NEVRUZ
Baharın
başlangıcı (habercisi) olan Nevruz
Nevruz, baharın ilk günüdür ve bu gün kuzey yarım
kürede bahar ekinoksunun (gece ve gündüzün
eşitliği) oluştuğu gündür.Bu günde güneş ekvatora dik açı ile gelir. Gece
ve gündüz birbirine eşitlenir. Ayrıca hem kuzey hem de güney kutbu aynı anda
gündoğumu hattındadırlar ve gün ışığı her iki yarımküre arasında eşit olarak
paylaşılmaktadır.21 Marta günler uzamaya başlar.Çetin kış şartları cemrelerin hava, su ve toprağa düşmesi ile son bulur.Nevruzda tabiat uyanır toprak yeniden mahsul vermeye hazır hale gelir.Bolluk bereket başlar.
Nevruz
İran’ın, Turanın ve top yekûn Orta Doğu halklarının nerede ise Adem
Peygamberden beri bildiği ve kutladığı bir bayram demektir.
Oniki Hayvanlı
Takvim ve Melikşah'ın Celali Takvimi'nde yılbaşı olarak belirlenen 21 mart,
Divânü Lügati't-Türk'te de ilkbaharın gelişi olarak belirtilir.
Nevruz Ergenekon
destanı’na göre, düşmanlar, Türkleri hile ile yenerler ve çoğunluğunu
öldürürler.Kurtulanlar kimsenin bilmediği dağlık, verimli bir yer olan
Ergenekon’a gelirler. Zamanla nüfusları çoğalınca buradan çıkmak isterler fakat
dört bir tarafları kayalıklı ve yüksek dağlarla çevrilidir. Çocukların,
kadınların, yaşlıların ve yük hayvanlarının gidebileceği uygun bir yol yoktur.
Bunun üzerine büyük ateşler yakıp demir dağları eritip çıkarlar ve bir kurdun
öncülüğünde tekrar eski yurtlarına dönerler. İşte Türk kültürüne göre nevruz,
takvim başlangıcı olan Ergenekon’dan çıkış günüdür.
Anadolu’da Nevruz-i
Sultan, Sultan Nevruz, Navrız, Mart dokuzu gibi adlar verilen Nevruz, farklı
yörelerde değişik biçimlerde kutlanır. Tarımsal uğraşın yoğun olduğu yörelerde
bir tür bolluk ve bereket töreni olma özelliği de taşımaktadır. Osmanlı Devleti
zamanında Nevruz gününe özel bir önem verilmiştir. Padişahlara Nevruz günleri
“nevruziye” adı verilen kasideler sunulurdu. Bu kasidelerde ağaçların
yeşermesi, çiçeklerin açması, havanın ısınması gibi konulara yer verilirdi.
Osmanlı Devleti zamanında Nevruz günlerinde Nevruziye denen çeşitli
baharatlardan yapılmış macunlar, padişah ailelerine ve büyüklere ve halka
sunulurdu. Orta Asya'da yaşayan Türk Devletleri ise nevruz bayramlarında geleneksel olarak buğdaydan yapılan sümelek tatlısı yapıp ikram ederlerdi.
T.C Devletimizin kurucusu ulu önder Atatürk, nevruz
bayramının, Türklerin en eski bayramlarından biri olduğunu biliyordu.Büyük taarruzda halkın heyecanını arttırmak için nevruz kutlamasına bizzat katılmıştır.Nevruz şenliklerinde halkın moralini yüksek tutmak istemiştir.
"Cumhuriyetin temeli yüksek Türk kültürüdür" diyen Atatürk '' askeri ve siyasi zaferler tek başlarına çok fazla bir şey ifade
etmezler. Önemli olan, bu zaferleri kazanan milletlerin nasıl yaşadıkları,
kendi milli kültürlerine ne kadar bağlı olduklarıdır. Kültürel zaferler ise
ancak milletlerin kendi kültürlerini canlı tutmaları ile mümkündür. Kendi
kültürünü terk eden milletler ise benimsedikleri yeni kültür içinde erimeye ve
yok olmaya mahkumdur'', demiştir.
Nevruz sadık yâr
toprağın canlanıp yeşile büründüğü hava, su, toprağın ısındığı bolluk bereketin çoğalacağı, sevinç mutluluk ve huzurlu günlerin başladığı gündür.Nevruz kin ve nefret sebebi olarak görülmemelidir. Nevruz tabiat, bir doğa bayramı olarak algılanmalıdır.
Nevruz Bayramınız Kutlu Olsun
NEVRUZ
Kışa veda ederken hüzünler dağılacak
Gündüzler uzayacak uyku gözden kaçacak
Koyun ve keçilerin sütleri sağılacak
Gelincikler laleler mor sümbüller açaçak
Mevsim bahar olacak toprak umut saçaçak
Baharın müjdesiyle kuşlar dile gelecek
Irmakların suları çağlayıp yükselecek
Tabiat uyanacak toprak ana gülecek
Ülkeme kuş kervanı yaşam için göçeçek
Mevsim bahar olacak toprak umut saçaçak
Cemre düşünce yere fırtınalar bitecek
Yeşeren ağaçlarda ebabiller ötecek
Doğanın bereketi insanlığa yetecek
Kanaryalar serçeler pınarlardan içecek
Mevsim bahar olacak toprak umut saçaçak
Toprağın bağrındaki sular buharlaşınca
Gökyüzü ısınınca yeryüzü harlaşınca
Navruzlar orkideler coşup sarmalaşınca
Herbir renge bezenmiş kelebekler uçaçak
Mevsim bahar olacak toprak umut saçaçak
Erikler çiçek açıp yaprağa bürünecek
Ovamız platomuz yemyeşil görünecek
Ihlamurun dalları yerlere sürünecek
Ümitler yeşerecek günler güzel geçecek
Mevsim bahar olacak toprak umut saçaçak
Miskinlikler bitecek neşe huzur gelecek
Kardelenler canlanıp buz kütleyi delecek
Mart kapıdan bakacak soğuklar son bulacak
Parklar dolup taşacak dostlar mekan seçecek
Mevsim bahar olacak toprak umut saçaçak
SELMA TÜRKYILMAZ