“Portakalý soydum / Baþucuma koydum / Ben bir yalan uydurdum / Duma duma dum.” Ruhlarýmýz geride kaldý. Sokaklarda el ayak çekildi. Þimdi hangi yalan la baþ baþayýz sokaklardan çekilen çocuk sesleri yankýlanmaz oldu taþ duvarlarda! Yaklaþtým bir evin harabe duvarýna belli ki üzgündü o da benim gibi. Kulaðýmý dayadým evin duvarýna maziye daldým bir anda.  “Evi evine köylü köyüne / Evi olmayan sýçan deliðine” diyordu bana bir ses usulca!

Oyun bitmesin sokakta, oyunlar yok olmasýn. Çocuklar çekilmesin sokaklardan, apartmanlar dolmasýn oyun alanlarýna. Gitmesin çocuklar ve oyunlar ortalýktan çekilmesin. Tozu dumana katsýnlar, feryadý figana… “Ebe sensin.” desinler “Hýrsýz polis” olsunlar oyunlarda. Dizleri kanasýn ruhlarý kanayacaðýna! Baðýrsýnlar dursunlar tek orada sokakta olsunlar. Oyun bitmesin çocuk gitmesin! Sokaklar boþ kalmasýn!

Evler dolu sokaklar boþ bugün. Ufkumuz loþ bu yüzden! Oyuna koþ… Televizyonla oynuyor sokaðý seyrediyoruz. Sokaktan çýkýyoruz cebe giriyoruz. Sokaktaki oyunu terk ediyoruz bilgisayardaki oyuna katýlýyoruz. Tekerlemeleri unutuyoruz isyan ve argo dolu þarkýlara dalýyoruz. Bunalýma giriyoruz, öfke nöbetine tutuluyoruz. Kriz üstüne kriz geçiriyor, buhranlý bir nesil oluyoruz. Depresyon oyunlarý oynuyoruz, sýkýlýyoruz, patlýyoruz, isyan ediyoruz.

Canýmýz oynamak istiyor uzmanlar bunu bilmiyor. Hap üstüne hap veriyorlar. Anti depresan bir toplum olduk çýktýk. Oysa enerjimizi boþaltacaðýmýz, arkadaþlýk kuracaðýmýz; birlikte ayný maça gideceðimiz, ayna filmi izleyeceðimiz arkadaþlarýmýzý arýyoruz. Elini tutacaðýmýz sýrtýmýzý dayayacaðýmýz espri yapacaðýmýz belki kavga edeceðimiz arkadaþlar istiyoruz hap deðil! Oysa basit yaþamamýz gerekiyor. Olduðu gibi, bozmadan eskiden gelen yapýyý, yeniyle kaynaþtýrarak… Dilimde bir tekerleme çocukluk günlerime dair:

“Ooooooo / Ýðne battý / Canýmý yaktý / Tombul kuþ / Arabaya koþ / Arabanýn tekeri / Ýstanbul un þekeri / Hop hop / Bundan baþka oyun yok.” Baþka oyun yok bugün, sokaklar bomboþ, sahipsiz, yalnýz ve eskimeye yüz tutmuþ. Neþesini yitirmiþ, keyfe keder bir halde boynu bükük duruyor öylece. Çocuklar çekilmiþ sokaklardan damlar boþalmýþ. Apartmanlar kurulmuþ kocaman kocaman, katlar oyun bahçesi olmuþ daireler oyun halkasý… Evin içi bahçe olmuþ evin dýþý mahpushane… Cep telefonlarý misket olmuþ ellerde, bilgisayarlar çelik çomak olmuþ, televizyonlar kutu kutu pense olmuþ. Makinelerin sesleri tekerleme olmuþ, tuþlarý melodi, düðmeleri melodram olmuþ bugün. Kuþ seslerinin yerine makine seslerini dinliyoruz. Çocuk seslerinin yerine kuru gürültülerle haþir neþir oluyoruz.

