Ölüm. Her sabah doðan güneþ gibi, yaðan yaðmur gibi, esen rüzgâr gibi, toprak kokusu gibi, her an karþýlaþabileceðimiz kadar yakýn ve gerçek. Biz insanlar yaþantýmýzý ölmeyecekmiþ gibi planlasak da, yaþam planýmýzý eninde sonunda bozacak olan yegâne gerçek belki de. Her insan günün birinde öleceðini bilir ama her insan günün birinde öleceðine inanmaz. Bu sebepten ölümler hep þaþýrtýcý gelir insana, inanýlmaz gelir. Oysa yaðmur sonrasý toprak kokusu, bembeyaz yaðan kar, sabah kahvaltýsýndaki bir bardak sýcak çay, bir dilim poðaça kadar gerçektir. Hayattaki tek gerçektir denilemez ama gerçektir. Bir insanýn ölüme inanmamasý, o insanýn ölmeyeceði anlamýna gelmez. Ölüm sizin inançlarýnýzla ilgilenmez.

Tüm bunlarýn yaný sýra ölümünde nedenleri vardýr. Yaþlýlýktan, hastalýktan, fiziksel ve kimyasal sebeplerden dolayý ölüm gerçekleþebilir. Ama bilimsel olarak tüm ölümlerinin asýl nedeninin öyle ya da böyle oksijensizlikten yani enerjisizlikten kaynaklandýðý belirtilmektedir. Ýnsan vücudunu oluþturan milyarlarca hücrenin bir organizma çerçevesinde organize bir biçimde çalýþýrken bir anda organizasyonun bozulmasý ve parçalanmadan bahsediyoruz. Ölümün adli ve týbbi olarak tanýmý; total serebral fonksiyonun ( bütün beyin fonksiyonlarýnýn), spontan solunum sistemi fonksiyonlarýnýn, spontan dolaþým sistemi fonksiyonlarýnýn tamamýnýn irreversible (geri dönüþümsüz) olarak durmasýdýr.

 Toplumumuzda ‘vadesi bu kadarmýþ’, ‘ecel gelince her þey sebep olurmuþ’ gibi yaygýn bir yaklaþým tarzý vardýr. Dini inançlarýmýz gereði ölüye ve mezarlýklara saygý duyulur. Çeþitli dini ritüellerde bulunulur. Her topluluðun kendi inançlarý çerçevesinde ölümü karþýlama þekli mevcuttur. Bizdeki genel uygulama ölen kiþiyi, bembeyaz kefen bezine sararak topraða gömmektir, Avrupa’da daha ziyade tabutla ve kýyafetleriyle defin iþlemleri yapýlýr. Bazý Uzakdoðu ülkelerinde ise ölmüþ insan bedenleri yakýlýr. Kimi toplumlarda ölü bedeni mumyalanýr. Eski toplumlarda ölen evin temeline defnedilirmiþ. Tüm bu inanýþ ve uygulamalarda ise ortak payda kuþkusuz ölümün kendisidir.

Öyle ya da böyle, yakýn ya da uzak eninde sonunda ölüm, yaþayan herkesin baþýna gelecek. Tarih bunu her zaman ispatladý. O meþhur söz aslýnda bu durumu çok iyi bir biçimde özetlemekte; Baþlangýcý olan her þeyin bir sonu vardýr. Durum böyle olunca aslýnda önemsizmiþ gibi görünen yaþamýmýzýn her bir dakikasýnýn ne kadar önemli olduðu çýkýyor karþýmýza. Ýyi yaþamamýz ve iyi ölmemiz dileklerimle..