ASÝL BÝR MÝLLETÝ UTANILACAK BÝR DURUMA DÜÞÜREN SEFÝL
Kamuoyunu gerçek durumla karþý karþýya býrakmayý tercih ederim. O zaman, Saltanat'ý atadan
oðula geçirmek gibi yanlýþ bir usulün sonucu olarak, büyük bir makam, tantanalý bir ünvan
kazanabilmiþ bir sefilin, gururu çok yüksek asil bir milleti nasýl utanýlacak bir duruma
düþürebileceði kendiliðinden anlaþýlýr.
Gerçekten de, her ne sebeple ve ne þekilde olursa olsun, Vahdettin gibi hürriyetini ve hayatýný
milleti içinde tehlikede görebilecek kadar âdi bir yaratýðýn, bir dakika bile olsa, bir milletin baþýnda
olduðunu düþünmek ne hazindir! þükre deðer bir durumdur ki, bu alçak, mirasýna konduðu
Saltanat makamýndan millet tarafýndan atýldýktan sonra, alçaklýðýný sonuna kadar getirmiþ oluyor.
Türk milletinin bu iþte önce davranmasý elbette takdire deðer.
Âciz, âdi, duygu ve anlayýþtan yoksun bir yaratýk, kendisini kabul eden herhangi bir yabancýnýn
koruyuculuðuna sýðýnabilir; ancak, böyle bir yaratýðýn bütün Müslümanlarýn Halifesi sýfatýný
taþýdýðýný ifade etmek elbette doðru deðildir. Böyle bir düþünce tarzýnýn doðru olabilmesi,
öncelikle, bütün Müslüman milletlerin esir olmalarý þartýna baðlýdýr. Halbuki, dünyada gerçek
böyle midir? Biz Türkler, bütün tarihimiz boyunca hürriyet ve istiklâle sembol olmuþ bir milletiz!
Deðersiz hayatlarýný iki buçuk gün daha fazla ve sefilce sürükleyebilmek için, her türlü düþkünlüðe
katlanmakta bir sakýnca görmeyen halifeler oyununu da sahneden kaldýrabildiðimizi gösterdik.
Böylece, devletlerin, milletlerin biri birleriyle olan iliþkilerinde, þahýslarýn, özellikle baðlý
bulunduklarý devlet ve milletin zararýna da olsa þahsî durumlarýndan ve kendi hayatlarýndan
baþka bir þey düþünemeyecek pespavelerin herhangi bir önemi olamayacaðý þeklindeki bilinen
gerçeði bir defa daha ortaya koymuþ olduk.
Milletler arasýndaki iliþkilerde mankenlerden yararlanma yöntemine raðbet etme devrine son
vermek medenî dünyanýn samimî bir dileði olmalýdýr.

                   MUSTAFA KEMAL ATATÜRK

                      (NUTUK Sayfa 340-341)