Zaman bir aynadýr, kýrýk dökük, 

Geçmiþin yankýsýdýr her bir kök. 

*

Umut bir bulut, gökyüzünde nazlý, 

Gerçek, sislerin ardýnda saklý. 

*

Yollar çatallanýr, belirsiz ufukta, 

Her seçim bir iz býrakýr ruhumda. 

*

Hayat bir nehir, akýþý meçhul, 

Her damlasý anýlarda mahfuz. 

*

Ýnsan bir yolcudur, yorgun ve sessiz, 

Kalbindeki ateþ bazen sönmüþ, bazen iz. 

*

Kelimeler köprüdür, suskunluða inat, 

Her harf bir çýðlýk, her cümle bir kanat. 

*

Dünya bir sahne, perde açýlýr kapanýr, 

Her hikâye bir gün sona dayanýr. 

*

Umut yine doðar, küllerden âzâde, 

Ýnsan direnir, sonsuzluk murâd eyle.

*

26.01.2025 Ankara

Durmuþ Ali ÖZBEK

Eðitimci Yazar

Kültür  Bakanlýðý Halk Þairi

*

Mahfuz:  korunmuþ, saklanmýþ, saklý.

Azade: baþýboþ, baðýmsýz, özgür, erkin

NOT: “Þiirin anlamý þairin karnýndadýr.” derler.

Derler de okuyucu eðer bir þiiri okuduysa kendi dünyasýnda bir yerlerde bir kelime de olsa bazý kýrýntýlar ortaya çýkarýr. Ýþte o kýrýntýlarý yazmak/yazabilmek yorum olarak deðerlendirilir. Yoksa benim aþaðýda yapacaðým bir analiz gibi bir beklenti içine girmek baþlý baþýna bir absürtlük olur. Þiir bir kýrýntý býrakmadýysa kiþide illa da ben yorum bekliyorum demek de absürtlüktür.

“Ben þu arkadaþa yorum yazdým, o da bana yazsýn.” beklentisi kesinlikle yanlýþtýr. Bir þiir sitesinde þiir yayýnlamaya baþlamýþtým. Daha üçüncü gün benim mesaj kutuma bir mesaj düþtü ve “Sen benim önceki þiirlerime sonradan yorum yazýyorsun, ben gününde yazmaný beklerim…” gibi kapris dolu mesaj alýnca o sitede þiir okunmadýðý, herkes birbirini taltiflerini sunduðunu öðrenmiþ oldum.

Düþüncelerim bir daha o beklenti içinde olanlardan uzak durmaya itti beni. Sitenin Ana Sayfasýnda sýradan þiir yayýnlamýþ bir arkadaþýn þiirini açýyorum ve kendimce bir deðerlendirme yapýyorum. Ýllaki bir beðensin ve yorum yapsýn düþüncesinden uzak olarak.

Ben “Mavera” dergisi ekolüyle yetiþtim. Bizler þiirimizin eksiðinin fazlasýnýn eleþtirisi yapýlarak yetiþtik.  Gerçeðini sorarsanýz edebiyat ve þiir sitelerinde bu tür açýklayýcý yorumlardan hiç görmedim desem doðrudur. Affýnýza sýðýnýrým.

Her neyse bugün üzüldüðüm tek bir nokta var. 235 defa týklanmýþ bir þiirde bir arkadaþýmýz da çýkýp bir yorum niyetine, “Bugün yazdýðýnýz þiirden ben hiçbir þey anlamadým.” diye yazýlmadýðýna üzüldüm. Onun için de; mademki “Þiirin anlamý þairin karnýnda saklý.” Ben de tüm okuyucularýmýn affýna sýðýnarak bir analiz yapma zahmetinde bulunayým dedim. Buyurun bu anlaþýlmayan þiirime dair kendimce analizim.

“ZAMANIN ÝZÝNDE” ADLI BU ÞÝÝRÝN BÝR ANALÝZ

“Zaman bir aynadýr, kýrýk dökük, 

Geçmiþin yankýsýdýr her bir kök.”

