Erzurum’da çay genelde , açýk içilir (Çok fazla demlenirse çayýn acý olacaðý düþünülür. Ayrýca çok içebilmek için de renginin açýk olmasý gerekir.) 

Çay, her bardakla içilmez (Ýlle de ince belli cam bardak, tercihen beline altýn yaldýzlý þerit çekilmiþ “helli bardak” olmasý gerekir.)

Çayýn yanýnda limon olmadan servis olarak getirilmez.

Çay, demlikten, yapraklarý süzülmeden doldurulur; otlu otlu içilir (Erzurum çay kültüründe kahvehanelerde aksi belirtilmedikçe çaylar otlu gelir. Süzme çay istiyorsanýz özellikle belirtmeniz gerekir)

Semaver çayý da çok meþhurdur (Erzurum çay kültürünün önemli noktalarýndan birisi semaver çayýdýr. Mümkünse her zaman semaver çayý tercih edilir. Odun ateþinde demlenen çayýn lezzeti diðerlerinden oldukça lezzetli olur)

Kahvehanelerde de evlerde de çayýn yanýnda çay kaþýðý getirilmez (Erzurum’da çaylar kýtlama þekerle içildiði için çayýn yanýnda kaþýk getirilmez).

Çayýn çok ama çok içildiði Erzurum’da çayý nasýl istemelisiniz?

Birinci bardak; Erzurum’da birinci bardak ;

’Bitene çay ver’ denilerek istenir ve bu ilk bardak "bi kýt iki fýrt" felsefesi ile anlýk içilir.Daha bardak tabaða konmadan garsona þöyle seslenilir;

Hele tezele gardaþ,( Bir an evvel yenilenmesi talebi) Ýkinci bardak biraz daha sakin içilir.Ve aðýzda hala ilk bardaðýn þekeri vardýr.

Üçüncü bardak; Hele doldur. (Daha içilecektir.)

Dördüncü bardak; Doldur daa neye bahisan. (Durma çay doldur anlamýnda) Dördüncü bardakta kýtlama þeker yenilenir.Tabi bu ortalama bir yaklaþýmdýr.Kiþiden kiþiye deðiþebilir.

Beþinci bardak; Goy gardaþ goy.

Altýncý bardak; Bugün ele yanirem ,hele doldur. (Hararetim dinmedi daha...)

Yedinci bardak; Yeter cýrýldým ,der. Ve buna Erzurum’da "cýrýldým çayý "denir.(Bu genel bir kültürdür.) Evlerde ev sahibi cýrýldým çayýndan sonra bir çay daha ikram eder.

Bu yazýyý süsleyen acizane þiirimizle bitirelim.

Kýtlama Çay

Gelirse demli çay,ey güzel dostum! 
Þekerin kýtlama, olmazsa içme
O çaydan hasýlý, muradý kastým
Efkara ferman, olmazsa içme

Ýçilir mestane, kýtlanýr þeker
Sohbetler edilir,sohbeti çeker
Þifadýr derdine, balgamý söker
Ruhuna derman,olmazsa içme

Erzurum þeker’i, olursa olsun
Kýtlama olmaz ki, diðeri kalsýn
Biri boþalmadan, öbürü dolsun
Yanýnda ilemon,olmazsa içme

Yarenlik amacýn,çaylar araçtýr
Kaç bardak içtim ki,saatin kaçtýr? 
Semaverde çayýn, o baþa taçtýr
Hem lavaþ lokman,olmazsa içme

Her vakit içilir, hiç yok denilmez
Kýtlama verilir, kaþýk verilmez
Sultan’ý sofradýr, onsuz serilmez
Vermezse candan, can olsa içme

Tabaðý altýnda, bardak hellidir
Demini almýþsa, renkten bellidir
Tepsiler çeþitli, allý güllüdür
Gelmezse önden,bal olsa içme

Selim Adým