Ayten DÝRÝER

ÝSTANBUL’UN TÜRKLER TARAFINDAN KUÞATILMASI

1- 442 : Avrupa Hun Ýmparatorluðu’nun baþýna aðabeyi Bleda ile birlikte geçen Attilâ, önce Doðu Roma Ýmparatoru ile anlaþýp, kuzey ve doðudan rahatsýz eden istilacýlarý püskürttü. Ýmparatorun ödediði baçý(vergi) kesmesi üzerine, Tuna kýyýsýndaki kaleler ile Balkanlardaki stratejik þehirleri tek tek ele geçirip, imparatorluðun ana güçlerini yendikten sonra, baþkentin kuzey ve güneyinden denize ulaþtý. Þehri kuþatan surlar karþýsýnda, okçularýnýn yetersizliðini anlayarak Gelibolu’ya yöneldi ve oraya sýðýnmýþ bulunan kýlýç artýðý kuvvetleri yok etti.
Murgus Andlaþmasýyla yýllýk baç ve altýn ödentisini üç katýna yükseltip geri döndü.
2-447 : Tek baþýna yönetimi ele geçirip, gene Doðu Roma üzerine yürüyen Attilâ, Balkanlarý çiðneyerek Yunanistan’a indi. Üç yýl boyunca Ýmparator Theodosios II ile arasýnda elçiler gidip geldi. 449’da Tarihçi Priskos’un (Historia adlý eserinde Attilâ hakkýnda ayrýntýlý bilgi verir.) heyeti ile imzalanan barýþ antlaþmasý, öncekine göre çok aðýr þartlar taþýmaktaydý.

Attilâ Doðu Roma’yý deðil, Batý Roma’yý istiyordu. Çünkü Doðu Roma’nýn tüm topraklarýný ele geçirse bile; surlar, Grejuva(Rum ateþi) ve yerleþik bir imparatorluk olmasý nedeniyle baþkentini ele geçiremeyeceðini biliyordu. Bu nedenle Doðu Roma’yý iyice hýrpalayýp, güçten düþürerek bir tehdit olmaktan çýkardýktan sonra, batýya yöneldi. Doðu Roma, Avrupalýlarýn “Tanrýnýn kýrbacý” dediði Attilâ’dan kurtulmak için birkaç kez suikast düzenledi.

3- 626 : Avarlar, Perslerle ve daha sonra tek baþlarýna þehri kuþattýlarsa da ele geçiremediler.

4-Karadeniz’in kuzeyinden göç eden Türk boylarýnýn hemen hemen tümü ya kendi baþlarýna veya baþka kuvvetlerle þehri kuþattýlar, ama yukarýda saydýðýmýz nedenlerle ele geçiremediler.

5-1092 : Ýzmir Beyi Çaka, 1078-1081 yýllarý arasýnda tutsak olarak yaþadýðý Doðu Roma baþkentinin içten içe çürümüþ olduðunu, kara ve denizden yapýlacak kuþatmayla rahatlýkla ele geçirilebileceðini görmüþtü.

Ýzmir’de ilk Türk Derya Beyliði’ni kurup, kýzýný Anadolu Selçuklu Sultaný I.Kýlýç Arslan ile evlendirerek, kafasýnda tasarladýðu Üçlü Kýskac’ýn ikinci ayaðýný oluþturdu. Trakya’daki Peçenek Türkleri ile anlaþarak üçüncü ayaðý oluþturdu. Güçlü bir donanma ile Çanakkale Boðazý’na gireceði günleri hayal derken acý haberi aldý. Bir þeyi unutmuþtu; Ýmparator Aleksi Komnenos’un entrikacýlýðý ve Doðu Roma’nýn ünlü diplomasisini...

Aleksi, altýnlarla satýn aldýðý Türk Kumanlarý, Peçeneklere saldýrtarak tümünü kýlýçtan geçirtti. Çaka Beyi bekleyen Peçenekler, ne olduðunu tam kavramadan tarihten silindi.

Çanakkale Boðazý’ndaki Abidos kalesinde Kýlýç Arslan ile buluþan Çaka Bey, þerefine verilen þölende, bizzat damadý tarafýndan hançerlenerek öldürüldü. Aleksi, düzmece mektuplarla Çaka Bey’in asýl amacýnýn Anadolu Selçuklu Sultanlýðý olduðunu toy damada kanýtlamýþtý… I.Kýlýç Arslan hatasýný bir yýl sonra, çekirge sürüsü gibi daðý taþý dolduran Haçlý Öncülerini görünce anlamýþ, ama iþ iþten geçmiþti. Hazineleri, karýsý ve baþkenti Ýznik’i kaptýrarak, Ýç Anadolu’ya çekilmek zorunda kaldý.

Bu durum Osmanlý Devleti’nin kuruluþuna dek sürdü.