Zamanýn akýþýný ve geçmiþin izlerini derin bir þekilde yansýtan bu dizeler, hayatýn sürekliliðini ve köklerimizin önemini vurguluyor. Þiirsel bir dille ifade edilen bu düþünceler, bireyin geçmiþle olan baðýný ve onun bugünkü varoluþuna etkisini düþündürücü bir þekilde ele alýyor.

“Umut bir bulut, gökyüzünde nazlý, 

Gerçek, sislerin ardýnda saklý.”

Bu dizeler, umut ve gerçeðin birbiriyle iliþkisini metaforik bir þekilde ele alýyor. Umut, gökyüzünde zarif bir bulut olarak tasvir edilirken, gerçek ise sislerin ardýnda gizlenmiþ bir olgu olarak betimlenmiþ. Þiirsel bir dille, insanýn hayaller ve gerçekler arasýndaki dengeyi arayýþýna iþaret eden etkileyici bir anlatým sunulmuþ.

“Yollar çatallanýr, belirsiz ufukta, 

Her seçim bir iz býrakýr ruhumda.” 

Hayatta alýnan her karar, gelecekteki yolumuzu þekillendirir. Bu dizeler, seçimlerin ruhumuzda býraktýðý derin izleri ve belirsizliðin yarattýðý düþünceleri zarif bir þekilde ifade ediyor.

“Hayat bir nehir, akýþý meçhul, 

Her damlasý anýlarda mahfuz.”

Hayatýn bir nehir gibi akýþý, bilinmezliklerle doludur. Her aný, geçmiþin izlerini taþýyan bir damla gibidir. Bu dizeler, yaþamýn derin anlamýný ve zamanýn geçiciliðini düþündürür nitelikte. Þiir, insanýn anýlarla kurduðu baða dikkat çekerken, ayný zamanda geleceðin belirsizliðine de vurgu yapýyor.

“Ýnsan bir yolcudur, yorgun ve sessiz, 

Kalbindeki ateþ bazen sönmüþ, bazen iz.”

Bu dizeler, insanýn hayat yolculuðundaki yorgunluk ve duygusal dalgalanmalarý zarif bir þekilde ifade ediyor. Kalpteki ateþ, yaþam enerjisini ve tutkuyu simgelerken, bazen sönmesi veya iz býrakmasý, insanýn karþýlaþtýðý zorluklarý ve deneyimleri yansýtýyor. Þiir, sade ama derin bir anlatýmla okuyucuyu düþünmeye sevk ediyor.

“Kelimeler köprüdür, suskunluða inat, 

Her harf bir çýðlýk, her cümle bir kanat.”

Þiirsel bir anlatýmla, kelimelerin gücüne vurgu yapýlmýþ. Harflerin ve cümlelerin birer ifade aracý olarak tanýmlanmasý, iletiþimin derinliðini ve önemini etkileyici bir þekilde yansýtýyor. Bu tür bir yaklaþým, dilin sadece bir araç deðil, ayný zamanda duygularýn ve düþüncelerin taþýyýcýsý olduðunu da hatýrlatýyor.

“Dünya bir sahne, perde açýlýr kapanýr, 

Her hikâye bir gün sona dayanýr.”

Hayatýn geçiciliðini ve her þeyin bir sonu olduðunu vurgulayan bu dizeler, insanýn varoluþuna dair derin bir felsefi bakýþ sunuyor. "Dünya bir sahne" metaforu, yaþamý bir tiyatro oyunu gibi görerek, her bireyin bu oyunda rolünü oynadýðýný ve perdenin sonunda kapanacaðýný hatýrlatýyor. Bu bakýþ açýsý, hem kiþisel hem de evrensel anlamda zamanýn deðerini anlamamýza yardýmcý olabilir.

“Umut yine doðar, küllerden âzâde, 

Ýnsan direnir, sonsuzluk murâd eyle.”

Bu dizeler, insanýn umudunu ve direncini vurgulayan derin bir anlam taþýmaktadýr. Küllerinden yeniden doðan umut, insanýn zorluklara karþý koyma gücünü ve sonsuzluk arzusunu sembolize eder. Þiirsel bir ifadeyle, yaþamýn mücadele ile þekillendiði ve umudun her zaman var olduðu hatýrlatýlmaktadýr.