Besmelenin Fazileti
Biz bu yazımızda her hayrın başı ve her hayrın tamamlayıcısı olan Besmele-i Şerifin önemine değineceğiz. Besmele ayet midir, değil midir? gibi fıkhi tartışmalara girmeden yalnızca onun faziletine değineceğiz. Kur’an okumaktan tutun abdest almaya, duaya başlamadan tutun cihada çıkmaya, bir ilmi tahsil etmekten tutun, sadaka vermeye kadar her hayırlı işe besmele ile başlanır. Besmele âdeta bu hayırların tacıdır ve bereketidir. Hatta besmele sadece hayırların başı değil; su içmek, yemek yemek, elbise giymek, evden dışarı çıkmak gibi her mübah işin dahi başıdır. Efendimiz(s.a.v.) bunun gibi mübah işlere dahi besmele ile başlamamızı bizlere emretmiş ve kendileri de bizzat besmele ile başlamışlardır.
Peygamberimiz(sav) besmeleyle alakalı buyurur ki: ‘’Besmelesiz her iş güdüktür(eksiktir)’’1 Yani besmele ile başlanmayan her iş yarımdır ve tamamlanmamıştır. Dolayısıyla besmele her hayrın başı olduğu gibi aynı zamanda her hayrın da tamamlayıcısıdır. Besmele kâinatın padişahına bir sığınmadır, bir bağlantı kurmadır. Besmeleyi zikreden insan her şeyin ondan geldiğini, her şeyi onun verdiğini ve her şeyi onun uğrunda harcanması gerektiğini anlar. Besmele kulun imtihan dünyasında olduğunu ve her an gözetim altında olduğunu hatırlatır.
Tasavvufun sistemleşmesinde büyük emekleri olan, büyük Mutassavufumuz Kuşeyri’nin besmelenin tefsirinden bazı alıntıları burada paylaşmayı konunun önemi açısından uygun buluyoruz. Kuşeyri’yi besmelenin tefsiri açısından diğer müfessirlerden ayıran özellikleri şunlardır: Her bir besmelenin sureyle bir bağlantısı olduğunu düşünür ve besmeleyi her tefsir edişinde surenin anlam bağlantısına uygun tefsir eder, besmelede ki her bir harfin bir anlamı olduğu gibi, bununla beraber her bir harekenin dahi bir manası olduğunu belirtir. Kısacası, besmelede ki her bir şeyin Kur’an’ın ruhuna uygun bir mana içerdiğinden bahseder. Besmelenin tefsiri hakkında yaptığı yorumlardan birkaçını burada paylaşmayı gerekli görüyoruz.
‘Bismillah, Yüce Allah’ın eşsiz ve benzersiz yaratma gücünü bildirmekte; er-Rahman ve er-Rahim ise, O’nun tüm işlerini en güzel bir biçimde ve yerli yerince yapmasına işaret etmektedir. Şöyle ki, tüm her şey O’nun dilemesi ve kudretiyle olur; O’nu birleyen de O’nun yardım ve inayetiyle O’nu tevhid eder.’2
‘Bismillah sadası, heybet (kendinde olma) ve ğaybeti (kendinden geçmeyi) gerektirir. Rahman ve Rahim sadası ise, ünsiyet (ülfet) ve kurbeti (yakınlık) gerektirir. Evet, Bismillah sadası yürekleri hoplatır, akılları baştan alır.Rahman ve Rahim sadası ise, gönülleri rahatlatır ve akıllara şifa verir. Allah ismi ile celal sıfatının tecellisi akılları baştan alır, Rahman ve Rahim isimleriyle cemal sıfatının tecellisi ise yeniden akılları kendine getirir.’3
‘Bismillah, öyle yüce bir zatın ismidir ki; O, kendisine dua edenin duasına cevap verir; kendisine güvenene O yeter; kendisine yöneleni ikrama boğar, günahlardan arınana merhamet eder ve ona yaklaşır; kendisine şikayette bulunanın şikayetinin gereğini yapar; kendisinden isteyene bol bol ihsan eder.’4
‘Bismillah, şefkat ve merhamet menbaının ismidir. O, kullarının densizliklerini billir, ama onlara şefkatle muamele eder, günahları örter ve bağışlar. Aslında O, cezalandırmaya da kadirdir ama, işlenen günahları görür fakat gizler, bilir ama ortaya sermez.’5
‘Bismillah ismini layıkıyla anlayan kimsenin, sözü özü doğru olur. Davranışları, ahlakı, ahvali ve hatta alıp verdiği nefesleriyle hep o gerçeği tasdik eder. Sözünde doğru olması, delilsiz mesnetsiz konuşmaması, davranışlarıyla doğru olması, bid’ate bulaşmaması; ahlakında doğru olması, Yüce Allah’ın tüm herkese sunduğu ihsanlarında bir eksiklik ve kusur görmemesi, hâlinde doğru olması, hep keşif hâlinde olması, nefeslerinde doğru olması, hep O’nu görüyormuşçasına solumasıdır.’6
Rabbim besmelenin önemini ve hikmetini anlamayı, gereği gibi yaşayanlardan olmayı nasip etsin…
1- Ebu Davud Edep
2- Kuşeyri’nin Letâifu’l-İşârât Tefsiri Enfal Suresi
3- Kuşeyri’nin Letâifu’l-İşârât Tefsiri Hac Suresi
4- Kuşeyri’nin Letâifu’l-İşârât Tefsiri Furkan Suresi
5- Kuşeyri’nin Letâifu’l-İşârât Tefsiri Necm Suresi
6- Kuşeyri’nin Letâifu’l-İşârât Tefsiri Münafikun Suresi
Mücahit GÜLER
(
Besmelenin Fazileti başlıklı yazı
fikirsungeri tarafından
12.09.2022 tarihinde sitemize eklenmiştir. Sitemizde yayınlanan eserlerin hukuki sorumluluğu , kullanılan materyaller ve yazının içeriği yazarlarına aittir.İzin alınmadan kaynak gösterilse bile sayfamızdaki eserler başka yerde yayınlanamaz. Eserlerin izin alınmadan kopyalanması ve kullanılması 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasasına göre suçtur. )
Okuduğunuz Yazının Site Kurallarını İhlal Ettiğini Düşünüyorsanız, Site Yönetimine Bildirmek İçin Tıklayınız.
