Eklenme Tarihi : 2.03.2010
Okunma Say�s� : 2572
Yorum Say�s� : 1

Mahalli Bir �ntihal

B�R MAHALL� �NT�HAL
��ilik, beden g�c� ve beyin g�c�yle olur. Beyin g�c�yle �retilen �eyler de emek �r�n�d�r. Emek kutsald�r. Emek veya para vermeden yani bir bedel �demeden elde edilen �eyler madde ise, h�rs�zl�k say�lmaktad�r. Ancak beyin g�c�yle elde edilen �eyler konusunda insanlar daha rahat davranmakta; onu haks�zl�k yani h�rs�zl�k saymamaktad�r. G�n�m�zde “telif haklar�” olarak bilinen bu durum, yeterince hak say�lmamaktad�r. Yasalar hak dese de.
Telif edilen kitap v.b. yaz� malzemesi ise, bunlar�n �al�nmas�n�n ad� “intihal” olarak adland�r�lmaktad�r. Bu kelime Arap�a as�ll� olup TDK s�zl��nde k�saca “a��rma” olarak ge�mektedir. Kamus-i T�rk�’de ise “di�erinin �iirini veya s�z�n� benimsemek. �ntihal edebiyat �leminde sirkattir ” yani h�rs�zl�kt�r denilmektedir.
Telif haklar� yasas� ��kmas�na ve a��r cezalar i�ermesine ra�men baz� insanlar konuya hala h�rs�zl�k olarak bakmamakta; ba�kas�n�n beyin �r�n� olan �eyi almakta ve kendine mal etmektedir. Akademisyenler aras�nda, �zellikle uluslar aras� d�zeyde yap�lmaktad�r. �o�u zaman fark edilmemekte veya �zerine gidilmemekte, su� cezas�z kald�� i�in daha rahat i�lenmektedir. “Her hakk� mahfuzdur” s�z�, s�zde kalmaktad�r.
B�yle intihaller �ehrimizde de yap�lmas�na ra�men biri var ki benzeri g�r�lemeyecek derecededir. Bir kamu g�revlisi oldu�unu duydu�umuz bu ki�i, “rahmetli” birinin kitab�n� fotokopi denecek derecede, ben diyeyim alm�� siz deyin �a… ve kendi kitab� gibi bast�r�p satm��t�r. Haks�zl��a u�rayan ki�i ya�ayan biri olsayd� yazmazd�m ancak “rahmetli” birinin hakk� i�in yaz�yorum.
�slam Hukuku Mecelle’de “�ddia edene isbat etmek, ink�r edene yemin etmek d��er” kaidesi vard�r. Biz iddiam�z� isbatlamak zorunday�z. Bunun i�in iki kitab� da yan yana koyup, konuyu masaya yat�raca��z. Kendisini tan�mad��m Bekir Akbulut’un haz�rlad�� kitap “Kayseri’nin Manevi I��klar�” ad�n� ta��maktad�r. �� sayfada “Tarihten Esintiler” diye a��klama getiren alt ba�l�k ise “Kayseri’nin Manevi Mimarlar�” adl� eserin ad�ndan esintiler ta��maktad�r. Bu kadar�na sayg� duyuyoruz. Sayfay� �evirince, “kitab�n bask�s�nda maddi-manevi eme�i ge�enlere te�ekk�r” sunuldu�unu g�r�yor, hakkaniyet mesaj� al�yoruz. Kitab�n uluslar aras� tan�t�m�n� sa�layan ISBN numaras� ve 5000 adet bas�lmas� dikkatimizi �ekiyor. B�y�k�ehir bile k�lt�r hizmeti olarak da��tt�� kitaplar� 1000 adet bas�yor. Ben 1000 tane bast�rma�a ancak cesaret edebildi�im i�in, tan�mad��m bu adam�n cesaretini takdir ediyorum. “5846 say�l� telif yasas�na g�re, eserin t�m hakk� yazar�na ait” a��klamas�, kitab�n haz�rlanma �tesinde, yazar taraf�ndan yaz�ld�� fikrini akla getiriyor yani beyin eme�i verilmi�. �ifter �ifter edit�r ve tashih eden ki�i isimleri var. Kayseri Lisesi M�d�r� de “�ns�z” yazd��na g�re, yazar bir ��retmen olmal� diye d��n�yorum.
