Eklenme Tarihi : 11.04.2013
Okunma Say�s� : 2860
Yorum Say�s� : 3

rasay

El Dinaveri

T�rk-�slam �limleri serisi � 25

EL-D�NAVER�

D. 828 � �. 896

Ebu Hanife Ahmed bin Davud ibni Venend,

El-Dinaveri�dir do�du�u yere nispeten,

�ran��n Dinaver b�lgesinde do�mu�tur,

Fars veya K�rt k�kenli bir bilim insan�!

�sfahan�da astronomi ve matematik,

Kufe ve Basra�da filoloji, mekanik,

�l ili ilim i�in dola�t� deniliyor,

En �ok ilgilenip sevdi�i dal botanik.

�Kitab el-Nebat� ile duyuldu denilmi�,

Bu eserle botani�in babas� bilinmi�,

Y�llarca konusunda �rnek kitap denir,

�slam�da botani�i tarifi denilmi�.

Tabii ilimlerde ad�n� duyurmu�,

T�p, tarih ve metal�rjiyi biliyormu�

�slam �zerine �al��malar� vard�r,

Kur�an-� Kerim�i de tefsir ediyormu�.

Arap dilinde Cahiz�le ayn� ayardad�r,

Dinaveri, dindar ve sofi bir adamd�r,

�skender ve Sasaniler�i incelemi�,

�El-Ahbar-�l-Tival� �nl� tarih kitab�d�r.

�Kitab�ul-K�ble Ve�z-Zeval� astronomi i�in,

�Kitab��l-Kusuf� ay ve g�ne� tutulmas� i�in,

�Kitab�ul-Enva� meteoroloji demi�,

�Kitab��l-B�ldan� kendi biyografisi i�in.

�ok konuda eserler verdi�i bilinir,

G�n�m�ze de on be� tanesi gelmi�tir,

Matematik ve do�a ilimlerinde dokuz,

Sosyal ve be�eri ilimde alt� denilir.

�Kitab�ul-Bah� adl� eser t�p i�in denmi�,

Kur�an-� derinlemesine incelemi�,

�Kitab�ul-Nebat� botanik ansiklopedisidir,

Mekke, Medine ve Umman� ziyaret etmi�tir.

�Bitkilerle Konu�urdu� diye s�ylenir,

Her bitki Dinaveri�yi ilgilendirmi�tir,

�Tecnis��n-Nebat� bitki tasnifi i�inmi�,

�yi ve k�t� huylu otlar� belirtmi�tir.

�lmin temelinde �slam �limi vard�r,

�limler ki; �rk� y�nden de�il ilmi vard�r,

Eserlerine ula�mak bir nimet say�lm��,

D�nya �slam �lemi sayesinde vard�r.

�air, Ara�t�rmac�, Yazar: Abdullah Ya�ar Erdo�an

NOT: Dinaver�' ye g�re "merh" ve "af�r" a�a�lar� bedeviler taraf�ndan bilhassa ra�bet g�rm��t�r, ��nk� bunlar sayesinde ate� yakmak i�in madene ihtiya� kalmazd�. Bir merh dal� ile af�r dal� al�nmakta ve aralar�na birka� kum tanesi ile bir nevi pamuk at�larak birbirine s�rt�lmektedir. Derhal bir k�v�lc�m ��kmakta ve pamuk yanmaktad�r. Bunun i�in birbirine yak�n olan merh ve af�r a�a�lar�n�n dallan kuvvetli bir r�zg�r s�ras�nda birbirine s�rt�n�rse ve k�v�lc�m� kuru bir yaprak �zerine d��erse yaprak ate� al�r ve b�y�k orman yang�nlar�na sebebiyet verebilece�inden s�z edilir. Kaynak; Zoolog Arif Y�lmaz.

Dinaveri�den elli sene sonra, b�y�k astronomi �limi Abdurrahm�n Es-S�f� der ki: "946 senesinde Dinaver' de Dinaver�' nin evi ve hatta bunun vaktiyle rasathane vazifesini g�ren �at� k�sm� dahi mevcut idi."

Alman bilim adam� Bruno Silberberg, Dinaver�in �Kitab el-Nebat� (Bitkiler Kitab�) adl� eseri hakk�nda ��yle der:

"�lmi �al��malar�n 1000 sene sonras�nda Greklerin botani�i Theophrastus (M.�. 372-287) ve Pedanius Dioskorides (M.�. 1 y�zy�l)'in eserlerinde �zetlenmi�tir; oysa Dinaver�'nin kitab�, M�sl�man ilminin sadece ikinci asr�nda, Greklerin seviyesine ��kmakla kalmaz, fakat onlar� �ok daha geride b�rak�r. Dinaver�'nin kendi eserini tasnif etti�i devirde Dioskorides'in kitab�n�n hen�z Arap�aya terc�me edilmemi� oldu�unu da burada i�aret etmek l�z�md�r. �u halde bu eser M�sl�manlar�n orijinal bir �al��mas�d�r��

Sitedeki

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

Yazar�n

�nceki Yaz�s� Sonraki Yaz�s�

( El Dinaveri ba�l�kl� yaz� rasay taraf�ndan 11.04.2013 tarihinde sitemize eklenmi�tir. Sitemizde yay�nlanan eserlerin hukuki sorumlulu�u , kullan�lan materyaller ve yaz�n�n i�eri�i yazarlar�na aittir.�zin al�nmadan kaynak g�sterilse bile sayfam�zdaki eserler ba�ka yerde yay�nlanamaz. Eserlerin izin al�nmadan kopyalanmas� ve kullan�lmas� 5846 say�l� Fikir ve Sanat Eserleri Yasas�na g�re su�tur. )
Okudu�unuz Yaz�n�n Site Kurallar�n� �hlal Etti�ini D��n�yorsan�z, Site Y�netimine Bildirmek ��in T�klay�n�z.

El Dinaveri

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu

EdebiyatEvi.Com | Edebiyat ve K�lt�r Platformu