Türk-İslam
âlimleri serisi – 36
ABDURRAHMAN ES – SÛFİ
D. H. 291(903) – Ö. H. 376/ (986)
Hicri iki
yüz doksan bir de Rey’de doğdu,
Büveyhi
hânedanının can dostu oldu,
Bağdat’ta
ilim merkezinde yetişmişti,
Bettani
gibi âlimleri rehber tuttu...
Astronomide
yeni dönemi başlatmış,
Modern
çağa tesiri olan bir adammış,
Batı
literatürü ondan hep bahseder,
Onu,
Azophi, Abuhassin diye anmış...
İlbermosofim,
Jeber Mosphim de demişler,
Onun
eserini batıya mal etmişler,
Batlamyus’un
fikirlerini geliştirmiş,
İnsanlar
yıldızları onunla bilmişler...
Gök cisimleri
uzaklığını ölçmüştür,
Yıldız
takımlarının resmini çizmiştir,
Büyüklük
ve rengine göre cetvel yapmış,
Bunları
kataloglar ile belirtmiştir...
Kozmografik
haritaları hazırlamış,
Çağımızda
da bu harita kullanılmış,
Astronomi
alet yapımında etkili,
Onun yaptıkları
Kahire’de saklanmış...
Usturlapları
hassas ölçen alet yapar,
Biruni,
İbn Yunus onu övgüyle anar,
Batılı
astronoma etkisi çok büyük,
Onun
eserini İspanyolca yazarlar...
Viyana,
Nürnberg âlimleri üstad saymış,
Modern
astronomi onu saygıyla anmış,
Abdurrahman
es-Sûfi’nin çok eseri var,
Batıda
eserleri baş tacı yapılmış...
Farsça,
Arapça ve Türkçe eserleri var,
İspanyol,
İngilizler tercüme yaparlar,
Onun
Topkapı Sarayı Kütüphanesinde,
Türkçe
olarak bu eserleri yayınlarlar...
Biz sahip
çıkmaz isek öz benliğimize,
Küfrü
kardan sayarız âlimlerimize,
Dünya
onların ışığı ile ilerlemiş,
Kılıflar
bulur olduk kepazeliğimize.
Tarihte
nice dahi Türk – İslâm özünde,
Onların
eserleri Batının elinde,
Değişiklik
dahi olur isimlerinde,
Bizler
bize sahip olamadık yiğidim...
İslâm
âlimi, Allah adıyla aramış,
Rabbim de
onlara pek çok kapı aralamış,
Bizlerde
de antika diye pazarlanmış,
Bizler öze
hitap edemedik yiğidim...
Bizim
özümüz buldu, batı sahiplenir,
Bizde
değersizken, onlarda kıymetlenir,
Bizim aramıza,
hasetlik ekilmiştir,
Bizler
düne sahip olamadık yiğidim...
NOT: Kur'ân'daki bütün emir ve yasaklara
itaatte büyük hassasiyet gösteren Müslümanlar, ilme teşvik eden, hatta ilmi
emreden âyetlere itaatte de aynı titizliği göstermişlerdir. İtaatteki bu
hassasiyet onların Fizik, Kimya, Tıp, Astronomi ve Jeoloji üzerindeki
araştırmalarını başlatan ve devam ettiren en büyük muharriktir. Bu sayede İslâm
dünyasında dev isimler yetişmiştir.