Türk-İslam âlimleri serisi –
93
BOĞDU
D.H. 631/1233 –
D.H. 685/1286
Iraklı Türk Zoologu
Onun adı;
Fahreddin Ebû Said Boğdu,
Bin Şerafeddin
Ali bin Cemaleddin
Kuştemir bin
Abdullah el-Hâkim el-Türkî
El-Bağdadi
olarak bilinmektedir.
Irak’ın Hille
bölgesinde doğdu denir,
Dedesinin adı
Cemaleddin Kuştemir,
Dede;
“Merzübânü’l-Irak” ta rütbelidir,
Şerafeddin
Ali’nin oğludur Boğdu.
Beş yaşında iken
babası vefat etmiş,
Hilafet
sarayında himaye edilmiş,
Halife
Müstansır, ona hil’at giydirmiş,
Orda beylik
eğitimi görmüştür Boğdu.
Halife ve
vezirlerle birlikte oldu,
Küçük yaşta
rütbeli biri olmuştu,
Abbasi
Devleti’nde çok seviliyordu,
Zalimlerce
iftiralara uğrar Boğdu.
İlhanlı Hülâgû;
Irak’ı işgal eder,
Boğdu, Otuz üç
yaşında yazmıştı eser,
“Gunyetü’l-Kâri”yi
Hülâgû’ya takdim eder,
Hülâgû’nun
güvenini kazanır Boğdu.
Çocukluğunda
dedesiyle ava çıkar,
Böylece av ve av
kuşu merakı başlar,
Av kuşlarıyla
ilgili bir eser yazar,
Beyzere
(Doğancılık)’de ustadır Boğdu.
Avcı kuşlar için
araştırmalar yapmış,
Kanatlılar
hakkında da kitaplar yazmış,
Yazdıkları
eserler takdirler toplamış,
Altı yüz seksen
beşte vefat eder Boğdu.
Nice ûlema ve
âlimler bizden doğdu,
Bizler sahip
olmadıkça adı kayboldu,
Boğdu ismini de
çoğumuz yeni duydu,
Galiba bizlere
sopa gerekir yiğidim.
Merzübânü’l-Irak: Irak sınır beyi
NOT: Kur'ân'daki
bütün emir ve yasaklara itaatte büyük hassasiyet gösteren Müslümanlar, ilme
teşvik eden, hatta ilmi emreden âyetlere itaatte de aynı titizliği
göstermişlerdir. İtaatteki bu hassasiyet onların Fizik, Kimya, Tıp, Astronomi
ve Jeoloji üzerindeki araştırmalarını başlatan ve devam ettiren en büyük
muharriktir. Bu sayede İslâm dünyasında dev isimler yetişmiştir.
DRABER
der ki: * Müslüman bilim adamları eski ve yeni
bilimlerin çoğunun temelini atmışlardır.