Manevi ��klardan ilki Seyyid Burhaneddin. Bu g�zel bir �ey ��nk� Ahmed Nazif Efendi(1914)nin “Kayseri Me�hurlar�” ve Rahmetli Ko�er’in “Kayseri Ulemas�” da �yle ba�l�yordu. “Gelenek bozulmam��” diyorum. Birden Osmanl� D�neminin ilk �limi �brahim Tennuri’ye ge�iyor. Birde bak�yoruz, rahmetli Hac� Hasan Efendi (�:2004) ve Cemil Baba (�:1982). Galiba tarih s�ras� g�zetilmemi� diyoruz ama tekrar Sel�uklu devrine d�n�yor: Davudu Kayseri. Ad�nda “Kayseri” ge�ti�ine g�re, tart��mas�z tamam diyor ve sayfalar� �eviriyoruz. Yaz�lanlar akl�m�za rahmetli H. Mehmed Zeki Ko�er’in (�:1984) kitab�n� getiriyor. “Allah Allah!...” diyoruz. Bir yanl��l�k olmas�n. T�pk�s�n�n ayn�s�. Yaz�lar� ge�ip foto�raflara geliyoruz. Onlar da ayn�. Do�rusuyla yanl��yla kitap son bulunca, ne zaman do�du�u �ld�� belli olmayan Y�r��n Mustafa Efendi ile doktora d�nem arkada��m 1960 do�umlu Ahmet Kele� Efendi’nin kerametlerinden bahsediyor. Develili H. Ahmed Efendi ile bitiyor derken bak�yoruz Besmele’den sonra “��indekiler” b�l�m� geliyor. Rahmetli de en sona koydu�u “��indekiler” b�l�m�ne besmeleyle ba�lam��t� ama en ba�ta da besmele unutmam��t�. Malum, “i�e besmeleyle ba�lamak gerek”. Fakat bu yazar -belki de benzemesin diye- baz� yerlerde de�i�iklik yapm�� ama tersinden olmu�. O kadarc�k kusuru olsun.
K�saca s�ylemek gerekirse, merhumun kitab�n� bir ku�a benzetmi�!
Ko�er Hoca, Mevlana’y� da Kayseri’li yapm��t�. (s.16-20) Hocas� Kayseri’de yat�yor diye Mevlana Kayseri’li olur mu? Konyal�lar duysa mahkemeye verir. Onun hatas�n� d�zeltti�ini s�ylemek, hakk�n� yememek laz�m. Baz� kurulu�lardan 10 kadar rekl�m alm�� ve formadan kalan 4 sayfa “notlar” i�in ayr�lm��. Bu kadar yer ayr�ld��n� ilk defa g�r�yorum. �ok g�zel yazar efendi ama bu sayfalar yaz�lmas� gereken notlara yetmez ki!
Kitapta rahmetli Ko�er’in ad�n� arad�m, bulamad�m. 150 sayfal�k kitab�n 130 sayfas�n� olu�turan, 40 g�rsel ��enin 36 tanesi 1972 y�l� �ncesi olan eserin ve yazar�n�n ad� an�lmam��t�r. Merhumun Osmanl� M�ellifleri’nden baz� hatal� okumalarla ald�� kaynaklar� bile kendi kayna�� gibi g�stermi�tir. Bunun ad�na, sizce, ne denir?
�imdi �nce Ko�er’in sonra bu kitab�n sayfa numaralar�n� vererek baz� kar��la�t�rmalar yapal�m:
- Tennuri’nin hicri �l�m tarihi 887 iken 1887 yaz�lm��. (s.23/11) Matbaa hatas� her zaman olur ama �ifter �ifter tashih/d�zeltme yapan, “edit�r” elinden ge�en bir kitap i�in “acaba” diyoruz. Acaba edit�r ne demek, biliyorlar m�?
- M. Remzi Efendi’nin �l�m tarihi, 1972 y�l� imk�nlar�yla matbaa hatas� olarak 6 ��km��, hata aynen tekrarlanm��t�r.(s.31/26)
- Hisarc�kl�zade Mustafa Efendi’nin �l�m tarihi (1229) aceleyle atlanm��t�r. (s. 40/34)
- Rahmetlinin her �lim i�in yazd�� “Allah s�rr�n� takdis etsin” dua c�mlesinde s�rr�n� kelimesi B�y�k Abdullah Efendi’ de “s�ran�” olmu�tur.(s.50/55)
- Merkezzade ��kr� Efendi’nin do�um-�l�m� i�in yaz�lan �� tarih, ne anlama geldi�i bilinmeden, aynen kopyalanm��t�r.(s.56/52)
- M�ft� Ahmed Remzi Efendi’nin Miladi �l�m tarihi 938 olarak aynen al�nm��t�r. (s.66/62) Tennuri hazretlerine fazladan verdi�i bin hanesini (1…) buraya verse ne kadar g�zel olurdu.