Nazým’ýn þiirinde “Trrrrum / trrrrum / trrrrum / trak tiki tak / makineleþmek istiyorum / Trrrrum / trrrrum / trak tiki tak! makineleþmek istiyorum!” diye nakarat var, insanoðlu bunu nakaratý yaþýyor bugün. Oysa bize makine sesi deðil oyun tekerlemesi çocuk sesi lazým.

Yere düþen, kirlenen, caný yanan, baðýran, çaðýran, türkü söyleyen, kavga eden, gülen ve oynayan çocuklar lazým. Etiyle kemiðiyle yaþamý iliðine deðin hisseden ve onu tam anlamýyla yaþayan çocuklar. Gürbüz çocuklar, özgür çocuklar…

Bilgisayar baþýnda, televizyon karþýsýnda mekâný ve vakti hesap etmeden israf eden, solgun benizli, depresyonlu, yalnýz ve bir o kadar mahkûm çocuklar deðil sokaklarda bas bas baðýrýp yaþamý kanlarýnda hisseden çocuklar lazým.

Kulaðýmda çocuk sesleri fonda tekerlemeler… Sokaðýn tam ortasýndayým. Birdirbir oynayan çocuklarýn hayali gözlerimin önünde. Yað satarým bal satarým… Mendil kapmaca…  Ýp atlayan çizgi çizen… Beþ taþlar tek taþlarýn yerine ellerde… Telden arabalar çocuklarýn ellerinde sokaklarda tur atýyor. Sokaðýn neþesiyim, çocuklarýn gülümsemesiyim. Oyunlar bitmesin istiyorum çocuklar susmasýn… Sokaklar terk edilmesin istiyorum. Yoksa ruhlarýmýz geride kalacak, toplum olarak bazý deðerleri oturtamayacaðýz yerli yerine, unutacaðýz kültürümüzü, yok sayacaðýz dayanýþmamýzý, kaybolacaðýz fert fert perte çýkacaðýz toplum olarak, ýskartaya çýkmak istemiyorsak oyunlarýmýza sahip çýkmamýz gerekir.

Siz bir hikâye anlatayým. Bir zamanlar Afrika’da kayýp bir þehri aramakta olan arkeologlar, yanlarýndaki eþya ve yükleri, yerlilerin yardýmý ile taþýyarak uzun bir yolculuða çýkmýþlar. Kafile bu zor yolculuklarýnda balta girmemiþ ormanlarýn içinde ilerleyerek, nehirleri, çaðlayanlarý geçerek yolculuða günlerce devam etmiþ. Fakat günlerden bir gün, kafiledeki yerliler birden durmuþ.

Ulaþmak istedikleri yere bir an önce varmak isteyen batýlý arkeologlar, bu duruma bir anlam verememiþler. Zaman kaybettiklerini, bir an önce yola devam etmeleri gerektiðini izaha çalýþarak, yerlilerin neden durduklarýný öðrenmek istemiþler. Fakat yerliler buruk bir suskunluk içinde sadece bekliyorlarmýþ. Yerlilerin dilini bilen kafile rehberi, bu anlaþýlmaz durumu onlarla bir süre konuþtuktan sonra, taleplerini þu þekilde tercüme etmiþ: “Çok hýzlý gidiyoruz. Ruhlarýmýz geride kalýyor.”

Modern þehir hayatýnýn ve çaðýmýzýn en büyük sorunlarýndan biri bu: Sonu bir türlü gelmeyecek olan hedeflere doðru çýlgýnca koþuþturmak. Ve koþuþtururken etraftaki ayrýntýlarý, bize emeði geçenleri, manzaralarý, küçük mutluluklarý, kýsaca hayata dair pek çok güzelliði görememek ve ýskalamak… Oyunlarda bu güzelliklerin bir numunesi Gerisi insanlýðýn hikâyesi… Oyun bitti.