Ramazaný, çocukluðumdan beri ayrý bir severim. Her Ramazan günü, doyumsuz birer lezzettir, benim için. Bu tadý yakalamamda, - hangi konu ya da hayatýn hangi rengi olursa olsun- aþýrýya kaçmadan, olmasý gerekeni olmasý gerektiði kadar yapma titizliðini ve iradesini bize aþýlayan babam mý; yoksa, “yapamam” sözcüðünü aile sözlüðünden silmesinin yanýnda, her yaptýðý iþi “bir þahesere çevirme” gayreti ve azmi içinde olan ve “ân”larý “huþû” içinde yaþamayý bize öðreten annem mi daha baskýn? Bazen, günlerce düþünürüm, bu sorunun cevabýný… Ama bulamam! Hatta, “ân’larýn lezzetine varmak” deyince, “benlik aþýmýzda tuzu olan” dedelerim, büyük annelerim de kendilerine düþen payla yerlerini alýrlar, bu büyük sofrada…

Ama severim iþte; þu ramazan günlerini, bambaþka tatla… Küçük bir kýzken baþlayýp da kocaman bir haným olana dek, iftarla sahur arasýnda hiç uyumadan, ailesinin ve sevenlerinin gönüllü terzisi anneme þevkli bir çýrak olduðum içindir; belki de, bu günleri seviþim… Çýrak dediysek; sabunla kalýp çýkarmayý, kumaþý biçmeyi, bol teyel almayý, çift dikiþi, iðne ardýný, sürfile yapmayý bilen bir çýraðýz iþte… Bir, “makine çekmek” kaldý. Öðreniriz onu da, bir ramazan gecesinde. Bekleyin! Sabýrlý olun, biraz…

Ya da sahurda yapýlan sýcak sýcak böreðin kokusudur; o baþýmý döndüren tat. Annem, sofraya getirmeden bir - iki saat önce açmaya baþlasa, yetiþtirirdi böreði sofraya ama… Ee, biz de pek hamaratýz; öðleden sonra baþlasak, sahura yetiþtiririz; meraklanmayýn!

Ya da þöyle; tüm kardeþlerin evde bir arada saf tuttuðu gecelerdir; beni alýp götüren… O kadar alýp götürür ki beni o geceler; kendimi yedi- sekiz yaþlarýnda görürüm. Bir yaz gününde, dedemden “elifba” dersi alýrým; iþte, þu çardaðýn altýnda. Her gün, bir dersi, çabucak geçerim. Aslýnda, dedem yorulmasýn diye demezdim ama, dedem yorulmasaydý günde beþ- altý dersi geçerdim. Olsun dedeciðim, biz teker teker geçelim dersleri; bu, daha tatlý… Hem böylelikle, seninle daha uzun beraber oluyorum.

Ramazan demek, benim için; günler öncesinden hoþaflarýn, marmelatlarýn, eriþtelerin, salçalarýn, yaðlý turþularýn hazýrlanmasý demek. Ramazan demek, annemden kalan alýþkanlýkla, “iftar sofrasýnda önce kahvaltý mý yapacaðým; yoksa yemek mi yiyeceðim?” sorusuyla tatlý bir kafa karýþýklýðý demek… Ýþte böylesi kafayla; yalnýzca sýcak pideyi bitirmek demek…

Ramazan demek; yeni mayalanmýþ yoðurdun kaymaðýna dayanamayýp, gün ortasýnda orucu –bilmeden- bozmak demek…

Ramazan demek; otuz ramazan olmasa da, en az on (on beþ) iftar gecesi sofraný eþe, dosta, yolcuya açmak demek…

Ramazan demek, yurtta sahur yemeði çýkmadý diye; arkadaþlarla gece gece kýsýr yapýp, ertesi gün bütün gün boyunca karný þiþ dolaþmak ya da okulun bahçesindeki bankta uyuklamak demek…

Ramazan demek; sen çocukken, yarým gün (öðle yemeðine kadar) tuttuðun oruç için “iki yarým günü dikeriz de bir gün olur” diyerek kandýrýldýðýný unutup; büyüdüðünü sanarak, sekiz yaþýndaki oðlunu da “ayný tatlý masalla” uyutmak demek…