- Hocazade Ahmed Taylan Efendi “taylak” yap�lm��t�r. (s.107/107) �ki kitab�n buradaki sayfalar� bile tuttu. Ben keramete inan�r�m. E�er bu hata olmasayd�, sayfalar�n denkli�i yazar�n kerameti olabilirdi.
- M�ft� Abdullah Develio�lu(�:1984), “��bin T�rk Ve �slam M�ellifi” adl� kitab�n� yazarken kendi babas� Hac� Mahmud Efendi’yi de yazar. Ko�er, kaynak g�stermeden bunu al�r ama ard�ndan Develio�lu'nu anlat�r. Bu adam, ille de baba ile o�ul aras�n� ay�rmak i�in olmal�, Kayseri’nin fatihi Melikgazi’yi ikisinin aras�na koyar.(s. 135-136/134)
- Ko�er kitab�n� “sal�vat-� �erife getirerek hitama erdirelim” der ve kitab� biter ancak bu adam aynen “sal�vat” getirir fakat kitap hitama ermez; birka� sayfa daha devam eder. (s.143/141) Yazar, yazmay� sevdi�inden okumak zahmetine bile katlanmam�� olmal�d�r.
B�ylesine zahmetsiz haz�rlanan kitab�n yazar�n�n ba�lang��ta “bu kitab�n -yaz�lmas�na de�il- bas�lmas�na maddi-manevi katk�s� olanlara te�ekk�r” etmesini �imdi daha iyi anl�yoruz. Dizgi ve rekl�mlar� kasdediyor olmal� ��nk� bu kitap -bunlar� yazmadan da anla��lacak kadar- ad� ge�en kitaptan kopyad�r. 30 sene �ncesinin imk�nlar�yla yaz�lan kitap bir ku�a �evrilmi� ancak bir “katma de�er” sa�lanmam��t�r. Zab�tadan ka�an seyyar sat�c�dan daha h�zl� yaz�l�p dizildi�i i�in, %90’� �al�nt� olan bu kitab�n hatalar� d�zeltilemeyecek kadar �oktur. Kitab�n d�� kapa��nda ge�en “Hepsi bir bah�enin g�lleri” a��klamas�n� “hepsi Kayseri Ulemas� adl� kitaptan” �eklinde yorumlamak gerekir. Bu durumda, intihal kelimesinin tan�m�nda ge�en bir �iir veya s�z de�il; koca bir kitap a��r�lm�� olmaktad�r. “Bask�da maddi-manevi eme�i ge�en t�m dostlara ��kran” yerine kitab�n yazar� H. Mehmed Zeki Ko�er’e rahmet dilemeli, helallik istemeliydi ancak �lenden helallik al�namayaca��ndan Allah’tan af dilemelidir. E�er kasten i�lenen g�nahlar affedilirse…
Kitab’a “�ns�z” yazan Kayseri Lisesi M�d�r� �mer G�ven, neye g�venerek yazm��t�r?
K�lt�re katk� gibi iyi niyetle verilen rekl�m kurulu�lar�, bize g�re, durumu bilmemektedir.
Bilmeden da��t�m i�in adres veren ad� ge�en kitapevlerinin, i�in asl�n� ��renince, bir durum de�erlendirmesi yapmalar� gerekir.
Yazar�n ifadesiyle, 5846 Say�l� Fikir Ve Sanat Eserleri Kanunu gere�ince, varsa Ko�er’in miras��lar� veya fikir �almay� h�rs�zl�k sayan savc�lar taraf�ndan bu eserin yazar�na i�lem yap�lmas� gerekir. Yoksa saatlerce �al��l�p, gece yar�s�na kadar ortaya konan hatalar haz�r d�zeltilmi�ken, ikinci bask�y� yapabilir.
Dr. Mustafa I�IK

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( Mahalli Bir �ntihal ba�l�kl� yaz� Mustafa I�IK taraf�ndan 2.03.2010 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.