Türk-İslam âlimleri serisi – 90
EBU MAŞER USAYBİA
D. 1203 – Ö. 1269
İsmi; Ahmed bin Kasım es-Sadi Hazreci,
Ebu’l-Abbas olarak bilinir künyesi,
Lakabına “Muvaffaküddin” denilmiş,
Dedesinin lakabıyla anılmak istedi.
Babası ve amcası da ünlü tabiptir,
Usaybia, Kahire’de dünyaya gelmiştir,
Genç iken “Maristan-ı Nuriyye’de okumuş,
Ruhbi, Kulli ve de Dahvar’dan ders
almıştır.
İbn-i Baytar ile botanik çalışmıştır,
Nasırı Hastanesi’nde doktorluk yapmıştır,
Emir İzzeddin’in özel doktoru olmuş,
Bir taraftan da güzel eserler yazmıştır.
“Tabakat-ül-Etibba” onun ünlü eseri,
İlim yolunda olanlar sever bu eseri,
Tıp ilminde üstat olarak biliniyor,
Üstat, Suriye’nin Şam ilinde vefat etti.
“Tabakat-ül-Etibba”
hakkında not: Günümüzde Avrupa’da İslâm
tababeti hakkında iki eser yazılmış olup, bunlardan birisi Almanca Wüstenfeld,
diğeri de Fransızca olarak Leclerc tarafından yazılmıştır. Her iki eser de
İbn-i Ebî Usaybia’nın bu eserini temel kaynak olarak kullanmıştır. Reiste,
Sanginett, Hamit Vali Efendi gibi birçok ilim adamı bu eseri haşiyelerle
tercüme etmeye çalıştılar ise de, başaramadılar. Eser, A. Müller tarafından
1882 senesinde Kahire’de ve 1884’de Königsbetg’de iki cilt hâlinde neşredilmiştir.
İbn-i Ebî Usaybia’nın bundan başka tıbba ait eserleri de
vardır. 1- Kitâb-ül-hikâyet-il-etibbâ fî îlâcât-il-Edvâ, 2-
Kitâb-ül-İsâbât-ül-Müneccim, 3- Kitâb-üt-tecârib vel-fevâid (bu eserini
tamamlayamamıştır) bunlardan bazılarıdır.