YENİ KAYNANA TİPİ
BU kaynana okumuş yazmış biri. Günümüz okullarında dirsek çürütmüş. Annesi elifi mertek sanan biri olmasına rağmen o sözüm ona çağdaş eğitimli bir kadın. Yeni evlendiğinde kocasından eğitimini sürdürme izni istemiş olumsuz yanıt almış, fazla ısrar etmemişti.
O zamanlar eğitimin önünde engeller vardı. İnsan hak ve özgürlüklerini kısıtlayan eğitim. Çalışmak için de izin istemişti ama kocasının karşı çıkması, iş imkanlarının o zaman için kısıtlı olması onun bu konudaki ısrar etmemesinin nedeni olmuştu.
Ancak evlenmeden önce istediği Kur’an öğretme düşüncesine kocasının taraftar olmasına rağmen hiç o buna teşebbüs etmemişti. Ankara’nın varoşlarında öğretmen olan kocasının yanında kirada yaşamak işine gelmiş, başka bir şeye tevessül etmemişti. Babasının demiryolu emeklisi olması dolayısıyla ücretsiz yolculuk haklarını kullanan annesi sık sık kızının evine gelmekte, onun her şeyine karışmaktadır. Ona rağmen Damat duruma müdahale etmemekte ona katlanmaktadır.
Yazları evinde kaldığı, burada da yalnız oldukları için elinden geldiği kadar onu iyi ağırlamaya çabalamakta, memnun etmek için elinden geleni yapmaktadır. Ancak o hiç memnun olmamakta, hep daha fazlasını istemektedir. Şimdi kızı da yeni evlendirdiği kızına aynı şeyleri yapmakta; sık sık onun evine gitmek, yerleşmek, damada karışmak ve sürekli problem çıkarmak için her fırsatı değerlendirmektedir.
Annesinin sabah erken kalkıp yola çıkmak istemesi, damadının onu gara götürmemesini bahane edip yıllar süren dargınlık ve garazının bir benzerini yapmak için ortam oluşturma yolunda hızla ilerlemektedir.
Davetsiz ziyaretler, kızının evine istenmediği halde gitmeler, yakın mesafede bile en az iki gün kalma çabaları bu kaynana prototipinin bariz özellikleri. Kimseyi evine davet etmeyen ama emri vakilerle akrabalarının evinde kalma itiyadında olan bu tip aynı kalıtsal özelliklerini kızına devretmiştir.
Damadı yönetme, kızıyla onun arasına girme, damadı emri altına alma, ona hükmetme ve onu yönetme gibi davranışları sürekli hale getirerek, kendisiyle onun arasında olmayan sevgiyi büsbütün tüketme ve nefret köprüsü kurma çabalarını hiç eksik etmeyen bir tip bunlar.
Annesi oğullarını çok seven ama kızına o derece düşmanca tavırlar içinde olan bir kaynana. Aynı tavırları damada da fazlasıyla hissettiren kadın sonunda onunla çatışmaya gizli ve açık bir şekilde girer, ama her defasında değişik bir kombinezonla bu savaşı sürdürür.
Şimdi bu hakimiyet savaşı başlatılmıştır yeni jenerasyon kaynana tarafından. Ve bu yeni kaynana tipi gücü yetmediği yerlerde kocasını devreye sokmak istemekte, onu bu kirli emelleri uğruna harcamaktan çekinmeyeceğini pervasızca göstermektedir.
Aynısının oğlan anneleri tarafından da icra edildiğini anlamak pek zor değil. Bu kaynana tipi geçen kuşaktan beri daha derinleşerek sürmektedir. Bu kaynana tipi sonunda davayı kaybetmekte, ya çocuklarının yuvalarını yıkmakta, ya da bu yeni aile tarafından istenmeyen kişi ilan edilmektedir.
Bu davranışlar büyük ailenin yıkılmasına, çekirdek ailenin yalnızlaşmasına yol açmakta, yaşlılık dönemlerine yalnızlık ve çaresizliğe yol açmaktadır. Bu tip her şeyi berbat etmeye birebirdir ve toplumumuzun yaralarının baş amilidir. Kendi kaynanasıyla geçinemez, geliniyle anlaşamaz, damadıyla da hakimiyet savaşına girer, herkese savaş açar, herkesi kendinden nefret ettirir. Hayatını ve çevresindekilerin de hayatını cehenneme çevirir.
Çocuklarının yuvasını yıkar, sonunda onları da kendine düşman eder. Hısımlar arasında savaş çıkarır. Kocasıyla çocuklarını , kardeşleri birbiriyle kıyaslar, hepsini birbirine düşman eder. En son kocasıyla düşman olur, yapayalnız kalır. Bir köşeye itilir, sığınma evine verilir. Orada yalnız ve kimsesiz ölmeye mahkum olur. [ /italik ]
Ahmet Kemal