Babaannem 1975 yýlýnýn Aðustos ayýnda bir gün sabah namazýndan sonra vefat etti.

Babam; “Haydi oðlum sen koþa koþa Ermenek’e git, amcanýn kýzýna haber ver. Cenazeye gelsinler. Koþarsan bir saatte varýrsýn. Gelirken onlar arabayla onlarla gelirsin.” dedi.

Köyümüz Ermenek’e 15 kilometre. Evet, 15 km. koþacaktým. Daha güneþ doðmamýþtý. Cebimde sadece 5 liram vardý. Babam annesini kaybetmenin üzüntüsüne bana para vermeyi de unutmuþtu. Mizacý sert olduðundan ben de para isteyemedim.

“Haydi, bismillah” dedim ve koþmaya baþladým. Hiç durmadan koþsam bir buçuk saatte Ermenek’e ulaþabilecektim. Amcamýn kýzý hemen hazýrlanýp geri dönersek sabah saat 9’a köye gelmiþ oluruz hesabýný yaparak ha bire koþuyordum.

Normalde 45 dk da yürünecek yolu 20 dk da koþmuþum. Ardýmdan bir kamyonun Güneyyurt gönünden geldiðini gördüm.

El sallayarak durdurdum. Nereye gittiðimi sordular, bende babaannemin öldüðünü, amcakýzýna haber vermek için Ermenek’e gideceðimi söyledim.

Þoför;

-Kasaya çýk, dedi.

Hemen kamyonun arka tekerine ayaðýmý basarak kasaya bir çýrpýda çýktým. Þoför kamyonun sol yönündeki dikiz aynasýndan bana bakýyordu. Dikiz aynasýnda görünen þoföre “devam et” diye seslendim. Kamyon uðultulu bir sesle hareket etti. Az sonra vites deðiþiminde ses bir daha deðiþti.

Kamyona biniþime sevinmiþtim ancak benden para isterse korkusunu duymaya baþladým. Arabadan nasýl ineceðime dair plan kurmaya baþlamýþtým.

Ermenek, Sipas Camii önünde yol daralýyor. Her araba orda mecburen yavaþlýyor, orayý geçtikten sonra hýzlanýyorlardý. Güneþ doðmuþ, yavaþ yavaþ sýcak Ermenek vadisini kavurmaya baþlamýþtý.

“Tamam, iþte.” dedim.

Sipas camii önündeki dar yola doðru yaklaþýrken araba yavaþlamaya, ben ise hýzlanmaya baþladým. Kamyon tam yavaþlarken arka kapaðý týrmanýp, aþaðý doðru fýrladým. Kamyonun sað ve sol dikiz anasýndan görünmüyordum bile. Caddede insanlar çoktan çoðalmýþtý. Hemen aralarýna dalýp, kalaycýlar sokaðýna doðru koþtum. Oradan Taþbaþý mahallesinin aþaðý inen sokaðýna yöneldim.

Ölmüþ en büyük Mehmet amcamýn kýzý idi. “Sultani Bað”da bir bahçe evinde oturuyorlardý. Bahçe kapýsýný aralayýp içeriye doðru yürüyüp evin doðu yönündeki sofaya vardým. Evin giriþ kapýsý, çift kanatlý bir borda kapý idi. Borda kapýyý týklattým.

Yukarýdan “Kim o?” sesi gelince; “Durmuþ Ali.” diye ünledim. Amcakýzý; “Aaa yeðenim gelmiþ!” dedikten sonra borda kapýnýn içinden yukarý kata çýkýlan ahþap merdivende týkýrtý yaparak kapýnýn ardýndaki kilidi açýp zinciri kurtardýktan sonra borda kapýnýn bir kanadýný açtý.

Beni görünce yüzüme baktý. Bir þey anlamýþ olacak ki;

-Kötü bir þey mi oldu yeðenim? Dedi. Baþýmý sallayarak; “Babaannem öldü.” dedim. Aðlamaya baþladý. Daha önce aðlamamýþtým, ben de aðlamaya baþladým. O durunca bende aðlamayý kestim. Lavaboya gidip elimizi yüzümüzü yýkadýk.

