�m d�nyada gittik�e artan ve sosyoekonomik etkileri olan, kemik kitlensin azalmas� ve yap�s�n�n de�i�mesiyle kemik k�r�lma riskinin artmas�na yol a�an hastal�kt�r. Bu hastal�k, hem ya�l� n�fuzun artmas�yla, hem de tan� koyma y�ntemlerinin geli�mesiyle son y�llarda bir hayli �nem kazand�.

O halde: Osteoporoz (kemik erimesi) kemik k�tlesinin azalmas� kemiklerin k�r�lganl��n�n artmas� ve daha kolay k�r�k olu�um riskinin oldu�u durumdur. Osteoporoz e�er tedavi edilmezse ya da �nlenmezse kemikler a�r�s�z olarak k�r�lana kadar ilerler. Bu k�r�klar genellikle kal�a, omurlar ve el bile�inde olu�ur. Kal�a kemi�inde k�r�k olu�umu genelde hastanede yatmay� ve b�y�k cerrahi operasyonu gerektirir ve bazen yard�ms�z y�r�meyi imk�ns�z hale getirir. Bu kabiliyet kayb� bazen s�rekli hal alabilece�i gibi �l�mle de sonu�lanabilir.

Genellikle 30 ya�ana kadar kemik yap�m� ve y�k�m� kemik kitlesinin lehine dengededir. Ya� ilerledik�e kemik yap�m� ve y�k�m� aras�ndaki hassas denge y�k�m lehine bozulmaya ba�lar. B�ylece kemik kitlesi azal�r.

Sevgili dostlar omurgalar�m�zda meydana gelebilecek k�r�klar; boy k�salmas�, �iddetli s�rt a�r�lar� ve deformitelere sebep olabilir. Biz kad�nlar erkeklere g�re 4 kat fazla risk alt�nday�z.

Osteoporoz i�in baz� risk fakt�rleri vard�r:

Bunlar;

-Ya�, cinsiyet (kad�nlar daha fazla risk alt�ndad�r),

-Aile hik�yesi ve daha �nce ge�irilmi� k�r�k hik�yesi olmas�,

- Beyaz �rk/ (Kafkas ve Asya k�kenli kad�nlarda osteoporoz riski fazlad�r.),

- �nce minyon v�cut yap�s�, kemik yap�s� ve kilo (ince kemikli ve zay�f kad�nlarda risk fazlad�r),

-Menapoz ve adet d�zeni ( menapozdan sonra osteoporoz riski artar),( erken ya� menapoz 45 ya� alt�d�r)

Beslenme ile ilgili fakt�rler:

-Vitamin D ve Vitamin C eksikli�i,

-Protein eksikli�i,

-Kalsiyum ve fosfat eksikli�i,

-Ya�am stili (Kafein ,sigara kullan�m�, alkol t�ketimi),

-Egzersizden uzak ya�ama).

-Kullan�lan ila�lar:

* Streoidler,

* Tiroid hormonu,

*Anti konv�lziyonlar,

* Kanser Kemoterapisi,

* Heparin).

Ve ayr�ca:

- Hipogonadizm,

-Ooferektomidir,

-Hiperparatiroidizim,

-Renal hastal�klar.

*Gastrointestinal sistem hastal�klar�:

-Gastrik operasyonlar,

-Mal absorbsiyon,

-Pankreatik yetmezlik,

- Hepatik hastal�klard�r.

- Ev i�i yapt��m�z i�in hareket etti�imizi sanmayal�m -HAREKETS�ZL�K

- Ve ayr�ca kilo kayb� ve/ veya amenoreye neden olan A�IRI EGZERS�Z

O halde ba��m�za bir aksilik gelmeden �nlem alman�n yollar� nelerdir:�zellikle erken osteoporozun d�nemlerde hi�bir belirti vermeyece�i g�z �n�ne al�nd��nda, osteoporoz geli�me riski olan ki�ilerin,menapoz d�nemindeki han�mlar�n, ve 50 ya� �zerindeki erkeklerin, herhangi bir �ikayeti olmazsa bile, bir hekime ba� vurmalar�nda yarar vard�r.Yap�lacak i�lem �ok basit. Mutlaka BMD testi dedi�imiz Kemik mineral dansimetresini �l�t�rmektir. En fazla 15 dakikam�z� al�r. Yoksa ister s�p�rge yapacak s�rma lepiska sa��m�z olsun, isterse kolumuz olsun, neye yarar k�r�k bir bedene mahk�m olduktan sonra…

Kemik �l��m�yle ilgili kavramalar:

OSTEPEN�: Ayn� ya�, cins ve �rktaki bireyler i�in normal de�erlere oranla kemik kitlesindeki azalmay� ifade eden klinik tan�d�r.