Ramazan demek; insaný bulmak, sevgiyi tatmak demek…

………………

Bir bayan arkadaþýmla ayný evi paylaþýyorduk. Ýkimiz de mesleðimizin ilk yýlýndaydýk. Okulumuzun ve branþýmýzýn ayný olmasý yetmezmiþ gibi –üç aþaðý beþ yukarý- hayata ve insanlara bakýþýmýz da aynýydý…

O ramazan gününde, farklý bir telaþ sarmýþtý bizi. Ýftara misafirlerimiz vardý… Ramazan kýþ aylarýna denk gelmiþti; günler kýsaydý. Okuldan çýkalý, belki daha yarým saat olmuþtu. Bir ya da iki sat içinde, iftar olacak; top patlayacaktý…

Hem ilk defa bu kadar kalabalýk misafirimiz olacaktý; hem de misafirlerimiz oldukça önemliydi.

Ýkimiz, iki koldan yemekleri hazýrlamaya koyulduk. Evimiz; iki genç hanýmýn ve daha maaþ almayý yeni yeni tatmýþ memurlarýn mütevazý eviydi. Yine de, önem verdiðimiz misafirlerimizi iyi aðýrlamalýydýk. Ana yemeði “tavuk” olan bir menü hazýrladýk. Dar zamanda ne yapýlýrdý ki? Fýrýnda tavuk; tavuk suyuna çorba, pilav, salata… Geçmiþ gün; belki yanýna bir sebze yemeði?(Belki de, bu yemeði düþünmüþtük de yetiþtirememiþtik…) Hatýrlamýyorum! Tatlý olarak tel kadayýf vardý… Bir de yanýnda yumurtalý ramazan pidesi…

Çok heyecanlýydýk! Ýçimiz içimize sýðmýyordu. Ýftara on beþ yirmi dakika kala kapýmýzýn zili çaldý. Koþarak açtýk kapýyý… Yedi tane, yaþlarý on bir ile on dört arasýnda deðiþen delikanlý ile baþlarýnda öðretmenleri bize bakýyordu. Þaþýrdýk! Þaþýrdýk; çünkü biz aslýnda tam yirmi kiþi davet etmiþtik…

Bir iki saniyelik duraklamadan sonra, içeriye buyur ettik misafirlerimizi. Gençlerde, olaðan dýþý bir sessizlik hakimdi. Neredeyse, sorduðumuz sorularýn tamamýna gençlerin yerine öðretmenleri cevap verdi…

Top patladý; iftar sofrasýna geçtik. Gençler, yemeklerimizi hiç de iþtahla yemiyorlardý, açýkçasý. Arkadaþýmla benim moralimiz giderek bozuluyordu; neþemiz ve heyecanýmýz da bitmiþti.

Bir anlam veremiyorduk. Birkaç kez, önce misafir öðretmen arkadaþýmýza baktýk; sonra biz göz göze geldik?! Sofradan kalkýldý; bir iki saat kadar sohbet edildi. Eh, sohbet biraz daha sýcaktý sanki… Ama ortalýðý ýsýtmak için, oldukça ter döktük…

Sohbetten sonra misafirlerimizin yerine yine öðretmenleri “biz, kalkalým” dedi. Misafirlerimizi yolcu ettik…

Misafirlerimiz gidince arkadaþýmla sabaha kadar uyuyamadýk. Oysa, ne kadar heyecanlý baþlamýþtýk güne… Hayatýmýzýn en önemli misafirlerini iftar soframýza çaðýrmýþtýk. Ve bütün maharetimizi, gücümüzü, gayretimizi göstererek iyi bir sofra hazýrlamýþtýk. Ama sanki, kimse memnun kalmamýþtý sofradan. Öðretmenleri bile, “hani, bizi önceden tanýmayan arkadaþ olmasa” yüzünü asacaktý. Bir ara, can sýkýntýsýný onun da yüzünden okudum. Yine de, nezaketini korumayý baþardý, tebessümüyle.

