DEPREMZEDEYÝ KURTARAN MAHKUMDAN

ÖLDÜREN YARDIM

KURULUÞUNA... 

27 Aralýk 1939 soðuk bir kýþ günü erzincan ilinde bi deprem oldu.. 32.968 kiþi vefat etti.. Týpký þimdiki gibi Yine bir çok vilayette yýkýcý etkisi oldu. Göçler gerçekleþdi..Kamu depremzedeleri, bir çok vilayete dagýtmýþ ve çok kýsmý memleketine dönmemiþtir.. Yeniden inþa boþaltýlan þehirde daha kolay gerçekleþmiþtir . 

-35 derece soðukda insanlar, yine soðuktan üþüye üþüye öldüler..Kar kaplý yollar, yardýmlarýn ulaþýmýný bile etkisizleþtirdi.. Yine de insanýmýz birlik ve dayanýþma gücünü göstermiþdi.. Baþka sehirlere gitmek Kurtulmak bile soðuktan ölmeye engel olmadý. 2. Dünya Savaþý, savaþa girme tehlikesi yolsuz susuz köylerde depremsiz yasamý bile zor kýlýyordu. Üstüne üstlük daðýlan taþlar yarýlan daðlar yerküreyi þekillendiriyordu.. Köyler okullar haritadan silindi.. Maarif vekaleti cevre illere geçici görevlendirme ile biçare depremzede öðretmenlerin önünü açtý.. Eðitim çalýþmalarýný aksatmadý.. Çevre illere iskana gönderilen aillelere, yeni evler verildi.. Kocasý ölen 200 kadýna Malatya bez fabrikasýnda iþ verildi.. Ýstanbul Fatýh de devletin kiraladýgý binalara yerleþtirildi Çadýrkentler kuruldu. Top yekun milli bir seferberlik vardý ve kimse particilik yapmadý. Mezhebin nedir? Etnik yapýn nedir diye sorgulamadý? Akýllan dýk mý? Deprem bilinci için aðýr sonuçlarý gösterir yýkýk bina, sývý baskýnýný gösterir tersdeki  yerleþim alanlarýný müze olarak býraktýk mý? Hayýr.. Mucit Tesla depremin yýkýcý engelleini ortadan kaldýrmak içn bilinçli 4 þiddetli deprem deneyleri ile enerji sýkýþmasýný ortadan kaldýracak, deney çalýþmalarýný yapýyordu.Bizse" ölüm allahýn emri" deyip betonlara kafa atmayý deneyimliyoruz.. .

Akýllanmadýk, Biz yine sehri yerine, deprem için ayný adresine  teslim ettik..Oysa dönemin Ýç Ýþleri Bakaný Öztrak "jeolojik verileri aldýk bilimsel çalýþmalar yaptýk  diyordu, meclisde .. 1989 da  yine  deprem Erzincan ý teslim aldý..

1989 da Bir vali geldi Recep Yazýcýoðlu, fay hatlarýnýn dýþýnda hazýr beton kalitesi ve ÖNerisi ile zorunlu hale getirilerek bilimselliðin, bina sýhhatý ve arazi Sýhhatinin depremle mücadele de en önemli arac olduðunu dile getirdi."Deprem deðil bina öldürür" dedi.. Ama yerel yönetimlerin rantçý zihniyetini engelleyememiþ bugün bile bu ülke, bu zihniyetin kötülüklerini çekiyor. Rant zihniyeti, siyaseti bile emrinde kullanýyor.

1939 yýlýnda deprem sonrasý güya fay dýþýnda bir yer tayin ediliyor. 3 tip ev yapýlarak depremzedelere veriyor..Avusturya cadýr ve kurmalý evler gönderiyor.. O zaman da anasýz babasýz kalan çocuklar, sokaklarda bir care kalmýþ kýzýlay öncülüðünde malatya ve Ankara gibi þehirlere gönderilerek devlet þefkatine býrýkýlmýþtýr.. Ýþte burada bir savcý var. Cumburiyet in savcýsý yollarý kapalý olan iletiþimin dünya ile koptuðu  Çayeli li savcý bir dokunuþla bir çok ölü adayý depremzede nin hayat sebebi oluyor..

Ýnsanlar yýkýntýlar arasýnda inliyor, çýðlýk atanlar yardým talep edenler var Ama çaresizlik, yetememezlik karsýsýnda yapacak bir þey yok..demedi.. Yollar kapalý.. Haber kanalllarý kapalý.. Ne olacak? Yönetici insiyatif kullanacak yada afet, taksirli katliama dönüþecektir..

Usul de rutin olmayan bir iþ ve eylem karþýlastýðýnda gözükmeyen tedbirleri almak iþleri gerçekleþtirmek emir ve talimatlarý vermek bir yetenektir..

Bu yetenek yapýlan iþ icabý geliþebilecegi gibi doðuþtan da zor þartlarla karþýlaþtýgýnýzda kendiliðinden ortaya çýkar..Hessplam ve þartlar doðru saðlanamadýgýnda  Bazen yanlýþ sonuçlar da ortaya çýkabilir..Onun için þehir idarecileri insiyatif yeteneði olanlar, eþit þartlarda olanlar arasýnda artý deðer olarak alýnýr.. Yetenek öngörü önsezi zararýn cýkmasýna engel olacak güçlerdir.. Bunun için liyakatlý yetiþtirilmiþ , torpilsiz, iþbasý ve basarýlý çalýþmalarý ile amir olanlar da hata yapma yüzdesi çok düþük kalýr.. Yakýn zamanda ;Ýki polis eþliðinde kadýn ayrýldýðý kocasýnýn yanýndaki çocuklarý, polis eþliðinde görmeye  gittiðinde býçakla öldürülmez.. Ani býçak saldýrýsýnda polis uyarýsýný yapar havaya ve devam eden ýsrarlý saldýrýda ölümcül olmayan yere sýkar..

Ýnsyatif öyle br þeydir ki kullanmadýgýnýzda zarar zaten meydana gelecektir Ama kullandýgýnýzda zarara engel olma, zararýn etkilerini azaltma gücü ortaya çýkar..

Anlatýlan o dur ki 6 Þubat depreminde Adýyaman valisi, bu yetenekten yoksun olarak eyyamcýlýk adýna üst bürokrasiye yanlýþ eksik bilgi vererek depremin boyutlarýný küçük göstermiþ ve zararýn artmasýna katký saðlamýþtýr.. Býrakýn insiyatif kullanmayý, anlatýlanlar yönetim kabiliyeti olmadýgýna karine teþkil eder..

Afad Kýzýlay birimlerinin emir ve talimat gelmeden ülke bazlý harekete gecmemeleri sabah yuksek yerden gelecek emre göre hareket etmeleri, yöredeki askeri birimlerim insiyatif den uzak kiþisel kurtarma çabalarý, organize edilememeleri hep insiyatif yeteneðinin yoksunluðu ile devamlý emre baglý davranma alýþkanlýðýnýn sonuçu olarak ortaya çýkmýþtýr..

Ýþ te Savcý 1939 Erzincan Cezaevinde mahkum ve tutuklularý kullanarak bir çok caný kurtarýlmasýna yol açacak insiyatifi kullanmýþ, onlarýn sözlerine itibar ederek onlarý salmýþ kurtarma ekipleri ve çalýþma alanlarý oluþturmuþtur.. Ve o mahkumlar 3 günün sonun da eksiksiz olarak tekrar hücrelerine koðuþlarýna dönmüþlerdir..

Biz nasýl bir ahlaki deprem yaþadýk ki millet olarak hep altýnda kalmýþýz..? Ayrýcalýklý yardým kuruluþumuz, canýmýz Kýzýlay ýmýz afet anýnda diðer bir yardým kuruluþuna ayný afette dagýtsýn diye çadýr satýyor? Yardým kuruluþu, ticaretgaha dönüþmüþ  tesisleri taþaronlaþarak yeni rantlar oluþturuyor? Nasýl oluyor da milyon dolarý diðer bir yardým kuruluþuna Manhattan için yardým ediyor? Memlelette  garip gureba mý yok? Fazla paran varsa  kaymakamlýklarda Sosyal yardýmlaþma Fonunda ismen kayýtlý sakat yaþlý kimsesiz, dul, yetim gelire muhtaç insanlara dagýt.. Yardým kuruluþu finansör olsun diye kurulmaz..Yardýmlarda bulunsun kurulur. Gönüllülerince çalýþtýrýlýr.. Doðrudan yardým organizasyonlarýný tüm arac gereç techizatlarý ve insan kaynaklarý tesis eder temin eder.. BEn yiyemiyorum al sen ye diye diger bir derneðe hibe etmez..

Mahkumlarýmýzýn bile ahlak abidesi olduðu zaman diliminden ahlaklý olmasý gerekenlerin hýrsýza dönüþtüðü bir zaman dilimi aðýr geliyor. Sayýn savcýmýzý, 1940 da çýkartýlan af yasasý ile ödüllendirilen 1939 depreminin kurtarýcýsý Mahkumlarýmýzý, 1989 depreminde insiyatif kullanan Vali Recep Yazýcýoðlu nu rahmetle anýyorum.. Ýnþallah günümüze örnek olursunuz..6 þubat ý sevk idare zýyade ok atma becerisi ile katliama dönüþtürenler Sizi de tarihe havale ediyorum

Torun Halili