Sonra kahvaltý sofrasýný kurdular. Birlikte kahvaltý yaptýk. Kahvaltý sonrasý tekrar köye nasýl gideceðiz diye planlar yapýldý. Hareket baþladý, yürüyerek Meydan mahallesine çýktýk. Yol kenarýnda yenidünya meyve aðacý olan evin oraya geldik. Amcakýzý o eve girdi. O evden bir kiþi ile çýktý. O kiþi; “Siz þurada durun, ben cipi alýp geleyim.” dedi.

Biraz sonra üzeri muþamba ile kaplý, asetat pencereli askeriye yeþili Tuzla Jeep ile geldi. Hemen harekete geçtik. Yollar toz duman. Ermenek’ten batý yönündeki tüm köy ve kasaba yollarý mucurlu olup arabanýn hareketi ile arabanýn ardýndan toz bulutu yükseliyordu. O toz bulutundan araba içine giren ince tozlardan bizde nasibimizi alýyorduk.

Saat 10:00 da köy mezarlýðýndan geçen yoldan köye ulaþacaktýk. Köy mezarlýðýnda insanlarýn olduðunu görünce orada durdu. Arabadan indik. Babaannemin defnedildiðini öðrendik. Babaannemin mezarýnýn yakýnýnda babam vardý. Amcakýzý sarýlýp aðladý. Sýrasý ile orda bulunan diðer yakýnlara sarýldý. Ben unutulmuþ, sanki yok gibi oldum.

Babaannemin mezarý baþýna vardým. Ortalýk taze toprak kokulu, baþucunda bulunan mezar aðacýna tutundum. O artýk bu dünyada yoktu. O sonsuz bir âleme yolcu olmuþtu. 35 yýl önce benim görmediðim dedemin yanýna, Allah’ýn huzuruna gitmiþti. Üç ihlas, bir Fatiha okudum.

Babaannem temiz ve titiz bir kadýndý. Kendisine köyde “Tokalý” lakabý takýlmýþ. Neden “Tokalý” denildiði ben giyim ve kuþamýna dikkat etmesi ve süslü giyinmesi, özellikle köy kültüründe var olan “gököncek”e eklediði tokalar taktýðýndan bu lakap takýldýðýný sanýyordum.

14.07.2021 akþamý köy kahvesi önünde oturup eve dönüþümüzde Hüseyin Balcý, “Tokalý” babaannemin neden bu lakapla anýldýðýný þöyle ifade etti:

“Tokalý babaannen annemin halasý olur. Dolayýsý ile benimde büyük halam oluyordu. Belki ömründe ilk defa giyeceði bir kundura istemiþ eniþtemizden. Onun eniþtesi benimde dedem oluyor. Eniþtemiz de Ermenek’e gider bir kundura alýr. Ancak kundurayý görünce halam;

-Bu kunduranýn tokasý yok, diyerek kabul etmez.

Eniþtemizi izinin üstüne geri gönderir. Ermenek’te ulaþan eniþtemiz elindeki kundurayý aldýðý kunduracýya niçin geri getirdiðini anlatýr.

Kunduracý tabi fýrsatý deðerlendirir. Tokalý kunduranýn farkýný alýr. Tokalý kundurayý köye getirir. Bu olay köyde duyulur. O günden sonra da ‘Tokalý’ diye lakap takýlýr.” [1]

Ah babaannem! Bilirim senin ne yokluklar yaþadýðýný, ne çileler çektiðini.

Keþke öðretmen olarak yaþadýðým günlere ulaþsaydýn, ben de sana en kralýndan tokalý kunduralar alsaydým.

Mekâný cennet olsun babaanne.

15.07.2021 Yukarý Çaðlar

Durmuþ Ali ÖZBEK

[1]Hüseyin Balcý, 1963 Yukarý Çaðlar doðumlu, ilkokul mezunu, çiftçi