Üstelik neden, hepsi deðil de yedi kiþi gelmiþlerdi? Biz, yirmi öðrenci bekliyorduk…

Ýkimiz de gece boyunca hiç gözümüzü kýrpmadan, ertesi gün okulumuza gittik. Ama benim aklýma fena halde, dün akþamki iftar maceramýz takýlmýþtý. Okuldan sonra, Öðretmenevi’ne gittim. Yetiþtirme Yurdu’nda Rehber Öðretmenliði yapan, daha üniversite yýllarýndan tanýdýðým ve güzel bir tesadüfle ayný ilde çalýþmaya baþladýðýmýz arkadaþým burada kalýyordu. Onu bulmam hiç de zor olmadý. O da, benim adým atýþýmdan, neden geldiðimi anlamýþtý, sanýrým; üstelik, yüzüm de ekþi satýyor olmalýydý:

“Merhaba”

“Merhaba Elif”

“Neden bütün öðrencilerim gelmedi?”

“Eviniz küçüktü, kura çektik. Kurada çýkanlar geldi size…”

“Aman, ne iyi ettiniz? Onun için çocuklarýn gelirken yüzü asýktý…”

“Evet! Hata ettiðimi daha yolda anladým…”

“Hatalýydýn elbette… Biz, bize kaç kiþi çaðýrdýðýmýzý biliyorduk! Hem de, geride kalan çocuklarýn kalbini kýrdýn, Rehber Öðretmen!”

“Tamam Elif! Hatalýyým; onlardan özür diledim, sizden de dilerim…”

“Yok, öyle hemen kurtulamazsýn… Baþka bir þey daha olmalý… Biz, dün akþam bir kusur mu ettik?”

“Hayýr Elif olur mu? Güzel bir iftar yemeði oldu yetimlere…”

“Eðer, biz arkadaþsak gerçeði söylemelisin, az önceki gibi…”

“Þeyy, çok özendiðinizi biliyorum ama…”

“Lütfen, gerçek ne ise bilmek isterim, Rehber…”

“Tamam, beni üzüp durma… Pekala, söyleyeceðim: Gerçekten de çok özenmiþsiniz sofraya… Ama Elif, o çocuklar her gün, tavuk-pilav tarzý yiyecekler yiyorlar. Keþke þöyle ýspanak, kuru fasülye, börek, dolma gibi sýcak ev yemekleri yapsaydýnýz…Yapardýnýz da… Biliyorum!”

“Bunu umdun, öyle mi?”

“Evet, þeyy…”

“Yok, ben özür dilerim…Ispanak?!.”

“Evet, þöyle her evde, her an yenilen; daha sýcak þeyler…”

Ýkimiz de Öðretmenevi’nin oturma salonunda dokunsalar aðlayacak haldeydik:

“Sýcak þeyler!.. Anladým, anladým arkadaþým! Keþke, bütün bunlarý daha önce konuþabilseydik…”

“Teþekkür ederim” diyerek ayrýlmak istedim oradan, Öðretmenevi’nin o dev koltuklarýna yapýþmýþtým sanki..Kulaklarým uðulduyordu. Ve kulaðým; “sýcak þeyler, sýcak þeyler…” diye çýnlýyordu.”Aman Allah’ým! Kim bilir, ne umutlarý vardý o çocuklarýn?”

O ramazan gününü hiç unutmam! Bana çok sýcak geldi. Ýnsanlarý sevindirmek çok özel bir þey… Ama, nasýl sevindireceðini de bilmeli, insan!.. En önemlisi de, hiç kimseye “ben, seni þununla sevindiririm” diyemeyiz, ta en baþýndan; “sen, ne ile sevinir ve mutlu olursun?” diyebilmeliyiz yüreklice…

Keþke, tavuk yerine kýymalý ýspanak yemeði ya da ýspanaklý börek yapsaydým. Keþke, Rehber arkadaþým, bizim yerimize düþünüp de, biz yorulmayalým diye yedi kiþi seçeceðine, evimize ortaokulu bizim okulumuzda okuyan tam yirmi delikanlýyý getirebilseydi.

Keþke; konuþabilseydik...

O günden bana birçok tat kaldý; yurtta kalan çocuklarýn eve hasretini iyi bilirim. Ve onlarý, elimden geldiðince, “evimle” sevindiririm. Onlara hissettirmeden de, “neyi severler?” öðrenmeye çalýþýrým…

Ramazan demek; gönülden konuþabilmek demek…

Ramazan günlerinizle beraber tüm günleriniz sevgi tadýnda olsun!..

Yegâh Elif (R)