OSTEOPOROZ: Kemik k�tlesinde, progresif azalma ve kemik yap�s�n�n mikro mimarisinin bozulmas�, frakt�r hassasiyetinin artmas� ile karakterize karma��k, multifakt�rel, sistemik iskelet hastal��d�r.

Osteoporozu �nlemek i�in neler yap�labilir?

�ncelikle kemik yap�n�n g��lendirilmesi �nemlidir. Bunun i�in de en �nemlisi egzersiz yapmakt�r. Kaslar ne kadar �ok kullan�l�rsa kuvvetlenir ve geli�ir; kemikler ise onlar�n �st�ne ne kadar a��rl�k verilirse o kadar geli�ir.

�ki tip egzersiz �nemlidir:

-*A��rl�k ta��yan ve diren� egzersizleri.

-A��rl�k ta��yan egzersizler de ayak ve bacaklar v�cut a��rl��n� ta��r. Y�r�y��, merdiven ��kma, dans etme gibi. Asans�r kullanmaya paydosss.

-* �kinci tip egzersizde ise kaslar kullan�larak kas k�tlesi ve buna ba�l� olarak kemikler geli�tirilir. A��rl�k kald�rma gibi…

Osteoporozda koruyucu olarak en �nemli nokta hangi ya�ta olursa olsun d��menin �nlenmesidir. Bunun i�in evde, ya�an�lan yerde zeminin d�z ve kaymaz bir madde ile kaplanm�� olmas�, yerde hal� k�vr�m�, elektrik kablosu olmamal�d�r, mobilyalar al��k olunan yerlerinde tutulmal�, banyoda zeminler kaymaz madde ile kaplanmal�, duvarlarda tutunmak i�in tutamaklar olmal�d�r. Evlerin giri�i, merdivenler iyi ayd�nlat�lmal� ve gere�inde gece lambas� yak�lmal�d�r. Mutfakta da �slak zemin olmamal�d�r ve merdivenler i�inde ayn� �nlemler ge�erlidir. Ayaklarda aya�a uygun, aya�� saran ortopedik ayakkab�lar tercih edilmeli ve alkol kullan�lmamal�d�r.

Osteoporozu �nlemede kalsiyum deste�i �nemlidir ancak tek ba��na �nlemez veya tedavi etmez. Kalsiyum kemiklerin yap�s� i�in �nemli rol oynar. Tavsiye edilen g�nl�k Kalsiyum miktar� 14-18 ya� aras� i�in 1300 mg/ g�n iken 19-30 ya� i�in 1000, 31-50 ya� i�in 1000, 51-70 ya� i�in 1200 ve 70 ya� i�in 1200 mg/g�n’d�r.

Vitamin D ise kalsiyum absorbsiyonu ve kemik yap�n�n sa�laml��nda rol al�r. Kalsiyum absorbsiyonu ve vitamin D aras�ndaki ili�ki kap� kilidi ile anahtar aras�ndaki ili�kiye benzer.Vitamin D kilidi a�an anahtar pozisyonundad�r; kalsiyumun barsaklardan ayr�lmas�na ve kan ak�m�na girmesine neden olur. Vitamin D b�breklerde kalsiyumun geri emilimine yard�m eder. Vitamin D v�cudun g�ne�lendirilmesiyle deride �retilir. G�ne� kremi kullanmadan haftada 2-3 kez 10-15 dakika g�ne�lenmek yeterlidir. Ya� ilerledik�e deride vitamin D yap�m� azal�r. G�dasal olarak yumurta, deniz bal�� ve karaci�er Vit.D a��s�ndan zengindir. G�nl�k 400-800 IU/ g�n yeterli dozdur. Osteoporoz tedavisinde �e�itli gruplarda ila�lardan da faydalan�lmaktad�r. �la� tedavisinin ba�lanmas� ve takibi uzman doktorlar taraf�ndan yap�lmal�d�r.

Erkekler kad�nlardan daha �ansl�lar. ��nk� kemik erimesi nadir olur.Genelde erklerde kemik erimesinin nedenleri baz� sistemik hastal�klara ve uzun s�reli kortizon kullanmaya ba�l� olur.genellikle belirti verebilirde vermeyebilirde.

Ya�lanmak, bir da�a t�rmanmak gibidir. ��kt�k�a yorgunlu�umuz artar. Nefesimiz daral�r ama g�r�� a��m�z geni�ler. AMA Y�NEDE YAPMANIZ GEREKENLER ��N ACELE ED�N.(Samuel Ulman)

G�lmenin KDV si olmad�� gibi, g�ne� de bedava de�il mi? G�lelim dostlar g�llelim, onca ac�larla dolu d�nyada, g�lemezsekte suskun dudaklardan bir tebess�m yay�ls�n y�k�k han duvarl� g�n�llere…

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( S�p�rgesi Yoncadan ba�l�kl� yaz� �mran �ZL�K taraf�ndan 22.06.2010 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.

S�p�rgesi Yoncadan

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu