MÜSLÜMANLAR VE ÝLÝM 2

Ýslam, Cehalet ve Toplumun Eðitilmesi

Ýlk yazýmýzdaki sorunlarý halletmenin yeri, toplumu top yekûn eðitime alan en önemli mekân olan Cami’yi ele alacaðýz.
Ýslam’da eðitim de toplumun tüm edimlerinde olduðu gibi Cami’yi merkeze almaktadýr. Bu Peygamberimiz (s.a.s.) ’in baþlattýðý eylemdir ve ilk örnek uygulamayý en esaslý þekilde O’nun hayatýnda görüyoruz.

Peygamber mescidinde en önemli faaliyetlerinden biri ve baþlýcasý eðitimdir. Ýlk emri ‘Oku’ olan bu dinin peygamberini  Allah Cebrail (As.) rehberliðinde eðitmiþtir. Peygamber (a.s..) da Ashab-ý Kiram' (r.a.)ý eðitmiþ, her birini daha büyük topluluklarý eðitecek büyük eðitmenler olarak yetiþtirmiþtir. Bu eðitimin mekâný Mescid-i Nebevidir.

Ýslam Tarihi boyunca Ýslam’ýn eðitim merkezi hep mescidler olmuþ, müstakil medreseler açýlsa bile mescidler bu fonksiyonunu sürdürmeye devam etmiþtir. Ayrýca bu medreseler de merkezine mescitleri almýþ eðitimin olmazsa olmazý haline getirmiþlerdir.

Buradan da anlaþýlýyor ki Ýslam’da ilim ibadetten ayrýlmayan onun omurgasýný oluþturan bir olgudur. Çünkü Ýslam’da her þey Allah’ýn rýzasýný kazanmak içindir.Ýlimsiz ibadet olmaz, ibadetsiz ilim bir fayda saðlamaz. Ýþte Ýslam’da mescitle medreseyi buluþturan ana öðreti budur. Çünkü Ýslam’da bir saat tefekkür bin saat nafile ibadetten hayýrlý sayýlmýþtýr.

Müslüman toplumlarda ilmin özel bir mekâný yoktur aslýnda. Ýlim her yer ve zamanda sürdürülmektedir. Öðrenmede kiþi ayrýmý da yapýlmamakta, herkesten her an bir þeyler öðrenme çabasýndaki fertler birbirlerini eðitmede rol almaktadýr. Bu eðitim seferberliði Ýslam’ýn ilme verdiði deðerdendir. Ýslam eðitimi ‘beþikten mezara bir süreç ‘olarak kabul etmektedir.

Gerek Emeviler, gerek Abbasiler, gerekse Osmanlýlar eðitimi bu zaviyeden ele almýþ, eðitimi bir ibadet olarak görmüþtür. Ümeyye Camii ve diðer ünlü camilerdeki ilmi tartýþmalarýn ilim alemindeki önemini düþünürsek ibadet mekanlarýyla eðitim kurumlarýnýn iç içe olduðu gerçeði ortadadýr.

Ýþte eðitimi ladinilikten kurtarmak geniþ halk kesimlerine mal etmek, gençliði ahlak ve maneviyattan yoksun yetiþmekten korumak için yapýlmasý gereken en önemli iþtir. Bu iþ aciliyyet kazanmaktadýr. Þer güçlerin her türlü araç gereçle saldýrdýðý din, ahlak ve maneviyat ancak bu þekilde kurtarýlabilecektir.

Ayrýca önceleri kýraathane: okuma evi olarak kurulan kahvehanelerin aslýna irca edilmesine ihtiyaç aþikârdýr. Kahvehanelerde þiir ve sanat sohbetlerinin yapýldýðýný hatýrlarsak Osmanlý medeniyetinin geliþim odaklarýnýn ne denli çok yönlü ve çok merkezli olduðunu biraz olsun anlayabiliriz.

Camiyle mektebin barýþtýðý bir eðitim ve ibadet anlayýþý ülkeyi baþtanbaþa yeniden imar edecektir, ahlaklý bir neslin yetiþmesine ortam hazýrlayacaktýr.